ثبت مشترک «مثنوی» در یونسکو توسط ۳ کشور

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، اولین نشست خبری اشرف‌بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با حضور معاونان این سازمان برگزار شد.
بروجردی در ابتدای این نشست گفت: «نخستین رویکرد این سازمان این است که از مواریث فرهنگی‌مان حفاظت کنیم. البته اگر این مواریث خریداری شده به کتابخانه ملی منتقل شود. کتابخانه ملی عضو هیچ دستگاه فرهنگی‌ای نیست و می‌تواند ایجاد‌کننده یک بستر مناسب برای اهل خرد باشد و فارغ از هر نوع حریم سیاسی، کار کند و بازگو‌کننده اندیشه‌های خود باشد.»

وی با بیان اینکه رسیدن به شرایط مناسبی که داعیه‌دار توسعه فرهنگ در میان ملل مختلف باشیم، ازجمله اصلی‌ترین رویکردهای سازمان خواهد بود، گفت: «صیانت از مواریث فرهنگی چه در قالب سند و چه در قالب کتاب است. منظور از کتاب، مخطوطات گذشتگان است که موظف به حفظ و نگهداری آن هستیم تا اگر اثری خریداری شده باشد به کتابخانه منتقل کنیم یا شرایط را برای نگهداری آثار برای کسانی که مایل‌ به حفظ میراث گذشتگان خود هستند، فراهم کنیم تا به صاحبان خرد این فرصت را بدهیم که با بهره‌برداری از این ذخائر آن را به نسل‌های بعد هم منتقل کنند.»

وی با بیان اینکه این کتابخانه خانه دوم اندیشمندان است، گفت: «کتابخانه ملی هم در حوزه خدمات‌رسانی فرهنگی، هم نگهداری و هم در زمینه توزیع فرهنگ فعالیت می‌کند. اندیشمندان همواره در طول تاریخ دچار این نگرانی بوده‌اند که نظریات‌شان در عرصه‌های سیاسی در هر جامعه‌ای به فراموشی سپرده شود.»

بروجردی گفت: «کتابخانه ملی می‌تواند این نقش را ایفا کند که عرصه فرهنگ فارغ از هر نوع حریم و دیدگاه سیاسی، حفظ شود و اندیشمندان به بیان دیدگاه‌های خود بپردازند. کتابخانه ملی تاکنون این فرصت را ایجاد کرده و خواهد کرد تا هرگز رویکرد غیرفرهنگی مانع اصالت حرکت‌های فرهنگی نشود.»

رئیس کتابخانه ملی در پاسخ به سوال «فرهیختگان» درباره تغییر در ساختار معاونت‌های این سازمان گفت: «هر مدیری که می‌آید ساختاری را تعیین می‌کند، همزمان با ورود من به این مجموعه بحث پژوهشگاه و معاونت جدا از این مجموعه مطرح شد. اما در حال حاضر این بحث دیگر مطرح نیست و پژوهشگاه مستقل نمی‌شود. اما ممکن است در زمانی دیگر این بحث مطرح شود. در صدد هستیم تمامی منابع مکتوب و اسناد را دیجیتال‌سازی کنیم تا دسترسی آن برای عموم میسر باشد. در کتابخانه ملی به صورت شبانه‌روز روی عموم باز است.»

وی همچنین درخصوص انتقال اسناد وزارت امورخارجه و وزارت اطلاعات به آرشیو ملی گفت: «براساس مصوبه دولت تمامی نهادها به جز نهادها نیروهای مسلح موظف‌اند تمامی اسناد خود را به آرشیو ملی منتقل کنند. تلاش کردیم که در این سال‌ها تعامل خوبی با نهادها و دستگاه‌ها در این رابطه داشته باشیم. وزارت امورخارجه معمولا همه اسناد خود را منتقل می‌کند. اینکه کدام سند قابلیت انتشار دارد، با نظر آنهاست و کتابخانه فقط حفظ این اسناد را برعهده دارد.»

بروجردی همچنین درباره ساخت‌وسازها در تپه‌های عباس‌آباد و احتمال آسیب به ساختمان کتابخانه ملی در پروژه ساخت پارکینگ طبقاتی گفت: «شهرداری، پروژه‌های خود را در این منطقه پیش می‌برد که یکی از پروژه‌‌ها احداث پارکینگ طبقاتی بود که بدون اظهارنظر کتابخانه ملی صورت گرفت. به همین دلیل ما شکایت کردیم، اما به نتیجه نرسیدیم. الان و با آمدن شورای شهر جدید و حضور شهردار جدید، در حال پیگیری هستیم که این موضوع مورد توجه قرار گیرد که در صورت امکان، این پروژه متوقف شده و به ساختمان آسیبی وارد نشود.»

رئیس کتابخانه ملی درخصوص شرط مدرک تحصیلی برای استفاده از مخازن کتابخانه ملی گفت: «مخازن کتابخانه ملی روبه‌رو همه باز است و همه می‌توانند از آن استفاده کنند، اما به دلیل محدویت فیزیکی و گستردگی دانش‌آموختگان و دانشجویان فعلا قرائت‌خانه‌ها مورد استفاده دانشجویان کارشناسی‌ارشد و دکتری قرار می‌گیرد. فضای ما برای دسترسی عموم محدود است، اگر روزی فرا برسد که این فضا گسترده‌تر شود، برنامه دیگری اتخاذ خواهد شد.»

وی درباره ثبت اثر در کمیته حافظه جهانی یونسکو نیز گفت: «ما تلاش داریم تا آثار بیشتری را در این کمیته ثبت کنیم. ما سال گذشته نسخه‌ای از مثنوی را به کمیته پیشنهاد دادیم، بعد از آن ترکیه مدعی شد که نسخه قدیمی‌تری از آن را در دست دارد و افغانستان نیز مدعی شد که نسخه ارزشمندتری نسبت به نسخه ایران دارد و آنها درخواست کردند که مثنوی به نام ایران ثبت نشود. نماینده جمهوری اسلامی ایران در یونسکو به دنبال ایجاد توافق بین سه کشور برای ثبت مشترک مثنوی در این کمیته است. از نظر یونسکو نیز اگر اثری به صورت مشترک ثبت شود، مرجعیت بیشتری می‌یابد.»

بروجردی همچنین درباره وضعیت ساختمان 30 تیر گفت: «در این دوره اولین اولویت کار در مورد این ساختمان بود. این ساختمان نماد تاسیس کتابخانه ملی بود بنابراین یک ساختمان فرهنگی ماندگار برای ماست. حفظ این ساختمان جزء دغدغه‌های ما بوده و هست. در دولت نهم و دهم ما شاهد بودیم که این ساختمان بدون هیچ قراردادی به وزارت علوم منتقل شد. طبقه‌ای به‌عنوان موزه علم و فناوری و موزه چاپ‌ونشر هم به خود اختصاص داده است که در اختیار مجلس است. اولین کار این بود که با وزیر وقت آقای فرهادی صحبت کردیم. آقای وزیر اعلام آمادگی کرد و فرصت خواست تا این نقل‌وانتقالات موزه علم و فناوری را داشته باشیم. پس از آن نشستی با معاونت پژوهشی داشتیم. دکتر جلیلی متولی موزه هستند. بحث‌هایمان را صورت‌جلسه کردیم تا ظرف دو سال آینده ساختمان به ما منتقل شود. هم‌اکنون نیز در حال پیگیری مسائل حقوقی آن هستیم. »