به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، شهادت شهید محسن حججی حادثه‌ای بود که جامعه ایرانی را که تا حد زیادی درگیر روزمرگی‌های متعارف بود به‌طور جدی تکان داد. در همین ارتباط رهبر انقلاب این شهید را معجزه جاری انقلاب قلمداد کردند و آنها را مایه عزت کشور خواندند. در همین ارتباط با حجت‌الاسلام «علیرضا پیروزمند» استاد دانشگاه و قائم‌مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم به گفت‌وگو نشستیم. حجت‌الاسلام پیروزمند معتقد است: «وقتی تعبیر به معجزه جاری انقلاب یا حجت می‌شود باید گفت که این مفاهیم موضوعاتی نسبی هستند که ممکن است نسبت به یک فرد یا افرادی در شرایط خاص بروز و برجستگی خاصی پیدا کنند ولی هرکدام از شهدای ما این مفهوم حجت و آیت‌ الهی برایشان صدق می‌کند.»در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.

به‌عنوان اولین سوال رهبر انقلاب در دیدار اخیر خود با خانواده شهید حججی، شهدای مدافع حرم و شهدایی چون شهید حججی را مایه عزت کشور معرفی کردند، این عزتی را که برای کشور با شهادت این عزیزان ایجاد می‌شود شاید بتوان ناشی از عزت و بزرگی درونی این شهدا دانست. این عزت، روح بزرگ و این اخلاص از کجا نشأت می‌گیرد؟ این جوانان پرورش‌یافته چه فرهنگ و گفتمانی هستند که می‌توانند برای کشور عزت‌ساز بشوند؟

در مورد عزت باید گفت این مساله چیزی نیست که کسی بتواند به‌صورت شخصی و با تکیه‌ بر اراده خود آن را تسهیل کرده و به دست آورد، در آیه شریفه: «و للَّه العزّه و لرسوله و للمومنین» داریم که عزت متعلق به خدا و پیامبر و مومنان است. این آیه اشاره دارد به این مساله که عزت یک انسان وابسته به ایمان اوست و مومن با پیوندی که با خدا و رسولش دارد شناخته می‌شود و از این طریق است که عزت حاصل می‌شود.

عزت هم چیزی نیست جز سخت بودن در برابر دشمن یا به تعبیری نفوذ شیطان و این مقاومت در برابر نفوذ زمانی حاصل می‌شود که انسان تحت ولایت خداوند، رسول و امامش قرار بگیرد، روایت از امام صادق(ع) داریم که می‌فرمایند: «بِنا عُبِدَا... . وَ بِنا عُرِفَ ا... . وَ بِنا وُحِدَ ا... تَبارَکَ وَ تَعالی» به وسیله ما خدا بندگی می‌شود. و به ‌وسیله ما خدا شناخته می‌شود. و به‌ وسیله ما توحید خداوند متعال تحقق می‌یابد. یعنی زمانی که انسان خودش را تحت ولایت خدا و تحت تربیت ولی‌ا... قرار می‌دهد نتیجه این تربیت سبب می‌شود که هم خودش عزت پیدا بکند و هم بتواند عزت‌آفرین بشود، شهدایی چون شهدای مدافع حرم، شهید حججی و شهدایی که در آینده خواهند بود از ویژگی ولایت ولی‌ا... برخوردارند که با توسل به این ویژگی و با تبعیت و تولا از معصومین و نماینده معصومین در زمان حاضر توانستند خود را در محیط ولایت‌ا‌للهی قرار بدهند که این صلابت و عزت در وجودشان ایجاد و همین امر سبب شود که هم رعب در وجود دشمن ایجاد و هم خود و کشورشان را سرافراز کنند.

