کیانا تصدیق‌مقدم، خبرنگار:روزها و شب‌های نوروز یکی از مهم‌ترین مقاطع زمانی برای قدرت‌نمایی شبکه‌های مختلف تلویزیونی است تا خودی نشان دهند و در این ایام، قاب تلویزیون به جشنواره‌ای جهت ارزیابی تولیدات هر شبکه تبدیل می‌شود. به‌خصوص که نوروز امسال قرین با ماه مبارک رمضان شده و انتظار می‌رود که بخش مهمی از اوقات مردم، کنار تلویزیون بگذرد. به‌خاطر همین انتظار عمومی نسبت به تولید برنامه‌های جذاب و متنوع در ایام نوروز و رمضان است که این روزها شایعات و احتمالات در مورد شیوه اجرای برنامه‌های این ایام در رسانه‌ها منتشر می‌شود. خبرهایی که چند روز نقل محافل است و بعد از اما و اگرهای بسیار تکذیب می‌شوند. چند روز پیش برخی رسانه‌ها از حضور محمد‌رضا گلزار به‌عنوان مجری ویژه برنامه تحویل سال 1402 خبر داده بودند. این خبر توسط گلزار تکذیب شد. روز گذشته هم یکی از منابع خبری اعلام کرد که اجرای ویژه برنامه تحویل سال شبکه سه به حامد سلطانی و سید‌بشیر حسینی واگذار شده است. حامد سلطانی که با اجرای مسابقه «میدون» مطرح شد، طی یکی دوسال اخیر اجرای برنامه‌های «سلام صبح بخیر»، «حسینیه معلی» و«اعجوبه‌ها» را برعهده داشته است. او در‌حال‌حاضر فصل جدید مسابقه اعجوبه‌ها را روی آنتن دارد. سید‌بشیر حسینی هم برای نخستین‌بار به‌عنوان داور در مسابقه استعدادیابی «عصر جدید» حاضر شد. او در فصل سوم این مسابقه جای خود را به «مجید اسماعیلی» داد. حسینی در سال 1401 به عنوان مجری اولین تجربه خود را با اجرای برنامه «رویانیم» پشت‌سر گذاشت. این برنامه همچنان از شبکه سوم در‌حال پخش است. ممکن است که این خبر در روزهای آتی تکذیب شود، اما خود این مساله که سطح توقع اجرای برنامه ویژه تحویل سال به این دو نام و مجری تازه کار محدود شده است، جای تامل دارد.
برنامه‌های ویژه تحویل سال نو، به‌عنوان یکی از حیثیتی‌ترین و مهم‌ترین مقاطع اجرا و طراحی بین مدیران تلویزیونی بوده و هست. در برخی از سال‌ها شاهد بودیم که برنامه تلویزیونی شب سال نو، به‌گونه‌ای طراحی شده بود که برنامه‌ها و سریال‌های موفق تلویزیون را با دعوت از بازیگران مرور می‌کرد. مثلا از بازیگران سریال‌های محبوب همان سال به‌عنوان مهمان برنامه دعوت می‌شدند یا اینکه یکی از برنامه‌های موفق آن سال را به‌عنوان برنامه اصلی همان شبکه درنظر می‌گرفتند و مجریان موفق را برای اجرای برنامه دعوت می‌کردند. رسانه ملی در تمام این سال‌ها، به سرمایه‌های درخشانی از اجرا و تولید برنامه دست یافته است و می‌تواند از مجریانی بهره بگیرد که در دل همین تلویزیون رشد یافتند و علاوه‌بر اینکه می‌توانند لباس اجرا به تن کنند، برنامه‌سازان موفقی هم هستند. لحظات تحویل سال نو و این نقطه زمانی تلویزیون، امسال اهمیتی دوچندان یافته است. رسانه‌های رقیب صداوسیما، قطعا حساب ویژه‌ای برای تولید محتوای ویژه سال نو کرده‌اند. تولیداتی که اگرچه رنگ و لعابی سرگرم‌کننده دارد اما سوای از انگیزه‌های سیاسی سرمایه‌گذاران خارجی‌شان نیست.
