کد خبر: 88706

علیرضا تقوی‌نیا، کارشناس مسائل منطقه در گفت‌و‌گو با «فرهیختگان»:

جنگ تازه شروع شده

تقوی‌نیا معتقد است: «جنگ تازه شروع شده، خیلی طول می‌کشد، تلفات شدیدی دارد، جبهه‌هایی جدیدی علیه اسرائیل باز خواهد شد و این نشان می‌دهد که وضعیت اسرائیل روزبه‌روز به سمت وخامت می‌رود. مقاومت دارد هر روز برگ برنده‌های جدیدی رو‌می‌کند و معلوم نیست که تاب‌آوری اسرائیل تا چه میزانی ادامه پیدا کرده و جبهه داخلی اسرائیل اعم از اقتصادی و نظامی بتواند این جنگ را تحمل کند.»

فرهیختگان: بعد از گذشت بیش از 40 روز از آغاز تهاجم رژیم‌صهیونیستی به غزه این رژیم همچنان نتوانسته به دستاورد بزرگی دست یابد اما ترجیح داده تمام وجهه خود را در برابر افکار عمومی جهان تخریب کرده تا بلکه بتواند برای خود پیروزی بسازد. برای بررسی اینکه رژیم‌صهیونیستی از تداوم جنایات بی‌حاصل چه هدفی را مد نظر قرار داده، با علیرضا تقوی‌نیا، کارشناس مسائل منطقه به گفت‌وگو پرداخته‌ایم. تقوی‌نیا معتقد است: «جنگ تازه شروع شده، خیلی طول می‌کشد، تلفات شدیدی دارد، جبهه‌هایی جدیدی علیه اسرائیل باز خواهد شد و این نشان می‌دهد که وضعیت اسرائیل روزبه‌روز به سمت وخامت می‌رود. مقاومت دارد هر روز برگ برنده‌های جدیدی رو‌می‌کند و معلوم نیست که تاب‌آوری اسرائیل تا چه میزانی ادامه پیدا کرده و جبهه داخلی اسرائیل اعم از اقتصادی و نظامی بتواند این جنگ را تحمل کند.» مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت رژیم‌صهیونیستی از تداوم جنگ غزه چگونه قابل دسته‌بندی است و این رژیم تا چه حدی توانسته اهداف خود را پیش ببرد؟
اسرائیل یک ضربه خیلی راهبردی را در ۷ اکتبر متحمل شد که من معتقدم بخش عمده آن هم روانی بود، یعنی مردم ساکن این رژیم انگاره‌های حاکم بر ذهن‌شان تغییر کرده و متوجه شده‌اند که دستگاه امنیتی آنها نمی‌تواند به نحو مطلوب از آنها حمایت کند. ضربه عملیات حماس به صهیونیست‌ها چنان سهمگین بود که جز با نابودی کامل این گروه مقاومت و نابودی کامل غزه جبران نمی‌شود. اسرائیل برای تغییر این ذهنیت چند گام تعریف کرد. گام اول این بود که قابلیت‌های نظامی حماس را از بین ببرند. اسرائیلی‌ها چون غافلگیر شدند، نتوانستند هدف دقیقی را برای خودشان تعیین کنند. آنها تا ۲۰ روز اول گیج بودند و نتوانستند خودشان را برای آغاز حمله زمینی جمع‌وجور کنند. بعد از آغاز حمله زمینی هم چند هدف را تعیین کردند. در گام اول می‌خواستند شلیک راکت‌ها را متوقف کنند تا فشار جبهه داخلی سیاسی کم شود. بعد از آن می‌خواستند اسرا را آزاد کنند و نهایتا هم حماس را از بین ببرند. تاکنون هیچ‌یک از این اهداف محقق نشده است. نه پرتاب راکت‌ها متوقف شده، نه اسرا آزاد شدند و نه حماس از بین رفته است. هر نتیجه‌ای از این جنگ به جز نابودی حماس، اسرائیل بازی را باخته است. اسرائیل ناچار است حماس را نابود کند تا بتواند ادعا کند که ۷ اکتبر دیگر تکرار نخواهد شد. لذا معتقدم که اهداف اولیه نظامی اسرائیل محقق نخواهد شد.

