بیست‌وسومین نشست شورای دانشگاه آزاد اسلامی روز گذشته با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد، مهدی نوید ادهم دبیرکل هیات موسس دانشگاه آزاد، محمد شریفانی مسئول نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در این دانشگاه و جمعی از معاونان و مدیران سازمان مرکزی و روسای دانشگاه آزاد اسلامی مراکز استان‌ها روز گذشته به میزبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد برگزار شد.
محمدمهدی طهرانچی در این مراسم، با تبریک ایام‌الله دهه فجر و سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، گفت: «بسیار خرسندیم که در ماه مبارک رجب در محضر امام رضا(ع) حضور یافته‌ایم و این توفیق حاصل شد تا عهدی با این امام همام داشته باشیم.» وی با اشاره به نقش ویژه استاد در نظام تعلیم و تربیت، به بیانیه چشم‌انداز سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اشاره کرد و افزود: «دانشگاه آزاد اسلامی در افق برنامه واجد نظام فرهنگی، آموزشی و پژوهشی پویا، کارآمد و چابک و برخوردار از اساتید شایسته، متعهد و سرآمد در زمینه‌های علمی، آموزشی و فناوری است. دانشجویان دانشگاه به واسطه قرارگیری در محیط رشددهنده علمی و تربیتی دچار تحول، تعالی و شکوفایی علمی، معنوی و اخلاقی می‌شوند.» دکتر طهرانچی ادامه داد: «شعار دانشگاه آزاد اسلامی، انتخاب اول داوطلبان و همه استعدادهای ورود به دانشگاه در سال 1404 است. از این رو در بیانیه چشم‌انداز سند تحول و تعالی نیز تاکید شده که دانشگاه به این واسطه به‌عنوان پرورشگر قوه عاقله و توسعه‌دهنده فضای انقلابی در کشور شهرت دارد و انتخاب اول داوطلبان و همه استعدادهاست.» رئیس دانشگاه آزاد با بیان اینکه سازمان دانشگاه دارای ویژگی‌های پایدار، ممتاز و کارآمد مبتنى‌بر آموزه‌هاى دینى و وحیانی بوده و با برخورداری از نظام مدیریتی هوشمند، مستقل، متوازن، عدالت‌محور، پویا و بانشاط است، گفت: «دانشگاه آزاد اسلامی می‌تواند سرمایه‌های انسانی، فیزیکی و معنوی خود را درکنار جریان یادگیری سازمانی با بهره‌وری مناسبی مدیریت کند، ارتقا دهد، به خدمت مصالح عمومی دانشگاه درآورد و تامین‌کننده استقلال علمى و خودکفایى کشور باشد. دانشگاه به این واسطه به‌عنوان دانشگاه کارآمد و پایدار شناخته می‌شود.» دکتر طهرانچی ادامه داد: «برای تحقق شعار تبدیل شدن دانشگاه آزاد اسلامی به انتخاب اول داوطلبان و همه استعدادهای ورود به دانشگاه، باید به دانشگاه پرورشگر قوه عاقله و توسعه‌دهنده فضای انقلابی، سرآمد و پاسخگو و کارآمد و پایدار تبدیل شویم. در هسته این دانشگاه، تربیت قوه عاقله برای رسیدن به حیات طیبه مدنظر قرار دارد و استاد در این امر مهم، دارای نقشی ویژه و اساسی است.»
