ندا اظهری، مترجم: نوآوری نقش مهمی در افزایش بهرهوری، رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی دارد. یک استراتژی برای تقویت نوآوری، افزایش بودجه تحقیق و توسعه به شمار میرود. این در حالی است که راهبرد افزایش اعتبارات تحقیق و توسعه بسیار به شرایط کشور و اطراف آن بستگی دارد. بررسیها نشان میدهد هزینههای تحقیق و توسعه تأثیر قابل توجهی بر رشد اقتصادی در تولید ناخالص داخلی (R&D) به ازای هر فرد دارد. به عبارتی افزایش 10 درصدی در شدت R&D باعث افزایش 0.2 درصدی رشد اقتصادی آنها در کوتاهمدت خواهد داشت. علاوه بر این افزایش ثابت 10 درصدی در هزینههای R&D میتواند تا 0.9 درصد رشد اقتصادی را افزایش دهد. طبق آمار ارائه شده از سوی statista، کل هزینهای که کشورهای دنیا در سال 2022 روی R&D انجام دادهاند، رقمی بالغ بر 2 هزار و 476 میلیارد دلار را به خود اختصاص داده است. این رقم در سال 2021 حدود 2 هزار و 348 میلیارد دلار بوده است که در سال 2022 با رشد 5.4 درصدی همراه بوده است. میزان هزینه روی R&D در دنیا در سال 2012 رقم یک هزار و 628 میلیارد و 310 میلیون دلاری را دربرگرفته بود که در مقایسه با سال 2022، در بازه 10ساله با رشد 52 درصدی همراه بوده است.
کدام کشورها بیشتر برای پژوهش هزینه میکنند؟
در جدیدترین گزارشی که Investopedia از سهم تحقیق و توسعه کشورها از GDP منتشر کرده، مشخص شده که رژیمصهیونیستی و کرهجنوبی بالاترین رقم تحقیق و توسعه (R&D) را در دنیا به خود اختصاص دادهاند. رشد رژیمصهیونیستی با کمک برنامههایی چون «یوزما»، جذب سرمایهگذاران خارجی و ترویج صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر تقویت میشود. کرهجنوبی با تاکید بر رهبری فناوری جهانی و تخصیص بودجه به پروژههای متعدد، افزایش 4.6 درصدی در هزینههای تحقیق و توسعه را در برنامه خود دارد. سوئیس اگرچه بیشترین هزینهکننده روی تحقیق و توسعه به شمار نمیرود، اما بهطور پیوسته بهعنوان مبتکرترین کشور به مدت 13 سال براساس برخی معیارهای غیرمالی شناخته شده است. بودجه سال 2023 آمریکا هم افزایش قابل توجهی را در بخش تحقیق و توسعه با تمرکز بر علم، فناوری، آمادگی بیماریهای واگیردار و نوآوریهای آب و هوایی ایجاد کرده است.
6.2 درصد از GDP رژیمصهیونیستی سهم R&D میشود
رژیمصهیونیستی شاهد یک دوره طولانی توسعه از نظر تحقیق و توسعه بوده است. دولت صهیونیستها در چند دهه گذشته برنامههای متعددی را برای ارتقای رشد R&D ارائه کرده و بهواسطه آن، بخش کسب و کارها نیز رشد داشته است. یکی از برنامههایی که بیشترین تاثیر را بر رشد رژیمصهیونیستی در بخش R&D داشته، یوزما (ابتکار) است. یوزما در صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر سرمایهگذاری کرده است. طبق آمار، سهم R&D این کشور از GDP در سال 2021 حدود 5.6 درصد بوده با رشدی که در سال 2022 اتفاق افتاد. به گزارش statista، با توجه به هزینه 31 میلیارد و 680 میلیون دلاری رژیمصهیونیستی روی R&D در سال 2022، سهم تحقیق و توسعه از کل تولید ناخالص داخلی صهیونیستها در این سال با رشد حدود یک درصدی به 6.2 درصد رسید که بالاترین سهم R&D از GDP را نشان میدهد.
5 درصد از GDP کرهجنوبی را R&D تشکیل میدهد
شورای مشورتی ریاستجمهوری کرهجنوبی در علم و فناوری، افزایش 4.6 درصدی در هزینه R&D را در سال 2022 تا 20 میلیارد و 700 میلیون دلار اعلام کرد. این شورا که تاکید کرده کرهجنوبی باید برتری در فناوری جهانی را از آن خود کند، سرمایهگذاری حدود 1200 پروژه را با 15 میلیارد و 461 میلیون دلار به 892 پروژه و بودجه یک میلیارد و 379 میلیون دلاری را برای 290 حوزه جدید برنامهریزی کرد. به گزارش statista، کرهجنوبی در سال 2021 سهم 4.93 درصدی از GDP خود را به خود اختصاص داد. این در حالی است که نرخ هزینه این کشور روی تحقیق و توسعه در سال 2022 حدود 119 میلیارد و 640 میلیون دلار برآورد شده، سهم R&D این کشور از GDP با رشد 0.28 درصدی در سال 2022، به سهم 5.21 درصدی رسید.
