فاطمه طاری بخش، خبرنگار:نمایشگاه اینوتکس 3202 که محل گردهمایی شرکت‌های دانش‌بنیان، استارتاپ‌ها، صنایع، دانشگاهها، پارک‌های علم و فناوری و... است، از روز سه‌شنبه 19 اردیبهشت‌ماه در پارک علم و فناوری پردیس آغاز به کار کرده و گردهمایی خانواده فناوری کشور تا روز جمعه 22 اردیبهشت ماه ادامه دارد. نمایشگاهی که طبیعتا باید فرصت مناسبی را در اختیار دانشجویان و فارغ‌التحصیلان بگذارد تا برای جذب ایده، سرمایه و عضویت در گروه‌های مختلف به آن سری بزنند؛ اما به نظر می‌رسد برخلاف تمام توقعات این نمایشگاه در حوزه دانشگاه چیزی برای ارائه نداشت.
در اینوتکس امسال جای خالی دانشگاه‌های بسیاری مانند دانشگاه شریف، صنعتی امیرکبیر، علامه طباطبایی، شهید بهشتی، تربیت مدرس، صنعتی اصفهان، تبریز و... به چشم می‌خورد و در 9 سالن نمایشگاه اسمی از آنها به گوش نمی‌رسید. سالن‌های نمایشگاه اینوتکس براساس نوع دستاورد شرکت‌ها و استارتاپ‌ها، دسته‌بندی شده بود؛ البته این همه ماجرا نیست، بلکه برخی از دانشگاهها یا پارک‌های علم و فناوری وابسته به آنها هم در سالن‌های نامربوط جانمایی شده بودند. در حالی‌که در کشور بیش از 2 هزار و 500 دانشگاه و واحد دانشگاهی وجود دارد اما تنها سه دانشگاه (دو دانشگاه دولتی و یک دانشگاه غیرانتفاعی) در این نمایشگاه حضور داشتند و در کنار آنها براساس اطلاعاتی که در بروشور منتشر‌شده از سوی مسئولان روابط‌عمومی خود این نمایشگاه منتشر شده، 3 پارک علم و فناوری دانشگاهی نیز در نمایشگاه اینوتکس امسال حاضر شده بودند.
رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی:
حیات دانشگاهها به ایجاد بازار فناوری بستگی دارد
دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی اینوتکس 19 اردیبهشت‌ماه کار خود را در پارک علم و فناوری پردیس آغاز کرد. نمایشگاه‌هایی از این دست همیشه پلی بین شرکت‌های فناور و دانشگاهها هستند تا شرکت‌های مختلف بتوانند محصولات خود را به بازار عرضه کنند. با آنکه بخش‌های مختلف پرشور و نشاط در این رویداد حاضر شده‌اند اما دانشگاهها و پارک‌های علم و فناوری به‌عنوان طرف مقابل تولید فناوری در کشور حضوری محدود داشته‌اند. «فرهیختگان» با سیدمحمدجواد صدری‌مهر، رئیس پارک و علم و فناوری دانشگاه آزاد درباره عدم حضور جدی دانشگاهها در این رویداد بین‌الملل گفت‌وگو کرده است.
او درخصوص حضور دانشگاه آزاد در نمایشگاه بین‌المللی اینوتکس عنوان کرد: «دانشگاه آزاد امسال در قالب واحد پردیس در این نمایشگاه حاضر شده بود. یکی از دلایلی که حضور دانشگاه آزاد در این نمایشگاه فعال دیده نمی‌شود برگزاری نمایشگاه عصر امید بوده است. برگزاری رویداد عصر امید در این دانشگاه عاملی بوده که بیشترین توان این نهاد دانشگاهی را در 2 سال گذشته به خود معطوف داشته است. در نتیجه بیشتر فناورها و دانشجویان این دانشگاه نتوانستند برای هر دو رویداد برنامه‌ریزی داشته باشند.»
صدری‌مهر درباره تاثیر نمایشگاه بین‌المللی اینوتکس در توسعه فناوری در دانشگاه آزاد تصریح کرد: «اکثر نمایشگاه‌ها محلی برای تبادل اطلاعات و دستاوردهای جدید فناورانه برای شرکت‌ها و صنایع هستند و نقش فوق‌العاده‌ای در ایجاد این شبکه اطلاعاتی بین صنایع و فناورها بازی می‌کنند. در نتیجه همین امر نیز شرکت‌های فناور می‌توانند بازار خوبی پیدا کنند و این حضور در این رویدادها برای آنها بسیار پرثمر است.»
رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد در پاسخ به این سوال که اینوتکس چگونه خلأ بین شرکت‌های فناوری و آرندی شرکت‌های بزرگ را پر می‌کند، گفت: «کار نمایشگاه به‌طور معمول پر کردن این‌گونه خلأها نیست. نمایشگاه 2 کارکرد جدی ایجاد شبکه برای هم‌افزایی بین تولیدکنندگان فناوری و نوآوری دارد و یافتن بازار برای محصولات موجود دارد. نمایشگاه اینوتکس در این زمینه بسیار موفق عمل کرده و جنبه بین‌المللی نیز پیدا کرده است. این رویداد امسال در دوازدهمین سالی که این رویداد در کشور برگزار می‌شود با یک جهش عالی شرکت‌های 30 کشور در نمایشگاه اینوتکس حاضر شده‌اند. همین حضور کشورهای مختلف در این رویداد فناورانه نشان از اهمیتی دارد که بخش بین‌الملل آن پیدا کرده است.»
صدری‌مهر درباره حضور دیگر کشورهای حاضر در نمایشگاه اینوتکس عنوان کرد: «شرکت‌های کشور روسیه تنها حاضران بین‌الملل این رویداد هستند و یک غرفه دیگر نیز به‌عنوان غرفه کشورهای D8 در این رویداد حاضر است. لازم به ذکر است که در غرفه کشورهای D8 تنها چند نماینده ایرانی از چند شرکت این کشورها حضور دارند.»
صدری‌مهر با تاکید بر اینکه دانشگاهها و پارک‌های علم و فناوری در این رویداد کمرنگ حاضر شده‌اند درباره حضور کمرنگ دانشگاهها در این رویداد بین‌المللی خاطرنشان کرد: «دانشگاهها باید بیاموزند که بقای حیات آنها به تولید و ایجاد بازار فناوری بستگی دارد و این یک نکته بسیار مهمی است. امسال به غیر حضور کمرنگ دانشگاهها تنها 4 پارک علم و فناوری در این رویداد حاضر شده‌اند. علت این امر نیز عدم شور و نشاط در بین مدیران و روسای پارک‌های علم و فناوری و دانشگاه‌هاست. این درحالی است که شور و نشاط فناوران به‌خوبی در این رویداد قابل رویت است.»
رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد افزود: «دانشگاهها باید بدانند اگر در این رویدادها حاضر نشوند بازار فناوری راه خودش را با جدایی از دانشگاهها و یافتن یک مسیر تازه باز می‌کند.»
مدیرعامل شرکت فناوران مارلیک مطرح کرد
ساخت نمادهای رباتیک تبلیغاتی در پارک علم و فناوری گیلان
فهیمه حسینی، مدیرعامل شرکت فناوران مارلیک مستقر در پارک علم و فناوری گیلان درباره محصولات و خدمات این شرکت گفت: «خدماتی که شرکت ما ارائه می‌دهد شامل طراحی سایت، طراحی اپلیکیشن، واقعیت مجازی و نماد تبلیغات رباتیک می‌شود. در زمینه واقعیت مجازی به این صورت است که کاربر می‌تواند با دستگاه یا عینکی که ساختیم، وارد دنیای سه بعدی شود. سایت ما نیز به این صورت است که بستری را برای کسب‌وکارهای مختلف ایجاد می‌کند تا بتوانند در آن به فعالیت بپردازند. یکی‌دیگر از خدمات ما ساخت نمادهای تبلیغات و رباتیک است که ربات‌های متحرکی هستند که گاه به 3 یا 4 متر طول می‌رسند.
برای مثال اگر برای یک زیتون‌فروشی سفارش نماد تبلیغاتی بگیریم، این زیتون جابه‌جا می‌شود چراغ دارد و به خوبی می‌تواند توجه مخاطب را جلب کند. نمایشگاه بسیار برای ما خوب بود و توقع این حجم از استقبال را نداشتیم. همچنین محصول دیگر ما که در دست ساخت است آموزش زبان به صورت مجازی است و به‌زودی وارد بازار می‌شود.»