ساعت تحویل سال 1402، نزدیک‌به یک بامداد است. فرصت قبل و بعدی برای بیرون رفتن از خانه نیست و پیش‌بینی می‌شود که برنامه‌های تحویل سال نو تلویزیون با مخاطبان بیشتری به نسبت سال‌های قبل همراه باشد. البته این احتمال وجود دارد که این اقبال حداکثری به تماشای تلویزیون در روزهای دیگر نوروز هم ادامه یابد. با توجه به مشکلات اقتصادی که گریبانگیر اکثریت جامعه ایران است، به‌نظر می‌رسد که شرایط مسافرت هم دشواری‌ها و محدودیت‌های خاص خودش را داشته باشد و امسال بیش از آنکه جاده‌ها شلوغ شود مردم در خانه ماندن را ترجیح دهند. علاوه‌بر آن سوم فروردین‌ماه، روز اول ماه رمضان است و احتمالا مسافرت‌های بین‌شهری هم کمتر خواهد شد و به‌طور طبیعی فرصت در خانه ماندن و تماشای تلویزیون بیشتر می‌شود. هنوز خبرهای جدی ویژه ایام نوروز 1402 منتشر نشده است و باید دید که مدیران صداوسیما برای این مناسبت از پیش تعیین شده چه تصمیمی دارند و آیا می‌توانند با تولید برنامه‌های سرگرم‌کننده، به طور فراگیر مخاطبان را درگیر کنند.
پیش از این تلویزیون برای لحظه تحویل سال نو چه می‌کرد؟
اجرای ویژه برنامه تحویل سال نو، در سال‌های اخیر برعهده مجریانی همچون رضا رشیدپور، احسان علیخانی، علی ضیا یا فرزاد حسنی بوده است. عمدتا این مجریان در قالب برنامه‌هایی حضور می‌یافتند که در طول سال، پخش شده بود. مثلا علیخانی، در ویژه برنامه تحویل سال نو، از مهمانان برنامه ماه عسل دعوت می‌کرد یا اگر علی ضیا برنامه فرمول یک را اجرا کرده بود، برای تحویل سال نو به سراغ مهمانان یا چهره‌های مردمی حاضر در این برنامه می‌رفت.
در نوروز 1401 تلویزیون برای هر شبکه یک ویژه برنامه آماده کرده بود. «عصر جدید» با یک چیدمان حساب شده و با یک سابقه موفق در جذب مخاطبان تلویزیون توانست، آمار بینندگان خود را تا عدد 82.3 درصد مخاطب برساند. برنامه‌های دیگر هم عملکرد بدی نداشتند، مجری‌ها درست انتخاب شده و برنامه‌ها سرگرم‌کننده بودند. به قول معروف هرچیزی سر جای خودش قرار گرفته بود.
شبکه یک برای لحظه تحویل سال، برنامه «فرمول یک» را با اجرای علی ضیا روی آنتن برد. این برنامه در مدت زمان هشت شب با میزبانی از چهره‌های مردمی میزبان مخاطبان سیما بود. فرمول یک در رتبه سوم برنامه‌های پرمخاطب نوروزی قرار گرفت. شبکه نسیم برنامه پرمخاطب «خندوانه» را با اجرای رامبد جوان برای ویژه برنامه نوروز 1401 درنظر گرفته بود. عوامل تولید این برنامه با حضور جناب خان و کمدین‌های فصول قبل، آیتم‌های جذاب و متنوعی را آماده کرده بودند.