استاد باید در دانش، بینش و مهارت دانشجویان تاثیرگذار باشد
رئیس دانشگاه آزاد با تاکید بر لزوم توجه به سه مولفه اعتقادی، علمی و اخلاقی اساتید، اظهار داشت: «از این رو تاکید ما به روسای مراکز استان‌ها توجه به هیات‌های اجرایی جذب، فراخوان‌های هیات‌علمی و زمان گذاشتن برای جذب اساتید و اعضای هیات‌علمی با در نظر گرفتن این سه ویژگی مهم است. اگر این سه ویژگی به‌همراه تبعیت و یادگیری باشد، رشد حاصل می‌شود. همچنین استاد باید در دانش، بینش، گرایش و مهارت دانشجویان تاثیرگذار باشد.» وی با اشاره به برنامه‌های دانشگاه آزاد و توجه به نقش ویژه اساتید در سند تحول و تعالی، گفت: «مباحث مطرح‌شده به‌خوبی در سند پنج‌ساله دانشگاه آزاد اسلامی تحت راه‌کنش اصلاح و کارآمدسازی نظام جذب، ارزیابی و جبران خدمات اعضای هیات‌علمی با بهره‌گیری از ظرفیت الگوی شبکه‌ای دانشگاه و همچنین تربیت معنوی دیده شده است.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه افق‌های روشنی در مسیر این دانشگاه باز شده است، تصریح کرد: «بحمدالله دانشگاه آزاد اسلامی مبتنی‌بر سند تحول و تعالی خود، اتفاقات بزرگی را رقم زده و محقق خواهد کرد. بر این اساس از اقتصاد شهریه‌محور و مبتنی‌بر ارزش‌افزوده املاک به‌سمت اقتصاد مبتنی‌بر مولدسازی واقعی تغییر مسیر داده‌ایم. در این مقوله، به‌تازگی سرمایه صندوق پژوهش و نوآوری دانشگاه آزاد به 375 میلیارد تومان افزایش یافته و در یک مورد این صندوق 180 میلیارد تومان برای یکی از پروژه‌های دانشگاهی ضمانتنامه صادر کرده است. معتقدیم باید به‌اندازه درآمدهای شهریه‌ای، درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری محقق شود که تاکنون اقدامات خوبی در این زمینه صورت گرفته است.»
یکپارچه‌نگری یکی از راهبردهای
جدی سند تحول است
مهدی نویدادهم، دبیرکل هیات موسس دانشگاه آزاد اسلامی نیز در این مراسم گفت امام رضا(ع) در یکی از احادیث خود فرمودند: «خدا رحمت کند کسانی را که اندیشه و مکتب ما را زنده نگه می‌دارند.» ایشان در ادامه درباره اینکه چگونه مکتب و امر شما را زنده نگه داریم؟ گفتند: «اندیشه و مکتب ما را یاد بگیرید و به دیگران منتقل کنید و آموزش دهید.» جمله‌ای که من بر روی آن تمرکز می‌کنم، بخشی از حدیث است که گفته می‌شود اگر مردم محاسن کلام ما را بدانند، از ما تبعیت خواهند کرد. در این حدیث تاکید بر محاسن کلام امام است. جای تامل دارد که محاسن کلام امام کدام است و متناسب با چه موقعیتی و چه مخاطبی محاسن کلام مشخص می‌شود. به‌نظر می‌رسد کلیدواژه طلایی که باید برای ما اهمیت داشته باشد، انتخاب محاسن کلام است. انتخاب بهترین سخن و بهترین مکان با اثرگذارترین شرایط برای مخاطب است.»
او در ادامه افزود: «اینکه ما از این پیام الهام بگیریم و به تحلیل آن بپردازیم، سه واژه را در این جمله داریم. تبلیغ دین، تعلیم دین و در آخر تربیت دینی است. زمانی که از تبلیغ دین سخن می‌گوییم، منظور رساندن اطلاعات این حوزه به مخاطب است. یعنی برداشتی از آیات و احادیث را به جمعی از مخاطبان انتقال دهیم. اما زمانی‌که درباره تعلیم دین صحبت می‌کنیم، انتقال مفاهیم و معارف باید باعث اثرگذاری بیشتر شود. زمانی که از تربیت دین صحبت می‌کنیم، صرف انتقال مفاهیم فایده ندارد و باید به اصلاح و بهبود باورها و روش‌ها فکر کنیم. تفاوت بین آموزش دینی و تربیت دینی در این موضوع نهفته شده است.»
