نیلوفر مژدهی، خبرنگار:تیم فولاد با شکست الفیصلی عربستان به مرحله یکچهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا صعود کرد و این اتفاق خوب را باید به حساب خوششانسی جواد نکونام و این باشگاه گذاشت. عملکرد تیم نکونام در بازیهای لیگ از هفتهها قبل نوید حذف از این مسابقات را میداد اما از خوششانسی فولادیها حریف با یک اشتباه، زمینهساز پیروزی تیم فولاد شد و حالا شاهد صعود آنها هستیم. هرچند از صعود تنها نماینده ایران به یکچهارم نهایی خوشحالیم اما درواقع نگران عملکرد فولاد هستیم. شاگردان نکونام در نیمه اول محتاط بازی کردند و در نیمه دوم در شرایطی که میدانستند به برد نیاز دارند مجبور به حمله شدند و وقتی به گل رسیدند بار دیگر در لاک دفاعی خود فرو رفتند تا جواد نکونام نشان دهد به تفکرات همیشگی و پرانتقادش وفادار است.
حالا فولاد در یکچهارم با الهلال همگروه است، تیمی سعودی که یکی از غولهای آسیا به حساب میآید. اتفاقات حوالی تیم فولاد و استعفای عجیب و بدموقع جواد نکونام در کوران مهمترین تورنمنت باشگاهی فوتبال آسیا بهانه خوبی بود تا با جلال چراغپور در این خصوص گفتوگو کنیم.
آیا عملکرد پرانتقاد جواد نکونام در لیگ و بازی با الفیصلی خطری برای بازی سخت و حساس و با الهلال نیست؟
قبل از اینکه به نکونام یا عملکرد فردی هر مربی دیگری فکر کنید به این فکر کنید اگر ما در این شرایط باشیم چه میکنیم. شاید خیلی از اتفاقات این بازی باب میل ما نباشد اما مربی فولاد بهعنوان تنها نماینده ایران در یک بازی خارج از خانه در مقابل حریفی تا دندان مسلح به لحاظ بازیکن و امکانات چارهای جز این بازی که از او و تیمش دیدیم نداشت. متاسفانه تیمهای ما حتی نصف بازیکنانی که رقبایی آسیایی جذب میکنند را هم نمیتواند به خدمت بگیرد. تیمی که اشکان دژاگه در آن در چنین سطحی بازی میکند جای هیچ بحثی نمیگذارد. ما دیگر مرحله فقر بازیکن را گذراندیم و تولید بازیکنان داخلی نیاز تیمهای ما را برآورده نمیکند. درنتیجه وقتی تولید داخلی جواب نمیدهد به سراغ بازیکنانی با سن بالا میرویم و تیمهای ما پیرتر میشوند. وقتی تیم کشورمان تحت فشارهایی نظیر بازی در کشور دیگر، مقابله با حریف قدرتمند با امکانات خوب قرار میگیرد و از طرفی میداند تنها نماینده ایران است چه توقعی دارید. از این رو به نظرم نکونام هوشیارانه بازی کرد. او حتی روی توپهایی که 25 درصد شانس موفقیت داشت هم به بازیکنانش اجازه نفوذ نمیداد و با فریادهای مکررش آنها را به عقب و دفاع هفتهشتنفره فرا میخواند.
یعنی نوع بازی فولاد را میپسندید؟
بهتر است بگوییم کارش درست بود چون برای ماجراجویی نیامده بود. او آمده بود به هر قیمتی برنده شود. وقتی برنده باشی دیگر اینکه چه ایراداتی داری مهم نیست. اینکه ترسو بازی کردی، بد بازی کردی، حمله نکردی و از این قبیل ایراداتی زیر سایه برد محو میشود. حالا اگر باخته بودید همه این جنبهها منفی میشد و آنوقت است که انتقادها شروع میشود. به نظر من شما هم فعلا انتقادی نکنید و نتیجه را در نظر بگیرید!
