

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، این روزها خبرهای خوشی از جبهههای نبرد با تروریسم در عراق و شام به گوش میرسد؛ از آزادسازی «القلمون غربی» در مرزهای مشترک سوریه و لبنان گرفته تا پاکسازی کامل شهر «تلعفر» و درنهایت استان «نینوا» عراق. تکفیریهای تحتالحمایه ایالاتمتحده آمریکا و غرب که از بیش از 80 کشور جهان مأموریت پیدا کردند تا دولت قانونی بشار اسد در سوریه و حکومت شیعی در عراق را به زیر بکشند، اکنون زیر چکمههای سربازان و رزمندگان بیادعای مقاومت آخرین نفسهای خود را میکشند و «ساعت صفر» نابودیشان آغاز شده است.
به شهادت تاریخ، اولین نبرد استراتژیک میان نیروهای مقاومت و تروریستهای تکفیری در سوریه در ژوئن سال 2013 رقم خورد؛ زمانی که نیروهای ارتش سوریه با کمک رزمندگان حزبا... لبنان در یک جبهه در شهر استراتژیک «القصیر» وارد نبرد نفسگیری با تکفیریها شدند و درنهایت پیروزی بزرگ را از آن خود کردند. پس از این دستاورد مهم و سرنوشتساز بود که قطار نیروهای مقاومت در سوریه روی ریل پیروزی قرار گرفت و درنهایت توانستند به محاصره چندین و چند ساله دو شهرک شیعهنشین «نبل» و «الزهراء» در حلب پایان دهند و پیروزی دیگری را محقق سازند. اما این پایان کار نبود، چراکه نیروهای مقاومت موفق شدند در نبردی که از آن بهعنوان «أم المعارک» یاد شد، شهر حلب را از لوث تروریستهای تکفیری داعش آزاد کنند. از سوی دیگر، در عراق نیز وضعیت برای تروریستهای تکفیری داعش بهتر از سوریه نیست، چراکه نیروهای عراقی و حشد الشعبی ضربات مهلکی را طی سه سال اخیر بر پیکره این گروه وارد آوردهاند؛ هرچند که در سال 2014 با یورش وحشیانه تکفیریها غافلگیر شدند و پس از خیانت بزرگ بعثیها، موصل را تحت اشغال آنها یافتند.
سرآغاز توفیقات میدانی مقاومت در سوریه
اگر قرار باشد سلسله دستاوردهای استراتژیک نیروهای مقاومت سوری از زمان آغاز نبرد ضدتروریستی آنها مورد اشاره قرار گیرند، بیشک آزادسازی شهر «القصیر» در استان حمص و در مرزهای مشترک با لبنان اولین دستاورد استراتژیک خواهد بود. نیروهای سوری در ژوئن سال 2013 پس از چندین ماه درگیری سرانجام موفق شدند شهر استراتژیک القصیر را از تصرف تروریستهای تکفیری خارج کنند و پرچم مقاومت را بر فراز آن به اهتزاز درآورند. تروریستهای تکفیری از گذرگاههای واقع در شهر مرزی القصیر برای انتقال تسلیحات پیشرفته به داخل اراضی سوریه بهرهبرداری میکردند. بنابراین با تسلط نیروهای مقاومت سوری بر این شهر، روند انتقال سلاح به خاک سوریه تا حدود زیادی به روی تکفیریها مسدود شد. از سوی دیگر، شهر القصیر، مسیر مواصلاتی میان دمشق و بنادر استراتژیکی چون «طرطوس» و «لاذقیه» به شمار میرود. ارتش سوریه پس از تسلط بر این شهر توانست از ظرفیت این مسیر مواصلاتی بهرهبرداری لازم را داشته باشد. تروریستهای تکفیری داعش و حامیان منطقهای و بینالمللی آنها هیچگاه گمان نمیکردند ارتش سوریه و نیروهای مقاومت بتوانند در سالهای اولیه وقوع بحران، چنین دستاورد بزرگ و ارزشمندی را خلق کنند.