کارشناس تجاری‌سازی دانشگاه شیراز خبر داد
حضور اولین تولید‌کننده نانوذرات اکسید بیسموت در نمایشگاه امسال
شیما بیدشهری، کارشناس تجاری‌سازی دانشگاه شیراز و مسئول غرفه این دانشگاه در نمایشگاه اینوتکس درباره محصولات و تیمهای این دانشگاه گفت: «8 تیم از دانشگاه شیراز در موضوعات مختلف به این نمایشگاه آمده‌اند. اولین تیمی که معرفی می‌کنم، تیم ویراویراست، که در حوزه ویراستاری فعالیت می‌کند. این تیم نرم‌افزار ویراستاری را ساخته که می‌تواند صدا و عکس را به متن تبدیل کند. یعنی زمانی که من صحبت می‌کنم کسی که شرایط نوشتن ندارد آن را ضبط می‌کند و بعدا می‌تواند به متن تبدیل می‌کند. همین‌طور این برنامه ویراستاری بسیار دقیقی را روی متن انجام می‌دهد و املای متن را تصحیح می‌کند.»
بیدشهری درباره دیگر تیم‌هایی که به نمایشگاه اینوتکس آمده‌اند بیان کرد: «تیم دوم، تیم زیست افق توسعه پایدار است. این تیم در واقع نوعی جلبک را تولید کرده و در دانشگاه شیراز حوضچه‌‌های تولید جلبک دارند که به جلبک اسپیرولینا شناخته می‌شود و کاربردهای متفاوتی دارد و یکی از کاربردهای آن برای پوست و مو است. این جلبک‌ها پروتئین‌های بسیار بالایی دارند و حتی ورزشکاران نیز از آن استفاده می‌کنند. تیم بعدی دانشگاه شیراز، تیم نهاتک است. این تیم در حوزه نانو ذرات فعالیت می‌کند. این تیم نوعی آنتیباکتریال آبگریز را تولید می‌کند. تیم نهاتک اولین تولید‌کننده نانوذرات اکسید بیسموت با خواص ویژه آزمایشگاهی و صنعتی است. نهاتک در حوزه پوشش‌های فوق آبگریز و آنتیباکتریال نیز فعالیت می‌کند.»
کارشناس تجاری‌سازی دانشگاه شیراز با اشاره به این موضوع که یکی‌دیگر از تیمهای ما در حوزه واقعیت افزوده فعالیت می‌کند، افزود: «تفاوتی که واقعیت افزوده با VR دارد این است که در VR از عینک‌هایی استفاده می‌کنند تا بتوانند فضای جلو را به صورت سه بعدی ببینند اما واقعیت افزوده که دانشجویان دانشگاه ما در آن فعالیت می‌کنند به این صورت است که افراد بدون عینک می‌توانند دنیای سه‌بعدی را تجربه کنند. تیم دیگری که ما در خدمت آنها هستیم، تیم کیکیار است. تیم کیکیار یکی از شرکت‌هایی است که از صفر تا صد در دانشگاه شیراز فعالیت داشتند و در مجموعه نوآوری فنی و مهندسی ما حضور دارند. این تیم در جشن‌ها، کیک تولد و کیک‌های مختلف برای مراسم‌های مختلف را درست می‌کنند. همچنین اپلیکیشنی دارند که در آن خدمات دیگری را ارائه می‌دهند.»
بیدشهری درباره سه تیم باقی‌مانده عنوان کرد: «تیم بعدی ما موج سوم نام دارد که در حوزه ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کند. این تیم نیز مانند ویراویراست، یکی از تیمهای ما در مرکز علوم انسانی دانشگاه است و جذب سرمایه داشته و توانسته با خارج از کشور نیز کار کند. تیم موج سوم یکی از موفق‌ترین تیمهای دانشگاه شیراز هستند. تیم بعدی ما تیم ری‌مایند است که در حوزه روانپزشکی و روانشناسی هوشمند، فعالیت انجام می‌دهد. این تیم از افراد مختلف سیگنال‌های مغزی دریافت می‌کند و با اپلیکیشن یا هوش مصنوعی تلاش می‌کنند که آلزایمر، اسکیزوفرنی و... را تشخیص دهد. همچنین بازی‌های شناختی می‌سازند که برای افراد دارای بیماری و دیگر افراد مناسب است. یکی از تیمهای زیرمجموعه ما روی حسگرهای عصبی کار می‌کند. تیمی که بازی‌های شناختی را می‌سازد، می‌تواند فعالیت‌های شناختی را شناسایی کند و بسنجد و آنها را بهبود بخشد. همچنین فعالیت‌هایی مانند حافظه کاری و تصویری را تقویت می‌کند.»
