
همایشهایی همچون همایش ملی گیاهشناسی پلی است بین واحد تهرانمرکزی و سایر واحدهای دانشگاهی و دانشگاههای دولتی. همچنین میتواند بستری برای مطالعات پژوهشی در سطحی بهتر باشد.
مطالعات پژوهشی؛ پلی برای ارتباط دانشگاههای دولتی با دانشگاه آزاد اسلامی

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، زیستشناسی یکی از رشتههای علوم پایه در دانشگاههای کشور است که در حوزههای تئوری بسیار با قدرت دنبال میشود، اما در عمل و بخش کاربردی دارای ضعفهایی است که استادان این رشته همواره در تلاش بودهاند با برگزاری همایشهای مختلف و سمینارها بتوانند زمینه را برای عملیاتیتر شدن این رشتهها ایجاد کنند. در این میان، اولین همایش ملی گیاهشناسی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهرانمرکزی برگزار شده که شماری از چهرههای ماندگار این حوزه در آن شرکت کردهاند.
شغل، دغدغه دانشجویان زیستشناسی
محمد نبیونی، رئیس انجمن زیستشناسی کشور به عنوان اولین میهمان سخنران در اولین همایش گیاهشناسی به ایراد نکاتی پیرامون انجمن زیستشناسی پرداخت و گفت: «انجمن زیستشناسی کشور قبل از انقلاب کار خود را آغاز و بعد از وقفهای چند ساله، بار دیگر فعالیت خود را از سال 70 دنبال کرد. در حال حاضر، با برگزار کنگرههای کلی و بینالمللی که به صورت دوسالانه برپا میشود و نیز چاپ مجلات علمی- پژوهشی و برگزاری همایشهای موضوعی- تخصصی کارهای خود را دنبال میکند. قرار است شهریور سال آینده بیستمین کنگره ملی و بینالمللی انجمن زیستشناسی ایران در شهر مراغه برگزار شود که گردهمایی بزرگ زیستشناسان ایران محسوب میشود.» نبیونی مشکل اصلی دانشجویان رشتههای زیستشناسی را مساله شغل و فعالیت در حوزههای تخصصی این رشته عنوان کرد. او به این موضوع اشاره کرد که «اشتغال موضوع جدی کشور است. برای همین امسال هم روی این نام تاکید شده است. اما در علوم زیستی، وضعیت نابسامانتر از بسیاری از رشتههای دیگر باشد. با همت خود دانشجویان زیستشناسی در سراسر کشور، در هفته گذشته اولین گردهمایی زیستشناسی کشور، با رویکرد «شغل و اشتغال و کار و حوزههای پژوهشهای کاربردی» در دانشگاه خوارزمی برگزار شد.»
ارتباط استادان و دانشجویان
سیدمحمدمهدی حمدی، عضو هیات علمی گروه زیستشناسی واحد تهرانمرکزی و دبیر علمی اولین همایش ملی گیاهشناسی و ارتباط آن با سایر علوم هدف از برگزاری این همایش را برقراری ارتباط بین استادان گیاهشناس و دانشجویان این رشته دانست تا از این طریق بتوانند از آخرین نتایج مطالعات گیاهشناسی بهرهمند و مطلع شوند. این اولین قدم برای ایجاد بستر کار پژوهشی در زمینه گیاهشناسی است تا به دنبال آن انجام کارهای پژوهشی در دستور کارگروه زیستشناسی قرار گیرد. آزمایشگاههای این گروه در واحد تهرانمرکزی در حال تکمیل و راهاندازی هستند و در سطح تهران بینظیرند. به عبارتی، ما باید مرتب از این دست همایشها برگزار کنیم تا دانشجویان از آخرین یافتهها و نتایج مربوط به رشته و کار خود مطلع شوند. ضمن اینکه این قبیل همایشهای ملی پلی است بین این واحد و سایر واحدهای دانشگاهی و دانشگاههای دولتی. همچنین میتواند بستری برای مطالعات پژوهشی در سطحی بهتر باشد. در این راستا دانشجویان میتوانند با استادان بیشتر و مجربتری آشنا شوند. در این همایش از استادان مجربی دعوت شده است که از برترین گیاهشناسان کشور هستند. وجود این افراد دارای اهمیت والایی است. به طور کلی، این نیاز کشور است که بتوانیم با برگزاری چنین همایشهایی، زمینه را برای حضور پررنگتر دانشجویان در چنین گردهماییهایی فراهم آوریم.»
