نیلوفر مژدهی، خبرنگار: مشکلات مدیریتی در فوتبال ایران بیداد میکند. طی فصلجاری از همان زمانی که استارت نقلوانتقالات تابستانی زده شد مدیران فوتبالی چنان ناشیانه رفتار کردند که هر روز بر مشکلات باشگاهها افزوده شد و حالا میبینیم در کنار همه ایرادات فوتبال ما، مشکلات مدیریتی از همه بدتر است. این موضوع وقتی عینیت پیدا کرد که رضا درویش و علی خطیر بهعنوان مدیران دوتیم پرطرفدار پرسپولیس و استقلال با رفتارهای نامتعارف خود تیشه را بر ریشه اصلی باشگاه خود زدند و چنان رفتار کردند که مشخص نیست از ناتوانی است یا از نابلدی؟ همین اتفاقات بهانه خوبی بود تا با مجتبی فریدونی، مدیرعامل سابق باشگاه ذوبآهن و کارشناسارشد اقتصاد که با نحوه درآمدزایی در باشگاههای جهان آشنایی دارد گفتوگو کنیم.
هنرپیشه خوبی به نام درویش
وی با انتقاد از مدیرعامل پرسپولیس در روزهای اخیر به «فرهیختگان» گفت: «درویش در این یکی دو روز اقداماتی کرد که تصور کردیم مباشر تیم النصر است. او تیم خود را رها کرده و همه هوش و حواس خود را روی کارهای حریف گذاشته بود. اصلا دلیلی نمیبینم مدیرعامل به استقبال یک تیم از یک باشگاه برود و در فرودگاه حاضر شود. حتی نیازی به حضور او در هتل نبود. از طرفی هماهنگکننده دیدارهای رونالدو شده بود. من به خوب بودن اقدامات صورت گرفته برای ملاقات آن خانم هنرمند و رونالدو ایرادی ندارم، اما این کار را میتوانست روابطعمومی باشگاه انجام دهند و شأن مدیرعامل حفظ شود. اما او آنقدر ذوقزده و دستپاچه بود که به وظایف اصلی خود نرسید. درویش به اندازه کافی مطرح هست و نمیدانم چرا اصرار داشت خود را بیش از این مطرح کند؛ چراکه رفتارهایش اصلا زیبنده مدیرعامل یک باشگاه نبود.»
مدیرعامل سابق باشگاه ذوبآهن با اشاره به اینکه مدیرعامل باشگاه پرسپولیس در تقویت تیمش ناکام بود، به ما گفت: «کلا درویش در این مدت مدام در حال فرار رو به جلو بود. در روزهایی که میدانست برای حضور قدرتمند در لیگ قهرمانان باید تیمش را تجهیز کند راهی کربلا شد و از خود عکسهایی منتشر کرد تا بگوید در کربلا حضور دارد. چشم تعداد زیادی از مردم به این تیم است. کربلا رفتن او درست در کوران نقلوانتقالات از واجبات نیست و او میتوانست پس از انجام مسئولیتهایی که اتفاقا زمان مشخصی داشت به کربلا میرفت یا مثل بسیاری از مردم زودتر اقدام میکرد و در زمانی که به حضورش در باشگاه نیاز بود راهی این سفر نمیشد. بهنظر میرسد اما تمرکز و هدفش آن چیزی نبود که باید باشد و بیشتر درجهت دیده شدن است. او از این موضوعات بهعنوان ابزاری برای بقا استفاده میکند. از شانس خوبش پرسپولیس هم در لیگ نتیجه گرفته و او با خیال اینکه این نتایج دستاورد اوست میخواهد همچنان در این پست باقی بماند.»