او در پایان در توضیح آخرین تیم دانشگاه شیراز گفت: «تیم هشتم تیم رویینو است. این تیم در حوزه نانوذرات زیستی فعالیت می‌کند. درواقع این تیم از طریق سنتز گیاهی نانوذراتی را تولید می‌کند که در رشد گیاهان اثرگذار است و کاربردی مانند کود دارد.»
عضو تیم مرکز سپهر راد دانشگاه امیرکبیر:
ساخت پودر مکسین و ماده کمیاب کاربید تیتانیوم در پارک علم‌و‌فناوری امیرکبیر
زینب جمالپور، از اعضای تیم مرکز سپهر راد دانشگاه امیرکبیر درباره شرکت خود و محصولی که به این نمایشگاه آورده‌اند، گفت: «ما شرکت نوپایی هستیم که اکثر اعضای تیم ما فارغ‌التحصیل و دانشجوی دانشگاه امیرکبیر هستند. پروژه‌های ساخت ادوات الکترونیک را انجام می‌دادیم و محصولات ما تولید سری پودرهایی است که در صنعت کاربرد دارند. پودرهایی که به دلیل خواص الکتروشیمیایی و الکتریکی و حرارتی خوبی که دارند، در زمینه‌های باتری، ابرخازن و درمان فتوترمال سرطان و حتی تسویه پسماندها و پساب‌های اتمی و... مانند زدایش اورانیوم و جداسازی روغن از آب و... کاربرد دارند. شرکت ما چنین پودرهایی را می‌سازد و این مواد، مواد دو بعدی هستند. در حال حاضر مواد دو بعدی در صنعت و در دانشگاهها به‌عنوان پروژه‌های دانشگاهی بسیار مورد استقبال قرار می‌گیرد. ساختار دو بعدی که این پودرها دارد این امر باعث می‌شود که استحکام مکانیکی بالایی داشته باشد.»
جمالپور با اشاره به اینکه مواد ما اکثرا دو بعدی هستند، اضافه کرد: «این مواد در ادوات الکترونیکی، صنعت، نظامی و... نیز کاربرد دارند. اصلی‌ترین ماده ما ماده مکسین است و درواقع مکسین یک خانواده از این مواد است. مکسین ماده‌ای است که پژوهشگران و محققان بسیار روی آن مانور می‌دهند. در حال حاضر نیز کنفرانس‌هایی ارائه می‌شود که مخصوص ماده مکسین است. ما ماده‌ای به نام کاربید تیتانیوم را می‌سازیم که از خانواده مکسین است و خواص بسیار خوبی دارد. مواد اولیه آن بسیار سخت و گران است و قیمت بالایی دارد و هر یک گرم آن 1 میلیون تومان است؛ به همین دلیل بیشتر در آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. هنوز وارد صنعت نشده است. ما مکسین را ارتقا می‌دهیم و خواص آن را رشد می‌دهیم. در کل جهان چیزی حدود 20 نوع مکسین، سنتز شده است و پژوهشگران معتقد هستند که آینده برای این ماده بسیار درخشان است. اگر بتوانند در صنعت قیمت آن را پایین بیاورند می‌تواند جایگزین بسیاری از موادی که در باطری‌های مختلف به کار می‌رود باشد. دربسیاری از کشورها این ماده ساخته می‌شود اما قیمت بالایی دارد. ساخت ادوات بر پایه این مواد صنعتی‌سازی نشده است، به این دلیل که قیمت مواد بالاست و ما می‌توانیم یک سری از این مواد را در مقیاس آزمایشگاهی برای برخی از دانشجویان بسازیم. حتی برخی از مواد می‌تواند وارد صنعت نیز شود.»