علی‌رغم عدم تحقق اهداف رژیم‌صهیونیستی، حملات این رژیم همچنان تداوم یافته است. دلیل این امر را چه می‌دانید؟
خود اسرائیلی‌ها هم نمی‌دانند دارند چه کار می‌کنند. آنها با هر هزینه‌ای می‌خواهند غزه را تصرف کرده و‌ حماس را نابود کنند تا یک بار برای همیشه تکلیف این قضیه مشخص شود. باور شخصی من این است که اسرائیل تازه دارد وارد جنگ اصلی می‌شود. اسرائیل در مناطق شهری به‌طور جدی ورود نکرده بود. اسرائیل هنوز نتوانسته وارد شهر شود و در اطراف غزه مستقر است. آنها هنوز وارد منطقه شهری نشده و سعی داشتند از ورود به بیمارستان الشافی برای خودشان دستاورد بسازند. بعد از تصرف بیمارستان دیدند که هیچ‌ چیز به درد بخوری در آن وجود ندارد که بتوانند روی آن مانور داده و تبلیغات کنند. نه اسیری هست، نه تونلی وجود دارد و نه سران حماس آنجا هستند. این یک شکست خیلی سنگین روانی و اطلاعاتی برای اسرائیلی‌ها بود.

با وجود این شکست این رویه تا چه زمانی قرار است ادامه پیدا کند؟
جنگ تازه شروع شده، خیلی طول می‌کشد، تلفات شدیدی دارد، جبهه‌هایی جدیدی علیه اسرائیل باز خواهد شد و این نشان می‌دهد که وضعیت اسرائیل روزبه‌روز به سمت وخامت می‌رود. نکته دیگری که باید عرض کنم این است که مقاومت دارد هر روز برگ برنده‌های جدیدی رو‌می‌کند و معلوم نیست که تاب‌آوری اسرائیل تا چه میزانی ادامه پیدا کرده و جبهه داخلی اسرائیل اعم از اقتصادی و نظامی بتواند این جنگ را تحمل کند.
اینکه رژیم‌صهیونیستی توانسته در بخش‌هایی از خاک غزه نفوذ کند، باعث ترغیب اسرائیل به گسترش نبرد نخواهد بود؟
اسرائیل به هیچ یک از اهدافی که تعیین کرده بود نرسید. یعنی نتوانست غزه را بگیرد و تونل‌های حماس را نابود کند. قرار بود مردم غزه را به مصر کوچ اجباری بدهد که آن هم محقق نشد. مردم غزه حاضر نشدند به مصر بروند و در جنوب نوار غزه باقی ماندند. همچنین تلفات بالایی رژیم داده است. لذا این رژیم نه به اهداف کوتاه‌مدت خود رسیده و نه به بلندمدت. دارد بلاهای بیشتری هم سر رژیم می‌آید. بنابراین، این رژیم تا به الان شکست خورده است. هیچ‌گونه شاخصی که ما بتوانیم براساس آن اعلام کنیم اسرائیل دستاورد داشته، وجود ندارد. حتی یک اسیر توسط جهاد اسلامی و حماس آزاد نشده است. هیچ کدام از فرماندهان شاخص حماس هم کشته نشده‌اند، لذا اسرائیل ناچار است جنگ را طولانی کند تا با دستاورد خارج شود اما تحقق یک دستاورد مناسب که نتانیاهو بتواند به افکار عمومی رژیم عرضه کند، ممکن است ماه‌ها طول بکشد. در این مدت امکان وقوع اتفاقات دیگری نیز وجود دارد و جبهه مقاومت هر آن ممکن است برگ برنده جدیدی رو کند. اتفاق دیروز در یمن اتفاق کوچکی‌ نبود و من فکر می‌کنم که رژیم‌صهیونیستی تاب‌آوری این را ندارد که ماه‌ها جنگ را به شیوه فعلی ادامه دهد.