نویدادهم با بیان اینکه در 70 یا 80 سال اخیر در کشور ما کج‌تابی در حوزه آموزشی پیش آمد، اظهار کرد: «زمانی که Education وارد زبان فارسی شد به آموزش‌و‌پرورش ترجمه شد. واقعیتی که وجود دارد این است که ما نمی‌توانیم آموزش بدهیم اما تربیتی وجود نداشته باشد؛ چراکه لازم و ملزوم یکدیگر هستند و این نوع ترجمه آسیب‌های بسیاری وارد کرد. یک بار در شورای انقلاب بحثی به مناسبت سند تحول بنیادین مطرح شد که واژه Education را چگونه ترجمه کنیم که کج‌تابی‌های دوگانه در آن وجود نداشته باشد. پیشنهاد ما این بود که واژه تربیت را که در مباحث فرهنگی مانند گلستان و بوستان سعدی وجود دارد انتخاب کنیم. این کج‌تابی بسیار آسیب زده است اینکه ما باید تربیت و تعلیم را با هم ببینیم البته این تربیت در ساحت‌های مختلف است. باید ببینیم که چگونه به آن بپردازیم.»
دبیرکل هیات موسس دانشگاه آزاد اسلامی تاکید کرد: «برخلاف آموزش که در کوتاه‌مدت صورت می‌گیرد، تربیت زمان‌بر است. یعنی اگر می‌خواهند فرد مسئولیت‌پذیر بار بیاید، تفکر انتقادی داشته باشد، کار تیمی یاد بگیرد، بسیار زمان می‌برد. تربیت، نیازمند ارتباط دو‌سویه بین مربی و دانشجو یا دانش‌آموز است. باید مصاحبت ایجاد شود تا بتواند تاثیر خود را بر محیط بگذارد. تربیت، کمیت‌پذیر نیست. در‌حالی‌که می‌توان در جمع هزار‌نفره یا دو‌هزار‌نفره کار تبلیغی انجام داد، در تربیت به این صورت نیست. اگر قرار باشد به باورها، تربیت، درون انسانها و تغییر آنها بپردازیم، کمیت‌پذیر نیست و باید جمع محدودی باشد.بهترین سنی که می‌توان باور انسانها را به درستی تغییر داد و تربیت کرد، سنین کودکی است. این موضوعات پیش‌فرض مسائل بود و اینجا وارد بحث اصلی می‌شویم. در بین فرمایشات حضرت‌آقا این جمله قابل توجه است که در دانشگاه هدف تربیت دانشجو است.» او با بیان اینکه اصل کار دانشگاه، تربیت دانشجو است، ادامه داد: «رسالت اصلی دانشگاه تربیت دانشجو در بعد علمی و تربیت دینی است. یعنی اگر بخواهیم با این پیش‌فرض‌ها به موضوع نگاه کنیم، دانشگاه آزاد مزیت‌هایی دارد که در کمتر دانشگاهی می‌توان این مزیت‌ها را پیدا کرد. مزیت مهم دانشگاه این است که در سطح کشور پراکنده است و این مورد مزیت بسیار خوبی برای تربیت دانشجویان در سطح کشور است.»
نویدادهم استقلال در سیاست‌گذاری و رهایی از قوانین و مقررات دست‌و‌پا‌گیر، دارا بودن مدارس و سرا را مزیت‌های دیگر دانشگاه خواند و در ادامه افزود: «به بیان دیگر یکی از بزرگترین مزیت‌های دانشگاه آزاد داشتن ظرفیت بسیار در صحنه تربیت یک نسل است. دانشگاه آزاد، مراکز حامی خانواده و مدارس تا دانشگاه را دارد. به پیش‌فرض قبلی درخصوص زمان‌بر بودن تربیت بازمی‌گردیم. اگر بخواهیم به امر تربیت همه‌جانبه، سیاسی، اجتماعی، علمی و اقتصادی بپردازیم و انسانها را تغییر دهیم، باید در بازه طولانی‌مدتی انسانها را در کنار خودمان داشته باشیم و شهروند مطلوب و کارآمد و اثر‌بخش تربیت کنیم. دانشگاه آزاد این زمان طولانی را در اختیار دارد در‌حالی‌که کمتر دستگاهی این ظرفیت را دارد.»
