عاطفه جعفری، خبرنگار گروه فرهنگ: خبرنگار کتاب بودن اولین چیزی را که با خودش همراه میکند، مظلومیت است؛ درست مثل کتاب. انگار که مظلومیت کتاب به خبرنگار هم میرسد و او را با خودش همراه میکند. اینها را گفتم تا برسم به جلسهای که روز گذشته در کتابخانه مرکزی پارک شهر برگزار شد و برای اولینبار خبرنگاران کتاب با مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دیدار داشتند. دیداری که خبرنگاران کتاب در نمایشگاه کتاب سال گذشته و امسال هم بهدنبالش بودند اما انجام نشد و بالاخره طلسمش با هفته کتاب سیویکم شکست. در ابتدای این نشست، خبرنگاران حوزه کتاب، دغدغههای خودشان را مطرح کردند و از مشکلاتی که در حوزه نشر و کتاب وجود دارند، صحبت کردند. بهعنوان نماینده روزنامه «فرهیختگان» از این گفتم که خبرنگار اگر موضوعی را نقد میکند، حتما امید دارد که راهی برای اصلاح شدن مسیر وجود داشته باشد. اینکه نقد خبرنگار با تخریب یکی شود حتما درست نیست. بارها در روزنامه «فرهیختگان» گفتهایم نقد دلسوزانه میتواند کمککننده باشد برای اینکه مدیران تصمیمهای بهتری بگیرند. اسماعیلی در پاسخ به اینکه خبرنگاران منتقد هستند و نقدها را میبیند و میخواند، گفت: «نقدها را باید بشناسیم و گذشته خود را نباید فراموش کنیم. درحالحاضر معلم هستم و در دانشگاه هم در مباحث تعاملی، جزء نفرات اول بودم. باید با هم تمرین گفتوگو داشته باشیم و من برای حضور در جمع خبرنگاران و اصحاب نشر منع و تلخی ندارم. من همه نقدها درباره وزارتخانه را میبینم و هیچگاه نگفتم چرا نقد کردند و حتی اگر اشتباه بوده باشد، بلکه باید با ارائه توضیحات مشکلات را حل و موارد مورد نقد را شفافسازی کرد. بنای ما در دولت استقبال از حوزه نقد است. با همه وجود در خدمت دوستان و نقدهای آنها هستیم و گاهی اگر فرصتی نبوده ضعف ماست و اینگونه نشستها را باید بیشتر برگزار کنیم. خبرنگاران باید مطالبهگر باشند، برنامههای ما روی زمین است و اشکالات را هم میپذیریم و معتقدیم کسی که مسئولیت را قبول میکند باید در اتاق شیشهای بنشیند و پاسخگو باشد.» در این نشست از گزارش هفته گذشته تلویزیون اینترنتی کتاب که در روزنامه «فرهیختگان» منتشر شده، صحبت شد و وزیر ارشاد در مورد این موضوع گفت: «برای کتاب بهدنبال شبکه تخصصی بودیم و این کار دشواری است؛ چراکه با توجه به اینکه سالها در صداوسیما کار پژوهشی انجام میدادم، اطلاع دارم که شبکه تخصصی باید بر اساس ضوابطی باشد. این 13 میلیاردی که گفته شد، حتما برای راهاندازی یک شبکه تخصصی که زیرساخت میخواهد چیزی نیست. این پول باید خرج زیرساخت و تجهیزات شود تا بتوان یک شبکه راهاندازی کرد. در مورد تلوبیون و آماری که در گزارش روزنامه «فرهیختگان» اشاره شد، همین الان شما نگاه کنید برخی برنامههای دیگر هم همین آمار یک رقمی یا دو رقمی را دارند، اما در کل باید بگویم کاری که درحال انجام است، کار درستی بوده و شبکه تخصصی برای این موضوع میخواهیم.»
یکی دیگر از مواردی که در این جلسه مطرح شد، مساله کاغذ در بازار نشر بود که وزیر ارشاد خبر از خودکفایی کاغذ داد و گفت: «جمعه آینده جشن خودکفایی کاغذ میگیریم، تولید کاغذ داخلی از پنج هزار تن به ۸۰ هزار تن رسید و روز جمعه در استان مازندران جشن خودکفایی کاغذ میگیریم. برای تحقق چنین هدفی، در دولت کارگروه کاغذ راهاندازی کردیم، مجتمع زاگرس شیراز ۱۴۰۰ میلیارد تومان نیاز به تسهیلات داشت و به آنها گفتیم باید کاغذ تحریر بزنند.» یکی از نکات خبرنگاران در مورد این بود که حتما در این دولت و بهویژه حوزه فرهنگ، کارهای خوبی انجام گرفته است، اما اینکه بگوییم در دوران پررونق فرهنگ هستیم، جای کمی تامل و سوال دارد و اسماعیلی در پاسخ به این سوال و نقد با بیان اینکه ما اقدامات زیادی در این حوزه انجام دادیم، گفت: «شعار در دولت ممنوع است و کاری که انجام شده را اطلاعرسانی میکنیم. مثلا شورای هنر که ۱۳ سال تعطیل بود را دوباره راهاندازی کردیم. درحالحاضر هر دو هفته یکبار جلسات آن برگزار میشود و خبرنگاران با ما در این موارد همافزایی کنند. مصوبات کلیدی مانند استاد شاگردی، سند موسیقی و... را تصویب کردیم و اسناد تئاتر، سینما و... درحال تصویب است. در حوزه کتابخانهها، کارهای زیادی انجام گرفته است، رئیسجمهور در هفته گذشته دستوری دادند برای اینکه همه پروژههای ساخت کتابخانههای مرکزی انجام گیرد. این نشان از توجه دولت در حوزه کتاب است.» اسماعیلی در ادامه گفت: «گزارشهای آماری ما در حوزههای مختلف بر اساس تحقیقات بهعمل آمده است و شعار نیست و این آمار واقعی است. مثلا وقتی میگوییم تعداد بازدیدکنندگان از نمایشگاه کتاب هفت میلیون نفر است و یا سرانه مطالعه ۳۵ دقیقه است (فقط خوانش فیزیک کتاب بدون درنظر گرفتن خوانش ادعیه و فضای مجازی و...) بر اساس آمار انجام شده است. بنابراین مردم را با اطلاعات غیرواقعی ناامید نمیکنیم.» وزیر ارشاد در پاسخ به سوالات خبرنگاران که حوزه کتاب را مظلوم عنوان کردند، گفت: «فردی کتابخوان هستم و حوزه کتابخوانی از اولویتهای اصلیام است، آمار دوسال گذشته نشان میدهد چقدر درباره شبکه کتابدارها صحبت کردم و برای من این حوزه از اولویتهاست. در سفرهای استانی ما در همه استانها ازجمله شیراز ۴۰۰ میلیارد پول برای کتابخانهها گرفتیم. برای بیرجند هم به همین روال کار انجام شد و در سفرهای استانی تمامی مشکلات حوزه فرهنگ و هنر بررسی میشود و بهدنبال راهکار برای حل آن هستیم. در خودرو، هواپیما و در سفرها همیشه با خود کتاب همراه دارم و کتابهایی هم منتشر کردهام. بنابراین کتاب حوزه اصلی من بهعنوان معلم است.» او در ادامه با اشاره به حوزههای دیگر هنر و فرهنگ گفت: «مثلا در حوزه تئاتر سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ رونق داشتهایم و بودجه آن هفت برابر شده است. در سال ۱۳۸۴ اقتصاد کتاب ۲۵۰ میلیارد تومان بود و درحالحاضر این رقم به ۱۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.»