عاطفه جعفری، خبرنگار گروه فرهنگ: حتما بچههای دور و برتان را زیاد دیدهاید که عمدتا سر در گوشیهای موبایل دارند و بیشتر وقتشان را با دنیای جدید سرگرمی سر میکنند. بهنظر شما چه میزان از این تولیداتی که بازیهای موبایلی و فیلمهای کوتاه شاملش میشوند تا حتی انیمیشنهای خارجی با دنیای امروز کودکان و زیست ایرانی تناسب دارند. واقعیتش این است که دنیا و خاطراتی که برای کودکان امروز ساخته میشود، متاثر از همه این تولیداتی است که در جای دیگری از دنیا و با اهداف و سیاستگذاریهای دیگری در صنعت فرهنگ ساخته شده است.
اگر از منظر نیاز به تولید محتوای متناسب با کودک و نوجوان ایرانی به مساله سینمای ایران نگاه کنیم، قطعا به این سوالات خواهیم رسید که نسبت سینمای امروز ما با دنیای کودکان چیست؟ آیا فیلمسازان و مدیران فرهنگی میتوانند دنیای کودکان امروز را درک کنند و برایشان قصههایی بسازند که روی پرده بزرگ سینما یا حتی قابهای کوچک موبایلها جایی داشته باشند. در شرایطی که فرصتهای اندکی پیش میآید تا بهصورت ویژه درمورد دنیای کودکان و نوجوانان حرف زده شود، آیا دستگاههای فرهنگی از امکانهایی مثل رویداد مهم جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان استفاده میکنند. این رویداد فرهنگی جزء معتبرترین و باسابقهترین جشنوارههای ویژه کودک در منطقه خاورمیانه است و میتواند همچون دالانی برای ارتباط فرهنگی کشورهای منطقه باشد. گنجینهای ارزشمند که حالا در دست مدیران سینمایی است و حمایت و هدایت دقیق آن میتواند فرصتهای تولید انبوه آثار ویژه سینمای کودک با مخاطب فراگیر را فراهم کند.
فراز و فرودهای یک رویداد مهم ایرانی
جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان، رویدادی سینمایی است که از سال ۱۳۶۱ تاکنون طی ۳۵ دوره برگزار شده. برگزاری این محفل فرهنگی ویژه کودکان و نوجوانان با فراز و نشیبهای بسیاری همراه بوده و ۲۱ دوره آن در شهر اصفهان، ۶ دوره در شهر تهران، ۵ دوره در شهر همدان و یک دوره در شهر کرمان برگزار شده است. دورههای ۳۳ و ۳۴ این جشنواره نیز بهدلیل شرایط متاثر از پاندمی کرونا در کشور بهصورت همزمان در تهران و اصفهان و در قالب مجازی برگزار شد و فقط فیلمهای بلند سینمایی در یک سالن در تهران و اصفهان با رعایت پروتکلهای بهداشتی به نمایش درآمدند. همچنین این جشنواره بینالمللی در طول ۳۵ دوره برگزاری، ۱۹ دوره در مهرماه، ۶ دوره در بهمنماه، ۳ دوره در آبانماه، ۳ دوره در شهریورماه، ۲ دوره در تیرماه، یک دوره در اردیبهشتماه و یک دوره در مردادماه برگزار شده است. جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان از اولین تا پنجمین دوره برگزاری زیر چتر جشنواره فیلم فجر بود. اگرچه از دوره سوم به این سو هویت مستقل خود را بهمرور شکل بخشید. با این حال ششمین جشنواره کودک و نوجوان هویتی مستقل یافت و به دبیری علیرضا شجاعنوری از تاریخ سیزدهم تا بیستم آبانماه ۱۳۶۹ در شهر اصفهان برگزار شد.
در تمام سالهای برگزاری 35 دوره جشنواره، اعتبار این رویداد مهم رابطهای دو سویه به میزان رونق سینمای کودک در کشور داشته است. هرچقدر موضوع تربیت و آموزش کودکان و نوجوانان برای مدیران و فیلمسازان کشور مهم بوده است، ما جشنواره و سینمای کودک پرقدرت و صاحب نفوذ در سالنهای سینما داشتیم و بالعکس هر زمانی که سینمای کودک ضعیف شده، نشاندهنده نگاههای حداقلی به دنیای کودکان است. در نگاهی کلانتر میتوان این جشنواره را همچون نبضی برای سلامت فرآیندهای تولید محتوای ویژه کودکان و نوجوانان در کشور دانست. اگر میخواهید ببینید که چقدر دنیای کودکان و نوجوانان برای مدیران کشور مهم بوده، کافی است به سراغ جشنواره فیلم کودک و سینمای کودک بروید؛ قضاوت با شما. آیا حال سینمای کودک در ایران خوب است؟