

مدیریت شهری در کنار دولت دو نهاد اصلی پیگیر توسعه و تجهیز ناوگان حملونقل عمومی هستند. به گفته پیمان سنندجی، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی از سال 89 به بعد حتی یک اتوبوس هم از سوی دولت به این ناوگان افزوده نشده است، در حالی که برای تکمیل ناوگان اتوبوسرانی به حدود سه هزار دستگاه اتوبوس نیاز است. در بخش مترو هم اوضاع بهتر از اتوبوسرانی نیست، مجید فراهانی، عضو کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر تهران درباره وضعیت نابسامان مترو گفت: «اگر فکری به حال مترو نشود، روزبهروز بیشتر تحلیل میرود و برای جلوگیری از آن نیاز به حداقل 10 هزار میلیارد تومان بودجه است تا بتوان واگن خریداری و به وضعیت آن رسیدگی کرد.»
حملونقل عمومی مشکلات فراوانی دارد
حسن روحانی، رئیسجمهور کشور پیشازظهر دوشنبه، در همایش طرحهای نوسازی ناوگان حملونقل جادهای و درونشهری و طرحهای اشتغالزایی، با بیان اینکه خودروهای فرسوده باید بهطور کامل از رده خارج شوند، گفت: «اگر در کشور ما ناوگان حملونقل عمومی شرایط لازم و امکانات مناسب را برای ارائه سرویس قابل قبول داشته باشد، در روزهای آلودگی، میتوانیم به جای آنکه مدارس را تعطیل کنیم، تردد خودروها را محدود کنیم. متاسفانه سرویس حملونقل عمومی ما هم دچار مشکلات فراوانی است و همه دستگاهها باید در راستای حل این مشکلات کمک کنند.»
این سخنان رئیسجمهور در حالی است که در بودجه سال 97، سهمی که برای توسعه ناوگان حملونقل عمومی در نظر گرفته شده، نصف سهمیهای است که سال گذشته به این موضوع اختصاص یافته بود. مضاف بر این موضوع، براساس ماده پنج قانون حمایت از سامانههای حملونقل ریلی مصوب 7 شهریورماه سال 1385 مجلس شورای اسلامی، تامین 50 درصد از هزینههای توسعه ناوگان حملونقل ریلی برعهده دولت است و برآورد ادای این مسئولیت و پرداخت در فاصله بین سالهای 1393 تا 1396 نشان میدهد که دولت تنها توانسته بهطور میانگین 14 درصد از هزینههای مترو را تامین کند و پوشش دهد. در حوزه اتوبوسرانی نیز همانند مترو دولت از پس وظایف خود به خوبی برنیامده است و در یک دوره 6 ساله از سال 1391 تا 1396 در مقابل 691 دستگاه اتوبوس خریداری شده توسط شهرداری تهران، تنها دو دستگاه اتوبوس از سوی دولت برای جایگزینی ناوگان به شهر تهران اعطا شده است. علاوهبر تجهیز ناوگان حملونقل ریلی و اتوبوسرانی، دولت در بحث تامین بخشی از هزینه بلیت مترو نیز سهم دارد که چندسالی است از این پرداخت هم شانه خالی کرده و علت واقعیتر شدن قیمتها طی این چندسال و بیان پیشنهادهایی برای افزایش قیمت بلیت مترو در شورای شهر تهران همین عدم وصول سهم دولتی در بحث حملونقل عمومی است که در صورت افزایش نرخ، نیمی از هزینه بلیت توسط شهرداری و نیمی دیگر توسط مردم پرداخت خواهد شد که قطعا به مردم فشار وارد خواهد کرد.
علی امام، مدیرعامل شرکت متروی تهران نیز درباره کاهش سهم توسعه حملونقل عمومی در بودجه 97 واکنش نشان داد و گفت: «سهم دولت در توسعه مترو به حدی ناچیز است که حتی رقم حمایتی که طبق قانون موظف به پرداخت آن است، بسیار کم بوده و مفید فایده نیست. هرچند ما همین میزان ناچیز را هم قدر میدانیم و به دنبال افزایش آن هستیم. اگر دولت محترم و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی بخواهند به این روند کاهش بودجه و حمایت نکردن از توسعه حملونقل ریلی ادامه دهند، پرونده تکمیل قطار شهری کلانشهرها و بهخصوص تهران بهعنوان پایتخت کشور، به این زودی بسته نخواهد شد.»
اعتراض شورا به مجلس
روز گذشته 17 نفر از اعضای شورای شهر تهران نامهای را خطاب به رئیس مجلس شورای اسلامی و در پاسخ به کاهش تامین منابع مالی برنامه نوسازی ناوگان حملونقل عمومی در کمیسیون تلفیق منتشر کردند.
در این نامه این چنین آمده است: «وضعیت آلودگی هوا در کلانشهرها تبدیل به یکی از دغدغههای جدی مردم و مسئولان در سالهای اخیر شده است. تقویت حملونقل ریلی به لحاظ راهبردی مهمترین راهکار برای غلبه بر این ابرچالش است که انتظار میرود عزم و اراده نمایندگان منتخب ملت برای حمایت از این مهم در بودجه سال 1397 بروز داشته باشد. با وجود پیشنهاد مناسب کمیسیون عمران مجلس برای تامین منابع مالی برنامه نوسازی ناوگان حملونقل عمومی از جمله تامین تجهیزات و واگن و احداث قطار حومهای درکلانشهرها و شهرهای اقماری، متاسفانه کمیسیون تلفیق تصمیم به کاهش چشمگیر و تعدیل آن گرفته است. ما نمایندگان مردم در شورای اسلامی شهر تهران، با توجه به شرایط آلودگی هوای تهران، بازنگری در مصوبه کمیسیون تلفیق را خواستاریم.»
علاوهبر اینها با اعلام تصویب طرح جدید ترافیک و پیشبینی الحاق 30 درصد از جمعیت فعلی شهروندان به استفادهکنندگان از مترو حداقل در تهران، حملونقل عمومی با فشار و مشکل جدی روبهرو خواهد شد و این کاهش بودجه و عدم توجه ویژه به توسعه و تجهیز ناوگان حملونقل عمومی درنهایت به ضرر شهروندان و تشدید وضعیت خطرناک زیستمحیطی و ترافیکی خواهد انجامید.
* نویسنده : ابوالقاسم رحمانی روزنامهنگار