شهرکهای شیعهنشین در آغوش مقاومت
شهرکهای شیعهنشین «نبل» و «الزهراء» در حومه شمالی استان حلب سوریه واقع شدهاند. این دو شهرک در جولای سال 2012 نه توسط تروریستهای تکفیری داعش که از سوی تکفیریهای «جبههالنصره» تحت محاصره درآمدند. نیروهای مقاومت سوری پس از سهسال و نیم محاصره این دو شهرک شیعهنشین درنهایت در فوریه سال 2016 موفق به شکستن محاصره آنها شدند تا دستاورد دیگری را به کارنامه خود در نبرد ضد تروریسم اضافه کنند. از اهمیتهای این شهرکهای شیعهنشین میتوان به هممرز بودن آنها با ترکیه اشاره کرد. تکفیریهای جبههالنصره حساب ویژهای روی مرزهای مشترک نبل و الزهراء با ترکیه باز کرده بودند. با وجود محاصره بیش از سه ساله شهرکهای نبل و الزهراء توسط جبههالنصره، شیعیان ساکن این دو شهرک هیچگاه حاضر به همکاری با تکفیریهای جبههالنصره نشدند. تکفیریها اعلام کرده بودند که در صورت همکاری غیرنظامیان نبل و الزهراء با آنها، به محاصره شهرکهایشان پایان میدهند و درد و رنجهای آنها نیز به اتمام میرسد. با وجود این پیشنهاد اغواکننده باز هم شیعیان ساکن نبل و الزهراء به مقاومت در برابر محاصره خفهکننده ادامه دادند و بسیاری از آنها در همین مسیر جان خود را از دست دادند. پس از شکست محاصره نبل و الزهراء، این دو شهرک و ساکنان آن به سمبل مقاومت در سوریه تبدیل شدند. اکنون همه چشمها به سمت شهرکهای شیعهنشین «فوعه» و «کفریا» در حومه استان ادلب سوریه دوخته شده است تا روزی محاصره آنها نیز توسط نیروهای مقاومت شکسته شود.
مقاومت؛ فاتح «أم المعارک»
نیروهای مقاومت سوری با کمک رزمندگان حزبا... لبنان و همچنین کمکهای مستشاری جمهوری اسلامی ایران در دسامبر سال 2016 موفق شدند شهر حلب را از لوث وجود تروریستهای تکفیری داعش بهطور کامل آزاد سازند. اهمیت جغرافیایی استراتژیک حلب از آن جهت است که این شهر در مرزهای مشترک سوریه و ترکیه قرار دارد. تکفیریها در طول مدت زمان اشغالگری خود در شهر حلب از آن بهعنوان گذرگاهی جهت تردد میان سوریه و عراق بهرهبرداری میکردند. پس از آزادسازی کامل حلب، تروریستها دیگر نتوانستند جایگزینی برای این شهر بیابند. حساسیت نبرد حلب در تعیین سرنوشت جنگ میان نیروهای مقاومت و تروریستهای تکفیری به حدی بود که از این نبرد با عنوان «أم المعارک» یاد شد؛ نبردی که درنهایت این نیروهای مقاومت سوری و متحدانش بودند که در آن بر تروریستهای تحتالحمایه ایالات متحده آمریکا و غرب فائق آمدند و فاتح آن شدند. یکی دیگر از ویژگیهای مهم حلب این است که پایتخت اقتصادی سوریه به شمار میرود. در واقع، این شهر پس از دمشق، پایتخت دوم سوریه محسوب میشود. بر همین اساس، تکفیریها هر آنچه در چنته داشتند برای حفظ حلب خرج کردند اما هیچیک از تلاشهایشان به ثمر ننشست.
«مروارید فرات» چند قدم تا آزادی
بیتردید از مهمترین دستاوردهای اخیر رزمندگان مقاومت در نبرد با تروریستهای تکفیری داعش، شکسته شدن محاصره سهساله شهر «دیرالزور» در شرق سوریه است. تروریستهای داعش در سال 2014 موفق شدند شهر دیرالزور را بهطور کامل محاصره کنند. با اینحال، نیروهای سوری پس از سلسله پیشرویهای گسترده در نبرد با تروریستهای داعش هفته گذشته موفق شدند برای همیشه به محاصره شهر دیرالزور پایان دهند. اهمیت استراتژیک شهر دیرالزور در برخورداری آن از منابع نفتی و گازی عظیم نهفته است. بنابراین، تسلط نیروهای سوری بر این شهر میتواند به دولت دمشق در رفع بسیاری از مشکلات اقتصادی کمک کند. از سوی دیگر، دیرالزور در مرزهای مشترک سوریه و عراق واقع شده است و از این حیث نیز نیروهای سوری پس از تسلط بر دیرالزور قادر خواهند بود تحرکات تکفیریها در مناطق مرزی را کنترل کنند یا برای همیشه به آن پایان دهند. نزدیکی دیرالزور به رود فرات موجب شده از آن بهعنوان «مروارید فرات» یاد شود. یکی دیگر از مواردی که بر اهمیت شهر دیرالزور افزوده وجود فرودگاه نظامی استراتژیک در آن است. این فرودگاه نظامی استراتژیک، دیرالزور را به سایر استانهای سوریه متصل میکند؛ فرودگاهی که درنهایت محاصره آن توسط نیروهای سوری شکسته شد. دستاورد شکسته شدن محاصره دیرالزور به قدری ارزشمند است که حتی آمریکاییها را هم غافلگیر کرد، بهگونهای که رابرت فورد، سفیر سابق واشنگتن در دمشق تاکید کرد: «هیچتحلیلگری گمان نمیکرد که ارتش سوریه بتواند به دیرالزور برسد.»