اگر جنگ در همین وضعیت متوقف شود چه نتایجی برای صهیونیست‌ها دارد؟
مشکل اسرائیل اینجاست که آقای نتانیاهو نخست‌وزیرش قدرت را خیلی دوست دارد و نمی‌خواهد از آن کناره‌گیری کند. اگر جنگ در شرایط فعلی تمام شود نتانیاهو باید استعفا دهد. حتی بعضی از اعضای حزب لیکود رسما اعلام کردند که به نتانیاهو رای اعتماد نخواهند داد. بنابراین نتانیاهو جنگ را ادامه می‌دهد و سعی می‌کند به زعم خودش دستاوردی کسب کند. این امر اما ممکن است به قیمت متحمل شدن آسیب‌های راهبردی برای رژیم تمام شود. من معتقدم آتش‌بس پنج روزه چیزی است که آمریکا برای کاستن فشار از روی خود به دنبال آن است، چه در افکار عمومی و چه در منطقه که محور مقاومت دارد به خاطر جنایت رژیم‌صهیونیستی به آمریکا حمله می‌کند. خود آتش‌بس نیز نشانه شکست است.
چرا نتانیاهو ایده تبادل اسرا را برنمی‌تابد؟ برنامه او برای مدیریت پساجنگ غزه چیست؟
اگر اسرای غیرنظامی فلسطینی با اسرای صهیونیستی تبادل شوند، شکست بزرگی برای نتانیاهویی خواهد بود که اعلام می‌کرد هیچ‌گونه مذاکره‌ای برای تبادل اسرا نخواهد داشت. نتانیاهو فعلا دارد منافع شخصی‌اش را به منافع رژیم‌صهیونیستی ترجیح می‌دهد. هدف نهایی آنها این است که بتوانند غزه را کنترل کرده و‌ مردمش را به مصر کوچ دهند. با کشورهای عربی همچون امارات و عربستان سعودی نیز تا حدی توافق کرده‌اند اما مصر هنوز قبول نکرده است. دنبال این هستند که غزه به یک منطقه آزاد و بی‌طرف تبدیل شود تا برای اسرائیل تهدیدی نباشد.

این منطقه بی‌طرف را چه کسی مدیریت می‌کند؟
ایده‌های مورد نظر آنها کنترل غزه توسط نیروهای سازمان ملل، آمریکا یا ائتلافی از کشورها است. اما بعید است که آنجا را به تشکیلات خودگردان بسپارند. چون اگر تشکیلات خودگردان در غزه باشد، مردم غزه هم باید باشند، درحالی‌که رژیم‌صهیونیستی به دنبال بیرون کردن حماس است. وقتی می‌گوییم تشکیلات خودگردان اداره‌کننده باشد، یعنی مردم باشند اما حماس نباشد. اما اسرائیل می‌گوید تا زمانی که مردم آنجا باشند، حماس هم خواهد بود.

این امکان وجود دارد که به بهانه اتفاقات غزه و ناآرامی‌های کرانه باختری رژیم‌صهیونیستی ایده گرفتن مدیریت کرانه باختری از تشکیلات خود گردان را مطرح کند؟
نه بعید است، چون جمعیت فلسطینی‌های کرانه باختری 3.5 میلیون نفر است و رژیم‌صهیونیستی همین الان هم برای اداره آنجا با مشکل روبه‌رو بوده و نیاز به حضور تشکیلات خودگردان دارد. بنابراین بعید است که بخواهد چنین کاری را انجام دهد چون کرانه غربی یک منطقه صددرصد اشغالی است و دنیا خواهان عقب‌نشینی اسرائیل است اما اسرائیل با همین شیوه کژ دار و مریزش از طریق ارتباط با تشکیلات خودگردان، دارد اعتراضات دنیا و حتی بخشی از جامعه فلسطینی کرانه باختری را کنترل می‌کند.

مرتبط ها