

انتشار این حکم سنگین در فضای مجازی با واکنشهای فراوانی همراه بود و عکسالعملهای زیادی را به دنبال داشت. امیرحسین 17ساله که متولد بیست و پنجم آذر 78 است دیروز با حکم قضایی قضات شعبه هفتم دادگاه کیفری یک استان تهران به یک بار قصاص به جرم قتل، یک بار اعدام به جرم تجاوز به عنف و پرداخت دیه به جرم جنایت بر میت و ارش بکارت محکوم شد. این خبر را عسگر قاسمیآقباش از وکلای متهم در نخستین ساعتهای بامداد شنبه اعلام کرد، اما بلافاصله این خبر در فضای مجازی منتشر شد، البته قضات صادرکننده این حکم و سایر وکلای متهم و اولیای دم حاضر به اظهارنظر درباره آن نشدند.
نادیده گرفتن سن و حقوق متهم از ابتدای رسیدگی
عبدالصمد خرمشاهی، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری درباره صدور این حکم به «فرهیختگان» گفت: «از همان زمان وقوع این جنایت هولناک متاسفانه درباره حقوق متهم سخنی گفته نشد. هر متهمی حقوقی دارد که باید لحاظ شود، ولی درباره این متهم سکوت اختیار شد و مسائلی درباره این پرونده مطرح شد که موجب تحریک افکار عمومی شد. از این رو و با این مقدمه قابل پیشبینی بود که این پرونده فرجامی غیر از این حکم نداشته باشد.» او ادامه داد: «هر چند من این پرونده را مطالعه نکردهام و در جریان جزئیات آن قرار ندارم، از همان ابتدای رسیدگی به این پرونده به امیرحسین به چشم یک محکوم نگریسته میشد نه یک متهم. حتی شاهد بودیم در مراحل اولیه تحقیقات نیز وکیل متهم حرفهایی را مطرح کرد که خلاف منافع موکلش بود و این مساله این شائبه را ایجاد کرد که از همان ابتدا حقوق این متهم توسط رسانهها رعایت نشده است. دو مساله مهمی که در این پرونده به نظر میرسد رعایت نشده زیر 18سال بودن متهم و رعایت نکردن حقوق وی از همان ابتدای رسیدگی به پرونده بود.»
خرمشاهی در ادامه به ماده 91 قانون مجازات اسلامی جدید که از اردیبهشت 92 به دستگاههای قضایی ابلاغ شد، اشاره کرد و گفت: «قانونگذار امتیازی نسبت به قانون پیشین برای محکومان زیر 18 سال در نظر گرفته است. در این ماده تصریح شده در جرائم موجب حد یا قصاص هرگاه افراد بالغ کمتر از 18 سال ماهیت جرم انجام شده یا حرمت آن را درک نکنند یا در کمال عقل وی شبهه وجود داشته باشد، حسب مورد با توجه به سن آنها به مجازاتهای پیشبینی شده در این فصل محکوم میشود.» او افزود: «این ماده قانون امتیازی است که قانونگذار برای مجرمان کمسن و سال در نظر گرفته است و چنانچه پزشکی قانونی اعلام کند متهم هنگام ارتکاب جنایت ماهیت و حرمت جرم را درک نکرده یا به کمال عقلی نرسیده است، از قصاص و اعدام معاف و به زندان محکوم میشود. بعد از تصویب و لازمالاجرا شدن این ماده قانونی شاهد بودهایم بسیاری از محکومان زیر 18سال از اعدام رهایی یافتهاند، اما در این سالها تعداد بسیار کمی محکوم بودهاند که پزشکی قانونی تشخیص داد هنگام ارتکاب جرم دارای درک و شعور لازم بودهاند و حکم به قصاص آنها صادر شده است. اما آنچه اهمیت دارد این است که قانونگذار این ماده قانونی را برای کمک به اطفال و جلوگیری از ایرادهای حقوق بشری که به قانون ما گرفته میشود، وضع کرده است.»
تاثیر حساسیت افکار عمومی در صدور حکم سنگین
شاپور اسماعیلیان، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری نیز درباره صدور این حکم به «فرهیختگان» گفت: «از همان ابتدا انتشار خبر کشته شدن دختر شش ساله افغان به دست پسر نوجوان ایرانی و انتشار موضوع تجاوز به این دختر در رسانهها موجب تشویش اذهان عمومی و حساسیت افکار عمومی شد و همین حساسیت نیز موجب شد تا در صدور حکم برای این محکوم اعمال ماده 91 قانون مجازات اسلامی جدید تا حدی نادیده گرفته شود.»
ماجرا چه بود؟
امیرحسین که همسایه خانه پدری ستایش 6 ساله در محله خیرآباد ورامین بود، او را به بهانه نشان دادن جوجه قناری به اتاقش کشاند و آزار داد. این پسر برای پنهان ماندن راز جنایت سیاه، دختر 6 ساله را با چاقو کشت و برای از بین بردن آثار جرم روی او اسید ریخت و جنازه را آتش زد. این پسر که برای حمل جنازه از همکلاسیاش کمک خواسته بود رسوا و بازداشت شد و بیست و چهارم شهریور امسال در دادگاه کیفری یک استان تهران در دو بخش علنی و غیرعلنی تهران میز محاکمه ایستاد. امیرحسین پای میز محاکمه ادعا کرد در «سیاه مستی» دست به جنایت زده بود. قضات دادگاه پس از بررسی دفاعیات متهم و وکلای دفاع او و با توجه به نظریه پزشکی قانونی، امیرحسین را به قصاص، اعدام و پرداخت دیه محکوم کردند. این حکم قطعی نیست و قابل تجدیدنظرخواهی است.
فروغ طباطبایی
