شروین فضعلی زاده، منتقد سینما:افزایش تعداد مخاطبان انیمه در ایران باعث شده است که این محصولات بهصورت بهروز با بالاترین کیفیت از طریق اینترنت در اختیار مردم قرار بگیرند. جالب است که عمده آثار سینمایی و خیلی از سریالهای انیمه، دوبله شده در فضای مجازی وجود دارد و سرعت و کیفیت دوبلهها هم واقعا بالا است و در کمترین زمان میتوان انیمهای بهروز را با دوبله ایرانی دید. در گزارش پیش رو مهمترین و مشهورترین انیمههای یک سال گذشته را بررسی کردیم.
بلیچ: جنگهای خونین هزار ساله
خلاصه داستان: «کوروساکی ایچیگو» یک خدای مرگ جایگزین است که روزهای خود را در جنگ با هالوها (Hollow)، ارواح شیطانی خطرناکی که شهر «کاراکورا» را تهدید میکنند، میگذراند. ایچیگو در این راه با نزدیکترین دوستان و متحدانش است: «اوریهیمه اینو»، دوست دوران کودکیاش (با استعداد شفا دادن)، «یاسوتورا سادو» همکلاسی دبیرستانی او (با قدرتی مافوق بشری) و «اوریو ایشیدا» رقیب کوئینشی ایچیگو.
بررسی: دارودسته ایچیگو و دوستانش بعد از 10 سال غیبت در عرصه آثار انیمه، سال 2022 دوباره برگشتند و یکی از بهترین امتیازات را از سوی منتقدان و البته طرفداران، کسب کردند. استودیوی «پیروت» با قطع ناگهانی تولید و پخش این انیمه در سال 2012 عملا یکی از سه برادر شونن (ناروتو، وان پیس و بلیچ) را از گردونه رقابت حذف کرد و با این کار طرفداران زیادی را در جهان از دست داد، اما با ساخت سری دوم نشان داد که هنوز هم راه جذب مخاطبان را خوب بلد است. مانگای این اثر به قلم «تیته کوبو» از سال 2001 تا 2016 توسط انتشار شوئیشا منتشر میشد.
اورلرد (فصل چهارم)
خلاصه داستان: «ای-رنتال» پایتخت پادشاهی تازهتاسیس جادویی، از کمبود شدید کالا رنج میبرد در حالی که زمانی به دلیل تجارتش، سرزمینی مرفه شناخته میشد، اکنون به دلیل احتیاط یا حتی ترس از پادشاهش، «آینز اون ال گون»، با بحران مواجه است. برای جبران این مشکل، «آینز»، دستیار مورد اعتماد خود «آلبیدو» را بهعنوان فرستاده دیپلماتیک به شهرهای مختلف میفرستد.
بررسی: یکی از آثار ژانر «ای سه کای» یا «دیگر جهانی» که همراه با موج جدید تولید این آثار و تقریبا همزمان با انیمه مشهور دیگر این ژانر یعنی «هنرشمشیرزنی آنلاین» اکران شد ولی بدون هیچ غلوی داستان و شخصیتپردازی آن در سطح بالاتری از تمام آثار این ژانر است. پیشرفت شخصیتها و روابط بین آنها و نمایش آرام آرام دنیایی که اتفاقات در آن رخ میدهد و عدم استفاده از سیاهچالهای طبقاتی مرسوم خیلی از آثار مشابه، از دلایل عمده و اصلی حضور این اثر در آثار برتر سال است. هرچند مشکلات عدم تطابق بخش سهبعدی و دوبعدی، همچنان در برخی از صحنهها آزاردهنده هستند.
روانی اوباش (ماب روانی) (فصل سوم)
خلاصه داستان: پس از خنثی کردن یک توطئه تهدیدآمیز جهانی، «شیگئو «ماب» کاگییاما» بازمیگردد تا به جنبههای طاقتفرساتر زندگی روزمره خود بپردازد (که با پرکردن فرم شغلی اعصاب خردکن مدرسهاش شروع میشود!) در همین حال، او همچنان به مربی خود «آراتاکا ریگن» و همکار جدیدشان «کاتسویا سریزاوا»، در حل پروندههای ماوراءالطبیعه مشتریانشان، کمک میکند. «ماب» ضمن ادامه وظایفش، برای کسب استقلال بیشتر در زندگی شخصی و انسانی و همچنین تلاش برای همراهی بهتر با اطرافیان خود، تلاش میکند.
بررسی: دو فصل پیشین این انیمه، از جمله آثار ماندگار و خوشساخت در ژانر فراطبیعی بودند. شخصیتپردازی خوب و داستان اصلی گیرا، به همراه داستانهای جانبی جذاب، انیمهای دلپذیر را خلق کردهاند که حتی فاصله سه ساله بین دو فصل دوم و سوم هم (که به دلیل فراگیری کرونا رخ داد)، سبب نشد تا طرفداران از این اثر دور شوند.
