ابراهیم حسن‌بیگی در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، مطمئنا پرداخت نویسندگان به موضوعات روز یکی از مسائل مهم در حوزه ادبیات است. 13 آبان و موضوع «استکبارستیزی» یکی از موضوعاتی است که شاید در ادبیات ما خیلی از آن غفلت کرده‌ایم و در داستان‌ها خیلی به آن پرداخته نشده است. به سراغ ابراهیم حسن‌بیگی، نویسنده کتاب «روایتی ساده از ماجرایی پیچیده» رفتیم تا درباره کتاب جدیدش و پرداختن به موضوع استعمار و استکبارستیزی در داستان جدیدش با او گفت‌وگو کنیم.
از کتاب جدیدتان بگویید و اینکه چرا به موضوع استعمار یا استکبارستیزی در این کتاب پرداختید؟
موضوع استکبارستیزی و استعمار از موضوعاتی است که همه نویسندگان و اهالی ادبیات باید به آن توجه کنند. در حوزه ادبیات غیرکلاسیک و در قالب قصه خیلی از مفاهیم تربیتی و آموزشی را می‌توانیم به بچه‌ها بگوییم. در همه این سال‌ها که در حوزه داستان‌نویسی فعالیت کردم هم در حوزه دفاع مقدس و هم موارد دیگر که نوشتم سعی کردم این مفاهیم را در قالب رمان و داستان منتقل کنم. در داستان جدیدم سعی کردم مفهوم استعمار را به همان معنای واقعی‌اش به مخاطب منتقل کنم. گاهی لازم نیست که شعار بدهیم بلکه همین مفهوم استکبار و استعمار را من با یک زندگی روستایی به مخاطب منتقل کردم. داستان کتابم از سال‌های قبل از انقلاب شروع می‌شود و تا بعد ادامه پیدا می‌کند.
فکر می‌کنید پرداختن به این موضوع چقدر ضرورت دارد؟
قطعا این موضوع بسیار ضرورت دارد. ما به‌عنوان داستان‌نویس فقط قصدمان ایجاد سرگرمی یا هیجان‌های کاذب نیست. الان در تمام دنیا همه طرفدار ژانر وحشت هستند اما در کشور ما گرایش و رغبتی به این سمت و سو نداریم. نویسندگان ایرانی به سبک رئالیسم و واقع‌گرا تمایل بیشتری دارند و این هم به خاطر این است که ما به بحث تربیت، آموزش و تعهد در نوشتن اعتقاد داریم و با توجه به شرایط جامعه و مسائلی که در جامعه ما وجود دارد ما باید مسائلی را منتقل کنیم و پررنگ جلوه دهیم که برایمان ارزشمند است. دفاع مقدس و انقلاب جزء آن مسائلی هستند که بسیار برای ما ارزشمندند، حتی مفاهیم عاشقانه نیز در ادبیات داستان‌نویسان متعهد ما به سبک دیگری نوشته می‌شود. یک نویسنده تعهد دارد که این مسائل را بیان کند و این نویسنده است که می‌تواند نگاه به مخاطب را به تصویری که در داستانش کشیده شده، جذب کند.
نویسندگان ما چقدر به موضوعاتی مثل 13 آبان یا در مفهوم کلی‌تر استکبارستیزی توجه کرده‌اند؟
ما نسبت به مسائلی مانند 13 آبان و در ابعاد بزرگ‌تر استکبارستیزی خیلی کم پرداخته‌ایم. البته در بعضی داستان‌هایمان این مفهوم به اشکال مختلف نشان داده شده است. ما شاید در مسائل داخلی‌مان هم کسانی را داشته باشیم که مظلوم را مورد ظلم قرار می‌دهند و برای همین نویسنده گاهی به این مفاهیم هم می‌پردازد. همه این مسائل در قالب مسائل اجتماعی قابل لمس است و وظیفه یک نویسنده این است که تقابل بین ظلم و مظلوم را نشان دهد. به‌طور کلی مفاهیم کلی مثل استکبارستیزی در بعضی داستان‌های ما وجود دارد، مثل داستان کلیدر محمود دولت‌آبادی این مفهوم را زمانی که محمدخان اسلحه به دست می‌گیرد و روبه‌روی ظلم می‌ایستد، نشان می‌دهد.
در این سی و چند سال که از پیروزی انقلاب اسلامی گذشته، نویسندگان ما چقدر توانسته‌اند به این مسائل روز و مهم انقلاب‌مان توجه کنند؟
در این چندسالی که از انقلاب گذشته است ما کار خوب زیاد نداشته‌ایم که به مساله استعمار و استکبارستیزی بپردازد. نویسنده‌های پس از انقلاب غالبا به سمت دفاع مقدس رفتند یا اینکه به مفاهیم دینی یا تربیتی پرداختند و به خاطر همین در این میان بعضی مسائل مثل همین 13 آبان یا مسائل دیگر مورد غفلت واقع شد.
باید به مساله ظلم‌ستیزی یا همین مساله استعمار به صورت مفصل پرداخته شود.
مطالب پیشنهادی
