به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های دنیا سهم عمده‌ای در تولیدات علمی و فرهنگی کشور دارد. بسیاری از متخصصان حوزه‌های مختلف فنی و اجتماعی در کشور پرورش‌یافته این دانشگاه هستند. حضور دانشگاه در مناطق مختلف باعث رونق تجاری و سهم عمده‌ای در پیشرفت‌شان می‌شود. این ظرفیت عظیم علمی و فرهنگی در سالی که گذشت در کارویژه‌های خود چه عملکردی داشت؟ در این یادداشت سعی می‌کنیم به بخشی از این دستاوردها اشاره کنیم.

نخبگان و فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی در سالی که گذشت تجربیات گرانبهایی به دست آوردند. به‌رغم همه سنگ‌اندازی‌ها حرکت رو به جلوی علمی دانشگاه بر هیچ‌کسی پوشیده نبود.

مدیریت جدید دانشگاه سعی کرد روند تولید و پژوهش‌های انتزاعی و متن‌محور را با علم مولد و عینی تعویض کند. شاید برای گزارش عملکرد بالادستی مقالات و پژوهش‌های غیرحقیقی، آمار پر و پیمان‌تری به مخاطب بدهند اما چشم‌انداز بلندمدت دانشگاه آزاد اسلامی برای ارتباط دوسویه «صنعت و علم» و همچنین «علم و بازار» باعث تحول در سبک آموزشی با هدف رسیدن به سیاستگذاری‌های مدیریتی شد. پژوهش‌های مساله‌محور که بر پایه نیازهای منطقه‌ای و بومی با واقع‌بینی نسبت به ظرفیت موجود هر منطقه به جلو می‌رود تاثیرات طولانی‌مدتی در پیشرفت کشور خواهد داشت.

پس از نزدیک کردن نگاه دانشجویان به این سبک از پژوهش‌ها، آن وقت آنها هستند که به‌عنوان نیروی انسانی تربیت شده و ذهنی فعال، ایده‌های خود را روانه کارگاه‌ها می‌کنند. دانشجویی که ذهنش با گره‌های بومی، مساله‌محور شده، درک صحیح‌تری از استارتاپ‌ها نیز پیدا می‌کند و تولید خلاقانه او فقط یک واسطه‌گری اینترنتی دیگر نیست.

قطب‌بندی واحدها نیز سیاست دیگری برای تامین نیازهای منطقه‌ای کشور توسط دانشگاه آزاد اسلامی بود. در این تقسیم‌بندی جدید تلاش بر این بود علاوه‌بر حفظ کیفیت در تمامی رشته‌های تحصیلی در یک واحد دانشگاهی، با توجه به تجارب آن واحد، موقعیت منطقه‌ای و استعدادهای تحصیلی بومی، به یک رشته خاص به‌صورت ویژه توجه شود. حوزه رباتیک در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، بحث نفت و گاز در واحد خارک، نساجی در دانشگاه آزاد اسلامی یادگار امام، تحصیلات تکمیلی در واحدهای علوم و تحقیقات مراکز استان‌ها و... بخشی از این اهداف علمی در سالی که گذشت، بود.

طبق آمار‌های ناشرهای تخصصی کنفرانس‌های کشور، بسیاری از واحد‌های دانشگاه آزاد اسلامی از لحاظ تولید علم نیز توانستند رقابت جدی و شانه‌به‌شانه‌ای با دانشگاه‌های سطح یک دولتی داشته باشند، به‌طور مثال:

دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات رتبه 7 کشوری
دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز رتبه 17 کشوری
دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز رتبه 19 کشوری
دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین رتبه 24 کشوری
دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب رتبه 29 کشوری

در حوزه‌های سازمانی نیز دانشگاه آزاد اسلامی با الگو قرار دادن سیاست چابک‌سازی، سعی در تغییر به‌نفع دانشجویان داشت. استفاده صحیح از ظرفیت‌های ساکن مانده در این دانشگاه و تمرکززدایی از شهریه‌های دانشجویی برای مدیریت واحدها، ذهن روسا را به سمت تجاری‌سازی بر پایه علم کشاند و این استقلال مالی دانشگاهی به‌صورت عینی و هم‌مرز با واقعیت، توانست فشار شهریه را از روی دانشجویان کم کند. در گذشته شاهد بودیم به دلیل اتکای حداکثری به شهریه دانشجویی، دانشجویان در هر ترم بعضا افزایشی بیشتر از سطح تورم را برای ادامه تحصیل حس می‌کنند. افزایش تصاعدی این قیمت فشار مدیریت واحدها را از دوش مسئولان به دوش دانشجویان می‌انداخت اما در سیاستگذاری مدیریت جدید سعی شد کمترین اتکای مالی به شهریه باشد که علاوه‌بر حفظ استقلال واحدها، استعدادهای نهفته دانشجویان نیز به دلیل شهریه‌ها از بین نرود.

در کنار جهش علمی و ساختاری که در دانشگاه آزاد اسلامی اتفاق افتاده و هنوز تا نقطه آرمانی البته فاصله زیادی دارد در بحث فرهنگی نیز دانشگاه آزاد اسلامی تلاش کرد خاستگاه قابل‌قبولی برای نشر عقاید دینی و انقلابی باشد. مساله بااهمیتی که در روزگار‌های نه‌چندان دور دانشگاه را در خوش‌بینانه‌ترین حالت، خنثی و در حالت‌های دیگر به حیاط خلوت چند جریان خاص تبدیل کرده بود.