سهم 3.59 درصدی R&D آمریکا از GDP
به گزارش mckinsey، در سال مالی 2023 دولت فدرال آمریکا بهطور تقریبی 190 میلیارد دلار روی تحقیق و توسعه هزینه کرده است که در مقایسه با سال 2022، افزایش 13 درصدی را نشان میدهد که این کشور را به یکی از بزرگترین جهشهای هزینههای تحقیق و توسعه در تاریخ اخیر جهان تبدیل کرد. این رشد در راستای رسیدن آمریکا به پیشگامی در حوزه تحقیق و توسعه دنیا در آینده محقق شده است. در دهههای گذشته، بخش خصوصی در آمریکا بهعنوان نیروی محرکه تحقیق و توسعه، جایگزین دولت شده و 73 درصد از کل هزینههای تحقیق و توسعه این کشور را در سال 2020 به خود اختصاص داده است. سرمایهگذاری خطرپذیر در سال 2023 حدود 450 درصد از سرمایهگذاری وزارت دفاع آمریکا را در محاسبات و نرمافزارهای پیشرفته و حدود 800 درصد از سرمایهگذاری این بخش در بیوتکنولوژی بوده است. همچنین با نفوذ بخش خصوصی در گسترش R&D، بهعنوان مثال آمریکا در سال 2022 چیزی قریببه 5 میلیارد و 500 میلیون دلار روی علم کوآنتوم سرمایهگذاری کرده است که حدود 250 درصد از سرمایهگذاری وزارت دفاع آمریکا را شامل میشود. به گزارش investopedia در پیشنهادی که بایدن برای بودجه سال 2023 آمریکا داده بود، افزایش قابل توجه بودجه R&D بهچشم میخورد. درنهایت مقدار بودجه پیشنهادی بایدن به 204 میلیارد و 900 میلیون دلار رسید که بیش از هر چیز بر استفاده از پتانسیل علم و فناوری بهنفع مردم آمریکا متمرکز بود. حدود 110 میلیارد و 900 میلیون دلار از این بودجه به پژوهشهای پایه و کاربردی اختصاص یافته است. این بودجه به حوزههای حیاتی مانند آمادگی برای بیماریهای همهگیر پرداخته است و 81 میلیارد و 700 میلیون دلار را طی پنج سال در وزارت بهداشت و خدمات انسانی برای بودجه جدید در این زمینه، ازجمله سرمایهگذاریهای قابل توجه در تحقیق و توسعه اختصاص داده است. علاوهبراین 16 میلیارد و 900 میلیون دلار بودجه اختیاری برای حوزه نوآوری آب و هوا اختصاص یافت. به گزارش statista، بهطورکلی سهم R&D آمریکا از GDP در سال 2021 حدود 3.46 درصد را از آن خود کرد. درحالیکه آمریکا در سال 2022 قریببه 761 میلیارد و 580 میلیون دلار روی بخش R&D هزینهکرده، بالاترین هزینه روی این بخش را در دنیا از آن خود کرده است. سهم این کشور در سال 2022 با رشد 0.13 درصدی به 3.59 درصدی R&D از GDP افزایش یافت.
چین؛ دومین کشور دنیا از نظر هزینه R&D
به گزارش statista، چین بعد از آمریکا با سرمایهگذاری 620 میلیارد و 380 میلیون دلاری روی تحقیق و توسعه در سال 2022، دومین کشور دنیا از نظر هزینههای R&D محسوب میشود. بر این اساس، سهم R&D چین از GDP این کشور در سال 2020 حدود 2.41 درصد بوده که با توجه به روند رو به رشدی که در سالهای اخیر با آن روبهرو شده، این سهم با رشد 0.02 درصدی به 2.43 درصد رسید. چین در سال 2023 با بیش از چهارمیلیون ثبت اختراع داخلی موثر به رتبه نخست دنیا تبدیل شد. رتبهبندی جامع چین در شاخص نوآوری بهبودیافته، بهطوریکه تنها کشور درحالتوسعهای است که جزء 15 کشور برتر دنیا قرار گرفته است. این کشور حدود 400 هزار شرکت فناوری پیشرفته داشته و از نظر تعداد شرکتهای فناوری یونیکورن رتبه دوم جهان را از آن خود کرده است.
رشد 22 درصدی هزینه R&D انگلیس
به گزارش statista، انگلیس در سال 2022 حدود 84 میلیارد و 220 میلیون دلار در بخش تحقیق و توسعه سرمایهگذاری کرده است که بهنظر میرسد در مقایسه با سال 2021 با رشد 22 درصدی همراه بوده است. طبق آخرین آمار بهدستآمده، 1.49 درصد از کل GDP انگلیس را هزینههای R&D به خود اختصاص داده است. به گزارش دولت انگلیس، در سال 2022، گروه تولیدات دارویی با سهم 17.9 درصدی، بزرگترین سهم از R&D این کشور را از آن خود کرد. فعالیتهای تجاری متفرقه شامل تست و تحلیل فنی سهم 14.3 درصدی، توسعه نرمافزار سهم 12.8 درصدی، وسایل نقلیه موتوری سهم 7.6 درصدی و خدمات تحقیق و توسعه هم سهم 6.4 درصدی از R&D را شامل میشود. بخش فعالیتهای حرفهای، علمی و فنی شامل تحقیق و توسعه علمی بهعنوان بزرگترین مشارکتکننده محسوب میشود و 38.8 درصد از کل هزینههای تحقیق و توسعه تجاری را از آن خود میکند.