وی ادامه داد: «درویش تبحر زیادی در نمایش و بازی کردن دارد. یادمان نرفته آن روزی که مذاکره بیرانوند با استقلال پیش آمد و او کتش را روی سرش کشید و در صندلی عقب ماشین خوابید اما با اعتمادبهنفس به برنامه فوتبالبرتر رفت و ادعا کرد فشارش افتاده است. او هنرپیشه خوبی است و اعتمادبهنفس خوبی دارد. دیدید که در ماجرای دیدار دخترش با رونالدو هم چه حرفهایی زد. او جوری از این موضوع حرف زد انگار بقیه مردم ایران علیه فلسطین هستند. اتفاقا هر مترجمی در این مورد از رونالدو سوال میکرد بیشک درستترین جواب را میشنیدیم. او اگر اهل شوآف نبود بهوضوح میگفت که دوست داشت دخترش را بیاورد تا رونالدو را ببیند. اگر راستش را میگفت بهتر بود و به شعور مردم هم اینگونه توهین نمیکرد. او به باورهای مردم لطمه میزند و از باورهای آنها برای خود سپر مذهبی و سیاسی درست میکند. درویش میخواهد با این کارها خود را مدیرعامل پرسپولیس نگه دارد غافل از اینکه بقا شایستگی میخواهد. او موفقیت خود را در این میبیند که تمرکز دیگران را بههم بریزد. او اگر آلکثیر را میخواست از ابتدا نظرش را جلب میکرد نه اینکه بازیکن برود با سپاهان توافق کرده و قرارداد ببندد، بعد در آنجایی که به مشکل خورد با این حرفها تمرکز تیم و بازیکن را بههم بریزد و خودش را زیر سوال ببرد که برخلاف قوانین با بازیکن تحت قرارداد مذاکره کرده است. درویش یا هیچ چیز از قوانین نمیداند یا مرد رند است. همه میدانند او با این شوآفها فعلا ماندگار شده است.»
استقلال مدیر نداشت بهتر بود
این کارشناس اقتصادی، استقلال را نیز قربانی ضعف مدیریت دانست و تاکید کرد: «این شرایط مختص پرسپولیس نیست. استقلال هم بهعنوان یک باشگاه مطرح اصلا بهتر است بگوییم مدیر ندارد. اگر این باشگاه بدون مدیر به کارش ادامه میداد حتما اتفاقاتی بدتر از این برایش رخ نمیداد چهبسا اوضاع بهتر هم بود. او که دیگر در هیچ زمینهای موفق نیست. البته مدیران در این باشگاه با رابطه انتخاب میشوند و خیلی نمیتوان انتظار حضور مدیران کاربلد را داشت. خطیر جوان است سابقه مدیریت ندارد و طبیعی است نمیتواند چنین چالشهایی با کادرفنی را مدیریت کند. یک مدیر توانا و پخته هرگز وارد چنین چالشهایی با سرمربی تیمش نمیشود. جنگی که میداند هر دو بازنده هستند، اما او هنوز لج و لجبازی را دارد و این ناشی از کمتجربگی اوست. او حتی اگر در یک اداره معمولی هم مدیریت کرده بود بارها و بارها وارد چالش با کارمندان میشد و تجربه کسب میکرد و میدانست حالا چه کند اما او حالا میخواهد از قدرتش استفاده کند و دنبال توبیخ نکونام است. همیشه برندهای مختلف برای اسپانسرینگ این دو باشگاه صف میکشیدند اما او در انجام این مورد هم ناتوان نشان داده است. قرارداد اخیر او با شرکتی است که 3 ماهی میشود ایجاد شده و سرمایه ثبتیاش 10 میلیون تومان است. طبیعی است با یک بررسی ساده مشخص میشد این شرکت توانایی پرداخت ندارد.»
قربانزاده استقلال را بههم ریخت
فریدونی با تعمیم این شرایط در مدیریت فوتبال کشور گفت: «بحثهای رفاقتی و حلقههای نزدیک، این مدیران را وارد سیستم میکند؛ هرچند در مورد استقلال باید این نکته را متذکر شویم که قربانزاده در نقد مکرر استقلال در تلویزیون دادگاههایی تشکیل داد که در پی آن آجورلو را برداشت، فتحاللهزاده را مجبور به کنارهگیری کرد و کریمی را هم از میدان به در کرد تا عدمثبات در مدیریت این باشگاه به دردسری بزرگ تبدیل شود. یکی از عوامل اصلی برهم زدن آرامش استقلال در یکسالونیم اخیر قربانزاده بود. او آدمهای خود را به بدنه هیاتمدیره تزریق کرد که اتفاقا نشان دادند هیچکاری از آنها برنمیآید، اما در بحث مچگیری و کریخوانی استاد هستند؛ هرچند مدیران استقلال مثل درویش شوآف بلند نبودند تا به ثباتشان کمک کند.»