زهرا طیبی، خبرنگار گروه نقد روز: اگر از آداب و رسوم و فرهنگ یک کشور آگاهی داشته باشید، علایق مردمش را بشناسید، بدانید چه غذاهایی را دوست دارند و به کدام بخش از تاریخ گذشتهشان افتخار میکنند، تقریبا نصف راه برای نزدیک شدن به مردم آن کشور و برقراری ارتباط با آنها را رفتهاید. این برقراری ارتباط با فرهنگ و مردم یک کشور، امری بوده که برای کشورهای مختلف در کنار تلاش برای برقراری و دوام روابط دیپلماتیکشان با کشور هدف مورد توجه قرار داشته است، اما موضوع مهمتر این است که ارتباط گرفتن با مردم یک کشور و تاثیرگذاری برآنها باید به چه نحوی صورت بگیرد؟
برای ما ایرانیها همیشه تاریخ، آداب و رسوممان باعث افتخارمان بوده است؛ سنت و تاریخی که اصالت خود را حفظ کردند و با مذهب و اعتقادات ایرانیها هم درآمیخته بودند. امری که اگرچه در سایه برخی غفلتها برای برجستهکردن این آداب و رسوم در حوزههای مختلف قرار داشته است، اما همواره برای دیگر کشورها از جذابیت قابل توجهی برخوردار بوده است. در همین چهارچوب و ناظر به این آداب و رسوم و سنتهای متفاوت ایرانیها، در میانه برگزاری جشن شب یلدای ایرانیها، تبریکهای برخی سفرای کشورهای اروپایی و آسیایی نیز به چشم میخورد؛ امری که چندان هم عجیب نیست و اتفاقا یکی از شئون حضور سفیر و نماینده در کشور دیگر نیز این است که ارتباط خوبی با مردم و فرهنگ آنها برقرار کند و درجه اهمیت آن گاهی از برقراری روابط دیپلماتیک با دولتها و مسئولان هم مهمتر است.
در میان تبریکها اما تبریک یلدایی سفیر انگلیس در ایران در رسانهها مورد توجه قرار گرفت. سایمون شرکلیف البته به سبکی یلدای ایرانیها را تبریک گفت که انتظار میرفت ویدئوی تبریک او با واکنشها و بازنشر همراه شود. صادق بوقی و آهنگی که او در گیلان خواند، حواشی زیادی به همراه داشت و همین هم منجر به مورد توجه قرار گرفتن این آهنگ شمالی شد. سفیر انگلیس نیز از همین فرمت برای تبریک عید یلدا استفاده کرد که البته در رسانهها نیز مورد توجه قرار گرفت. این البته اولین بار نیست که اقدامات اینچنینی از جانب این سفیر در رسانهها بازنشر پیدا میکند. تقریبا همه آنچه که به آداب و رسوم ایرانی مرتبط باشد و برای ایرانیها جذاب باشد، تبدیل به محتوایی میشود که سفارت انگلیس برای برقراری ارتباط با مردم از آن استفاده میکند. البته استفاده از چالشهایی که در فضای مجازی به راه میافتد نیز یکی از مواردی است که سفارت انگلیس برای بازنشر ویدئوها از آن استفاده میکند تا مطمئن باشد حتما مورد توجه قرار میگیرد، با این تفاوت که تقریبا حرفی از آداب و رسوم انگلیس و تاریخ این کشور به میان نمیآید و حتی سفیر نیز تا حد ممکن با زبان فارسی صحبت میکند و تنها از جزئیات، نمادها و زیباییهای سنن ایرانیها صحبت میشود؛ مثلا در روز جهانی کباب، سفیر انگلیس از کباب ایرانی صحبت میکند و آشپز میشود و از سختیهای پخت کباب ایرانی میگوید. روزی که مخصوص به فردوسی است از این شاعر بزرگ ایرانی میگوید که نوشتن شاهنامهاش 30 سال طول میکشد و البته تاکید میکند که موضوع شاهنامه مبارزه برای آزادی است. فرش ایرانی، عید نوروز و روز بزرگداشت حافظ همه مناسبتهایی هستند که مورد توجه سفیر انگلیس قرار میگیرد و به نوعی هم از نمادها، جذابیتها و ظرافتهای فرهنگی ایران صحبت به میان میآورد. این فعالیتها البته در شرایطی اتفاق میافتد که در سطح دیپلماتیک روابط ایران و انگلیس با چالشهایی همراه بوده است. هر وقت پای یک ناآرامی در خیابانهای ایران وسط بود و ترور شخصیتها و خرابکاری در ایران اتفاق میافتاد، انگلیسیها وسط میدان بودند. در آخرین نمونه نیز محرز شدن جاسوسی علیرضا اکبری برای انگلیس که در ترور شهید فخریزاده نقش داشت، از جمله فعالیت انگلیسیها بود. با در نظر گرفتن این موارد تلاش سفارت انگلیس در تهران برای برقراری ارتباط با مردم ایران و دوستانه کردن روابط و تغییر این نگاه از طریق این اقدامات، قابل توجه است؛ اگرچه در تمام ویدئوهایی که از سفیر انگلیس که ظاهرا با انگیزه همدلی با مردم ایران منتشر میشود، طعنهها و کنایههایی دیده میشود که مشخص میکند تلاش آنها ایجاد نوعی شکاف و دودستگی در جامعه ایرانی است، با این وجود و فارغ از این موارد همه آنچه که سفیر یک کشور باید انجام دهد، برقراری ارتباط با مردم کشوری است که به عنوان نماینده کشورش در آن حضور دارد.
ادامه مطلب را اینجا بخوانید.