شروین فضلعلی‌زاده، منتقد سینما: انیمیشن از جدی‌ترین فانتزی‌های سینمای جهان است. اینگونه سینمایی که زمانی به‌عنوان عنصری سرگرم‌کننده صرفا برای کودکان کاربری داشت، امروزه در قامت نجات‌بخش صنعت سینما کارکرد یافته است. در ایران هم انیمیشن‌های سینمایی آرام آرام توانستند جای خود را در سالن سینما پیدا کنند و به عنوان بازویی قدرتمند در اکران و پخش سینمایی عمل کنند. مهم‌ترین فصل اکران برای انیمیشن‌های ایرانی، فصل پاییز است و به دلایل زیادی سالن‌های سینمایی در این فصل مستعد نمایش آثار سینمای کودک و به خصوص انیمیشن هستند. پاییز امسال هم انیمیشن سینمایی «بچه زرنگ» توانست زمینه‌ساز رونق بیشتر سالن‌های سینمایی باشد و به فروش بالای 47 میلیارد تومان برسد. اگر نگاهی به جدول فروش آثار سینمایی اکران امسال بیندازیم متوجه می‌شویم که برخی از آثار با وجود حضور سوپراستارها، حتی به نیمی از این عدد نیز نزدیک نشده‌اند و در حال حاضر این انیمیشن سینمایی رتبه چهارم پرفروش‌ترین آثار سال 1402 را به خود اختصاص داده است.
در ادامه رونق یافتن چرخه اکران به کمک انیمیشن، در روزهای اخیر شاهد حضور انیمیشن سینمایی «مسافری از گانورا» بر پرده سینماهای کشور هستیم و نشانگان مهمی است از اینکه در حوزه انیمیشن ایرانی، تغییرات مهم و قابل‌توجهی در حال رخ دادن است. مسافری از گانورا اگر زودتر اکران می‌شد شاهد یک رقابت تنگاتنگ در حوزه انیمیشن با بچه‌زرنگ بودیم و همین امکان، فرصتی را فراهم می‌کرد که هیجان در گیشه‌ها بالاتر برود. در گزارش پیش‌رو، داستان و روند تولید تا اکران مسافری از گانورا را بررسی کردیم.
داستانی متفاوت با موجودات خیالی
مسافری از گانورا داستانی اکشن، پر‌ماجرا و همراه با کاراکترهای خیالی دارد. برای اولین‌بار است که یک انیمیشن ایرانی، داستان حضور فضایی‌ها روی زمین را به عنوان مایه‌های روایت خودش انتخاب می‌کند. حضور فضایی‌ها در آثار سینمایی ایران، مسبوق به سابقه است؛ آثاری مانند «من زمین را دوست دارم»، «مسافری از بگبو»، «سیزده گربه روی شیروانی داغ» و... اما در آثار انیمیشنی و به‌خصوص آثار کودک ما شاهد حضور این عنصر جذاب بین‌المللی نبوده‌ایم.
برخلاف آنچه تابه‌حال در آثار انیمیشن دیده بودیم، قهرمان داستان مردی جوان یا کودکی پر‌هیجان با قدرت‌های ماورایی نیست. بلکه «سهیل» قهرمان اصلی داستان پسربچه‌ای با معلولیت فیزیکی و ناتوانی حرکتی است که روی ویلچر می‌نشیند و با دو دوست خود که اتفاقا یکی از آنها فرزند یک مهاجر افغانستانی است، گروهی صمیمی و پرانرژی را تشکیل می‌دهند که بر خلاف مخالفت بزرگ‌ترها، برای دوستی خود مرزی نمی‌شناسند و با وجود دعواها و کل‌کل‌هایی که با یکدیگر دارند، در شرایط سخت پشت هم را خالی نمی‌کنند. شاید همین کل‌کل‌های پسرانه این انیمیشن را بتوان به‌عنوان یکی از عناصر جذابیت این انیمیشن به خصوص برای پسرهای نوجوان دانست. موضوعی بسیار ملموس برای این دسته که باعث می‌شود بهتر و بیشتر با این انیمیشن ارتباط برقرار کنند.
توجه به مفاهیم اخلاقی و ارزشی در آثار انیمیشن موضوعی بسیار مهم است که در سطح بین‌المللی توجه دقیقی به آن می‌شود؛ ولی نحوه ارائه آن حتی اهمیتی بالاتر دارد. موضوعی که در آثار انیمیشن ایران معمولا به‌صورت گل‌درشت و خیلی مشخص به نمایش درآمده‌اند و همین امر باعث پس‌زدن توسط مخاطبان می‌شود. مخاطب آثار انیمیشن به‌خصوص کودکان دوست ندارند مثل کلاس‌های درس، بایدها و نبایدها را مستقیما ببینند و بشنوند. انتقال مفاهیم به شکل زیرپوستی و غیر‌مستقیم می‌تواند علاوه‌بر راضی نگه داشتن مخاطبان، بحث آموزش را نیز به‌خوبی پیش ببرد. نکته جالب توجه درباره مسافری از گانورا استفاده از همین خط مشی و انتقال مفاهیم باارزش و تاثیرگذار در زیر پوست داستان اکشن آن است. موضوعی که می‌تواند باعث جلب توجه و استقبال خانواده‌ها از این اثر شود.
ادامه مطلب را اینجا بخوانبد.