قلمرو (فصل چهارم)
خلاصه داستان: پس از پایان کارزار ائتلاف عظیم متحدان، اوضاع کلی اقتصادی چین رو به بهبود است. در ایالت پیروز نبرد یعنی کین اما اوضاع تفاوتی ندارد. در آنجا احزاب سیاسی به رهبری «یینگ ژنگ» و «بووی لو» به درگیری داخلی خود ادامه میدهند. «ژنگ» با ایفای نقش پادشاه در نبرد ائتلاف، اعتماد مردم را به خود جلب کرده است، اما لو از مبارزه دور است.
بررسی: فضای کلی داستان با تمی تاریخی، کمی خنثی است اما اینکه انیمهای پیرامون تاریخ کشوری که چندین اثر انیمه را ممنوع اعلام کرده، کاری پر چالش و حساس است و موفقیت این حرکت را از تعداد فصلهای تولید شده «قلمرو» میتوان متوجه شد. فضای جدی داستان کمی با روتین عمومی انیمهها متفاوت است و تا حدی انیمه «12 قلمرو» را به یاد بیننده میاندازد. با این حال استفاده از برخی عناوین تاریخ کهن چین، باعث شده تا فضای خیالی داستان محسوس نباشد که این موضوع سبب شده تا گاهی اوقات حس یک مستند تاریخی در مخاطب ایجاد شود.
بوچی صخره
خلاصه داستان: «هیتوری بوچی گوتو» که دختری تنها و از نظر اجتماعی مضطرب است، در آرزوی دوستیابی و اجرای زنده با یک گروه، وقت خود را به نواختن گیتار اختصاص میدهد. در یک روز سرنوشتساز، بوچی با «نیجیکا ایجیچی» نوازنده درام آشنا میشود و ایچیجی از او دعوت میکند تا به گروه «کِسوکو» بپیوندد. اندکی بعد، «بوکی» آخرین همگروهی خود را نیز ملاقات میکند – نوازنده گیتار باس باحال و پر انرژی یعنی «ریو یامادا».
بررسی: استفاده از تم داستانی با محوریت موسیقی، سابقه طولانی و درخشانی در آثار انیمه دارد که میتوانیم از «نودامه کانتابیله» بهعنوان یکی از آثار شاخص این ژانر نام ببریم. با این حال این ژانر همچنان ژانری پرریسک و سخت است زیرا سلایق موسیقیایی مخاطبان قطعا با یکدیگر متفاوت هستند. با این حال این انیمه اثری خوب و جذاب از آب درآمده و حتی میتواند در کنار «نودامه» و «دیترویت شهر متال»، به یکی از نمادهای انیمههای این ژانر تبدیل شود.
کاگویا-ساما، عشق جنگ است (فصل دوم)
خلاصه داستان: اعضای نخبه شورای دانشآموزی آکادمی «شوچیین» به مسابقات روزانه خود ادامه میدهند. رئیس شورا، «میوکی شیروگان»، هر روز با معاونش «کاگویا شینومییا» درگیر میشود و هرکدام با چنگ و دندان میجنگند تا دیگری را فریب دهند تا به عشق رمانتیک خود اعتراف کند. «کاگویا» در محدوده سخت خانواده ثروتمند و جدی خود مبارزه میکند و با تغییر در رفتار اولیه و سرد خود، با «شیروگان» و بقیه دوستانش گرم میگیرد.
بررسی: این کمدی بدون تردید لیاقت قرار گرفتن در میان آثار برتر سال را دارد. کمدی روان که بدون هیچ تلاش اضافهای، مخاطب را به خنده وادار میکند و همچون فصل اول، همه چیز درست سرجای خود قرار دارند. باید به خاطر داشته باشیم که ژاپنیها در تولید آثار انیمه کمدی، بهشدت حرفهای و قهار هستند و به همین دلیل برای اینکه اثری با اقبال خوب عمومی مواجه شود کار بسیار دشواری پیش رو دارد.
تایتان مهاجم: بخش دوم فصل آخر
خلاصه داستان: «اِرِن یگر» که علیه متحدان و دشمنان سابق خود بهطور یکسان وارد عمل شده است، نقشهای فاجعهبار را به اجرا در میآورد. تحت هدایت تایتان هیولا «زیک»، «اِرِن» اقدامات شدیدی را برای پایان دادن به درگیری باستانی بین «مارلی» و «الدیا» انجام میدهد؛ هرچند نیات واقعی او همچنان یک راز است. «اِرِن» با کاوش عمیق در گذشته خانوادهاش، برای کنترل سرنوشت خود میجنگد.
