کیانا تصدیق مقدم، خبرنگار:ایام نوروز به واسطه تعطیلاتش فرصت مناسبی برای خانواده‌هاست تا به گشت‌و‌گذار و تفریح بپردازند و طبیعتا سهم تفریحات فرهنگی هم در این میان قابل توجه‌تر از برهه‌های زمانی دیگری است. شهروند ایرانی در ایام نوروز، وقتی از کنار سفره هفت‌سین بلند می‌شود و پا را از در خانه بیرون می‌گذارد، اولین مواجهه‌اش با شهری است که نوروز را در آغوش گرفته است. یکی از مهم‌ترین وظایف شهرداری در ایام نوروز این است که شمایل شهر را طرحی تازه ببخشد و فعالیت‌ها و رویدادهایی را رقم بزند تا با شادی مردم در ایام عید سهیم شود. امسال به دلیل تقارن ایام عید نوروز با ماه مبارک رمضان شرایط تعطیلات نسبت به سال‌های گذشته متفاوت بود؛ در چنین وضعیتی مردم مانده در شهر تهران، روزها کمتر به تفریح می‌رفتند و گشت‌وگذارشان از ساعات عصر به بعد شروع می‌شد. در گزارش پیش‌رو بررسی کردیم که شهرداری تهران چه اقدامات فرهنگی‌ای در ایام نوروز و ماه رمضان سال ۱۴۰۲ انجام داده است.
معاونت امور اجتماعی و فرهنگی اداره کل فرهنگی شهرداری تهران برنامه‌های تفریحی متفاوتی در نقاط مختلف این شهر برای مردم در نظر گرفته بود. بوستان ملت، بوستان نهج‌البلاغه، میدان آزادی، بوستان ولایت، بوستان آزادگان، بوستان پلیس، بوستان لاله و بوستان حضرت‌ولیعصر(عج) در این مدت میزبان مردم و گردشگران بودند. در این پارک‌ها از سوم تا هجدهم فروردین‌ماه ۸۰۰ گروه موسیقی اقوام، ۳۵۰ گروه سرود، ۴۰۰ گروه تواشیح و جمع‌خوانی اجرا داشتند و ۶۰۰ برنامه قرآنی اجرا شده و ۳۵۰ نمایشگاه عرضه محصولات و خدمات متنوع هم در اختیار مردم قرار گرفته است. از این برنامه‌ها با عنوان «دهکده بهار» یک‌میلیون شرکت‌کننده استقبال کرده است. در ادامه برای اطلاعات بیشتر با مصطفی زیبایی‌نژاد، مدیرکل فرهنگی شهرداری تهران صحبت کردیم که آن را می‌خوانید.
برپایی برنامه‌های فرهنگی خانواده‌محور
زیبایی‌نژاد در ابتدای صحبت‌هایش درباره اقداماتی که شهرداری برای ایام نوروز و ماه رمضان برپا کرده است، گفت: «مسئولیت برنامه‌ریزی در حوزه فضاسازی شهر با سازمان زیباسازی بود که فعالیت‌ها‌یشان از اسفندماه سال گذشته شروع کردند. اما در حیطه وظایف خودمان کاروان‌های استقبال از بهار، از ۲۶ اسفند راه‌اندازی شد و یک ویژه‌برنامه افتتاحیه هم ۲۶ام روز جمعه در پارک لاله برگزار کردیم. نزدیک به ۱۰۰ کاروان هنری و ورزشی و فرهنگی در این مراسم حضور یافتند. این مراسم به‌عنوان افتتاحیه استقبال از بهار بود اما تا دوم فرودین ماه این ۱۰۰ کاروان در سطح شهر و در مناطق مختلف تهران به اجرای برنامه‌های هنری پرداختند. از سوم فروردین هم طرح دهکده‌های بهار ایران در ۸ نقطه اصلی برنامه‌ریزی و اجرا شد. دهکده‌های بهار ایران در شمال تهران، پارک ملت بود که اداره کل فرهنگی مسئولیت آن را برعهده داشت. در شمال غربی بوستان نهج‌البلاغه و جنوب غربی بوستان ولایت بود و در غرب هم برج آزادی برگزار شد. در جنوب شهر تهران هم بوستان حضرت ولیعصر شهر ری و در جنوب شرقی بوستان آزادگان و در شمال شرقی هم بوستان پلیس و مرکز بوستان لاله، دهکده‌های بهار ایران برپا شدند.»
