انجمن سینمای جوانان ایران از ابتدای سال 1401، یک رویداد آموزشی و تولید‌محور را برای تربیت فیلمسازها، آموزش آنها و همچنین تولید فیلم‌های کوتاه ژانر‌محور برنامه‌ریزی کرده است که تاکنون چهار دوره از این رویداد، با عنوان اردوی فیلمسازی «ایده تا تولید» انجمن سینمای جوانان ایران به ترتیب در شهرهای بوشهر، همدان، اردبیل و مشهد به میزبانی دفاتر انجمن سینمای جوانان ایران در این چهار شهر برگزار شد.
هدف کلی این اردوی فیلمسازی آموزش تکمیلی حد فاصل بین اتمام دوره فیلمسازی هنرجویان و فیلم‌سازان انجمن سینمای جوانان ایران است تا برای تولید حرفه‌ای فیلم کوتاه خود آماده‌تر شوند.
در اردوی «ایده تا تولید» انجمن سینمای جوان، تاکنون 12 فیلم کوتاه که از بین آنها سه فیلم کوتاه در ژانر «ملودرام»، سه فیلم کوتاه در ژانر «کمدی»، دو فیلم کوتاه در ژانر «رازآلود و وحشت»، یک فیلم کوتاه در ژانر «پلیسی و معمایی»، دو فیلم کوتاه در ژانر «فانتزی» و یک فیلم کوتاه در ژانر «جنگی و دفاع‌مقدس» تولید شده است که عموم این کارها، فیلم‌های کوتاهی هستند که به سطح فیلم‌های حرفه‌ای نیز نزدیکند و دلیل این موفقیت‌ها هم حضور استادان و کارگردان‌هایی چون مهدی جعفری، عادل تبریزی و ارسلان امیری در اردوی بوشهر، شهرام مکری، مهدی ملاقلی‌پور و داریوش غریب‌زاده در همدان، سعید نجاتی، عطا مجابی و هادی مقدم‌دوست در اردبیل و کمال تبریزی، همایون اسعدیان و امیرشهاب رضویان در مشهد به‌عنوان مربی و استاد راهنما، همراه هنرجویان و فیلمسازها است.
هر دوره از اردوی فیلمسازی با حضور 15 فیلمساز همراه بوده که هر 5 نفر در یکی از سه ژانر مدنظر اردو حضور داشته و ایده و فیلمنامه‌های خود را به همراه استاد و دیگر هم‌گروهی‌های خود به صورت تشکیلاتی به تولید می‌رسانند.
چهارمین اردوی فیلمسازی «ایده تا تولید» از شنبه 29 بهمن‌ماه تا جمعه 5 اسفندماه 1401 به میزبانی انجمن سینمای جوانان مشهد برگزار شد و پنجمین اردوی فیلمسازی «ایده تا تولید» نیز در سه ژانر «جنگی»، «ملودرام» و «علمی و تخیلی» از تاریخ 13 تا 20 اسفندماه 1401 به میزبانی انجمن سینمای جوانان کاشان در شهر کاشان برگزار خواهد شد.
مهدی آذرپندار، مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران درباره اردوهای فیلمسازی «ایده تا تولید» به «فرهیختگان» گفت: «ما از روز اولی که به انجمن آمدیم، اولویت را روی تولید و در تولید هم سیاستگذاری را روی تقویت ژانر گذاشتیم.»
او در توضیح این رویکردها بیان کرد: «فیلم کوتاه در ایران از نظر تکنیکی به بلوغی رسیده و حتی از نظر کمیت هم جز دوره کرونا، ایران جزء کشورهایی است که تولید فیلم کوتاه در آن عدد بالایی دارد، اما طیف‌های مختلف سینماگران متفق‌القول بودند که فیلم کوتاه در ایران تنوع ندارد. یعنی ما هر سال در جشنواره فیلم کوتاه تهران، شاهد انباشت تعداد زیادی اثر با موضوعات درام اجتماعی هستیم.»
