مسعود فروغی، سردبیر روزنامه فرهیختگان: دیدار نمایندگان مجلس با رهبر انقلاب در آغاز سال آخر دوره یازدهم حاوی نکات مهمی بود و میتواند درسهای آموزندهای برای همه ارکان قدرت سیاسی داشته باشد. میدانیم از آنجایی که هر دوره مجلس فقط ۴ بار میتواند به طور اختصاصی با رهبری دیدار کند و از زاویه وظایف قانونیاش در چهارچوب فکری ایشان تحلیل شود، اهمیت دیدار سالانه بالا میرود.
یک. مجلس در سه سال گذشته با فراز و نشیبهای زیادی روبرو بوده است، از آغاز انتخاباتی سخت در روزهای ابتدایی کرونا روبروی نمایندگان فعلی بود. شرایط کرونایی مناسبات معمول پساانتخابات را شدیداً تحت تأثیر قرار داد و عملکرد مجلس قبلی در مواجهه با افکار عمومی هم به جایگاه پارلمان آسیب زده بود. از منظر عمومی مطالبه شفافیت شاید مهمترین دلیل رایدهندگان بود و بعد عمل به وظیفه نظارتی مجلس و ریلگذاری ملی برای دستگاه اجرایی هر چند نخبگانیتر اما صدایی قابل شنیدن از جامعه در آغاز دوره یازدهم مجلس بود.
تغییر دولت روحانی و همسویی گفتمانی دو قوه از این منظر کار نمایندگان را سختتر کرد، آثار منفی کرونا روی جامعه چه از نظر اقتصادی و چه از نظر تغییرات اجتماعی و فرهنگی، مجلس را با شرایطی جدید آشنا کرد که شاید مجلس فعلی آمادگی آن را نداشت. به هر حال بخش مهمی از فرمایشات رهبری در دیدار امروز به نمایندگان مجلس کمکی بزرگ به بازسازی مجلس در سال آخر بود. کاری که خود مجلس از عهده آن بر نمیآمد و در مقابل چالشهایی مثل ماجرای ماشینها و یا اظهارات شاذ چند نماینده و ... مجلس ضعیف شده بود. حالا رهبر انقلاب با توصیف مزایای مجلس فعلی که نشان دهنده خصوصیت عمومی آن است به نمایندگان برای ترمیم آسیبهای قبلی امکان فراوانی دادند.
توصیف واقعیتهایی از مجلس فعلی مثل قانون راهبردی در مسئله هستهای که بسته امتیازگیری به دولت وقت داده بود از این زاویه قابل تحلیل است.
دوم. تذکرات و توصیههای رهبری هم نشان دهنده دو نکته اساسی درباره مجلس است، یکی اینکه مجلس باید از فرصت باقیمانده برای حل بعضی کاستیها استفاده کند و دیگری اینکه مجلس نباید به خاطر تعبیر «مجلس انقلابی» خودش را مصون از خطا بداند و نقدهای منصفانه را گوش کند.
اینکه در سال آخر مجلس کارها برای رای آوری در انتخابات اسفند امسال انجام نشود، شاید اساسیترین توصیه رهبری به مجلس بود چرا که هدفگذاری ملی میتواند تعیین تکلیف ادامه مسیر نمایندگان باشد. همانطور که در لیست مورد اشاره رهبری برای فرصت یکساله پیشرو مسئله اقتصاد و بهبود وضعیت معیشتی مردم باید تمام وقت مجلس را پر کند.
نحوه تعامل قوا و اینکه به دولت در اجرا کمک شود هر چند دیدگاه تاریخی رهبری در تمام دورههاست، به نوعی در دوران فعلی اهمیت فوقالعادهای پیدا کرده است. همسویی حداکثری دو قوه که افکار عمومی درک دقیقی ازآن دارند، انتظارات از همکاری آنها برای حل چالشهای روزافزون کشور را بیشتر کرده است.
البته میدانیم تعامل قوا در نظر رهبری هیچگاه مجوز تعطیلی عمل به وظایف قانونی دو طرف نیست و دقت نظر در تعامل به نوعی از هوشمندی سیاسی مربوط است. چه آنکه تذکر و سوال و استیضاحی میتواند بیشتر از سکوت مجلس کمک کننده باشد.