وی در رابطه با برنامه‌های دیگر این نهاد گفت: «در برج میلاد هم دهکده بهار ایران و جشنواره آرمان به صورت ویژه‌برنامه ارائه شد و همچنان نیز ادامه دارد. آنجا هم برنامه‌ریزی خوبی شد. در دهکده‌های بهار ایران، از یکی دو ساعت قبل از مغرب با برنامه‌های قرآنی همچون تواشیح و تلاوت قرآن کارشان را شروع می‌کردند و بعد از اذان مغرب هم نماز جماعت در پارک‌ها برگزار می‌شد و افطاری ساده‌ای برای پذیرایی مردم در نظر گرفته شده بود. بعد از آن هم برنامه‌های استیج فرهنگی و هنری اعم از نقالی، گروه سرود، گروه موسیقی اقوام، گروه‌های ورزشی، ورزش باستانی، سخنران مذهبی، نورافشانی و برنامه‌هایی در این پارک‌ها برگزار شد.»
زیبایی‌نژاد افزود: «در کنار این استیج‌ها یک‌سری برنامه‌های سرگرمی و تفریحی جذاب برای خانواده‌ها برگزار شد. محور فعالیت‌های ما در معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری موضوع خانواده است و سعی می‌کنیم تمام برنامه‌ها خانواده‌محور باشد. در کنار این استیج‌ها برای خانواده‌ها و کودکان شرایط خوبی فراهم شد اعم از اینکه در پارک ملت یک جزیره سرگرمی و ورزشی طراحی کردیم. در اماکن دیگر همین‌طور بود. جزیره شنی برای بازی کودکان بود، زیپ‌لاین و اسب‌سواری، کالسکه‌سواری، بازی‌های یارانه‌ای، بازی‌های توپی مثل فوتبال و... طراحی شد، دارت و تیراندازی، قایق‌سواری به صورت ویژه در پارک ملت برگزار شد و همه اینها به‌صورت رایگان برای عموم مردم فعال و تا ۱۸ فروردین نیز تمدید شد. در کنار اینها غرفه‌های محصولات صنایع‌دستی، حضور بانوان کارآفرین، نمایشگاه گل و گیاه، غرفه‌های فروش خوراک و... هم داشتیم. این مجموعه کاملی بود که طراحی شد که بیش از 6-5 ساعت برنامه از قبل افطار تا نزدیک ساعت ۱۲ و یک نیمه شب ادامه داشت.»
یک‌میلیون شرکت‌کننده دهکده بهار شهرداری
زیبایی‌نژاد در پاسخ به این سوال که استقبال مردم از این برنامه‌ها به چه شکل بود، گفت: «طبق آماری که ما گرفتیم تا روز جمعه 18 فروردین‌ماه که روز پایانی بود، در این ۸ نقطه اصلی و برج میلاد نزدیک به یک میلیون شرکت‌کننده در برنامه ثبت شد. این عدد از سال‌های گذشته بسیار بیشتر است و کاملا مشهود بود شرایط بسیار خوبی رقم خورده است. خانواده‌ها می‌آمدند و خوشحال بودند و این فضا برای آنها لذت‌بخش بود.»
مدیرکل فرهنگی شهرداری تهران درباره پذیرایی از روزه‌داران گفت: «طوری برنامه‌ریزی کردیم که از قبل افطار برنامه‌ها آغاز می‌شد. یعنی صبح برنامه‌ای در پارک‌ها نداشتیم. برنامه‌ریزی کردیم خانواده‌هایی که روزه‌دار بودند، تشریف بیاورند و بعد از پخش اذان مغرب، نماز جماعت برگزار می‌شد و بلافاصله هم برای مردم افطاری ساده‌ای تهیه شده بود. جدای از این، برنامه دهکده‌های بهار ایران از دو سه روز گذشته به صورت خودجوش و با هماهنگی بانیان در یک‌سری از نقاط از روز اول ماه رمضان افطاری ساده پخش می‌کردند، مثل میدان ولیعصر و چهارراه ولیعصر و پارک‌هایی که گفتم، به غیر از این هم پشتیبانی بیشتری کردیم و الان در شهر تهران روزانه حدود ۳۵ هزار بسته افطاری ساده در موقع افطار در مناطق مختلف و میادین بزرگ و ایستگاه‌های مترو و جاهای مشخص‌شده برای مردم آماده می‌شود.» وی در پاسخ به اینکه برای این کار بانی مردمی هم دارید یا خیر گفت: «بله خیرین در این برنامه‌ها مشارکت خوبی دارند و کمک می‌کنند و یک‌سری فضاها را ما باید کمک کنیم و همه اینها درمجموع اتفاق خوبی را در برپایی سفره‌های افطاری ساده در سطح شهر رقم زد.»