یکی از نکاتی که شهدایی چون شهید حججی را در میان شهدا ویژه جلوه می‌دهد، دهه‌ای است که اینان در آن زیست کرده‌اند و برآمده از آن هستند؛ یعنی دهه 70، شهید حججی برآمده از نسلی است که به فرموده رهبری نه انقلاب را دیده نه دفاع مقدس را دیده و نه تجربه کرده و همچنین دوران امام را درک نکرده است. با همه تلاش‌هایی که دشمن انجام داده تا خط امام و راه امام فراموش شود می‌بینیم به قول مقام معظم رهبری مجذوب بودن دل‌های بخش زیادی از جوانان به مفاهیم انقلابی حیرت‌انگیز است. شهید حججی و دیگر شهدای دهه هفتادی ما چگونه مجذوب و جذب گفتمان انقلابی و خط امام شدند؟ گفتمان انقلاب و امام چه شاخصه‌هایی داشته که توانسته فراتر از دهه خود ظهور و بروز داشته باشد و بر جوانان دهه بعد هم اثرگذار باشد؟

یک تفاوت بسیار چشمگیر که انقلاب اسلامی با سایر انقلاب‌ها دارد مساله الهی بودن آن و پیوندش با جریان ولایت‌ا... و نایب امام است و این محوریت باعث شده که ویژگی‌های دیگری ازجمله عزت، شجاعت، صلابت و آرمان‌خواهی را به دنبال خودش به روح نهضت اسلامی تزریق کرده و در انقلاب اسلامی ما تبلور پیدا بکند.

همین امر باعث شد افرادی که انقلابی بودند از همان ابتدا تحت تاثیر این روح انقلابی قرار گرفته و این فرهنگ انقلابی و اسلامی را بتوانند به نسل‌های بعد از خود منتقل کنند.

یک مساله دیگر هم که سبب شد انقلاب ما متفاوت باشد مساله استقلال‌طلبی است. موضوعی که در دیگر انقلاب‌ها هم وجود داشته اما وقتی این امر بر پایه‌ ایمان به خدای متعال باشد باعث تمایز انقلاب ما می‌شود، همین‌طور مساله آزادی‌خواهی که در انقلاب ما متفاوت از انقلاب‌های دیگر بود، ما به دنبال آزادی‌ای که ارضاگر امیال انسانی و شهوانی باشد نبودیم، ما به دنبال آزادی‌ای بودیم که سبب گسترش اسلام و فرهنگ اسلامی باشد یا مساله عدالت‌خواهی‌ای که در انقلاب ما برای تحقق ارزش‌های الهی بود و فقط بعد انسانی نداشت و همین فرهنگ سبب شد که مردم از خودشان بگذرند تا ارزش‌های الهی اتفاق بیفتد. همین تفاوت‌ها و ارزش‌های انقلاب بود که سبب شد انقلاب ما توسط مردم استمرار و مانایی پیدا کند.

نسل‌های بعد به میزانی که در این جاذبه قرار گرفتند توانستند همان ارزش‌ها و همان روحیه انقلابی را دریافت کنند.

 این ارتباط نسلی که ناشی از ارتباط فرهنگی بود به چند طریق می‌تواند بروز و ظهور پیدا کند، یکی از این راه‌ها و به ‌نوعی راه اول این است که نسل‌های بعد در ارتباط و تحت تربیت افراد نسل گذشته‌ای قرار بگیرند که جزء پیشگامان این انقلاب بودند.

امثال شهدای مدافع حرم و جوانان نسل جدیدی که هنوز هستند و توفیق خدمتگزاری و انقلابی‌گری را دارند تحت تاثیر این ارتباط نسلی این فرهنگ را دریافت کرده‌اند و برعکس کسانی که ارتباطی با این نسل گذشته نداشتند الگوهای دیگر را اتخاذ کردند و این فرهنگ و تربیت به آنها منتقل نشد.

راه دوم ارتباط کتبی با فرهنگ و ارزش‌های نسل گذشته و انقلاب اسلامی است. به این طریق که نسل جدید با مطالعه آثار مکتوبی که از آن دوران به‌ جا مانده است به‌خصوص آثار مرتبط با دفاع مقدس می‌تواند این ارزش‌ها و فرهنگ انقلابی را درک و دریافت کند.

