پیام وحدت شیعه و سنی در قطعه موسیقایی «بت‌شکن‌ها»

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، محسن توسلی، یکی از هنرمندان معاصر در عرصه موسیقی است. او در سال‌های اخیر آثار متعددی را در حوزه موسیقی دینی و حماسی ارائه کرده است. محسن توسلی اخیرا با همکاری حامد سلیمان، یکی از خوانندگان سوری به ارائه اثری مشترک با عنوان «بت‌شکن‌ها» پرداخته است. با توسلی درباره این همکاری به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

ایده تولید قطعه مشترک با حامد سلیمان داود، خواننده سوری از کجا شکل گرفت؟

با توجه به اینکه چندین سال است در حیطه موسیقی مذهبی و حماسی فعالیت می‌کنم، به این فکر افتادم که به مناسبت فرا رسیدن هفته وحدت، اثری را ارائه دهم که به لحاظ درونمایه با هفته وحدت مطابقت داشته باشد. درعین حال فکر می‌کردم جای پرداختن به مباحثی مثل دوستی میان شیعه و سنی در حیطه موسیقی خالی است و به آن شکلی که باید نسبت به مباحثی از این دست توجهی نشده است. بنابراین به این نتیجه رسیدم که اگر کاری در این حوزه تولید می‌شود صرف نظر از آنکه می‌تواند پیوند میان شیعه و سنی را تقویت کند، موجب برداشتن قدم‌هایی از منظر هنر در این وادی می‌شود. این‌گونه شد که به فکر همکاری مشترک با یکی از خوانندگان سوری افتادم. در سفری که در دو سه ماه گذشته به سوریه داشتم، با سفیر ایران در دمشق، طرح همکاری مشترک بین ما و خواننده سوری را مطرح کردم. خوشبختانه این مساله دغدغه خود سفیر ایران در سوریه هم بود و در این زمینه اعلام آمادگی کرد. بعد از آن با همکاری رایزن فرهنگی ایران در سوریه، با حامد سلیمان داود که یکی از چهره‌های شناخته شده موسیقی در سوریه به شمارمی‌رود دیدار کردیم و طرح و برنامه‌هایی را که درباره این اثر مشترک داشتیم با او در میان گذاشتیم. بعد از آنکه پذیرفت کار را شروع کردیم.

مختصری در مورد شکل سرودن این اثر به صورت فارسی و عربی توضیح دهید؟

سرودن اشعار بخش فارسی این اثر به عهده قاسم صراف‌ها بوده و سرودن اشعار بخش عربی را هم مرتضی حیدری آل‌کثیر به عهده گرفته است. امیر رهبران، آهنگساز این اثر بوده و من و حامد سلیمان داود نیز خوانندگانش بوده‌ایم. هفته گذشت حامد سلیمان داود به ایران آمد و این قطعه را با همکاری یکدیگر اجرا کردیم. درحال حاضر این اثر مراحل پایانی آهنگسازی را می‌گذراند.‌

گویا اجرای این قطعه در هفته وحدت خواهد بود. برنامه خاصی برای رونمایی از این قطعه در نظر گرفته‌اید؟

درست است، ما تصمیم گرفته‌ایم برای اولین بار این قطعه را در هفته وحدت در سوریه اجرا کنیم، البته برنامه‌هایی هم برای اجرا در تهران داریم که هنوز به مرحله قطعیت نرسیده و نمی‌توانم درباره جزئیات آن توضیح بدهم. ولی همین قدر بگویم که اگر شرایط اجرا در تهران فراهم شود، قصد داریم درسالن سران اجلاس به اجرای این قطعه بپردازیم.

درونمایه این اثر چنان‌که اشاره کردید مربوط به موضوع وحدت در جهان اسلام است، در تولید و اجرای این اثر چه مضامینی را در نظر گرفته‌اید؟

آنچه پیش از هر چیز برای ما حائز اهمیت بوده، این است که از کارهای کلیشه‌ای فاصله بگیریم و از زاویه نگاه نوتری به ارائه این اثر بپردازیم. ما در این قطعه تلاش کرده‌ایم ضمن پرداختن به این نکته که اهل شیعه و اهل سنت همواره با یکدیگر دوست بوده‌اند، به این مساله هم اشاره کنیم که دست‌های پنهانی در کارند و می‌خواهند بین شیعه و سنی تفرقه بیندازند.

درست است که هفته وحدت هم مناسبتی مانند دیگر مناسبت‌ها است که سالی یک بار به آن پرداخته می‌شود، ولی آنچه مهم است اینکه هنرمندان بتوانند با الهام گرفتن از چنین رویدادها و مناسبت‌هایی به ارائه آثاری بپردازند که حاوی پیام دوستی و صلح بین کشورها باشد. مساله‌ای که درباره این قطعه وجود دارد در همین نکته نهفته است. ما اگرچه این قطعه را به شکل دو زبانه ( عربی و فارسی) اجرا کرده‌ایم ولی می‌خواستیم تاکید کنیم بین ما هیچ ‌گاه فاصله نبوده و نیست.

سوالی هم درباره جهانی شدن موسیقی داشتم. به نظر شما مفاهیمی که هنرمند حین ساخت یک اثر به آن می‌پردازد چقدر می‌تواند باعث شود آن اثر محدود به مرزهای جغرافیایی کشورش نباشد و در معرض دید جهان قرار بگیرد؟

به نظرم آنچه می‌تواند یک اثر را مانا کند تاثیرگذاری آن است. درواقع اثری می‌تواند ماندگار شود که به مفاهیم روز بپردازد. صلح و دوستی و پرهیز از اختلاف و دشمنی همواره در ردیف مضامینی هستند که هیچ‌گاه کهن نمی‌شوند و همیشه می‌توان از آن سخن گفت. ما در این قطعه به مساله دشمن‌شناسی هم اشاراتی داشته‌ایم. می‌توان گفت این مساله را در این اثر فریاد زده‌ایم و نسبت به آن معترضیم؛ چراکه خودمان هیچ‌گاه با یکدیگر اختلاف نداشته‌ایم و تفاوتی بین‌مان وجود ندارد، ولی این دشمنان و سودجویانند که می‌خواهند بین ما اختلاف و دشمنی کنند.