دو برنامه‌ای که در نوروز 1401 روی آنتن رفت سال 1400 هم جزء ویژه‌برنامه‌های تحویل سال بود. احتمالا موفقیت این برنامه‌ها در انتخاب دوباره آنها بی‌تاثیر نبود. قسمت آخر عصر جدید برای پخش در لحظات تحویل سال 1400 در شبکه سه سیما انتخاب شد و در این برنامه فینالیست‌ها و نفرات برنده اعلام شدند. احسان علیخانی مجری برنامه بود. عصر جدید بار دیگر در این شب رکورد تماشاگران را برای خود ثبت کرد. اولین میهمان برنامه گرشا رضایی خواننده بود، او بعد از صحبت با علیخانی برای مخاطبان زنده اجرا کرد. میهمان بعدی این برنامه، علی نصیریان بازیگر پیشکسوت و مشهور سینما بود. حضور نصیریان در لحظه تحویل سال نو جذاب و دیدنی بود و او حتی برای مخاطبان خواند. عرفان طهماسبی از شرکت‌کنندگان عصر جدید هم در این برنامه حضور داشت و خوانندگی کرد. کسری زاهدی، محمد علیزاده و آرون افشار از جمله خوانندگانی بودند که به این برنامه دعوت شدند.
علی ضیا هم در برنامه فرمول یک، دست پر به تلویزیون آمد و میزبان چهره‌های هنری و ورزشی بود. خوانندگانی به این برنامه آمدند و در بخش‌هایی از برنامه موسیقی نواحی اجرا شد. باربد بابایی و روزبه حصاری از جمله میهمانان حاضر در این برنامه بودند. «صبح فروردین» ویژه‌برنامه تحویل سال نو شبکه دو سیما بود که محمد سلوکی و نجمه جودکی در آن اجرا کردند. میهمانانی در حوزه‌های مختلف اعم از چهره‌های هنری، فرهنگی، ورزشی، اجتماعی، خانواده کادر درمان و شهدای مدافع سلامت در این برنامه حضور داشتند. یکی از بخش‌های این برنامه درباره آیین‌های نوروزی در اقوام ایرانی و نوروز در کشورهای دیگر به ویژه تاجیکستان و افغانستان بود. شبکه چهار هم یک برنامه اجتماعی با عنوان «عطر نرگس، رقص باد» با اجرای سیدمهرداد ضیائی و مصطفی امامی به تهیه‌کنندگی میثم حسنی برای ویژه‌برنامه تحویل سال روی آنتن برده بود. «نوروزترین نوروز» هم ویژه‌برنامه شبکه پنج برای تحویل سال بود. این برنامه با اجرای امیرحسین صدیق و همسرش روی آنتن رفت. علی طلوعی رئیس مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما درباره مخاطبان برنامه‌های ویژه تحویل سال در این سال گفته بود: «بیشترین بیننده را برنامه عصر جدید با 70.5 درصد مخاطب از شبکه ۳ داشت که در نوع خودش، حد نصاب جدیدی به‌شمار می‌آید. پس از آن برنامه «فرمول یک» شبکه یک با 30.4 درصد و در رتبه چهارم نوروزترین نوروز در شبکه پنج، رتبه‌های پربیننده‌ترین‌های تحویل سال را از آن خود کردند.»
سال 98، سال شروع و شیوع کرونا بود و برای همین لحظه تحویل سال 1399 اتفاق ویژه‌ای برای تلویزیون بود. رضا رشیدپور ویژه برنامه تحویل سال نو را برای شبکه سه سیما اجرا کرد و احسان علیخانی با عصر جدیدش یک شب ویژه عیدانه قبل از شروع تعطیلات نوروزی را به‌وجود آورد. البته شبکه سوم سیما، سال قبلش و در ساعات تحویل سال 1398 آنتن را در اختیار احسان علیخانی و ده‌ها چهره مطرح حوزه‌های مختلف علمی، فرهنگی، ورزشی و هنری سپرده بود.
شبکه یک برای سال تحویل 1398 از 25 اسفندماه برنامه‌هایش را شروع کرد. طرح معرفی چهره‌های مردمی تا شب سال تحویل به مدت 5 شب ادامه داشت. البته این برنامه در سال 1399 و به دلیل شیوع بیماری کرونا، ویژه‌برنامه عیدانه نداشت و معرفی چهره‌های مردمی به مرداد ماه آن سال موکول شد.