انتظار ساعت صفر عملیات «الرقه»
تروریستهای تکفیری داعش در سال 2014 توانستند استان «الرقه» را به اشغال خود درآورند و آن را پایتخت خود در سوریه بنامند. درست مانند شهر موصل که بهعنوان پایتخت خودخوانده آنها در عراق شناخته میشد. تکفیریها در طول سه سالی که در استان الرقه به اشغالگری مشغول هستند، جنایتهای فراوانی را علیه مردم ساکن این استان مرتکب شدهاند. علت اصلی ارتکاب این جنایتها نیز ایجاد رعب و وحشت در دل غیرنظامیان برای تن دادن به زندگی در کنار عناصر تکفیری است. هر روز اخبار زیادی درخصوص اعدام دستهجمعی سوریهای ساکن استان الرقه در رسانههای منطقهای و بینالمللی منتشر میشود که تمامی آنها در چارچوب هدف مذکور تعریف میشوند. نیروهای سوری تاکنون عملیاتی را برای آزادسازی الرقه ترتیب ندادهاند و پایان دادن به حضور داعش در این استان را به آزادسازی کامل استان دیرالزور منوط کردهاند.
یک عملیات و چند تجربه
تروریستهای تکفیری داعش در روز 15 می سال 2016 شهر الرمادی واقع در استان الأنبار عراق را به اشغال خود درآوردند. قرار گرفتن شهر الرمادی در مثلث مرزی عراق، سوریه و اردن موجب شد تا تکفیریها پس از تسلط بر این شهر، نهایت بهرهبرداری از آن را داشته باشند. شهر الرمادی در نهایت در فوریه سال 2016 به کنترل کامل نیروهای عراقی درآمد. واقعیت این است که عملیات آزادسازی شهر الرمادی چندین ماه به طول انجامید و همین مساله باعث شد علامت سوالهای زیادی در ذهن مردم عراق به وجود آید. یکی از مهمترین عواملی که موجب شد عملیات بزرگ آزادسازی شهر الرمادی در استان الانبار به طول بینجامد، عدم حضور نیروهای بسیج مردمی یا همان حشدالشعبی در این عملیات بود. در واقع، ایالات متحده آمریکا هرگونه مشارکت مستقیم و غیرمستقیم خود در آزادسازی شهر الرمادی را منوط به عدم حضور اعضای حشدالشعبی در این عملیات کرده بود؛ شرطی که در نهایت با موافقت دولت بغداد به ریاست «حیدرالعبادی» مواجه شد. بدون تردید اگر نیروهای حشدالشعبی در عملیات آزادسازی الرمادی حضور بههم میرساندند، این عملیات از یک سو در زمان کوتاهتری به نتیجه میرسید و از سوی دیگر، نیروهای عراقی در آن متحمل تلفات کمتری میشدند. مشارکت آمریکاییها در عملیات الرمادی نهتنها روند این عملیات را تسریع نکرد، بلکه خسارتهای فراوانی را به زیرساختهای شهر نیز وارد آورد. مجموعهای از این حوادث، تجربیات ارزشمند مختلفی را در اختیار نیروهای عراقی قرار داد.
تارومار شدن سران حزب منحله بعث
نیروهای عراقی در جریان پیشرویهای گسترده خود در نبرد با تروریستهای تکفیری داعش در نقاط مختلف این کشور، سرانجام در ژوئن سال 2016 موفق شدند شهر فلوجه واقع در استان الانبار را بهطور کامل از لوث تکفیریها خارج کنند. تجربیاتی که نیروهای عراقی و بهویژه فرماندهان نظامی این کشور در عملیات آزادسازی الرمادی به دست آورده بودند، به آنها کمک کرد تا در مدتزمان کمتری عملیات فلوجه را به سرانجام برسانند. از صدور مجوز برای مشارکت نیروهای حشدالشعبی در عملیات آزادسازی شهر فلوجه میتوان بهعنوان مهمترین تجربه عراقیها یاد کرد. همانگونه که پیشتر ذکر شد، نیروهای حشدالشعبی به دلیل برخی ملاحظات اجازه ورود به عملیات آزادسازی الرمادی را پیدا نکردند و همین مساله سرمنشأ بسیاری از مشکلات و معضلات در مسیر این عملیات شد. با این حال، فرماندهان عراقی و در رأس آنها «حیدرالعبادی» فرمانده کل نیروهای مسلح عراق ضمن عبرتآموزی از تجربیات نبرد الرمادی، خیلی زود با حضور حشدالشعبی در عملیات فلوجه موافقت کردند و البته ثمره آن را نیز دیدند.