فولاد بهزودی با الهلال، یکی از بهترین تیمهای آسیا بازی دارد. اگر بخواهد هم نمیتواند با این شیوه پیروز شود. آیا باز هم باید نتیجهگرا باشیم؟
واقعیت این است که ما همه فاکتورهای لازم برای موفقیت در یک بازی فوتبال را نداریم یا نمیتوانیم به اجرا در آوریم. ما هرگز از جلو و یکسوم هجومی حریف دفاع نمیکنیم. وقتی توپ را از دست میدهیم اقدام به پس گرفتن توپ نمیکنیم. هرگز پرس نمیکنیم و آهنگ تیممان خراب است چه توقعی میتوان داشت؟ تیمهای ما همیشه وقتی توپ از دست میدهند همه چیز را رها میکنند و به دنبال بازپسگیری نیستند. در نتیجه پرس نمیکنند و به حریف اجازه میدهند هر کاری دلش میخواهد انجام دهد. درحالیکه به مجرد از دست دادن توپ باید پرس را آغاز کند توپ را پس بگیرند و با هم هماهنگ شده و با برگشت به زمین حریف و شکل تهاجمی بازیسازی را به کمک بازیکنان میانی آغاز کرده و حالت هجومی به خود بگیرند. با این حال فولاد برای بازی با الهلال باید با همان فرمولی که بلد است بازی کند. پیشبینی میکنم عقبنشینی میکند و تعداد خطاهای مدافعانش بالا میرود. در بازی با الفیصلی هم همین مشکل وجود داشت و آنها به خاطر خطایهای مکرر و خطرناک یکی از مدافعانش در آستانه اخراج قرار گرفتند.
خطاها تا حدی ناجور بود که صدای نیمکت تیم حریف را در آورد. با این حال من ترجیح میدهم خودشان باشند. حسنش این است که مسئولان هم میبینند و متوجه میشوند فوتبال ما چیست! شاید یک تیم آن هم سپاهان در حد تیم فولاد امکانات داشته باشد و بقیه به جز تراکتور که شرایط بهتری دارد، وضعیت بدتری دارند. حالا این تیم فولاد است و دیگر تیمها مثل او نه استادیوم دارند نه امکانات و نه در این سطح بازیکن خارجی، چه عملکردی خواهد داشت. آخر فوتبال ما همین است که همه باید ببینند.
فاصله بین فوتبال ما از نظر امکانات، بازیکن، پول و سایر مسائل با دیگر تیمهای آسیا بسیار زیاد است آیا تیمی مثل فولاد با این حجم از نابرابری میتواند مقابل الهلال حرفی برای گفتن داشته باشد؟
یکسری چیزها واقعیت فوتبال ماست.حالا سوال این است که با این مشکلات و کمبودها چه کنیم که بتوانیم فوتبال باقاعده ارائه دهیم؟ ناچاریم همان کاری را کنیم که کیروش سالها با فوتبال ما میکرد. او در همه بازیهای خارج از خانه چه تدارکاتی، چه رسمی و حتی جامجهانی، طعمه درست میکرد و با تجمع بازیکنان در زمین خود و دلخوش به تکمهاجمان منتظر کرنر، خطا یا ضربه آزاد بود تا به این وسیله بردی کسب کند. از این رو فوتبال ما مدتهاست نهتنها از نظر فنی که از کل مسائل فوتبال عقب مانده است و در نتیجه از چند پردهای که باید اجرا کند فقط یکی دو پرده را بلد است و در توان دارد. در نتیجه از همه ارکان فوتبال فقط یکی دو مورد برای ما قابلاجراست و باید با همین چند فاکتور پیش برویم.
نکونام میدانست بهزودی بازی سختی در یکچهارم نهایی دارد. عجیب نیست که بعد از بازی با الفیصلی استعفا داد؟
من خیلی موافق اینطور کارها نیستم اما به نظر من نکونام میخواست با این ترفند حریف احتمالی را گول بزند. در واقع کیروش برخی از این راهها را وارد فوتبال ما کرد. این که میگویم ترفندی از سوی نکونام است به این معنی نیست که با او موافقم بلکه این حرکت را کاملا غلط میدانم اما این کار احتمالا راهحلی برای بر هم زدن توازن فکری تیم مقابل باشد. با اینکه مخالفم باید اعتراف کنم برخی مربیان از این راه استفاده میکنند تا مسیر را برای خود هموار کنند. نمونهاش را همین چند وقت پیش دیدید که حمید مطهری در قائمشهر استعفا داد و خیلی زود هم برگشت. زمانی تیم را از زمین بیرون میکشیدند درحالیکه مدام در کنار زمین از زمان تلفشده میپرسیدند. آن رفتارها هم در همین راستاست. این قبیل کارها شکلهای مختلف دارد. در واقع در این خصوص مقالهای خواندم که ادعا کرد بود این قبیل کارها تیم حریف را از توازن خارج میکند. چون حریف فکر میکند مربی تیم روبهرویش استعفا داده یا اخراج شده و حالا میتواند راحتتر برنده شود. پس تاثیر مستقیم روانی بر حریف میگذارد.