سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: اداره کل سراهای نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی در آخرین اقدام خود تاسیس سراهای نوآوری کشاورزی را کلید زده است. در همین راستا اولین مجوز سرای نوآوری در حوزه کشاورزی به واحد ورامین داده شد و قرار است از این پس یکی پس از دیگری سراهای نوآوری در حوزه کشاورزی در واحدهای دانشگاه آزاد ایجاد شوند. به گفته قباد بهزادی‌پور، مدیرکل سراهای نوآوری دانشگاه آزاد، دانشگاه آزاد اسلامی در حال حاضر 61 سرای نوآوری دارد که از این تعداد 4 سرای نوآوری مجوز دائم دارند که به استقلال مالی رسیده‌اند و 57 سرا نیز مجوز اولیه را دریافت کرده و مشغول به فعالیت هستند.
سراهای نوآوری با 16 شاخص عملکردی ارزیابی می‌شوند
قباد بهزادی‌پور، مدیرکل سراهای نوآوری دانشگاه آزاد در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص سیستم جدید ارزیابی سراهای نوآوری توضیح داد: «برای سراهای نوآوری بحث سطح‌بندی مطرح نیست بلکه ارزیابی این سراها را در دستورکارمان داریم. سراهای نوآوری بعد از اخذ مجوز اولیه از شورای مدیریت فعالیت‌های دانش‌بنیان سازمان مرکزی یک سال شروع به فعالیت کرده و سالانه براساس 16 شاخص عملکردی آنها را مورد ارزیابی قرار می‌دهیم.» مدیرکل سراهای نوآوری دانشگاه آزاد گفت: «آنهایی که بتوانند امتیاز لازم را کسب کنند، به شورای مدیریت فعالیت‌های دانش‌بنیان سازمان مرکزی دانشگاه معرفی شده که مجوز اولیه آنها تبدیل به مجوز دائم شود. وقتی مجوز آنها تبدیل به مجوز دائم شود چند اتفاق خوب برای آنها خواهد افتاد. اول اینکه چارت سرای نوآوری مربوطه کامل‌تر می‌شود؛ یعنی 5 مدیر به آن اختصاص داده می‌شود. در واقع در همه حوزه‌ها یعنی مرکز رشد، برنامه شتابدهی، تجاری‌سازی، بحث‌های مالی سرا و... کارشناسان مربوط به آن داده می‌شود و اولین امتیازی که پیدا می‌کند این است که چارت آن کامل‌تر می‌شود.»
سراهای نوآوری دائم استقلال مالی پیدا کرده‌اند
بهزادی‌پور با بیان اینکه سرای نوآوری که مجوز دائم را اخذ کند یعنی به یک بلوغ مالی رسیده است، اضافه کرد: «در این شرایطی آن سرای نوآوری می‌تواند استقلال مالی پیدا کرده و کمیسیون معاملات پیدا کرده و حساب مستقل بگیرد و بسیاری از امتیازات را دریافت کند. در واقع سرای نوآوری ما مانند یک بیمارستان که مستقل اداره می‌شود، اداره شده و منافع آن به واحد دانشگاهی ما می‌رسید. این برنامه‌ها در ارزیابی سراهای نوآوری سالانه انجام می‌شود.»
ابلاغ آیین‌نامه اداره هیات عاملی سراهای نوآوری کشاورزی
او در ادامه درخصوص راه‌اندازی سراهای نوآوری کشاورزی که به تازگی در دستور کار اداره کل سراهای نوآوری دانشگاه آزاد قرار گرفته گفت: «بحث امنیت غذایی، تولید بذر داخلی و بحث دامپروری و سایر مواردی که مربوط به کشاورزی است جزء اولویت‌های کشور است. دانشگاه آزاد با توجه به اینکه زیرساخت‌های لازم از جمله زمین‌های کشاورزی و اعضای هیات‌علمی توانمند، می‌توانند در حوزه فناوری‌های جدید در حوزه کشاورزی و ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان جدید که باعث ایجاد ارزش افزوده در حوزه محصولات کشاورزی و تجهیزات کشاورزی شوند، ورود کرده و حتی در بحث دامپروری، آبزیان، شیلات و... توسط این سرای نوآوری با توجه به ساختارهایی که وجود دارد مدیریت می‌شوند.»