او تاکید کرد: «برای مثال خانواده‌ها مدت محدودی دارند. آموزش‌و‌پرورش 12 سال، دانشگاه‌ها 4 تا 6 سال و دانشگاه آزاد 20 یا 22 سال زمان دارد و فرصت خوبی برای تحول افراد دارد. لازمه این موضوع این است که یکپارچه‌نگری و پیوستگی در سیاست آموزشی است.» دبیرکل هیات موسس دانشگاه آزاد اسلامی عنوان کرد: «اگر این باور در بین مسئولان ارشد وجود داشته باشد و تمام سیستم به صورت یکپارچه و همه‌جانبه به این موضوع نگاه کنند، می‌توان تئوری‌های تعلیم و تربیت را اجرایی کرد.خوشبختانه این تفکر در بین هیات‌امنا و دکتر ولایتی وجود دارد. بارها در جلسات شورای سیاست‌گذاری بابت این موضوع به ما تذکر دادند و دکتر طهرانچی به این مفهوم و سیاست وفادار هستند. در سند تحول نیز این تفکر وجود دارد که برخی از مصادیق آن در بیانیه آمده است، مثلا ارتقا کارکرد زنجیره نظام آموزش دانشگاه، توسعه کمی و کیفی در حوزه تعلیم و تربیت از جمله این مصادیق است. مصادیق و اقداماتی بیان شده است که یکی از آنها تاسیس دانشکده‌های تعلیم و تربیت است. اگر تفکر و رویکرد یکپارچه‌نگری به نظام آموزشی از خانه تا مدرسه و از مدرسه تا دانشگاه دیده شود، بسیاری از مشکلات اخلاقی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی را در این سنین می‌توان چاره‌اندیشی کرد و برای آنها به راه‌حلی دست یافت.» او با بیان اینکه این کار الزاماتی دارد گفت: «پیوستگی مدرسه و دانشگاه چه فایده‌ای دارد؟ من با برخی از روسای دانشگاه که صحبت می‌کردم می‌گفتند برخی مدارس را مانند شهروند درجه دو می‌بینند اما نگاه یکپارچه افراد را ملزم می‌کند که تمام افراد را در یک سطح ببینند. پیامدهای نظری و عملی دارد. تاسیس دانشکده‌های تعلیم و تربیت که از اقدامات سند تحول است، از اقدامات بسیار مفیدی است که می‌تواند مورد‌توجه قرار بگیرد تا تفکر یکپارچه‌نگری را اجرایی کنیم.» دبیرکل هیات موسس دانشگاه آزاد تصریح کرد: «بر اساس آمارها در حال حاضر 380 واحد دانشگاهی در مجموعه داریم که در 350 شهر کشور با 1 میلیون و هزار دانشجو گسترده شده‌اند. مدارس سما 797 مدرسه در 181 شهر هستند. ما حدودا 200 شهر دیگر را داریم که می‌توانیم در آن مدرسه تاسیس کنیم اما این کار را نکردیم. باید در شهرهایی که دانشگاه داریم اما مدرسه نداریم (اگر قرار بر یکپارچگی است) مدرسه‌ای تاسیس کنیم. برخی از کارهایی که می‌توان انجام داد و خواهش می‌کنم که بر روی آن تامل کنید را نام می‌برم. اولین کار، این است که نظام حکمرانی آموزش از خانه تا مدرسه و از مدرسه تا دانشگاه را یکپارچه ببینیم و برای این فرآیند و یکپارچه‌نگری سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کنیم.»
وی ادامه داد: «بسیاری از اساتید دانشگاه‌ها می‌توانند در مدارس حضور داشته باشند که متاسفانه حضور ندارند. یک پدیده تلخ در کشور وجود دارد که اسم آن را کوچک‌انگاری نظام آموزشی گذاشتم. اساتید دانشگاه ما حضور در مدرسه را کوچک می‌بینند. موضوع تنها آموزش عالی نیست و در کل کشور به این صورت است. در‌حالی‌که واقعا اگر بخواهیم با این تئوری پیش برویم که جامعه و رفتار آن تغییر کند، کار تیمی را یاد بگیرند، تفکر خلاق و پرسشگری داشته باشند، باید در مدرسه و خانه این موضوعات را رقم بزنیم. دوران و سنین بالاتر اثربخشی کمتری دارد. باید این نوع باورها و رفتارها را به وجود بیاوریم که در مدارس اتفاق می‌افتد.»
