کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:هانی‌زاده گفت: مسکو دچار یک پارادوکس از سوی کشورهای منطقه‌ای است. از یک سو عربستانی‌ها از آنها توقعی دارند، اما در سوی دیگر سوریه قرار دارد که در این چند سال مورد حمایت مسکو بوده است. نمی‌توان به روسیه کاملا اعتماد داشت، ولی می‌توان گفت که پوتین در مورد محور مقاومت و کشورهای ایران و سوریه خیانت نمی‌کند.»
پوتین سوریه را نمی‌فروشد
به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، روسیه این روزها میزبان گروه‌های مختلف سیاسی از کشورهای منطقه‌ای است. چهارشنبه گذشته بود که ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان به مسکو سفر کرد. او که تلاش می‌کند این روزها برای عربستان نقش یک ناجی را بازی کند و زمینه سلطنت پسرش محمد را فراهم کند، با این تصور که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه می‌تواند از طرح‌هایش حمایت کند راهی مسکو شد. از طرف دیگر بعد از سفر پادشاه عربستان به مسکو، یکشنبه، 17 مهر رسانه‌های عربی خبر دادند که ولید المعلم، وزیر خارجه سوریه به همراه یک هیات عالی رتبه رهسپار مسکو شده و هدف از این سفر، دیدار با مقام‌های ارشد روسیه است. ترکیب وزرایی که ولید المعلم را در این سفر همراهی می‌کنند ماهیت اقتصادی دارد و متشکل از وزیر حمل‌ونقل، نیرو و خزانه‌داری است. اما اهمیت این سفر در آن است که بلافاصله پس از خروج ملک سلمان از مسکو صورت می‌گیرد.
ولخرجی ملک سلمان در مسکو
پادشاه عربستان در این سفر سامانه موشکی موسوم به «اس 400» را خریداری کرد و به گفته منابع آگاه، تلاش کرد نظر پوتین را نسبت به ایران و حضورش در منطقه، به خصوص در یمن و سوریه جلب کند. گزارش رسانه‌ها در انعکاس وقایع سفر سلمان به مسکو نشان داد پوتین با ثباتی که در سیاست‌هایش در سال‌های اخیر اتخاذ کرده، توجهی به خواسته‌های سلمان ندارد. هرچند برخی تحلیل‌ها نشان می‌دهد روسیه و عربستان به دلیل اینکه در بازار نفت دارای سهم زیادی هستند به احتمال زیاد بعد از این سفر برای نزدیکی مواضع طرفین تلاش کنند. حال با اتمام سفر پادشاه عربستان، سفر هیات عالی سوریه مجدد نگاه‌ها را به سمت روسیه چرخانده است.
سودای تصدی‌گری بر منطقه
حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با «فرهیختگان»، پیرامون سفر پادشاه عربستان و هیات سوری به کشور روسیه و تاثیر آن بر تحولات منطقه‌ای، می‌گوید: «ملک سلمان در سفر خود به روسیه کماکان سودای تصدی‌گری بر منطقه را در سر می‌پروراند. او به این سفر رفت تا پوتین را با طرح‌هایش همراه کند و کوشید مسکو را از ایران جدا کند، تا بتواند حضور پررنگ‌تری در منطقه داشته باشد. ملک‌سلمان به‌خصوص نگران گسترش حضور ایران در منطقه در راستای محور مقاومت است.» وی می‌افزاید: «پادشاه عربستان در سفر به مسکو خواسته‌هایش را مطرح کرد، اما پوتین از آنها تمکین نکرد. رئیس‌جمهور روسیه در سال‌های گذشته نسبت به نقش ایران و محور مقاومت دارای رویه‌ای باثبات است. ملک سلمان در این سفر آماده بود که رشوه‌های سنگینی به طرف روسی بپردازد. از طرفی هم هزینه زیادی برای خرید تجهیزات نظامی پرداخت کرد. روسیه هم از این فرصت بهره‌برداری کرد اما تسلیم خواسته عربستان نشد.»
آمادگی پوتین برای پساداعش
این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه در سفر هیات سوریه‌ای به روسیه نیز اهدافی وجود دارد، تاکید کرد: «کشور سوریه هم‌اکنون از حضور تروریست‌ها پاکسازی شد؛ به‌طور تقریبی بیش از 80 درصد خاک سوریه از لوث حضور داعش و دیگر گروه‌های تروریستی پاک شده و بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه توانسته جایگاه متزلزل خود را تثبیت کند.»
هانی‌زاده سپس ادامه داد: «تقارن این دو سفر در یک مقطع زمانی به روسیه نشان می‌دهد مسکو دچار یک پارادوکس از سوی کشورهای منطقه‌ای است. از یک سو عربستانی‌ها از آنها توقعی دارند، اما در سوی دیگر سوریه قرار دارد که در این چند سال مورد حمایت مسکو بوده است. نمی‌توان به روسیه کاملا اعتماد داشت، ولی می‌توان گفت که پوتین در مورد محور مقاومت و کشورهای ایران و سوریه خیانت نمی‌کند.»
اختلاف عمیق مسکو- ریاض
درنهایت می‌توان گفت که سفر پادشاه عربستان به روسیه هرچند برای مسکو دارای منافع اقتصادی است، به دلیل اختلاف نظر این دو کشور در زمینه مبارزه با تروریسم در سوریه و نگاه متمایزیشان به تحولات منطقه، در صحنه عمل شاهد اتفاق خاصی نخواهیم بود. در طول دورانی که سوریه درگیر بحران اشغال گروه‌های تروریستی بود، آل‌سعود بزرگترین دشمن منطقه‌ای بشار اسد در خاورمیانه تلقی می‌شد. عربستان با وجود اینکه ادعا می‌کرد در قالب ائتلاف ضدداعش به رهبری آمریکا در سوریه مشغول مبارزه با داعش است، اما در پشت‌پرده با تفکر مدیریت داعش تلاش می‌شد تا محور مقاومت در منطقه گسترش پیدا نکند و تحولات سوریه این کشور را به سمت سرنگونی نظامی حکومتی پیش ببرد. اما حضور موثر کشورهایی چون ایران و روسیه سبب شد عربستان نتواند به خواست خود برسد. حال عربستان در منطقه با بحران‌های گوناگونی دست و پنجه نرم می‌کند. از یک سو درگیر مشکلات داخلی است و از سوی دیگر در کشورهای دیگر دستش کوتاه شده، اما حتی اولین سفر پادشاه عربستان به مسکو هم نتوانست شرایط را به تمامی مطابق میل سعودی‌ها تغییر دهد و درنهایت آنها مجبور شدند خواسته‌های خود را تعدیل کنند.
مطالب پیشنهادی
