حمیدرضا اسکندری، خبرنگار:لیگ برتر فوتبال ایران بیست‌ودومین دوره خود را سپری می‌کند و در تمام این سال‌ها بازیکنان و مربیان خارجی زیادی وارد این لیگ شده و کارنامه‌ای از خود برجای گذاشتند. این بین نفرات زیادی بودند که ضعیف‌ترین عملکرد ممکن را داشتند و دستمزدهای خوبی هم دریافت کردند. اما بودند بازیکنانی هم که بار زیادی از دوش تیم‌های خود برداشته و نقش یک ستاره تاثیرگذار را در تیم‌شان داشتند. به هر شکل هرچه قیمت دلار افزایش پیدا کرد باشگاه‌های کمتری به سمت جذب بازیکنان خارجی رفتند. مخصوصا تیم‌های خصوصی و نسبتا دولتی که با بودجه‌های مشخص و نه‌چندان زیادی وارد مسابقات می‌شوند. تیم‌هایی که برخی‌شان در مسابقات بیشتر برای کسب رتبه یک رقمی می‌جنگند و بعضی از آنها نیز برای بقا در لیگ. در این میان 6، 7 تیم هستند که در چند سال اخیر با استخدام بازیکنان خارجی و پرداخت دستمزد سنگین به آنها (با توجه به قیمت دلار) سعی کرده‌اند که برای قهرمانی و کسب سهمیه بجنگند. برای فصل جاری هم این روند تکرار شد و فقط تیم‌هایی که توان پرداخت دستمزدهای سنگین را داشتند بازیکن خارجی به خدمت گرفتند. اما با توجه به اینکه قیمت دلار 40 هزار تومان را هم رد کرده آیا واقعا جذب بازیکن خارجی برای باشگاه‌ها به صرفه است؟ این سوال را مدیران باشگاه‌ها قاعدتا بهتر می‌توانند جواب دهند اما در همین راستا نگاهی به آمار بازیکنان خارجی شاخص شاغل در لیگ در نیم‌فصلی که گذشت بیندازیم.
پرسپولیس؛ گولسیانی بهترین خرید
پرسپولیس در تابستان بری تقویت خود سه بازیکن غیر‌آسیایی جذب کرد. گئورگی گولسیانی از سپاهان به جمع سرخپوشان آمد و در 15 بازی نیم‌فصل اول 90 دقیقه کامل برای این تیم بازی کرد. او موفق شد سه گل هم به ثمر برساند که دو گل آن در دربی به ثمر رسید. گل‌هایی که در تاریخ دربی‌ها ثبت شد و این مدافع را در بین هواداران تیمش حسابی محبوب کرد. یورگن لوکادیا هم گرانترین خرید تاریخ باشگاه پرسپولیس بود که عملکردش در همان بد ورود به این باشگاه عالی بود و موفق شد در 8 بازی 6 گل به ثمر برساند. اما او قبل از دربی و هفته دوازدهم لیگ به‌یکباره ایران را ترک کرد و دیگر برنگشت تا از خود یک خاطره بد در ذهن هواداران پرسپولیس بگذارد. اما شیخ دیاباته بدترین خرید سرخپوشان در تابستان بود. بازیکنی که در فصل اول در سه بازی به‌عنوان بازیکن تعویضی به میدان رفت و یک گل هم به ثمر رساند. شیخ با ادامه این روند در نیم‌فصل دوم بعید است دیگر در فوتبال ایران مشتری داشته باشد. وحدت هنانوف دیگر بازیکن خارجی پرسپولیس است که در نیم‌فصل سال گذشته به پرسپولیس پیوست اما هنوز نتوانسته جایگاهی برای خود در این تیم دست و پا کند. او هم در نیم‌فصل اول در 6 بازی به‌عنوان یار تعویضی به میدان رفت و یک پاس گل هم در کارنامه خود دارد. هنانوف یک فصل دیگر با پرسپولیس قرارداد دارد.
استقلال؛ حفظ دو مهره تاثیرگذار
استقلال در این فصل بازیکن خارجی جدیدی به خدمت نگرفت و سه بازیکن خارجی فصل پیشش را حفظ کرده و ژستد را نیز از دست داد. یامگا و سیلوا در نیم‌فصل اول جزو مهره‌های ثابت و تاثیرگذار تیم خود بودند که به احتمال زیاد برای فصل بعد آنها حفظ شوند. اما امانوف نتوانست نظر ساپینتو را برای بازی کردن جلب کند و مدت‌هاست بازی‌های تیمش را از روی سکو و نیمکت تماشا می‌کند. از قرار معلوم این هافبک ازبک در همین نیم‌فصل باید با استقلال خداحافظی کند.
