آنچه درپی می آید نکاتی است کوتاه و کلیدی درباب اخلاق حرفه ای و مسولیت پذیری اجتماعی وحوزه سلامت:
1- اخلاق حرفهای مجموعهای از اصول و استانداردهاست که رفتار افراد و گروهها را تعیین میکند.
2- مبانی اخلاق حرفهای و انتظارات اجتماعی برخاسته از آن عبارتند از: صداقت، عدالت، امانتداری و وفاداری در جریان کسب و کار.
3- اخلاقی بودن در حرفه یا شغل و یک فعالیت، صرفا دانستن نیست، بلکه خواستن نیز هست، مهارتیابی و یافتن بینش هم میباشد.
4- ریشه اخلاق حرفهای، باورها و اعتقادات فردی و سازمانی است.
5- اخلاق حرفهای فقط انتقال اطلاعات و یافتههای علمی نیست، بلکه باید در متن عمل به آن تخصص و شغل و مراحل مختلف تصمیمگیری در آن شغل هم دیده شود و این بدان معنی است که صرف آموزش کافی نیست.
6- باید تکنیکها و مهارتها افزایش یابد و باید توان فکری ارتقا یابد و نگرشها متحول شود و در کل شکلی از معرفت و بصیرت ایجاد شود وگرنه با یک بخشنامه یا چند توصیه یا چند ماده قانونی که نمیشود مثلا پدیدههای خلاف اخلاق حرفهای مانند زیرمیزی یا تقاضاهای القایی را به طور کامل در حوزه نظام سلامت برچید.
7-رواج سزارینهای انتخابی (بدون وجوب درمانی) و سقطهای غیر درمانی، بار بیماریها را در حال و آینده بیشتر میکند و وضع سلامت مادر و کودک را مختل میکند، بنابراین پزشکان یا مدیرانی که نه تنها مبادرت به این امور نمیکنند، بلکه به دنبال راههایی برای کاهش چنین اقداماتی در جامعه میباشند، در راستای مجموعهای از فرایندهای مربوط به اخلاق حرفهای عمل میکنند.
8-اخلاقیات را نمیتوان مستقیم مدیریت کرد، مثلا رفتار مدیر سازمان بر کارکنان و محیط کار به شدت تاثیر میگذارد، اولویتهای اهداف استراتژیک مانند حداکثر کردن سود، افزایش سهم بازار، کاهش هزینهها و … خود تاثیر زیادی در اخلاق کارکنان دارد، حال باید توجه داشت که قوانین و مقررات مستقیم بر رفتارهای افراد در جهت اخلاقیتر شدن به گونهای که ضرر و زیان ناشی از رفتارهای بد اجتماع به حداقل برسد، موثر است.
9- مدیریت بیمارستان باید در هدفگذاری و برنامهریزی، به نیازها و انتظارات جامعه، با نگاه به منافع کوتاه مدت و بلند مدت بهداشتی و درمانی و سیاستهای ملی و منطقهای توجه کند؛ یعنی تحلیل محیطی مستمر و کارآمدی بهتر و اثربخشی بیشتر، در هر سازمانی و تخصصی، بخشی از اخلاق حرفهای است.
10- پزشکی که فقط بیماری را تشخیص میدهد و برابر ضوابط نسخه مینویسد، تعهد اجتماعی خود را تا حدودی انجام میدهد، ولی اگر سوالات او را پاسخ گفت و آموزشهای لازم را در جهت بهبود زندگی بیمار و پیشگیری از شدت بیماری او داد و در کل انتظارات او را برآورد کرد، به مسئولیت اجتماعی خود نیز عمل کرده است.