محمدرضا حاجی عبدالرزاق، خبرنگار:تیم‌های فوتبال استقلال و سپاهان از هفته نخست دور برگشت رقابت‌های لیگ برتر عصر امروز در حالی در ورزشگاه نقش جهان اصفهان به مصاف هم می‌روند که به نوعی این دیدار می‌تواند نقشی حیاتی را در روند حرکتی هر دو تیم در فصل جاری ایفا کند. در واقع از آنجایی که اختلاف دو تیم پرطرفدار با صدر جدول به 5 امتیاز رسیده است، در صورت پیروزی محتمل پرسپولیس در تهران مقابل دیگر تیم اصفهانی یعنی ذوب‌آهن، از دست دادن امتیاز برای هر دو تیم استقلال و سپاهان می‌تواند حکم کنار رفتن زودهنگام این تیم‌ها از کورس قهرمانی را به نوعی امضا کرده و به همین دلیل است که دیدار عصر امروز در اصفهان می‌تواند برای شاگردان ساپینتو و مورایس جنبه مرگ و زندگی را داشته باشد.
با‌این‌حال این اولین بار نیست که این دیدار جنبه سرنوشت‌ساز برای دو تیم پیدا کرده و در تاریخی به قدمت بیشتر از نیم‌قرن سابقه بین بازی‌های دو تیم و در بین 81 بازی برگزار شده، مملو است از چنین بازی‌هایی که یک تیم را به‌طور کلی از کورس قهرمانی خارج کرده یا قهرمانی را برای تیم دیگر به ارمغان آورده است؛ از دیدارهای پرتکرار در لیگ فوتبال کشور از جام منطقه‌ای تا لیگ آزادگان تا تک دیدار برگزار شده در آسیا.
به‌طور کلی از دیدار با حریف اصفهانی زمانی که یک پای رقابت سرخابی‌ها باشند همواره بعد از دربی پایتخت می‌توان به‌عنوان جذاب‌ترین و هیجان‌انگیز‌ترین رقابت فوتبالی در باشگاه‌های ایران نام برد.
نگاهی به بازی رفت
استقلالی‌ها که قبل از آغاز فصل جاری مقابل همین سپاهان در تهران آخرین بازی خود را در لیگ بیستم واگذار کرده بودند، بعد از یک فصل بی‌شکستی دوباره در تهران به این تیم رسیده تا تاریخ یک‌بار دیگر برای آنها تکرار شود؛ با این تفاوت که آبی‌ها با ترکیبی دگرگون‌شده نسبت به آخرین بازی فصل قبلی چه روی نیمکت و چه درون زمین به مصاف حریف رفته تا فصل را در ورزشگاه خالی از تماشاگر آزادی با دیداری دشوار آغاز کنند.
استقلال در این دیدار برای اولین و آخرین بار در طول 90 دقیقه با ترکیب 3 دفاعه مقابل حریفش به میدان رفت و بعد از این بازی نیز با وجود بازی یک‌نیمه‌ای با همین روش، ساپینتو از نیمه دوم هفته دوم روش کاری تیمش را تا همین هفته پایانی به 4 دفاع خطی تغییر داد.
در این دیدار که اسکوچیچ به‌عنوان سرمربی وقت تیم ملی این آن را از نزدیک در ورزشگاه تماشاگر بود، جعفر سلمانی به جای حردانی مصدوم در سمت راست به میدان رفته و یامگا و میرزایی به همراه شهباززاده مثلث خط آتش استقلال را تشکیل دادند. نکته قابل توجه اینکه در این دیدار فرصت عرض اندام به بازیکنانی مانند محبی نرسیده و از سوی دیگر قایدی نیز در این تاریخ هنوز استقلالی نشده بود ضمن اینکه کارت پایان‌خدمت مرادمند و یزدانی نیز بعد از این دیدار صادر شد تا چاره‌ای برای ساپینتو برای استفاده از چشمی در قلب خط دفاعی به همراه سیلوا و غلامی باقی نماند. در میانه میدان هم مهدی‌پور و نیک‌نفس به همراه سلمانی و جلالی در سمت راست و چپ در این دیدار آبی‌ها را همراهی کردند.
استقلال متحول می‌شود!
