آیا جنبش «من‌هم» شکست خورده است؟

هاروی واینستین، غول بزرگ صنعت سینمای هالیوود، در سال ۲۰۱۷ پیرو اتهامات تعرض و تجاوز جنسی از سوی دادگاه فدرال نیویورک مجرم شناخته شد و به ۲۳ سال زندان محکوم شد. با اتهاماتی که از سوی ۸۰ زن علیه او ارائه شد، کمپین رسانه اجتماعی «می‌تو» یا [من‌هم] به راه افتاد. این کمپین باعث شد اتهامات و ادعاهای بسیاری در رابطه با سوءاستفاده جنسی مشابه علیه مردان قدرتمند در سراسر جهان مطرح شود. حال دادگاه این حکم را به‌خاطر خلاء‌های قانونی نقض کرده است و برخی از «شکست جنبش من‌هم» صحبت می‌کنند.

ترانا بورک، بنیان‌گذار جنبش من‌هم و برخی دیگر فعالان این جنبش با این برداشت مخالف‌اند. اما ماجرا از چه قرار است؟ دادگاه نیویورک در سال ۲۰۲۰ واینستین را به‌دلیل سوءاستفاده جنسی از دو زن به ۲۳ سال حبس محکوم کرد؛ اما این محکومیت همراه شد با عقب‌راندن مرزهای عادی قانون و به همین دلیل، آن‌طور که گزارشگر نیویورک تایمز عنوان کرد، کمی متزلزل بود. خلاء قانونی در این نهفته است که علی‌رغم این‌که نزدیک به ۱۰۰ زن از کژرفتاری جنسی واینستین آسیب دیده بودند و از آن روایت کردند، در ساختار قانونی موجود تعداد اندکی از آن‌ها برای تشکیل پرونده و طرح شکایت «مناسب» بودند؛ بسیاری از روایت‌ها به «آزار جنسی» ارجاع می‌داد که در ساختار قانونی جرمی با مجازات حبس نمی‌شود. برخی از این کژرفتاری‌ها خارج از نیویورک رخ داده بود و برخی از آن‌ها مربوط به زمانی بسیار دور بود. در نتیجه، نهایتا پرونده دو زن برای شکایت در دادگاه مناسب تشخیص داده شد.

با این‌حال، درباره همین دو پرونده نیز مساله این بود که این زنان به رابطه «با رضایت» به واینستین اقرار کرده بودند و پرونده‌هایشان پیچیدگی‌های زیادی داشت. دادستان‌ها برای قوی‌کردن پرونده، شاهدان بیش‌تری (نزدیک به ۸۰ زن) را به دادگاه دعوت کردند تا الگوهای رفتاری واینستین، که بسیار تکرارشونده بوده است را شفاف کنند؛ امری که در ساختار قانونی به‌طور معمول پذیرفته‌شده نیست چرا که شاهدان می‌بایست حتما مستقیما مرتبط با شکایت مطرح‌شده باشند. دادستان‌ها ریسکی کردند که در آن زمان نتیجه داد اما حال دادگاه حکم را به دلیل مرزهای نامخشص مفهوم «رضایت»، و ابهام در تعریف آزار جنسی نقض کرده و خواهان شروع دوباره‌ی روند دادرسی شده است. آیا جنبش من‌هم شکست خورده است؟

ترانا بورک، بنیان‌گذار جنبش من‌هم، با استفاده از کلمه‌ی «شکست» مخالف است. او می‌گوید اولین بار نیست که خلاءهای قانونی زنان را ناامید می‌کند و هر بار یک پرونده آزار جنسی در دادگاه شکست می‌خورد، اعلام می‌شود که جنبش من‌هم شکست خورده است. اما یادآور می‌شود که بعد، باز دوباره بعد از مدتی جنبش جان می‌گیرد و ادامه می‌دهد و مساله بر سر تغییر ساختارهای قانونی و فرهنگ حاکم بر جامعه است نه صرفا متهم شدن این یا آن آزارگر جنسی. بورک هم مانند بسیاری دیگر فعالان جنبش من‌هم، معتقد است که اطلاق شکست یا پیروزی به این جنبش به صرف شکست یا پیروزی‌اش در دادگاه‌ها تقلیل‌گرایانه است. او می گوید «ده سال پیش حتی نمی‌توانیستیم مردی مثل هاروی واینستاین را به دادگاه ببریم» و به این جهت، معتقد است که جنبش #من‌هم نقش مهمی در یک تغییر فرهنگی بزرگ دارد – بدون توجه به سرنوشت غول‌های بزرگ صنعت سینما همچون هاروی واینستین.