این مدیر سینمایی افزود: «فیلم کوتاه در ایران، در دهه‌های پیشین همزمان با اینکه از سینمای قصه‌گو فاصله داشت، پیشنهاددهنده به فیلم بلند بود. در دهه 90 اما فیلم کوتاه همزمان با قصه‌گوتر شدن، کمی بیش از حد تحت تاثیر سینمای بلند قرار گرفت. یعنی در‌حالی‌که فیلم کوتاه عرصه‌ای برای تجربه است و نباید خیلی زیر سایه فیلم بلند قرار بگیرد، در دهه 90 با رشد سینمای آقای فرهادی، فیلم کوتاه در ایران به نوعی تحت‌تاثیر ایشان، آقای روستایی، آقای سیدی یا در سال‌های اخیر آقای کارت و... قرار گرفت.»
او با اشاره به تاثیرپذیری سینمای کوتاه از آثار بلند موفق جشنواره فیلم فجر تاکید کرد: «البته آثار خلاقانه زیادی هم در عرصه سینمای کوتاه بوده و من به گرایش غالب اشاره می‌کنم. ما در انجمن سینمای جوانان هر سال پذیرای حدود هزار فیلم داستانی هستیم. مثلا امسال هزار و 196 فیلم داستانی به جشنواره فیلم کوتاه تهران آمد و از این آثار، شاید هزار فیلم درام اجتماعی بودند.»
آذرپندار اظهار کرد: «سینمای آقای فرهادی و منشئات آن تا سال‌ها سینمای کوتاه ما را تحت تاثیر قرار داده و این جریان هنوز هم ادامه دارد. مشکلی که ایجاد کرده، این است که در حوزه فیلم کوتاه، در‌حالی‌که منتظر فیلم‌های کوتاه خلاقانه و باطراوت هستیم، گاه می‌بینیم نسخه‌های کوتاه‌شده فیلم‌های بلند تولید شده است.»
او ادامه داد: «به عللی که گفتم، پیشنهاد بچه‌های فیلم کوتاه این شد که انجمن سینمای جوانان در دوره جدید از فیلمسازی از آثار ژانر حمایت کند. برخی برای اینکه فیلم کوتاه مستقل بماند، پیشنهاد می‌دهند که بچه‌ها را به سینمای تجربی ارجاع بدهیم. سینمای تجربی خیلی مهم و عزیز است، اما نگرانی بچه‌ها این است که اگر آن را پیگیری کنند، در سینمای بلند شانسی نداشته باشند؛ با توجه به اینکه سینمای تجربی برای اکران عمومی، در همه‌جای دنیا، چندان پذیرای مخاطب عام نیست.»
مدیرعامل انجمن سینمای جوانان تصریح کرد: «البته ما سینمای تجربی را مد نظر داریم و توسعه‌اش برای ما جدی است، اما این نوع سینما مثل مدارس استعدادهای درخشان است و نمی‌تواند سیاست کلی یک مجموعه باشد. سینمای تجربی یعنی فیلمی که زبان سینما را گسترش بدهد و ما نمی‌توانیم برای 7 هزار هنرجو در طول سال، هدف‌گذاری کنیم که زبان سینما را در عالم گسترش دهند.»
او اضافه کرد: «بنابراین یک سیاست عام‌تر لازم داریم و برای اینکه بچه‌های سینمای کوتاه هم استقلال خود را حفظ کنند و هم بعد از چند تجربه، به قطار سینمای بلند بپیوندند، ژانر پیشنهاد خوبی است.»
مهدی آذرپندار توضیح داد: «در این مسیر فکر کردیم چون در بسیاری از ژانرها، نمونه‌های کافی در سینمای کوتاه نداریم، نیاز به آموزش داریم. آموزش نه به معنای تئوریک آن، بلکه کارگاه‌های ایده تا تولید را به‌صورت نخبگانی‌تر طراحی کردیم تا به‌عنوان مدلی بورسیه‌ای، آموزش حین تولید داشته باشیم. سعی کردیم بهترین استادان را در 7 ژانر دعوت کنیم.»