مدیرکل سراهای نوآوری دانشگاه آزاد بیان کرد: «مدیریت بحث کشاورزی با این مدل سراهای دانشگاه آزاد تناسب ندارد چون آنها عملیاتی‌تر بوده و نیاز دارند همان لحظه بذر و کود خریداری شود و بحث داشت و برداشت مطرح است؛ در نتیجه نیاز بود که بحث کشاورزی با یک مدل کارآمدتر و سریع‌تر راه‌اندازی شود. در همین راستا چند ماه پیش یک آیین‌نامه به نام اداره هیات عاملی سراهای نوآوری کشاورزی توسط دکتر طهرانچی به واحدهای دانشگاهی ابلاغ شد.» او با تاکید بر اینکه سراهای نوآوری برای تاسیس دو رکن اصلی دارند، اظهار کرد: «اول اینکه باید هیات عامل خود را به شورای راهبردی شبکه آموزش، پژوهش و فناوری علوم کشاورزی معرفی کنند و آن شورا افراد را تایید کرده و سپس همزمان از ما درخواست سرای نوآوری آن حوزه را کرده و ما بحث فرآیند تاسیس سراها را طی خواهیم کرد. یعنی بحث بیزینس پلن براساس ماده 27 و 28 آیین‌نامه سرا را تحویل گرفته و در شورای مدیریت فعالیت‌های دانش‌بنیان مصوب کرده و مجوز اولیه را به آنها می‌دهیم.» او تاکید کرد: «سراهای نوآوری کشاورزی علاوه‌بر اینکه مجوز سرای نوآوری را دارند یک مجوزی به نام اداره هیات عاملی دارند که سریع‌تر و قوی‌تر فعالیت می‌کنند. یعنی آن سرا استقلال مالی پیدا کرده و می‌تواند معاملاتی که نیاز دارد را انجام دهد.»
بهزادی‌پور با بیان اینکه دانشگاه آزاد هفته گذشته اولین مجوز سرای نوآوری در حوزه کشاورزی با مدل هیات عاملی به واحد ورامین داده، تصریح کرد: «در حال حاضر بسیاری از سراهای نوآوری کشاورزی هیات عاملی را گرفته‌اند. در حوزه کشاورزی مجوز سرای نوآوری کشاورزی به ورامین داده شده است. سرای نوآوری گیاهان زینتی گرگان نیز در این زمینه اقدامات لازم را انجام داده است. وجود ظرفیت‌های مناسب در پرورش دام و طیور و کاشت محصولات کشاورزی در ورامین و همچنین قابلیت بالای واحد ورامین، پیشوا و قرچک در حوزه زیرساخت‌های دامی، طیور و آبزیان از جمله دلایل اصلی راه‌اندازی سرای فناوری‌های نوین در تولید پروتئین‌های حیوانی سالم واحد ورامین است.» او تاکید کرد: «سراهای نوآوری باید به یک بلوغ مالی برسند یعنی ماموریتی که به آنها واگذار شده و از طریق ارتباط با صنعت منطقه، ارتباط با اقلیم منطقه یعنی بحث کشاورزی و چیزهای دیگری که در منطقه وجود دارد و تعریف پروژه‌های مختلف باید به یک بلوغ مالی برسند. بعد از این بلوغ مالی ما براساس ارزیابی که انجام می‌دهیم مجوز دائم را به آنها اعطا کرده و آنها امکان این را دارند که به صورت مستقل کارهای خود را جلو ببرند.»
61 سرای نوآوری در دانشگاه آزاد مشغول به فعالیت هستند
مدیرکل سراهای نوآوری دانشگاه آزاد با بیان اینکه در حال حاضر 61 سرای نوآوری در دانشگاه آزاد مشغول به فعالیت هستند، توضیح داد: «57 سرای نوآوری دارای مجوز اولیه و 4 سرای سیرجان، گرگان، شهر مجلسی و خوراسگان مجوز دائم دارند.» او در پاسخ به این سوال که برای 4 سرای نوآوری که مجوز دائم دارند چه برنامه‌ای دارید، گفت: «هفته گذشته در بیست‌وهفتمین یعنی آخرین جلسه شورای مدیریت فعالیت‌های دانش‌بنیان، اساسنامه سرای نوآوری واحد سیرجان که به‌عنوان اولین سرایی که مجوز اولیه را گرفته، بررسی کردیم و الان به دنبال این هستیم که استقلال مالی آن را براساس بخشنامه سرای نوآوری و آیین‌نامه جامع بازار فناوری و سراهای نوآوری ایجاد کنیم.»