پایتخت خودخوانده تکفیریها فروریخت
تروریستهای تکفیری داعش سال 2014 در حملهای غافلگیرکننده موفق شدند شهر موصل واقع در استان نینوا را تحت سیطره خود درآورند. البته تسلط تکفیریهای داعش بر شهر موصل نشأتگرفته از قدرت آنها و ضعف نیروهای امنیتی و نظامی عراق نبود، بلکه برآمده از کمک شایانی بود که بقایای رژیم بعث به این گروه تروریستی ارائه کردند. در واقع نفوذ گسترده عناصر رژیم صدام معدوم در ساختار نیروهای مسلح عراق بود که موجب شد تکفیریها بدون شلیک حتی یک گلوله دومین شهر بزرگ عراق را به کنترل کامل خود درآورند. نیروهای عراقی در 19 فوریه سال جاری میلادی عملیات آزادسازی شهر موصل را کلید زدند و سرانجام در 9 ژوئیه همین سال موفق شدند این شهر را بهطور کامل از تصرف تروریستهای تکفیری خارج کنند. آزادسازی شهر موصل ضربه مهلکی بر پیکره تکفیریها وارد آورد، چراکه این شهر پایتخت خودخوانده داعش در عراق محسوب میشد و از دست دادن آن به مثابه آغاز شمارش معکوس برای نابودی این گروه تروریستی بود. علاوهبراین، ازآنجایی که شهر موصل در 400 کیلومتری شهر بغداد، پایتخت عراق قرار داشت، تکفیریها از موقعیت جغرافیایی آن برای انجام عملیاتهای تروریستی در بغداد بهرهبرداری میکردند که روند تحرکات تروریستی آنها در بغداد پس از آزادسازی موصل با افت فاحشی مواجه شد. از سوی دیگر، تضعیف روحیه تروریستهای داعش پس از عملیات آزادسازی موصل، عملا صفوف آنها در دیگر نقاط عراق را متلاشی کرد.
فروپاشی آخرین دژ داعش
شهر تلعفر واقع در استان نینوای عراق نیز ازجمله شهرهایی محسوب میشود که تکفیریهای داعش پس از یورش گسترده به عراق در سال 2014 توانستند آن را به اشغال خود درآورند. موقعیت جغرافیایی استراتژیک تلعفر در طول سه سال اشغالگری داعش در این شهر، به اعضای این گروه تروریستی این امکان را داد تا بتوانند تحرکات نیروهای عراقی و همچنین رزمندگان مقاومت در مناطق مرزی را زیر نظر بگیرند، چراکه تلعفر در واقع، مرزهای سوریه، ترکیه و عراق را به یکدیگر متصل میکند و از این حیث اهمیت بسزایی دارد. در 27 آگوست سال جاری میلادی بود که «عبدالأمیر رشید یارا...» فرمانده عملیات مشترک «قادمون یا تلعفر» رسما از آزادسازی کامل این شهر خبر داد. نکته قابل تامل درخصوص آزادسازی تلعفر این است که این عملیات کمتر از 10 روز به طول انجامید و یکی از عوامل مهمی که موجب شد شهر تلعفر خیلی زود به آغوش ملت عراق بازگردد، این بود که برخلاف تمامی پیشبینیها، ائتلاف بینالمللی ضدداعش به رهبری آمریکا از هرگونه سنگاندازی و مانعتراشی در مسیر عملیات تلعفر خودداری کرد.
نبرد مقتدرانه «قادمون یا حویجه»
پس از اتمام عملیات آزادسازی تلعفر واقع در استان نینوای عراق، اکنون نوبت به آزادی شهر حویجه که از معدود پایگاههای تحت تصرف تروریستهای تکفیری داعش به شمار میرود، رسیده است. نیروهای عراقی عملیات آزادسازی شهر حویجه در استان کرکوک را «قادمون یا حویجه» نام نهادند. البته این عملیات هنوز کلید نخورده است و همگان منتظر صدور دستور آغاز آن توسط العبادی هستند. هواپیماهای نیروی هوایی ارتش عراق پیش از آغاز این عملیات بزرگ، میلیونها نسخه اطلاعیه حاوی هشدارهای لازم و ضروری را برای ساکنان الحویجه ارسال کرده و از آغاز قریبالوقوع عملیات خبر دادند. طبق اعلام فرماندهی عملیات مشترک عراق، هنوز هیچ سقف زمانی مشخصی برای آغاز عملیات قادمون یا حویجه درنظر گرفته نشده است. درهمین ارتباط، «عبدالأمیر رشید یارا...» فرمانده عملیات مشترک عراق اعلام کرد که به محض پایان حملات هوایی به مواضع تکفیریهای داعش، عملیات حویجه نیز با قدرت و صلابت آغاز خواهد شد. طبق آخرین اخبار و گزارشهای رسیده، هماکنون قریب به 2000 عنصر تکفیری داعش در شهر حویجه حضور دارند.
