میراحمدرضا مشرف، پژوهشگر حوزه بینالملل: آتشبس موقت در جنگ غزه این امکان را فراهم آورده تا کمی از اخبار روزمره و درواقع روزمرگی سیاسی فاصله گرفته و به بحثهای بنیادین و ریشهای جنگ در غزه بهطور خاص و مساله فلسطین بهطور عام، با دقت و توجه بیشتری پرداخته شود. در همین راستا انتشارات «افکار» وابسته به شورای خاورمیانه گلوبالافرز در روزهای اخیر تحلیلی را درمورد اوضاع غزه بازنشر کرده است که از دو جهت میتواند در خور توجه و تامل باشد. در وهله اول ویژگی مهم این تحلیل در آن است که از منظری تقریبا بدیع به موضوع تنشهای اخیر در خاورمیانه پرداخته است. بحث تصویرسازی و روایتسازی در عالم سیاست و ارتباط آن با مساله فلسطین، همان موضوعی بدیعی است که در کانون توجه این تحلیل قرار گرفته است. اما دومین دلیل اهمیت این تحلیل به نویسنده مطلب جین لیان شیانگ، پژوهشگر ارشد مطالعات بینالمللی موسسه شانگهای ارتباط پیدا میکند. در کنار اعتبار و وزن علمی که میتوان برای نویسنده این مطلب قائل شد؛ نکته بسیار مهمتر حوزه جغرافیایی است که نویسنده مطلب به آن تعلق دارد. تاکنون غالب تحلیلهای ارائهشده درمورد غزه و فلسطین در رسانههای داخلی و حتی خارجی به دو گروه تعلق داشته است؛ پژوهشگران منطقه خاورمیانه که بهطور عمده مدافع منافع فلسطینیها بودهاند و اندیشمندان و تحلیلگران وابسته به غرب که اغلب در حمایت از منافع رژیمصهیونیستی نظریهپردازی کردهاند. در چنین شرایطی مطلبی که به قلم یک تحلیلگر چینی نگاشته شده، میتواند ارزشی خاص داشته باشد؛ چراکه دیدگاه مردمی فراسوی خاورمیانه و جهان غرب را نسبت به مساله فلسطین انعکاس میدهد؛ کسانی که در این قضیه کمتر ذینفع بوده و شاید در موقعیت مناسبتری برای سنجش و قضاوت قرار داشته باشند.
بازگشت مساله فلسطین به مرکز سیاست خاورمیانه
دکتر جین لیان شیانگ تحلیل خود از اوضاع فلسطین را با این عبارات شروع میکند که آخرین مناقشه فلسطین و اسرائیل چند هفته بهطول انجامیده و با توجه به عدمتمایل اسرائیل به آتشبس، احتمالا برای مدتی طولانی ادامه خواهد یافت. با وجود عدمقطعیتی که درمورد نقطه پایان این منازعه وجود دارد، پیامدهای آن از هماکنون مشهود است؛ بازگشت مساله فلسطین به کانون سیاست در منطقه خاورمیانه یکی از آنهاست. یک تصویر نادرست که بهمدت دو دهه درحال ساخت بود، درنهایت نتوانست واقعیتهای موجود را پنهان کند. درواقع نتوانست حقیقت را پردهپوشی کند.
تصویرسازی و روایتگری در عرصه سیاست
پژوهشگر مرکز مطالعات بینالمللی شانگهای تحلیل خاص خود از مساله فلسطین را با یک بحث تئوریک آغاز میکند؛ در عرصه سیاست بینالملل «ظاهرسازی ساختاری» در حوزه تئوریک پذیرفته شده است. سیاستمداران علاقهمند هستند تصاویر و روایتهایی را بازنمایی کنند که منافع خودشان را مورد حمایت قرار میدهد. بدین منظور آنها همیشه بر برخی جنبههای یک داستان تاکید میکنند، درحالیکه جنبههای دیگر را به حداقل میرسانند. برخی بهگونهای تعمدی مفاهیم و استدلالهای نامربوط را پدید میآورند و حتی ممکن است به شکل سنجیدهای حقیقت را مورد تحریف قرار دهند. چنین تاکتیکهایی ممکن است بهطور موقت کارایی داشته باشند، اما درنهایت حقیقت همیشه وجود خواهد داشت و برای دیده شدن در منظر جهانیان ظاهر خواهد شد. بهطور خاص هر تصویر جعلی که بیش از حد با حقیقت فاصله گرفته باشد، نمیتواند بقایی طولانیمدت پیدا کند؛ و خاورمیانه طی دو دهه گذشته شاهد تصاویر زیادی بوده که برای دستیابی به مقاصد سیاسی خلق شدهاند.
ادامه مطلب را اینجا بخوانبد.