

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، حضور بازیکنان باکیفیت فوتبال مثل بسکتبال که توانست کشور ما را از درجه سوم و دوم به تیم درجه یک آسیایی تبدیل کند، میتواند موجب افزایش سطح فوتبال ملی و لیگهای فوتبال ایران شود. منتها این کار متاسفانه از اول بدون برنامهریزی و سازماندهی و بدون کار کارشناسی اتفاق افتاده است. در زمانی که فوتبال ملی ایران احتیاج به بازیکنان باکیفیت خارجی داشت، بسیاری از بازیکنان درجه سه و دو با کمک دلالهایی که جز سود خود نمیاندیشند وارد فوتبال ایران شدند. اگر بخواهیم بهدقت و عمیقتر آن را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم؛ دلال فوتبال بدون مدیر ناکارآمد و مربی سودجو امکان حضور پیدا نمیکند. به همین دلیل این موضوع دایره بستهای است که عوامل مختلف در شکلگیری این پدیده ناهنجار نقش دارند.
روسا و وزرا و انتخاب مدیران نالایق
در درجه اول، نقش روسای سازمان تربیت بدنی گذشته یا وزیران ورزش که با انتخاب مدیران نالایق و بدون کارنامه باعث شدهاند این رویه شکل بگیرد، پررنگتر است. این روش مدیریتی مدیران ضعیف را توسط رسانهها در معرض دید و توجه بیشتر قرار داد که ظرفیت آن را نداشتند و اقداماتی انجام دادند که امروز نتایج مخرب آن را میبینیم. همین موضوع باعث شد آمدن بازیکنان بزرگتر و خارجی باکیفیتتر نیز شکل واقعیت به خود نگیرد. در حالی که اگر این کار از ابتدا سازماندهی میشد و اهداف درست به اجرا در میآمد، اکنون نیازی به این همه مکاتبات و ملاحظات نداشتیم.
اگر مدیری سابقه آشنایی با ورزش و علم مدیریت نداشته باشد و در فوتبال که کاملا با موضوع فرهنگی و اقتصادی و ورزشی عجین است، عملکرد ضعیفی نشان دهد بروز چنین مشکلاتی هم طبیعی است.
مدیران اگر از جیب خود خرج کنند
در درجه دوم، مدیران باشگاهها هستند که قرارداد میبندند. اگر مدیرعامل باشگاه هزینهها را از جیب خود پرداخت کند یا متعهد بهپرداخت خسارتها و تاوان مشکلات به وجود آمده باشد، به یقین به استفاده از مشاوران آگاه و دلسوز اقدام میکند و دقت بیشتری هم خواهد داشت.
تحمیل بازیکنان بیکیفیت
پس از مدیران، نقش مربیان در این زمینه خیلی اثرگذار است. مربیان با علم به ناکارآمدی بازیکنان خارجی آنها را به تیم تحمیل میکنند. اگر خیلی خوشبین باشیم که سودی عاید مربی نمیشود، ولی میتوانیم بگوییم که او فاقد کارایی فنی و مربیگری برای فوتبال است. فوتبال عرصه بیرحمی است و هر کسی در این عرصه بازنده باشد باید جایش را به رقیب دیگری واگذار کند. متاسفانه ما میبینیم بهرغم چنین اتفاقاتی حلقه دلالی شکل میگیرد و نقش آنها پررنگتر میشود.
مدیران شناسنامهدار و متخصص
در زمانی که اولین دوره هیاترئیسه فدراسیون فوتبال شکل گرفت آییننامهای تصویب کردیم که انتخاب مدیران باشگاهها باید بر اساس یک اصول حرفهای صورت گیرد و مدیران هم تابع یک نظم و دارای مدارک تخصصی و گواهیهای مربوطه باشند. در هر صنفی اگر وارد شوید گواهی کارآمدی یا گذراندن دورههای تخصصی برای مدیریت یک امر لازم به شمار میآید. چنانچه در مربیگری مراحل مختلفی باید طی شود تا یک نفر بتواند بهعنوان مربی یا سرمربی به ردههای مختلف وارد شود، ولی متاسفانه این سیستم در مدیریت فوتبال وجود ندارد. در این زمینه رسانهها وظیفه سنگینتری دارند و میتوانند بهعنوان سنسور و دیدهبان حفظ حقوق اجتماعی جامعه عمل کنند. این در حالی است که رسانهها هم که سالمتر هستند گهگداری مورد هجوم قرار میگیرند و تشخیص حق و باطل و وجه تمایز آنها هم گاهی غیرممکن میشود.
این مساله موضوع بسیار پیچیدهای است که روزنامه شما آغاز کرده و با فرهیختگی هم میتواند به حلقههای مهم و اثرگذار آن بپردازد.
اما در میان این همه مطالب یک نکته وجود دارد که آن هم این است که اگر باشگاهها خصوصی شوند و هزینهها از جیب صاحبان آن بیرون بیاید، هیچمدیری دیگر حاتم طایی نمیشود.
در پیشنهادی مکتوب که سالها پیش به سازمان لیگ و هیاترئیسه دادیم مقرر شد قانون نظاممندی اعمال شود تا مدیران باشگاهها ملزم به رعایت آن شوند. در این پیشنهاد مدیران موظف بودند در صورت جذب بازیکن از کشورهای آفریقایی تابع یک قانون خاص باشند و در صورت استخدام بازیکن از کشورهای اروپایی شرایطی را رعایت کنند. همچنین از سایر کشورها هم به تفکیک باید ضوابط در نظر گرفته شده را اجرا کنند.
اما مهمترین موضوع بحث نظارت و بازرسی از تیمها و مدیریتهای باشگاهها در زمینه تخلفات گسترده است که متاسفانه دستگاههای نظارتی بیشتر به افراد سالم گیر میدهند تا افراد متخلف! چون افراد سالم طبیعتا وارد پیچیدگی روابط غیرسالم نمیشوند و از مصونیت کمتری هم برخوردارند. در حالی که افراد ناسالم شبکهای عمل میکنند و همیشه آدرسهای غلط و اشتباه میدهند تا آسیبپذیر نباشند.
من در سه باشگاه پاس تهران، ابومسلم خراسان و تراکتورسازی تبریز مدیریت و از بازیکنان خارجی هم استفاده کردم. اما به جهت مشاورههای کارشناسی شده و نیت درست هیچگاه با مشکلی مواجه نشدم و باشگاههای تحت مدیریت بنده نیز از این موضوع نهایت را بهره را برد.