راه سومی نیز وجود دارد که به‌نوعی نشأت‌گرفته از دو مسیر اولیه است. یک اصل قرآنی وجود دارد که «وَالَّذینَ جاهدوا فینا لَنَهدِینَّهم سُبُلَنا وَإِنَّ ا... لَمَعَ المُحسِنینَ» و آنها که درراه ما (با خلوص نیّت) جهاد کنند، قطعا به راه‌های خود، هدایت‌شان خواهیم کرد؛ این راه، راه مجاهدت و تلاش برای خداست، اگر نسل‌های بعد اهل مجاهدت فی سبیل‌ا... باشند، خداوند خود راه جهاد و خدمتگزاری و همچنین عزت را برای آنها فراهم می‌کند.

می‌بینید پس از اتفاقاتی که در سوریه و عراق رخ داد و بخشی از جوانان ما فرصت مجاهدت پیدا کردند، توانستند خود را اثبات کنند و به فیض شهادت برسند و آنهایی هم که هنوز در این راه هستند دنباله‌روی راه شهدایند، این فرصت جهاد و مجاهدت راهی باز کرده تا جوانان نسل جدید در یک محیط تربیتی قرار بگیرند و خود الگویی شوند برای هم‌نسلان خود و امروز جامعه، البته یک نکته مهم در جنب این پدیده مبارک جهاد و مقاومت که باید به آن اشاره کرد این است که باید مساله جهاد را به‌عنوان یک مفهوم گسترده‌تری مورد واکاوی قرار دهیم و آن مساله جهاد کبیر یا جهاد اکبر است که مورد نیاز امروز ماست.

ما باید این موضوع را در کنار جهاد اصغر که همان جهاد نظامی است معرفی کنیم تا این ارتباط نسلی و ادامه گفتمان امام و انقلاب که تا به امروز استمرار داشته در ادامه هم نیز میسر شود. مومنین باید در برابر تهاجم نرم دشمن و همان مساله نفوذ هوشمندانه برخورد کنند و مقابله‌ای در همان سبک و سیاق با دشمن داشته باشند، چون همان‌طور که در سوال اشاره داشتید دشمن به دنبال آن است که خط و راه امام و فرهنگ انقلابی فراموش شود و از طریق جنگ نرم به دنبال تحقق این هدف است. ما نیز باید با قدرت نرم و درونی انقلاب در برابر این نفوذ فرهنگی مقابله کنیم و این فضای جنگ نرم نیز خود یک فضای مجاهدت‌گونه‌ای ایجاد می‌کند یا به تعبیری می‌طلبد و افرادی که در این محیط مجاهدت قرار بگیرند خود مشمول آیه‌ «وَالَّذینَ جاهدوا فینا لَنَهدِینَّهم سُبُلَنا  وَإِنَّ ا... لَمَعَ المُحسِنینَ» می‌شوند و جامعه‌ای که تحت هدایت خداوند قرار بگیرد راه را گم نخواهد کرد و تا این روحیه انقلابی نسل به نسل منتقل می‌شود این راه و این انقلاب نیز استمرار خواهد داشت و این جوشش فرهنگی نسل به نسل تقویت و مصونیت پیدا می‌کند.
 
رهبری جمله‌ای ویژه در این دیدار بیان می‌کنند: «خداوند به‌واسطه مجاهدت محسن عزیز، ملت ایران را عزیز و سربلند کرد و او را نماد نسل جوان انقلابی و معجزه جاری انقلاب اسلامی قرارداد.» رهبری شهدایی چون شهید حججی و نسل جوان را آیت‌الهی و نشانه خدا و معجزه جاری انقلاب دانستند که توانسته‌اند بر همه اقشار با عقیده‌های گوناگون اثر بگذارند. چرا رهبری از نسل جدید که دلبسته آرمان‌های انقلاب است به‌عنوان معجزه جاری انقلاب یاد می‌کنند. به‌ هر حال واژه معجزه تعبیری خاص است و بار معنایی ویژه‌ای دارد. شهدا و نسل جدید چه ویژگی ای از خود بروز داده‌اند که معجزه جاری انقلاب نام‌ گرفته‌اند؟