جمالپور درباره مرکز سپهر راد و شکل‌گیری آن توضیح داد: «شرکت ما هنوز دانش‌بنیان نشده است و در مرکز رشد دانشگاه امیرکبیر مستقر هستیم. اکثر ما دانشجویان دانشگاه امیرکبیر هستیم و به دلیل فعالیت‌های تحقیقی و پژوهشی با دانشجویان دیگر دانشگاهها نیز ارتباط داشتیم. قصد داشتیم که وارد صنعت شویم. به این دلیل که مرکز ما نوپا است ما هنوز به مرحله‌ای نرسیده‌ایم که بخواهیم درخواست همکاری دهیم و تا به امروز هر هزینه‌ای که کرده‌ایم از هزینه شخصی بوده است. حتی قصد داریم که با هزینه‌های خودمان آزمایشگاهی نیز تاسیس کنیم. با این حال که دانشگاه امیرکبیر حمایت بسیاری از شرکت‌ها دارد، ارتباط بین علم و صنعت بسیار بهتر شده است و اساتید راحت‌تر می‌پذیرند که وارد صنعت شوند اما همچنان درخصوص حمایت‌ها چالش‌هایی وجود دارد.»
مدیر موسسه پارک علم و فناوری ایلام خبر داد
تولید پارافین و چسب گرماذوب از ضایعات نفتی
سمیه غیابی، مدیر موسسه پارک علم و فناوری ایلام درباره غرفه این پارک در نمایشگاه اینوتکس توضیح داد: «ما امسال با 7 شرکت در نمایشگاه شرکت کرده‌ایم. شرکت‌هایی که در این نمایشگاه حضور دارند، شرکت‌های حوزه دانش‌بنیانی هستند که در ادامه به معرفی آن می‌پردازم. شرکت وندامدکو وارد‌کننده تجهیزات پزشکی است که در حوزه سلامت برای تست توده سینه زنان دستگاهی دارد و این دستگاه شبیه ماموگرافی است. شرکت دیگر ما، شرکت ماشین‌های هوشمند زانا است که تولید‌کننده ماشین‌آلاتCNC است که دستگاه‌های CNC سه بعدی را با دقت 1 مترون تا 10 مترون ایحاد می‌کند. پرینترهای سه بعدی نیز تولید می‌کند.»
غیابی درباره دیگر شرکت‌هایی که در این نمایشگاه حضور یافته‌اند عنوان کرد: «شرکت گام ایده صنعت غرب نیز تولید‌کننده ماشین‌های هوشمند است که در روز اول نمایشگاه مورد توفیق قرار گرفت و توانست با چند سرمایه‌گذار قرارداد ببندد. شرکت دیگری که در نمایشگاه حضور داشت صنایع نگار پلیمر زاگرس است که تولید‌کننده پارافین جامد، وکس و چسب گرماذوب است. به این دلیل که ما در ایلام پتروشیمی داریم و از ضایعات پتروشیمی این موارد را می‌گیرند و محصولات نام‌برده را تولید می‌کنند.»
او افزود: «یکی دیگر از محصولات ما تولید‌کننده ونتیلاتور اکسیژن‌ساز است که این شرکت نیز تا به حال نتوانسته این محصول را تجاری‌سازی کند. به این دلیل که تولیدکنندگان چینی بازار را گرفته‌اند و با این حجم کم تولید نمی‌تواند موفق باشد. یکی دیگر از محصولات پارک ما نانوذراتی است که در الیاف استفاده می‌شود که امروز توانست با یک شرکت نساجی قرارداد ببندد. یکی دیگر از محصولات ما ترکیبات شیمیایی است که وارد آسفالت می‌شود و باعث می‌شود عمر آسفالت اگر 3 سال است تبدیل به7 یا 8 سال شود. از ضایعات آسفالت می‌توانند دوباره بازسازی کنند.»
غیابی در پایان با تاکید بر اینکه پژوهش و بودجه و درآمد پژوهشی همیشه چالش‌برانگیز بوده است، عنوان کرد: «این موضوع یک چالش برای همه ما است و تنها گام مثبتی که در این سال‌ها برداشته شده است دو طرح بوده است. اول طرح گرنت فناوری و دستیار فناوری بود که عملکرد بسیار خوبی برای ما داشت. این موضوعات را معرفی می‌کردیم و در شرکت‌های ما کار می‌کردند و به آنها حقوق می‌دادیم. کار دیگری که وجود دارد پایان‌نامه دانشجویان است که آنها را تبدیل به گرنت کردیم. اما با هزینه کمی که به پژوهش اختصاص داده می‌شود ورودی پارک‌ها نیز تحت‌تاثیر قرار گرفته است. یعنی اگر ما بتوانیم به‌عنوان یک محرک و دانشجو این بودجه را داشته باشیم ورودی‌های بسیار بهتری خواهیم داشت و قطعا ایده‌ها و خروجی‌ها را نیز تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.»