زینب مرزوقی، خبرنگار گروه نقد روز: جهان گرمایی یا تاثیر النینو. نامش هرچه هست، زمستان امسال ایران را کمبارش کرده و حالا دیگر به جز تابستان نیامده، باید نگران تنش آبی در زمستان هم باشیم. کارشناسان هواشناسی و محیطزیست معتقدند کمبارشی امسال از تاثیرات تغییر اقلیم است و تنها ایران نیست که از تغییر اقلیم متضرر شده است. از خاورمیانه گرفته تا ژاپن و کانادا همه درگیر جهانگرمایی و در مقیاس کلیتر، تغییر اقلیم هستند. ماجرا اما وقتی نگرانکننده میشود که براساس گفته کارشناسان، این روند تغییر اقلیم تا چندسال آینده ادامه دارد و مردم جهان باید با آن سازگار شوند. یعنی از نوع کشت تا زمان و میزان کشت گرفته تا صنایع و حتی تنظیم آب شرب را باید با الگوی جدیدی پیش بگیریم تا کشورمان کمتر دچار تنش آبی شود. محمد درویش در گفتوگو با «فرهیختگان» به گزارش آیتیسیسی، نهاد مرجع سازمان ملل اشاره میکند و میگوید: «اخیرا اعلام شد که سال2023 گرمترین سال ثبت شده در تاریخ کره زمین بود و اطلاعات ثبت شدهشان میگوید که به احتمال بسیار زیاد در طول 180 هزار سال گذشته، کره زمین چنین سالی را سپری نکرده است. تقریبا در تمام مناطق جهان ما شاهد این روند هستیم. سطح برف و یخچالها در هیمالیا، آلپ و کلیمانجارو بهشدت کاهش پیدا کرده و میزان تبدیل ریزشها از برف به باران در همه جای جهان افزایش پیدا کرده است. مردم کانادا میگویند که امسال پس از 50 سال، اولین کریسمسی را پشت سر گذاشتند که هیچ برفی نداشت. در پیست بینالمللی مسابقات اسکی در سوئیس برای دومین سال، مجبور شدند که از برف مصنوعی استفاده کنند؛ چراکه بارش برف نداشتهاند. اینها واقعیتهایی هستند که ما نمیتوانیم انکار کنیم.»
مردم ایران نباید فکر کنند که ما نفرینشده هستیم
درویش ادامه میدهد: «ما سالانه 48 میلیارد تن دی اکسید کربن منتشر میکنیم و جهان را تبدیل به گلخانهای کردهایم که بهشدت درحال گرم شدن است. پیشبینیها نیز میگوید رهبران جهان از درایت و شجاعت لازم برای توافق و رسیدن به تعهدات ذیل توافق پاریس، برخوردار نیستند. زمان را میکشند و درنهایت ما به مرز 4 درجه افزایش دما خواهیم رسیدیم که این مرز، مرز نابودی کره زمین است. اینها همه نشانههایی است که ما داریم میبینیم و نباید انکار کنیم. مردم ایران نباید فکر کنند که ما نفرینشده هستیم و فقط ایران است که این اتفاق و تحولات زیستمحیطی برای آن رخ میدهد.» این فعال محیطزیستی در ادامه به انتشار تصویر مرز ایران و ترکیه نیز اشاره میکند و میگوید: «مدام تصویر مرز ترکیه و ایران را منتشر میکنند، درحالیکه آنجا یک کوه سه هزار متری وجود دارد و در خط برف، آنجا برف دارد. دیروز به ارتفاعات بالادست ساری رفته بودم، در آنجا از ارتفاع دو هزار متر به بالا، کوه برف داشت. اما بارندگیها بهشدت کم شده و شکی در این امر نیست و قابل انکار هم نیست. آبشار یخی در ارتفاع پنج هزار متری در کوه دماوند، شکسته است. در آنجا که ما عملیات تکنوژنیک نداریم. در آنجا که دیگر تغییر کاربری نداریم. در آنجا کارخانه فولاد و ذوبآهن وجود ندارد. اما تغییر اقلیم به ما دیکته میکند که همه سوار یک قایق هستیم.»
باید حقمان را از جهان بخواهیم
درویش همچنین معتقد است که دولتهایمان در اجلاسهای زیستمحیطی بسیار بد عمل میکنند و اجلاسها را تحریم میکنند. این درحالی است که باید در اجلاسها شرکت کنیم و حرفمان را به جهان بزنیم. درویش میگوید: «همین اجلاسی که در کشور همسایهمان برگزار شد به دلیل حضور رئیسجمهور اسرائیل، تحریم شد. این درحالی است که رئیسجمهور اسرائیل در اجلاس سازمان ملل هم حضور پیدا میکند. وقتی حرف حق داریم باید آن را به جهانیان مطرح کنیم. وقتی حرفمان را نزنیم، دنیا به ما توجه میکند؟ ما کشوری هستیم که از میانگین جهانی تغییر اقلیم، بیشتر آسیب میبینیم؛ چراکه بخش قابل توجهی از کشور ما در عرض 25 تا 40 درجه شمالی قرار گرفته و اینجا به کمربند خشک جهان معروف است. بخش زیادی از ترکیه در مدار بالای 45 درجه است. بین دو دریای سیاه و مدیترانه قرار گرفته و بخار آب بسیار زیادی دارد. ظرفیت گرمایی آن ویژه است و میتواند از آن استفاده کند.»
اسرائیل اگر عرضه داشت، سر خودش را دوا میکرد
این فعال زیستمحیطی همچنین درباره وضعیت کشورمان نیز میگوید: «ما دریاچه ارومیه را خشک کردیم و ظرفیت گرمایی موجود را از بین بردیم. 101 سد روی 14 رودخانهمان زدیم. طبیعی است حتی اندک ابری که میآید، وقتی وارد کانون حرارتی ایجادشده میشود، همه پراکنده میشوند. این به معنای آن نیست که دشمنی وجود دارد که ابرهای ما را میدزد. اصلا اسرائیل اگر عرضه داشت ابر بدزد که سر خودش را دوا میکرد تا اکنون با بدترین خشکسالی خود دستوپنجه نرم نکند و دچار فرونشست زمین نشود. آمریکا نیز قصهاش همین است. کالیفرنیا بهشدت با کمبود آب روبهرو شده و چشمههای تولید گردوخاک در آنجا نیز درحال افزایش است. بدترین آتشسوزیها را داریم در کانادا، آمریکا و سیبری میبینیم. دهها تالاب چین خشک شده است. اینهایی که ادعا میکنند توانستهاند مهندسی اقلیم انجام دهند، چرا به داد مشکلات زیستمحیطی کشور خودشان نمیرسند؟»
ادامه مطلب را اینجا بخوانید.