بررسی: هرچند تغییرات غیرعادی و عجیب داستان باعث سردرگمی و شاید نارضایتی در میان خیل عظیم طرفداران این اثر شد ولی به هر حال نمیتوان از جذابیتهای این اثر چشمپوشی کرد. صحنههای عظیم و پرجزئیات این انیمه و البته کشش داستان با تعارف جدید همچنان موفق شده تا طرفداران خود را راضی نگه دارد و جایگاه خود را در میان آثار برتر سال همچون سالهای قبل حفظ کند.
مرد ارهای (اره برقی)
خلاصه داستان: برای «دنجی» از دوران کودکی و نوجوانی، چیزی جز بدهی عظیم پدر مرحومش باقی نمانده و او همچنان درگیر این بدهیها است. تنها همراه او حیوان خانگیاش، «پوچیتا» (یک شیطان اره برقی) است که با یکدیگر شیاطین را برای کسب درآمد میکشند ولی این موضوع باعث میشود تا سر و کار «دنجی» به ناچار به یاکوزاها بیفتد. تنها کاری که دنجی میتواند انجام دهد رویای یک زندگی خوب و ساده است. اما یک خیانت حریصانه توسط یاکوزا، منجر به مرگ بیرحمانه و نابهنگام دنجی میشود و تمام امیدهای او به دستیابی به خوشبختی را از بین میبرد.
بررسی: شاید در نگاه اول تصویر شخصیت اصلی خیلی منطقی به نظر نرسد ولی چیدمان درست و روایت صحیح از یک داستان علمی تخیلی باعث شده تا نهتنها این شخصیت، بلکه دیگر موجودات عجیب و غریب داستان هم باورپذیر باشند.
لیکوریس ریکویل
خلاصه داستان: تعداد اقدامات تروریستی در ژاپن به لطف تلاشهای سندیکایی به نام حمله مستقیم (DA) هرگز تا این حد کم نبوده است. این سازمان دختران یتیم را بهعنوان قاتل بزرگ میکند تا تحت برنامه «ریکوریس» ترور انجام دهند. «تاکینا اینوئه» یک ریکوری استثنایی با حس قوی هدفگیری بالا و میل به کمال است. اما یک حادثه گروگانگیری صبر او را آزمایش میکند و نافرمانی او در این ماموریت، منجر به اخراج او از DAمیشود. او از اینکه تنها جایی که به آن تعلق داشت را از دست داده اصلا خوشحال نیست، با اکراه به پایگاه جدید عملیات خود میرسد...
بررسی: برخلاف تصور کلی، این اثر، داستانی جدی اما گیرا دارد که برخلاف آنچه به نظر میرسد ساده و خطی نیست. پیچیدگیهای روایت داستان انیمه سبب شده تا بتواند در لیست برترینهای سال 2022 جایی برای خود دستوپا کند.
جاسوس، خانواده
خلاصه داستان: سیاستمداران فاسد، ملیگرایان دیوانه و سایر نیروهای جنگطلب، دائما پوشش نازک صلح بین کشورهای همسایه «اوستانیا» و «وستالیس» را به خطر میاندازند. علیرغم توطئههایشان، جاسوس معروف و استاد تغییر چهره یعنی «گرگ و میش»، ماموریتهای خطرناک را یکی پس از دیگری انجام میدهند به این امید که هیچ کودکی مجبور نباشد وحشت جنگ را تجربه کند.
بررسی: این انیمه که در سال 2022 در دو فصل با فاصله زمانی کوتاه از یکدیگر پخش شد، جدا یکی از تاثیرگذارترین آثار این سال بود. داستان جذاب، شخصیتپردازی قوی و استفاده خوب و به موقع از گگ و شوخیهای مختلف و البته دقت در بینقص نبودن قهرمانان داستان!!! (که خود باعث ایجاد موقعیتهای خاص و جالب میشوند) همه و همه دلایلی هستند که این اثر را در لیست برترینها سال قرار میدهد.
قاتل اهریمن: آرک منطقه سرگرمی (منطقه سرخ)
خلاصه داستان: ویرانی حادثه قطار موگن هنوز بر دوش اعضای ارتش شیطانکش سنگینی میکند. علیرغم اینکه به «تانجیرو» زمان برای بهبودی داده میشود، زندگی باید ادامه یابد، زیرا شیاطین هرگز نمیخوابند: یک شیطان شرور زنان جذاب منطقه «یوشیوارا» را به وحشت انداخته. «تنگن اوزوئی» (هاشیرای صدا) و سه همسرش در این پرونده درگیر هستند. با این حال، هنگامی که او ارتباط خود را با همسرانش قطع میکند، تنگن با ترس از رخ دادن اتفاقات بدتر، از «تانجیرو کامادو»، «زنیتسو آگاتسوما» و «اینوسوکه هاشیبیرا» کمک میگیرد تا به برجستهترین خانههای منطقه نفوذ کرده و شیطان رده بالای منطقه را پیدا کنند.