این در‌حالی است که استقلال برای دیدار امروز نه‌تنها از لحاظ سیستمی و شکل بازی نسبت به بازی رفت متحول شده است بلکه پیش‌بینی می‌شود از نظر ترکیب هم تا حدود زیادی دگرگون شود. بر همین اساس در این دیدار علیرضا رضایی به جای سیدحسین حسینی در درون دروازه قرار گرفته و در خط دفاعی هم با توجه به مصدومیت غلامی و مرادمند یک بار دیگر به زوج سیلوا و یزدانی اطمینان خواهد شد و احتمالا سلمانی و حردانی در دو جناح استقلال را همراهی می‌کنند. برای خط هافبک با توجه به محرومیت چشمی، حضور نفراتی مانند مهدی‌پور و مهری قطعی‌ست با‌این‌حال در‌صورتی‌که رضاوند توانایی همراهی تیم را داشته باشد احتمالا او به ترکیب اصلی برگشته، در غیر این صورت جا برای نیک‌نفس باز خواهد شد.
در خط حمله اما ساپینتو این فرصت را دارد تا ترکیب‌های متفاوتی را برای مقابله با حریف قدرتمند اصفهانی روانه میدان کند و به قول معروف او برای انتخاب 3 مرد هجومی تیمش، دستش به اندازه کافی باز است. با این حال به نظر می‌رسد حضور یامگا و محبی در فاز هجومی قطعی باشد و سرمربی پرتغالی فقط باید نوک خط حمله خود را از بین مهاجمانی که دارد انتخاب کند. در این بین به نظر می‌رسد انتخاب سجاد شهباززاده با توجه به اینکه او چند فصلی را در اصفهان در ترکیب سپاهان به میدان رفته و جالب اینکه سابقه گلزنی به استقلال را هم با تیم اصفهانی در کارنامه دارد انتخاب مناسب‌تری نسبت به سایر مهاجمان آبی باشد.
برتری محسوس استقلالی‌ها در بالاتر بودن از حریف در پایان فصل
همان‌طور که اشاره شد دو تیم از بهمن سال 1350 تا به امروز سابقه 81 بار رویارویی را در کارنامه خود دارند. در این بین هر دو تیم 30 بار این رقابت را به سود خود به پایان برده و 21 بار دیگر نیز این دیدار با تساوی به پایان رسیده است این در‌حالی است که برتری با کمی اختلاف در این زمینه فقط در رقابت‌های لیگ برتر از آن استقلال است، جایی که این تیم در 43 دیدار قبلی 16 بار حریف را شکست داده و فقط 14 بار بازی را واگذار کرده است.
همچنین از سال 1350 تا سال 1400 و در 50 سال هماوردی دو تیم در 36 فصلی که هر دو تیم در رقابت‌های کشوری حضور داشته‌اند فقط در 10 فصل سپاهانی‌ها در پایان فصل بالاتر از استقلال در جدول رده بندی به کار خود پایان داده‌اند که از این بین 5 بار با قهرمانی این تیم همراه شده و در 26 فصل دیگر این آبی‌های پایتخت بوده‌اند که در پایان لیگ بالاتر از رقیب اصفهانی ایستاده‌اند تا از حیث برتری به‌طور محسوسی به نفع استقلالی‌ها باشد. جالب اینکه از سال 50 تا 75 همواره استقلال در جایگاهی بالاتر به کار خود پایان داده. این‌در‌حالی است که در این فصل (سال 75) برای اولین بار سپاهان با رتبه سومی در مقابل رتبه ششمی استقلال بالاتر از این تیم به کار خود پایان داد.
5 برد پیاپی طلایی‌پوشان در کمتر از یک سال
در نتایج رو‌در‌روی دو تیم در طی 81 بازی برگزار‌شده بین دو تیم تهرانی و اصفهانی نیز نتایج قابل توجهی دیده می‌شود. به‌طور مثال استقلال 3 دیدار ابتدایی در تاریخ رویارویی‌ها را به سود خود به پایان رسانده است. با‌این‌حال از دیدارهای شماره 4 تا 20 استقلال فقط 4 بار حریف را شکست داد و 9 بار از این 17 دیدار با برتری طلایی‌پوشان به پایان رسیده است.
در ادامه از بازی شماره 21 تا 30 جدول کامل به رنگ آبی هست و به جز 3 مساوی، در 7 دیدار دیگر استقلال حریف را شکست داده که 4 بار آن در اصفهان این پیروزی‌ها محقق شده است.