واژه معجزه وقتی استفاده می‌شود که یک اتفاق ویژه و خارق‌العاده رخ‌ داده باشد که انتظار آن نمی‌رفته، مثل شکافتن دریا در برابر عصای حضرت موسی(ع)، یا قرآن پیامبر اکرم(ص) که در بلاغت و فصاحت مانند ندارد، معجزه را می‌توان یک ویژگی خارق‌العاده یا اتفاقی ویژه معرفی کرد که خداوند برای اثبات حقانیت فرستادگان و نمایندگان خود در برابر مردم به آنها اعطا می‌کند که در سطوح پایین‌تر از آنچه در اختیار انبیا بوده خداوند معجزاتی یا به تعبیری دیگر اتفاقات خاص و منحصربه‌فردی را در مسیر اولیای الهی برای استمرار جبهه حق قرار می‌دهد و این موردی که رهبری به آن اشاره داشتند از این قبیل است. حال نکته بدیع و خاص بودن این اتفاق در اینجاست در شرایطی که دشمن با هجوم رسانه‌ای و فرهنگی سعی دارد ارزش‌ها را کتمان و کم‌رنگ و جبهه ایثار و مقاومت را جبهه رو به خاموشی قلمداد و وانمود کند که نسل جدید نسبت به ارزش‌های انقلابی پشت کرده و بی‌حس شده‌ است و ارزش‌های اسلامی دیگر برای این نسل مهم نیست، زیرا آنها به دنبال الگوهای غربی هستند و جریان غالب را جریان غرب‌گرا نشان بدهند، شهادت جوان عزتمند ما آمده تمام این معادلات را به هم می‌ریزد.

شما می‌بینید در جریان شهادت شهید حججی وقتی‌ که دشمن به ‌قصد زهر‌چشم گرفتن و ایجاد رعب در جبهه حق می‌آید و با حرکات شنیع شهادت این جوان را رقم می‌زند به‌رغم خواست و قصد دشمن این پدیده تبدیل می‌شود به یک نورافشانی وسیع و گسترده که خیلی‌ها را متوجه حقانیت راه اسلام و انقلاب می‌کند.

 آیه یعنی نشانه، چیزی که با آن انسان راه را پیدا می‌کند و وقتی این شهید نسل جوان تبدیل به یک آیه و حجت می‌شود باعث می‌شود جوانانی که کم‌توجه بودند نسبت به ارزش‌هایی که شهید حججی برای آن جان خود را تقدیم کرده- آن‌ هم با توجه و در کمال آگاهی- آنها نیز بیشتر به این مساله و این گفتمان دقت کنند.

چرا شهادت شهید حججی آیه می‌شود؟ برای آن خاص بودن و شکی که در جامعه ایجاد می‌کند، شما می‌بینید چون شهادت ایشان آیه‌گونه است در تمامی اقشار جامعه وحدتی ویژه ایجاد می‌کند که مردم ما با هر نگرش و فکر موضعی یکسان در برابر این رخداد می‌گیرند و این دلیلی ندارد جز حجت بودن این شهید بزرگوار و معجزه بودن این واقعه؛ همین امر سبب می‌شود که ذهن‌ها و قلب‌ها بیش‌ازپیش متوجه و آگاه شده، در نتیجه افراد نادان و غافل نیز معطوف و جذب این گفتمان و این راه حق شوند.

حال این آیه را که به لطف الهی درخشندگی ویژه یافته و قلب‌ها را به راه حق جذب و معطوف کرده، می‌توان معجزه قلمداد کرد، چون دیگر نمی‌توان حقانیت آن را کتمان و درخشندگی آن را خاموش کرد.