بهزادی‌پور در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «این اختیار به واحدهای دانشگاهی داده شده که حمایت کامل خود را از شرکت‌هایی که در مراکز رشد و سراهای نوآوری مستقر می‌شوند داشته باشند. همچنین این اجازه و اختیار به آنها داده شده که بحث سرمایه‌گذاری، سهامداری و اخذ پروژه‌ها و طرح‌های برون‌دانشگاهی روی شرکت‌هایی که خوب هستند به صورت جدی دنبال شود اگر این اتفاق بیفتد قطعا درآمد قابل توجهی برای سراهای نوآوری ایجاد می‌شود.» مدیرکل سراهای نوآوری دانشگاه آزاد گفت: «به دنبال دادن استقلال مالی به سراهای نوآوری که مجوز دائم دارند، هستیم. این سراها توانسته‌اند به استقلال مالی برسند یعنی درآمد کافی دارند تا اگر بخواهند در یک پروژه سرمایه‌گذاری کرده یا نیروی قراردادی استفاده کنند، می‌توانند هزینه‌ها را پرداخت کنند. سراهای نوآوری که مجوز اولیه دارند هنوز به این استقلال مالی نرسیده‌اند.»
مجوز اولیه 5 سرای نوآوری صادر شد
او در بخش دیگری از سخنان خود از صدور مجوز اولیه 5 سرای نوآوری خبر داد و گفت: «مجوز تاسیس سراهای نوآوری سلامت واحد علوم پزشکی تهران، سنگ‌ها، سرامیک، شیشه و صنایع مرتبط واحد مشهد، فناوری‌های نوین سبز واحد مشهد، فناوری‌های نوین در تولید پروتئین‌های حیوانی سالم واحد ورامین و جلبک واحد شهر قدس در جلسات بیست‌وپنجم و بیست‌وهفتم شورای مدیریت فعالیت‌های دانش‌بنیان به تصویب رسید.» به گفته او حوزه اصلی فعالیت سرای نوآوری سلامت، گسترش و تقویت اقتصاد دانش‌بنیان درحوزه‌های خدمات آزمایشگاهی و تجهیزات پزشکی، خدمات درمانی و دارویی و تولیدات حوزه سلامت، تولید ثروت و ارتقای توان فناوری پزشکی و کاهش وابستگی کشور از طریق فناوری‌های تجاری شده، ایجاد بستر مناسب برای تعاملات اجتماعی اساتید و دانشجویان و تمام محققان علاقه‌مند به علوم پزشکی برای مشارکت در ارتقای سلامت جامعه و فراهم کردن زمینه مشارکت نوآورانه گروه‌های مختلف اجتماعی، تقویت آموزش، پژوهش و فناوری در حوزه کارآفرینی سلامت، ارتقای مهارت‌های علوم پزشکی پایه و بالینی و مبانی علوم همگرای پزشکی از طریق ارائه خدمات تخصصی برای تحصیلات تکمیلی است.
مدیرکل سراهای نوآوری دانشگاه گفت: «با توجه به ظرفیت‌های بی‌نظیر استان خراسان رضوی در فعالیت‌های معدنی، سنگ‌های قیمتی و گوهر، واحد مشهد مستعد راه‌اندازی سرای نوآوری در حوزه سنگ، سرامیک و شیشه است. در سرای نوآوری فناوری نوین سبز نیز که مجوز تاسیس آن صادر شد، اهدافی چون توسعه فناوری‌های نوین سبز به‌عنوان جایگزین فناوری‌های منسوخ و قدیمی، کمک به بهبود وضعیت محیط‌زیست، ارائه روش‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی در حوزه محصولات سبز، ارائه خدمات به مراکز صنعتی، ارائه سیستم‌ها و روش‌های فناور برای توسعه محصولات سبز در ایران به‌عنوان چشم‌انداز راه‌اندازی سرا بیان شده‌اند.»
بهزادی پور گفت: «با توجه به اهمیت اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی توسعه صنعت جلبک در کشور و با توجه به افزایش روزافزون مصرف جلبک در صنایع مختلف و تولید محصولات متنوع و کاربردی از آن، لزوم توجه به فناوری‌های این حوزه را دوچندان می‌کند. از سوی دیگر با توجه به اینکه فرآیند تولید و فرآوری این محصول در ایران قدمت چندانی ندارد، می‌توان با طراحی و ساخت تجهیزات مربوط به کشت و برداشت این محصول قدم بزرگی در راستای توسعه این صنعت برداشت. به همین دلیل سرای نوآوری جلبک واحد شهر قدس از شورای مدیریت فعالیت‌های دانش‌بنیان مجوز فعالیت دریافت کرد.»