تقارن نوروز و ماه رمضان ظرفیت خوبی برایمان ایجاد کرد
زیبایی‌نژاد در رابطه با بیلبوردهایی هم که در این ایام در سطح شهر نصب شده بود گفت: «بحث بیلبوردها را سازمان زیباسازی زحمت می‌کشند. همان‌طور که ملاحظه کردید در این ایام از نوروز ۱۴۰۲ به‌عنوان بهار ایران رونمایی شد و طرح‌های زیبایی هم در بیلبوردها اکران شد. در ایام ماه مبارک رمضان هم پویش «ماه خوبی‌ها» با فضای اینکه هر چقدر بتوانیم در این ماه مشارکت در کارهای خوب و خیر داشته باشیم انجام شد که هماهنگی آن با دوستان صداوسیما بود و سازمان تبلیغات و مجموعه‌های مردمی هم مشارکت کردند تا ترویج فرهنگ کار خیر و کار خوب انجام شود.»
وی همچنین درباره همزمان شدن نوروز با ماه رمضان گفت: «این تقارن دو بهار، بهار قرآن و بهار طبیعت، دقیقا ما را به برنامه دهکده‌های بهار ایران رساند و این عنوان بهار ایران از تقارن دو بهار گرفته شد. لذا کار را سخت نکرد بلکه ظرفیتی برای ما ایجاد کرد چون مردم شریف تهران و همه هموطنان مقید به آیین روزه‌داری و ماه مبارک رمضان هستند، لذا برنامه‌ها را به نحوی چیدیم که از قبل نماز مغرب در خدمت خانواده‌ها باشیم. خانواده‌ها بیایند و سفره‌های افطار و شام خود را در پارک‌ها برپا کنند و ما هم باید برای آنها برنامه داشته باشیم. شهروندان از ما توقع دارد که برای ایام نوروز و ماه مبارک که تقارن بسیار مبارکی بود شب‌ها بیشتر در اماکن عمومی باشند، ما هم این برنامه‌ها را به این دلیل شب‌ها اجرا کردیم که مفصل‌تر میزبان مردم شریف تهران و مسافران نوروزی باشیم.»
زیبایی‌نژاد در رابطه با برنامه ویژه شهرداری برای این ایام گفت: «ما یک برنامه ویژه هم برای روزه‌اولی‌ها داشتیم. دو نماهنگ و یک تیزر فرهنگی و یک فیلم کوتاه برای این موضوع تولید شده که از رسانه ملی هم پخش شد. جشن‌های منطقه‌ای هم برگزار می‌کنیم که تا الان در منطقه ۱ و ۲ و ۱۱ برگزار شده و قرار است یک جشن بزرگ محوری هم در یکی از اماکن بزرگ و بعد از شب‌های قدر برای روزه‌اولی‌ها برگزار کنیم.»
برنامه‌ای برای باز بودن سینماها از افطار تا سحر نداشتیم
زیبایی‌نژاد در پاسخ به این سوال که چه برنامه‌ای برای طرح افطار تا سحر داشتید گفت: «با توجه به اینکه نوروز امسال تعطیلات داشتیم و نیاز بود تدابیری کنیم که مردم از امکانات شهر استفاده کنند. ما برنامه‌ریزی کردیم که مجموعه‌های ورزشی در اختیار شهرداری اعم از استخرها، مجموعه‌های ورزشی، سالن‌ها و... تا پاسی از شب به فعالیت‌های خود ادامه دهند. در پارک‌ها هم تا ساعت ۲-۱ بامداد می‌توانستند حضور داشته باشند. سعی کردیم تا جایی که می‌شود طراحی مناسبی برای ارائه خدمات به هموطنان و همشهریان داشته باشیم.»
وی همچنین در پاسخ به این موضوع که پیشنهادی به سازمان‌های مربوطه سینما برای افزایش ساعت کاری آنها دادید یا خیر گفت: «مدیریت و فضای سینماها در جای دیگری است و معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری مسئولیتی در این رابطه ندارد که بخواهد تصمیم بگیرد. یک‌سری پیشنهاد اجرایی داشتیم اما درمورد سینماها نه پیشنهادی دادیم و نه پیشنهاد خاصی داشتیم.»