او خاطرنشان کرد: «یکی دو روز اول هر کارگاه را به چکش‌کاری فیلمنامه‌ها می‌گذرانیم و بعد وارد تولید به معنای دقیق و کامل آن می‌شویم. یکی دو روز آخر هم صرف پس‌تولید می‌شود و روز پایانی در اختتامیه رویداد، آثار را نمایش می‌دهیم.»
رئیس هیات‌مدیره انجمن سینمای جوانان گفت: «البته برایمان مهم نیست فیلمی از این کارگاه‌ها دربیاید که در جشنواره‌های ملی و بین‌المللی نمایش بدهیم. اگر دربیاید، استقبال می‌کنیم، اما واقعیتش این است که بچه‌ها باید یک بار زیر‌نظر یک استاد، انواع و اقسام ریزه‌کاری‌های تولید فیلم کوتاه در آن ژانر به‌خصوص را یاد بگیرند.»
او ادامه داد: «بعد که بچه‌ها به شهرهای خودشان برمی‌گردند، کار آنها را پیگیری می‌کنیم. این چهارمین اردو است و ما این کارها را برای اردوهای قبل، انجام داده‌ایم.»
آذرپندار با اشاره به اینکه امسال در جشنواره فیلم کوتاه تهران فرهنگ فیلمسازی در ژانر بیشتر در آثار تهرانی دیده می‌شد، گفت: «یکی از اهداف این اردوها این است که فرهنگ ساخت فیلم‌های ژانر در شهرستان‌ها زودتر جا بیفتد. هر اردوی ایده تا تولید، شامل 6 استان است؛ اردوی استان‌های جنوب کشور در بوشهر، اردوی استان‌های غرب کشور در همدان، اردوی استان‌های شمال کشور در اردبیل و اردوی استان‌های شرق کشور در مشهد. پنجمین اردو هم برای استان‌های مرکز کشور در کاشان خواهد بود که 30 استان را به این ترتیب پوشش داده باشیم.»
مدیرعامل انجمن سینمای جوانان با اشاره به پیشرفت‌های اجرایی هر اردو نسبت به اردوی قبلی اظهار کرد: «در این اردو هر استاد یک مربی-دستیار از بچه‌های استان میزبان دارد که در اردوهای قبل، وجود نداشت و ما به خلأ فردی با چنین نقشی رسیده بودیم. یکی از استادان با خلاقیت خود یک نفر را برای این منظور آورد و وقتی دیدیم چقدر کمک می‌کند، آن را به رویه تبدیل کردیم.»
او افزود: «همچنین اینکه در فضای مجازی استادان با هنرجویان ارتباط دارند، از اردوی اول به این شکل منظم و کلاسه‌شده نبود و الان به ساختار مشخصی درباره آن رسیده‌ایم. به علاوه اینکه در بعضی از اردوها استادان قصه‌هایی را انتخاب کردند که برای تولید در 2-3 روز مناسب نبود. بعد از هر اردو جلسه آسیب‌شناسی با حضور استاد داریم که این مسائل را بررسی می‌کنیم.»
آذرپندار در پایان درباره آینده اردوهای ایده تا تولید گفت: «بنا داریم که ظرفیت را در سال آینده، از 5 اردو به مثلا 10 اردو برسانیم و در هر دفتر، به هنرجویان بیشتری نوبت برسد. این اردوها به لحاظ اجرایی سنگین است و به‌تدریج باید گسترش پیدا کند. من فکر می‌کنم شیوه برگزاری چنین اردویی با این اقتضائات و عظمت که در طول یک هفته، 3 فیلم در آن تولید شود، یک دانش است که در اختیار انجمن قرار دارد. امیدوارم بتوانیم در سال‌های آینده آن را ارتقا بدهیم.»