سهم 1.1 درصدی R&D روسیه از GDP
به گزارش statista، روسیه در سال 2022 قریببه 40 میلیارد و 320 میلیون دلار در تحقیق و توسعه هزینه کرده است. بر این اساس، سهم R&D روسیه از GDP این کشور 1.1 درصد در سال 2022 برآورد شده است که در مقایسه با سال قبل 0.1 درصد رشد نشان میدهد. در روسیه حدود 20 هزار پروژه تحقیق و توسعه اجرایی شده است که شرکتهای بزرگ صنعتی بهتنهایی 192 میلیون دلار در سال گذشته سرمایهگذاری کردهاند. در همین بازه زمانی، چند هزار نوآوری تازه وارد مرحله تولید شدهاند.
تامین 61.4 درصدی R&D ترکیه در بخش خصوصی
به گزارش statista، ترکیه بهعنوان یکی از مهمترین کشورهای آسیایی، در سال 2022 حدود 36 میلیارد و 990 میلیون دلار روی بخش تحقیق و توسعه خود سرمایهگذاری کرده است. بر همین اساس، برآوردها نشان میدهد این کشور حدود 1.32 درصد از GDP خود را صرف هزینه برای تحقیق و توسعه میکند تا بتواند از نظر نوآوری و تولید رونق پیدا کرده و درنتیجه به شکوفایی اقتصادی برسد. بررسیها نشان میدهد حدود 61.4 درصد از کل هزینههای R&D از بخش خصوصی تامین میشود. همچنین بهدنبال گسترش فناوری در ترکیه، درخواست برای ثبت اختراع داخلی و خارجی در ترکیه در سالهای اخیر با رشد 262 درصدی همراه بوده است. تا پایان سال 2023 در ترکیه درمجموع 1292 مرکز تحقیق و توسعه مشغول به فعالیت بودهاند.
سهم 2.5 درصدی R&D عربستان از GDP تا 2040
به گزارش adlittle، عربستان سعودی بهعنوان یکی از مهمترین کشورهای خاورمیانه بهویژه در سالهای اخیر نسبت به توسعه R&D خود متعهد شده است، بهطوریکه با راهاندازی کمیته ملی استراتژی بیوتکنولوژی و شهر بیوتکنولوژی ریاض، پروژه ژنوم سعودی، گامهای بلندپروازانهای در ارتقای موقعیت کشور و برتری در حوزه ژنومیک و ژنتیک در منطقه MENA برداشته است. توسعه سرمایهگذاری در بخش تحقیق و توسعه برای ایجاد اقتصاد پایدار مبتنی بر دانش، بخشی از چشمانداز ملی 2030 عربستان سعودی و برنامه تحول ملی این کشور محسوب میشود. در سال 2023 حدود سهمیلیارد و 900 میلیون دلار در بخش تحقیق و توسعه خود سرمایهگذاری کرده و حدود 0.5 درصد از GDP خود را به این بخش اختصاص داده است. پیشبینیهایی که برای آینده روشن عربستان صورت گرفته، نشان میدهد اگر همین روند رو به رشد ادامه یابد، انتظار میرود سهم R&D از GDP با رشد 2 درصدی تا سال 2040 به سهم 2.5 درصدی خواهد رسید. این رشد سرمایهگذاری نهتنها تا 17 سال آینده به 16 میلیارد دلار افزایش خواهد یافت، بلکه باعث ایجاد مشاغل باارزش در علم و فناوری خواهد شد.
R&D امارات؛ 1.5 درصد تولید ناخالص داخلی
دولت امارات متحده عربی با درک اهمیت مزایای ایجادشده از طریق تحقیق و توسعه در هدایت نوآوری و رشد پایگاه دانش خود بهعنوان بخشی از ایجاد اقتصاد پویا، مکانیسمهای ممکن را برای دستیابی به این هدف درپیشگرفته است. برنامه ملی هدایت تحقیق و توسعه در این کشور، نخستین برنامه در نوع خود در منطقه بهشمار میرود که برای پرورش رهبران در حوزه نوآوری با تمرکز بر بهترین شیوهها در مدیریت تحقیق و توسعه طراحی شده است. هدف از این برنامه، توانمندسازی شرکتکنندگان برای برتری در تحقیق و توسعه و مدیریت نوآوری، همسویی با اولویتهای تحقیق و توسعه ملی و تضمین وضعیت امارات بهعنوان یک مرکز جهانی برای پیشرفت فناوری است. به گزارش statista، سهم R&D امارات از GDP این کشور در سال 2022 حدود 1.5 درصد برآورد شده است که در مقایسه با سایر کشورهای منطقه، آمار قابلتوجهی را در اختیار دارد.