نویدادهم در ادامه پیشنهاد داد: «از این منظر به امکانات دانشگاه و مدرسه به صورت توامان نگاه کنید. به تعاملی که می‌توان بین این دو بخش برقرار کرد توجه کنید و استفاده از آزمایشگاه‌ها را برای دانش‌آموزان تسهیل کنید. در بسیاری از دانشگاه‌های خارج از کشور به راحتی زمینه‌ای را فراهم می‌کنند که دانش‌آموزان از آزمایشگاه دانشگاه بازدید کنند. حضور دانش‌آموزان در سن کودکی و نوجوانی در دانشگاه تفکر علمی را در آنها نهادینه می‌کند.»
دبیرکل هیات موسس دانشگاه آزاد در پایان گفت: «اگر در محیط بزرگ حضور بیابند و با صاحب‌نظران بزرگ رفت و آمد کنند، بزرگ می‌شوند. یعنی ببینند که می‌توان استاد دانشگاه و معلم مدرسه بود. این نوع نشست و برخاست با شخصیت‌های علمی می‌تواند برای آنها موثر باشد. برگزاری جشنواره‌ها، گردش‌های علمی، مشارکت در ارائه خدمات مشاوره و تقدیر از مدیران و معلمان و تشویق و تقدیر دانش‌آموزان برای ادامه تحصیل از دیگر راهبردها است. حتی اگر بخواهیم از منظر اقتصادی نیز به مدارس نگاه کنیم، اگر بر روی دانش‌آموزان سرمایه‌گذاری کنیم، دانش‌آموزان امروز دانشجویان فردای ما هستند. امیدوارم که بحث یکپارچه‌نگری به عنوان یکی از راهبردهای جدی سند تحول بیش از پیش مورد توجه دانشگاهیان قرار بگیرد.»
امکان استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی و متاهل از خدمات بیمه تکمیلی
دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در بیست‌وسومین نشست شورای دانشگاه آزاد که در مشهد مقدس درحال برگزاری است، با اشاره به برگزاری جلسه کمیسیون معاملات و انتخاب شرکت بیمه‌گذار گفت: «با پایان یافتن زمان قرارداد شرکت ارائه‌دهنده خدمات بیمه تکمیلی درمان، جلسه کمیسیون معاملات و آیین بازگشایی پاکت‌های پیشنهادی شرکت‌های بیمه‌گذار برگزار و شرکت بیمه‌گر بیمه تکمیلی درمان این دانشگاه انتخاب شد.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «کمیسیون معاملات بر این اساس، «بیمه دی» را به‌عنوان برنده مناقصه عمومی بیمه تکمیلی درمان کارکنان و اعضای هیات‌علمی این دانشگاه در سراسر کشور انتخاب کرد.» دکتر طهرانچی از امکان استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی و متاهل این دانشگاه از خدمات بیمه تکمیلی خبر داد و گفت: «براساس توافق صورت‌گرفته با بیمه دی و برای نخستین‌بار، علاوه‌بر کارکنان، اعضای هیات‌علمی و بازنشستگان، دانشجویان مقاطع دکتری، کارشناسی‌ارشد و دانشجویان متأهل این دانشگاه نیز می‌توانند از خدمات درمانی بیمه تکمیلی بهره‌مند شوند.» عضو هیات‌امنای دانشگاه آزاد افزود: «یکی دیگر از ویژگی‌های بیمه تکمیلی جدید، رایگان بودن خدمات درمانی در بیمارستان‌های دانشگاه آزاد است. بر این اساس هزینه درمان هر یک از بیمه‌شدگان در بیمارستان‌های این دانشگاه، صددرصد رایگان خواهد بود و تمامی هزینه‌ها توسط بیمه دی پرداخت خواهد شد.» گفتنی است، قرارداد منعقدشده با بیمه تکمیلی دی در پنج سبد، پایه، طرح یک، طرح دو، طرح سه و تا طرح ۴ صورت‌گرفته و متقاضیان می‌توانند با پرداخت ماهانه ۹۹ هزار تومان تا ۴۹۰ هزار تومان، از خدمات بیمه تکمیلی استفاده کنند، البته برای کارکنان و اعضای هیات‌علمی دانشگاه در صورت انتخاب هر سبد ۵۰ هزار تومان مبلغ، سهم دانشگاه در نظر گرفته می‌شود.