ارتباط خوبی با صداوسیما داریم
مدیرکل فرهنگی شهرداری تهران درباره سرودها و موسیقی اقوامی که در این ایام برگزار شد و ارتباط شهرداری با دیگر رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی گفت: «کارهای زیرساختی و مفصلی در این حوزه‌ها باید انجام شود و درحال انجام هم است. شهرداری دغدغه حمایت از گروه‌های سرود را دارد. ما در تمام مناسبت‌ها کاروان‌های اجرای سیار سرود و موسیقی داشتیم و در همه این اسیتج‌ها گروه‌های سرود شرکت داشتند و گروه‌های موسیقی اقوام هم بودند و ما از این ظرفیت‌ها استفاده کردیم. ما در حوزه سرود دغدغه داریم. جشنواره سرود فجر سال گذشته برای اولین بار برگزار شد و هم شهرداری تهران، هم صداوسیما و هم مجموعه سازمان بسیج و وزارت ارشاد در برگزاری آن دخیل بودند. ما وظیفه خود می‌دانیم نوجوانان و کودکان را برای این کار تشویق کنیم و دیدیم که وقتی به سرود «سلام فرمانده» درسال گذشته به‌صورت ویژه پرداخته شد و اقداماتی در ورزشگاه آزادی و تجمع صورت گرفت، حدود ۱۵۰ هزار نفر در آنجا حضور پیدا کردند و حضور آنها ثبت شد. اهمیت به این موضوع یکی از محورهای ماست. لذا در تمام برنامه‌های خود این محورها را مدنظر داریم.»
وی افزود: «در حوزه موسیقی به‌صورت خاص در تمامی پهنه‌ها از گروه‌های موسیقی اقوام و خواننده‌های خوبی استفاده شد، مردم هم استقبال خوبی کردند. ما ارتباط خوبی با رسانه‌ها داریم و هر روز از آنها برای پوشش دعوت کردیم. تمام رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها و سایت‌ها و مجموعه‌های رسانه‌ای حضور پیدا می‌کرند. با صداوسیما هم ارتباط خوبی داریم و تیزر برنامه‌ها از صداوسیما پخش می‌شد. ان‌شاءالله بتوانیم از ظرفیت بیشتری استفاده کنیم.»
برای ارائه خدمات در همه مناسبات برنامه‌ریزی کردیم
زیبایی‌نژاد در پایان در رابطه با برنامه‌ریزی شهرداری برای مناسبات شادی این ایام گفت: «شب ولادت امام حسن مجتبی(ع) را به‌صورت ویژه در پارک‌ها برگزار کردیم. جمعیت بسیار زیادی شرکت کردند. نورافشانی مفصلی بود. خواننده‌های معروفی هم مثل سالار عقیلی در بوستان پلیس، آقای لهراسبی در بوستان ملت حضور داشتند. روز ۱۲ فروردین هم ویژه‌برنامه‌های خوبی در این بوستان‌ها برای تکریم پرچم جمهوری اسلامی ایران برگزار شد و روز جمهوری اسلامی گرامی داشته شد. در مناسبت‌های مختلف وظیفه خود در شهرداری می‌دانیم که آیین‌های مذهبی و ملی را تکریم کنیم و ویژه‌برنامه برای آنها داشته باشیم؛ لذا شب و شام ولادت امام حسن به‌صورت ویژه برگزار شد. ما در دهکده بهار ایران یک برنامه‌ای را ویژه کودکان کار داشتیم. حدود ۱۵۰ نفر از کودکان کار شب ولادت امام حسن مجتبی در دهکده جزیره ورزشی و تفریحی حضور پیدا کردند که شرایط خوبی بود و جذابیت خاص خود را داشت.»
وی درباره برنامه‌های دیگر این نهاد در این ایام گفت: «در مناسب‌های مختلف برنامه‌هایی را طراحی می‌کنیم. مثلا برای روز قدس پیش‌بینی خوبی شده و تبلیغ‌ها و استیج‌های فرهنگی و هنری در مسیر راهپیمای روز قدس تعیین شده است. برای شب‌های قدر مساجدی در نظر گرفته شد و مرکز فعالیت‌های دینی ما یک‌سری برنامه‌های ویژه برای این شب‌ها آماده دارد. برنامه افطاری ساده در شب‌های قدر به‌صورت ویژه‌تر برگزار خواهد شد. در روز نماز عید سعید فطر هم در ستاد نماز عید سعید فطر حضور داریم. دو کمیته پشتیبانی و خدماتی و حوزه فرهنگی به عهده شهرداری است و با یک‌سری مواکب و ایستگاه‌های صلواتی و ایستگاه‌های فرهنگی میزبان مردم خواهیم بود، جدای از بحث‌های خدماتی و حمل‌ونقل که مجموعه‌های دیگر شهرداری زحمت می‌کشند در حوزه فرهنگی در اغلب مناسبت‌های ملی و مذهبی برنامه داریم.»