بررسی: این اثر نه در اثر سینمایی و نه در فصل دوم، قدرت داستانی فصل اول را نداشت ولی صحنههای اکشن و مبارزات فوقالعاده و پر زرق و برق فصل دوم، بیشک غیرقابل انکار هستند و میتوانند تمام بار ضعف داستان و روند پیشرفت آن را به دوش بگیرند. بدون شک در این بخش شایسته حضور در میان آثار برتر سال 2022 بوده است.
ساخته شده در آبیس:شهر طلایی آفتاب سوزان
خلاصه داستان: پس از جان سالم به در بردن از چالشهای بیرحمانه »ایندوفرانت«، »ریکو« اکنون دارای یک سوت سفید است که به او اجازه میدهد تا به الیه ششم »اَبیس« یعنی پایتخت بدون بازگشت فرود آید. ریکو در کنار رگ و ناناچی، شروع به کاوش در دامنه ناشناخته میکند، جایی که ویرانههای شـــهر طالیی موعود در آن قرار دارد. این مجموعه مانگای ژاپنی توسط آکیهیتو تسوکوشی نوشته و تصویر شده است. از اکتبر 2012 بهصورت آنالین در نشریه دیجیتالی Gamma Comic Web Takeshoboپخش و تاکنون در 11 جلد جمعآوری شده است.بررسی: این اثر که فصل اول آن بهشدت مورد استقبال قرار گرفت و همچنان از همان فرمول اســـتفاده برده اســـت. همان فضای پر از رنگ و اشـــکال و کاراکترهای جذاب که در ادامه داستان، مخاطب را با داستان و اتفاقات آن شوکه میکند. تاریکی پس پرده این اثر، تا زمانیکه مخاطب دو فصل انیمه را ندیده باشـــد اصال مشهود و قابل تصور نیست و البته این موضوع یکی از نکات برنده آثار انیمه محسوب میشود.
اذیت کردن استاد تاکاگی-سان
(فصل سوم)
خلاصه داستان: در پایان تعطیلات تابستانی «نیشیکاتا» مشتاق است تا جدیدترین شوخیهای خود را امتحان کند و درنهایت یک بار برای همیشه از همکلاسی خود «تاکاگی» پیشی بگیرد. علیرغم شکستهایش، او به آرامی با عملکرد بیامان ذهن حیلهگر تاکاگی آشنا میشود. با این حال، بهزودی متوجه میشود که ممکن است انگیزههای تاکاگی در دست انداختن او، آن چیزی نباشد که ابتدا تصور میکرد. با این حال، یک چیز مسلم است: هر روز سرگرمکننده و مملو از استراتژی و رقابت، این دو را بیشتر از همیشه به هم نزدیک میکند.
بررسی: یک کمدی جذاب دیگر که البته دستمایههای رمانتیک هم دارد در لیست برترینها قرار گرفته است. از نکات مهم درباره این اثر حفظ ریتم و روند داستان از فصلی به فصل دیگر است. همین امر باعث میشود تا مخاطب، احساس از دست دادن بخشهای داستان را نداشته باشد. این موضوع در اثر کمدی حرکتی جذاب است که از مهمترین عوامل موفقیت این اثر با گذشت سه فصل بوده است.
عروسک چینی با لباس شیک، عاشق میشود (عزیز پیرایشگر من)
خلاصه داستان: دانشآموز دبیرستانی «واکانا گوجو» روزهای خود را صرف تکمیل هنر ساخت عروسکهای «هینا» (نوعی عروسک سنتی ژاپنی) میکند، به این امید که سرانجام به سطح تخصص پدربزرگش برسد. گوجو در حالی که دیگر همسن و سالهای او درگیر فرهنگ پاپ هستند، خوشبختی را در دوختن لباس عروسکهایش مییابد. با این وجود، او تمام تلاش خود را میکند تا سرگرمی منحصربهفرد خود را مخفی نگه دارد، زیرا معتقد است درصورت فاش شدن این موضوع مورد تمسخر قرار میگیرد. اما ناگهان سرو کله یکی از همکلاسیهای او پیدا میشود و مسیر هنری و زندگی «گوجو» دچار چالش عجیبی میشود.
بررسی: توجه ویژه به هنری سنتی و باقدمت در فرهنگ عامه ژاپنی و همچنین یکی از پدیدههای جذاب و پرطرفدار به روز جهانی که در ژاپن هم بسیار پرطرفدار است یعنی «کاسپلی» (یا «کازپلی») و ایجاد پیوند میان این دو در کنار روایت عاطفی میان دو شخصیت جوان به همراه شوخیها و طنز لطیف و دلپذیر این اثر، آن را به یکی از بهترین آثار ملودرام تبدیل کرده است.