حمایت و ارتقای تشکل‌های رسمی به‌دور از جانبداری و فرق‌گذاری، حمایت جدی از برنامه‌های پویا با مرکزیت مسجد و افزایش سطح نشاط سیاسی به‌دور از جنجال‌آفرینی از برنامه‌های اصلی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی بود.

سیاست تسریع شرایط در انتقالی دخترخانم‌ها از واحد‌های دیگر به واحدهای محل سکونت نیز یکی از این سیاست‌های مثبتی بود که با اقبال زیادی همراه شد.

سری کارگاه‌های اجتماعی سبک زندگی و ازدواج و کرسی‌های آزاد‌اندیشی در موضوعات مختلف بخشی از برنامه‌های فرهنگی دانشگاه در سالی که گذشت بود.

رسانه‌های دانشگاه آزاد اسلامی نیز یکی از اصلی‌ترین نمادهای تغییر در دانشگاه بودند. به‌طور مثال روزنامه «فرهیختگان» طی یک‌سال اخیر توانست ارتباط مناسبی با اساتید دانشگاه آزاد اسلامی برقرار کند به شکلی که امروز این دانشگاهیان دانشگاه آزاد اسلامی هستند که نظرات آکادمیک و تخصصی خود را نسبت به مسائل مختلف کشور در روزنامه «فرهیختگان» بازتاب می‌دهند.

تعامل رسانه با دانشگاه به این مصداق ختم نمی‌شود و در بخش‌های مختلف «فرهیختگان» تلاش شده شکل صحیح‌تری از یک ارگان رسانه‌ای در یک سازمان را به مخاطبان هدف ارائه دهد که در زیر به بخش‌هایی از این تغییر اشاره می‌کنیم:

در تعریف جدید از رسانه ارگانی، ما قرار نیست چشم‌مان را روی مشکلات ببندیم. ستون «الو دانشگاه»، بازتاب‌دهنده نقدهای صنفی و سازمانی دانشجویان بود که با نشر آنها و پیگیری حل مشکلات‌شان سعی کردیم پا را از یک بازتاب‌دهنده صرف فراتر بگذاریم.

جدا از استفاده مستمر از نظرات اساتید در مسائل روز، ستون «حرف استاد» یک جایگاه آزاد برای ارائه نظرات این عزیزان بود. سعی بر این بود غربالگری سلیقه‌ای برای استفاده از دیدگاه‌های اساتید صورت نگیرد و نظرات مختلف آنها که بعضا در رد یا تایید استاد قبلی بود، شکل غیرکلیشه‌ای از کرسی‌های آزاد‌اندیشی باشد.

به فراخور چالش‌های صنفی یا روزهای ویژه در تقویم کارمندی سازمان نیز تلاش شد به این قشر مهم و اثر‌گذار با ضریب تاثیرگذاری بیشتری پرداخته شود.

توجه ویژه به واحدهای ممتاز در صفحاتی نظیر «سردر» و همچنین ضمیمه «کلاس» باعث بیشتر دیده شدن کارهای نوآورانه و مثبت واحدهای دانشگاهی با هدف ایجاد ‌انگیزه در بدنه دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی بود. در این راستا سعی کردیم به‌جای انتخاب مسیر راحت‌تر و تهرانیزه شدن اخبار، از شهرستان‌ها گزارش تهیه کنیم؛ چراکه اعتقاد داریم روزنامه «فرهیختگان» متعلق به کل خانواده دانشگاه آزاد اسلامی است.

این بخشی از تحولات روزنامه در بخش دانشگاه آزاد اسلامی بود. در حوزه‌های دیگر دانشگاهی نیز سعی شد «فرهیختگان» با حفظ انصاف در نقد صنفی و برجسته‌سازی دستاوردها، مرجع قابل اطمینانی برای دانشجویان باشد. در سرویس‌های دیگر نیز دو اصل نوآوری «ساختاری» و پرداخت متفاوت «محتوایی» از ذهن مخاطبان کلیشه‌زدایی کند.

در فرهنگ اصالت گفت‌وگو با حفظ عقاید، در حوزه اجتماعی تلاش برای دیده شدن مشکلات شهری و بزه‌های اجتماعی و حساس کردن گروه‌های مختلف جامعه به مشکلات، در حوزه سیاست انقلابی‌گری منصفانه و در حوزه اندیشه منبع‌سازی فکری برای استفاده علاقه‌مندان به بحث‌های اندیشه‌ای «فرهیختگان» را هم‌سطح دانشگاه آزاد اسلامی، رو به پیشرفت و پویا نشان داد.

«فرهیختگان» در سال آینده با تمام توان همین جهت و مسیر را ادامه می‌دهد. می‌دانیم مسیر ساده و خلوت نیست؛ شلوغی رقبا با امکانات و سرعت‌های فوق‌العاده را درک می‌کنیم، از بی‌اخلاقی‌ها نمی‌ترسیم و از اخلاق و قانون هم تخطی نمی‌کنیم.

و در انتها این مهم را دوباره تاکید می‌کنم که اینها بخشی از اتفاقات مثبت دانشگاه آزاد اسلامی در سطح کلان و همچنین تلاش روزنامه «فرهیختگان» برای نزدیکی بیشتر از گذشته به جامعه دانشگاهی است که با توجه به جهش علمی صورت‌گرفته در سالی که گذشت، سال 97 نوید روزهای بهتری برای دانشگاه آزاد اسلامی خواهد بود. این مهم جز با همدلی همه اعضای خانواده بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی از مدیریت تا کارمندان، تحقق پیدا نمی‌کند.