اما رکورد پیروزهای سریالی نیز به سپاهان می‌رسد؛ جایی که این تیم از آبان 81 تا مرداد 82 تیم اصفهانی در 5 دیدار پیاپی استقلال را شکست داد. در سوی دیگر استقلالی‌ها بیشتر از 3 پیروزی سریالی را در کارنامه دیدارهای خود مقابل سپاهان هنوز به ثبت نرسانده‌اند.
استقلال دورقمی می‌شود؟
جالب اینکه از بازی 31 تا 51 باز هم دست بالا با سپاهان است، جایی که این تیم در طی 21 بازی موفق می‌شود 13 بار حریف پرآوازه را شکست داده و فقط 4 پیروزی سهم استقلال در این دیدارها شده است. همه اینها در‌حالی است که در سال‌های اخیر و از بهمن سال 93 تا فصل گذشته یعنی از دیدار شماره 65 تا دیدار یکی مانده به آخر دو تیم در طی 16 بازی، استقلال بسیار موفق‌تر عمل کرده و 9 بار یعنی 3 برابر بیشتر از رقیب اصفهانی این دیدارها را با پیروزی پشت‌سر گذاشته است.
جالب اینکه از 30 پیروزی استقلال نیز 9 برد در اصفهان نصیب آبی‌ها شده و حالا این تیم در بازی امروز فرصت دارد تعداد بردهایش در خانه حریف را دو رقمی کند. جالب اینکه هر دو تیم هم با تحمیل 30 شکست به یکدیگر به هیچ تیمی به اندازه رقیب امروز خود نباخته‌اند.
بهترین گلزنان
در جدول گلزنان دو تیم نیز نام 3 سپاهانی که یکی از آنها سابقه پوشیدن پیراهن استقلال را هم دارد و با پیراهن هر دو تیم به تیم مقابل گلزنی کرده هم به چشم می‌خورد. لئون استپانیان به همراه رسول خطیبی و مهدی سیدصالحی هر سه با 6 گل زده در این زمینه رکورددار هستند و سید‌امید موسوی و نویدکیا از سپاهان و عنایتی با 5 گل در رده بعدی قرار دارند. البته عنایتی هم با احتساب یک گل‌به‌خودی 6 گله به شمار می‌رود.
جالب اینکه در بین بازیکنان فعال دو تیم هیچ بازیکنی وجود ندارد که در جدول گلزنان بیشتر از دو گل زده باشد. همچنین امین موسوی و لئون استپانیان تنها بازیکنانی هستند که موفق شده‌اند در طی دیدارهای دو تیم مقابل استقلال هت‌تریک کرده و در سوی دیگر تنها 4 بازیکن استقلال یعنی همدانی، جباروف، بائو و میداوودی در دیدارهای مختلف مقابل حریف اصفهانی دبل کرده‌اند.
مشترکان مهم
در تاریخ فعالیت دو باشگاه رایکوف، فیروز کریمی، ناصر حجازی و امیر قلعه‌نویی سابقه سرمربیگری هر دو باشگاه را در کارنامه دارند، این در‌حالی است که هر 4 مربی به‌عنوان مربیانی شناخته می‌شوند که به‌عنوان یک استقلالی هدایت سپاهان را عهده‌دار شدند.
همچنین در این سال‌ها بازیکنان زیادی پیراهن هر دو تیم را بر تن کرده‌اند، با‌این‌وجود هواداران قدیمی فوتبال به خوبی به یاد دارند که بر سر انتقال احمد مومن‌زاده از سپاهان به استقلال چه ماجراهایی به وجود آمده تا جایی‌که از وی به‌عنوان یکی از نخستین بمب‌های علی فتح‌الله‌زاده در زمان مدیریتش در استقلال نام برده می‌شود. همچنین انتقال مستقیم نفراتی مانند عنایتی، حیدری، جانواریو و بیک‌زاده همراه با امیر قلعه‌نویی به اصفهان در زمان خود سروصدای زیادی را به پا کرد. انتقال ریگی و دانشگر هم در فصول اخیر تا اندازه زیادی مورد توجه قرار گرفت.
بازیکنان مهم دیگری مانند عابدزاده، برومند، رحمتی، خطیبی، جباری، جمشیدیان، پادوانی، ابراهیمی، جباروف، علی کریمی، غفوری، شهباززاده، نورافکن، مظاهری و محبی سایر بازیکنان مشهوری هستند که سابقه پوشیدن پیراهن هر دو تیم را در کارنامه دارند.