شما حال نمود تاثیرگذاری بر جان‌ها را می‌توانید در تشییع باشکوه پیکر این شهدا مشاهده کنید. در درون واقعه شهادت شهید حججی جوهره‌ای وجود داشت که واقعا این توجه را می‌طلبید و رهبری نیز به‌خوبی به آن اشاره داشتند. مجموعه‌ای از عوامل در کنار هم قرار می‌گیرد تا یک اتفاق را ویژه و متمایز کند، شما در مورد شهید حججی می‌بینید که اخلاق فردی و دینی، دهه زیست ایشان، خودآگاهی ایشان نسبت به مساله شهادت و جهاد، همچنین بی‌تابی ایشان برای کسب رضایت خانواده برای قدم گذاشتن در این راه و همین‌طور پیامی که برای فرزند خود و در واقع نسل‌های بعدی به‌جا می‌گذارد، شهادت ایشان را ویژه و خاص می‌کند و به‌نوعی ایشان را سخنگوی دیگر شهدای مدافع حرم و مقاومت و همین‌طور گفتمان مقاومت می‌کند. به همین دلیل رهبری شهدایی چون شهید حججی و نسل جوان را آیت‌الهی، نشانه خدا و معجزه جاری انقلاب معرفی می‌کنند.

مجاهدت در راه حق و شهادت دارای برکاتی است، شما در تشییع شهدای غواص نیز این سطح توجه، این بعد اثرگذاری و تاثیر را که در بیداری جامعه داشت به‌روشنی مشاهده می‌کنید. مظلومیت آن شهدای غواص قلوب را جذب خود کرد و چنان تاثیر بزرگی بر جامعه گذاشت که آن شهدا هم می‌توانیم حجت خدا بنامیم، بنابراین وقتی تعبیر به معجزه جاری انقلاب یا حجت می‌شود باید گفت که این مفاهیم موضوعاتی نسبی هستند که ممکن است نسبت به یک فرد یا افرادی در شرایط خاص بروز و برجستگی خاصی پیدا کند ولی هرکدام از شهدای ما این مفهوم حجت و آیه الهی برایشان صدق می‌کند.

در مورد تعبیر مقام معظم رهبری در مورد معجزه جاری انقلاب نیز باید بگویم معجزه خود به‌نوعی یک آیه است، آیه‌ای از آیات‌ الهی، که آیات الهی نیز دارای مراتبی هستند، خاصیت مشترک تمامی معجزات الهی «اتمام‌حجت» است، حال وقتی در مورد معجزه جاری انقلاب سخن به میان می‌آید به ‌این ‌علت است که انقلاب اسلامی توانسته یک محیط پرورشی برای نسل‌های متفاوت جامعه ما ایجاد کند که حاصلش تربیت و رشد جوانانی است که هرکدام به‌خودی‌خود می‌توانند عزت‌آفرین و اثرگذار بوده و حجت را در حقانیت راه انقلاب برای مردم زمان خود تمام کنند، امام خمینی(ره) تعبیری نزدیک به تعبیر رهبری دارند که می‌گویند این شهدا ره صدساله را یک‌شبه طی کردند، پیمودن این مسیر خود یعنی یک معجزه، یعنی معجزه جاری انقلاب اسلامی، امام خمینی(ره) از تعبیر معجزه استفاده نمی‌کنند اما مرتبتی که آرزوی عرفای سالخورده ماست، یک نوجوان و جوان یک‌شبه به آن نائل می‌شود، چیزی جز معجزه نمی‌تواند باشد و خوب این دو سخن امامین انقلاب از یک جنس است و این معجزه در محیطی شکل می‌گیرد که تحت ولایت‌‌اللهی و ولی خداست و کسانی که خود را در این محیط و در مسیر ولایت‌‌اللهی قرار می‌دهند معجزه‌آفرین می‌شوند.