فرهیخگان آنلاین: بانکیپور، نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی در بخشی از ویدئویی که اخیراً از او منتشر شده گفته؛ «آتاتورک ضربه بزرگی به ترکیه زد. الان در ترکیه آنچه که رسما اعلام میشود، بهطور متوسط هر مرد با ۱۵ زن شریک جنسی است و بعضی تا ۵۰ زن. این رهاورد کشف حجاب آتاتورک است. ترکیه که یک کشور مسلمان با مساجد قوی و زیبای زیاد است، به چنین وضعی رسیده است که این نگرانکننده است.»
بانکیپور درباره این آماری که میدهد، البته سندی هم ارائه نمیکند. وی که در این سخنان در حال دفاع از لایحه عفاف و حجاب است، به این نکته توجهی ندارد که ارائه آمارهایی که چندان با منطق جور در نمیآید و ندادن سند درباره اعداد گفته شده، بحث اصلی خود یعنی لزوم رعایت عفاف و حجاب در یک جامعه را نیز زیر سوال میبرد. چرا که یک اصل مهم را نمیتوان با توجیه مبهم و بیسند و البته عجیب ثابت کرد.
در کشور با اینکه نهادهای زیادی درباره مسائل بسیاری آمار میدهد، اما متأسفانه «آمار» بدون متولی شده است. هر یک از مسئولین میتوانند با ردیف کردن ارقامی کنار هم نسبت به مسائل مختلف اظهارنظر کنند و سپس با استناد به همان آمار ارائه شده، هر آنچه که میخواهند را نتیجهگیری کنند. برای مثال روزی مخاطب رسانه ملی را ۸۰ میلیون اعلام میکنند یا یک روز دیگر روی آنتن یک برنامه پرمخاطب از روزی ۱۴۰۰ سقط غیرقانونی در کشور صحبت میکنند!
جدای از اینکه نظام آمارگیری مبتنی بر شیوههای سامانیافته و علمی است، در دنیای امروز که روزانه هزاران خبر و مطلب در فضای مجازی را از جلوی چشم میگذرانیم، مهم است که «آمار» و «عدد» و «رقم» از کجا آمده است، نهاد و سازمان معتبری پشت آن است یا صرفا آمار از کانال صفحهای بی نام ونشان منتشر شده و دست به دست چرخیده و صرفا به خاطر تکرار زیاد تصور شده که معتبر است.
این نکته نیز حائز اهمیت است که اگر از آمار برای استدلال و اثبات مقصود خود استفاده میکنیم، چنین آمارهایی میتواند نتیجه عکس داشته باشد و اعتماد مخاطب به کلیت حرف را از بین ببرد.