اهمیت گیاهشناسی
حمدی در ادامه گفتوگو با «فرهیختگان» درباره اهمیت رشته گیاهشناسی اظهار داشت: «گیاهشناسی یک رشته پایه است. تمام رشتههای زیستشناسی وابستگی کاملی به این رشته دارند. بدون این رشته انجام مطالعات در حوزههای مرتبط غیرممکن است. گیاه در هر زمینهای که فکر کنید، در آن دخیل است. همچنین در خصوص محیطزیست و به دنبال آن از نظر اقتصادی، کشاورزی، دارویی، صنعتی و شرایط محیطی، گیاهشناسی میتواند اهمیت بالایی داشته باشد. ضمن اینکه از دیرباز، رشته گیاهشناسی یا علم گیاهشناسی بسیار مورد توجه بشر بوده است؛ زیرا بشر همیشه به دنبال یکسری یافتههای جدید در ارتباط با گیاهان بوده است تا بتواند آنها را مهار کند و از آن برای زندگی بهتر استفاده کند. در کل دنیا نسبت به ایران به علم گیاهشناسی اهمیت بیشتری میدهند. در کشور هم این اهمیت احساس میشود اما باید در سطح پایه، اهمیت بیشتری به این علم داده شود.»
او ادامه داد: «مقالاتی که در ایران درباره گیاهشناسی به چاپ رسیده، در سطح دنیا بینظیر است. استادان گیاهشناس ما عالی کار میکنند و غالبا تعدادی از آنها جزء چهرههای برتر و مطرح دنیا به شمار میروند. از دیرباز هم ارتباط گیاهشناسی با کشورهای اروپایی وجود داشته است.»
ارتباط گیاهشناسی با سایر علوم
علم گیاهشناسی و البته سایر رشتههای زیستشناسی به صورت علوم پایه هستند و حالت کاربردی ندارند. از طرفی، گیاهشناسی به ویژه در سالهای اخیر در سایر علوم هم وارد شده و علوم دیگر را نیز از قبیل معماری و طراحی، ادبیات، نقاشی و هنر، ریاضی و ... تحت تاثیر قرار داده است. همچنین در گیاهشناسی از سایر علوم استفاده میکنیم. ما با کمک سایر علوم، نخبگان و استادان علوم دیگر میتوانیم هر آنچه مرتبط با گیاهشناسی است، در این همایشها مطرح کنیم تا بتوانیم زمینه گیاهشناسی را به همراه سایر علوم از حالت بنیادی خارج کنیم. به عنوان مثال، در زمینه داروسازی شرکتهای دانشبنیان داروسازی گیاهی بسیاری و بیش از 400 یا 500 شرکت دارویی در این چند سال تاسیس شدهاند که از طریق داروهای گیاهی و صنعتی اقدام به تولید دارو میکنند. پیشرفت در این زمینه به کمک دانشگاه و پژوهشهای دانشگاهی امکانپذیر میشود. ما هم به دنبال این امر هستیم تا این علم را تا حد امکان از حالت تئوری خارج کرده و وارد فاز عملیاتی و کاربردی کنیم.»
در این همایش که 21 و 22 شهریور در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهرانمرکزی برگزار شده، استادان و چهرههای معروف علم گیاهشناسی حضور داشتهاند. از این میان، میتوان به چهرههای ماندگار گیاهشناسی کشور اشاره کرد که دانشجویان زیادی را در این حوزه تربیت کردهاند. احمد مجد، چهره ماندگار گیاهشناسی، علیاصغر معصومی از گیاهشناسان برتر کشور، ولیا... مظفریان و مصطفی اسدی از استادان برتر گیاهشناسی کشور، شیدایی، استاد دانشگاه شهید بهشتی، عطری، رجامند، کاظمپور و خاورینژاد از دیگر میهمانان این همایش بودهاند.
دبیر علمی اولین همایش ملی گیاهشناسی با تاکید بر لزوم برگزاری چنین همایشهایی به این نکته اشاره کرده: «این همایش به عنوان اولین همایش گیاهشناسی مطرح شده است. در نظر داریم سالهای بعد هم این همایش را ادامه دهیم. همچنین سعی داریم از پیشکسوتان این عرصه تجلیل کنیم تا از این طریق بتوانیم نگاه ویژه خود را به گیاهشناسی منتقل کنیم و دانشجویان هم متوجه تلاشهایی شوند که برای این رشته کشیده شده است.»
* نویسنده : ندا اظهری خبرنگار گروه دانشگاه