سپاهان؛ بیشترین خرید خارجی با عملکردی معمولی
سپاهان را باید از جمله تیم‌هایی دانست که بیشترین ریخت و پاش را در جذب بازیکن خارجی داشته است. برای این فصل هم مورایس با خود چهار بازیکن خارجی به اصفهان آورد که عملکردشان چندان چشمگیر نبوده است. الویس کامبوسا در نیم‌فصل اول در 6 بازی به‌عنوان یار ثابت برای تیمش در خط دفاع بازی کرد و 4 بازی هم به‌عنوان یار تعویضی راهی میدان شد. مانوئل فرناندز هم دیگر هافبک سپاهان است که بیشتر بازی‌های تیمش را به دلیل مصدومیت و نیمکت‌نشینی از دست داده است و گفته می‌شود ممکن است در نیم‌فصل جدا شود. رناتو مدافع سپاهان هم در نیم‌فصل نخست فقط 6 بازی را در ترکیب اصلی قرار داشت. همچنین نیلسون جونیور، مدافع برزیلی این تیم که او هم فقط 7 بازی در ترکیب اصلی بود. این نفرات اگر نتوانند در نیم‌فصل دوم عملکرد بهتری در ترکیب سپاهان داشته باشند بعید است که برای فصل آینده قراردادشان تمدید شود. آنچه مشخص است انتظار می‌رفت که مورایس بازیکنان به‌مراتب با‌کیفیت‌تری را با خود به فوتبال ایران بیاورد. شاید او فکر می‌کرد لیگ ایران چندان قوی نیست و می‌تواند با بازیکنان نامبرده یک تیم قدرتمند را بسازد.
تراکتور؛ سه خرید خوب بردیف برای آذری‌ها
تراکتور هم در خرید خارجی‌های گران‌قیمت و نه‌چندان با کیفیت در سال‌های اخیر دست‌کمی از سپاهان نداشته است. بازیکنانی که در این باشگاه پول‌های خیلی خوبی به جیب زدند و بودند افراد ایرانی در کنار این بازیکنان که پول‌های خوبی را هم به جیب زدند. اما قربان بردیف در این فصل دو خرید خارجی خوب برای آذری‌ها داشت. ریکاردو آلوز که عملکردش در خط هافبک تراکتور فوق‌العاده بوده است. آلوز در نیم‌فصل اول فقط دو بازی را به دلیل مصدومیت از دست داد و در 13 بازی موفق شد 7 پاس گل بدهد. آلوز غیر از اینکه پاسور قهاری است تکنیک فردی خیلی خوبی دارد که با بازی‌های نمایشی تماشاگران را به وجد می‌آورد. او حالا در فوتبال ایران مشتری‌های زیادی پیدا کرده اما تراکتور قطعا به راحتی این ستاره پرتغالی‌اش را از دست نخواهد داد. بازیکن خارجی دیگری که تابستان راهی تبریز شد کوستاوو راکنین است. بازیکنی که در نیم‌فصل اول جایگاهی ثابت در ترکیب تیمش داشت و ضمن شرکت در کارهای دفاعی موفق شد یک پاس گل هم در کارنامه خود ثبت کند. در مورد این بازیکن هم می‌توان گفت ممکن است در تابستان در ایران خواهان زیاد داشته باشد. صفا هادی عراقی نخستین خرید خارجی این تیم تبریزی در ابتدای فصل بود که به تدریج در تیم جا افتاد و حالا در تیم خمز یکی از بهترین‌های تیمش محسوب می‌شود.
فولاد؛ خارجی‌هایی که صدای نکونام را درآوردند
فولاد در این فصل از رقابت‌های لیگ فقط کریستوف کنت را از سپاهان به خدمت گرفت اما او دروازه‌بان مطمئنی برای سرخپوشان فولادی نشان نداد. عملکرد متوسط کنت باعث شده که نکونام در زمستان جاری به دنبال یک دروازه‌بان دیگر باشد. اما کولیبالی و پاتوسی که قراردادشان با نظر خود این مربی تمدید شد نتوانستند به مانند فصل قبل در این تیم بدرخشند. کولیبالی در خط دفاع در 13 بازی برای تیمش به میدان رفت و یک گل هم زد اما سهم او در نتایج ضعیف فولاد کم نبود. پاتوسی هم در این فصل بازیکنی بی‌انضباط نشان داد که حتی تا آستانه اخراج از تیمش هم پیش رفت. اما برای نیم‌فصل دوم نکونام روی او نظر مثبت ندارد و روبرتو تورس را از اوساسونا به جای او آورده است. اینکه حالا پاتوسی برای نیم‌فصل دوم مشتری داشته باشد یا نه هنوز معلوم نیست اما آنچه مشخص است جواد نمی‌خواهد با این بازیکن ادامه دهد.
آلومینیوم و یک خرید معمولی
باشگاه آلومینیوم نیز در تابستان دو خرید خارجی در خط هافبک و حمله داشت که چندان چنگی به دل نزدند. والنتینو یوئل که در نیم‌فصل اول تقریبا بازیکن ثابت آلومینیوم به حساب می‌آمد هفته گذشته این تیم را ترک و راهی ام‌صلال قطر شد. هانسل زاپاتا هم دیگر بازیکن خارجی جذب‌شده توسط مهدی رحمتی بود که او هم در نیم‌فصل اول حضورش در فوتبال ایران موفق به زدن یک گل شده است این در‌حالی بود که در 90 درصد بازی‌های آلومینیوم به میدان رفت. شاید باید یک نیم‌فصل دیگر هم به این بازیکن فرصت داد تا توانایی‌اش را در لیگ ایران نشان دهد.
گل‌گهر؛ کی‌روش به آخر خط نزدیک است
امیر قلعه‌نویی برای این فصل اریک بایناما خرید جنجالی و دردسرساز فصل پیش خود را که به صورت قرضی به استقلال دوشنبه رفته بود برگرداند. بازیکنی که در این فصل تقریبا در تمام بازی‌های گل‌گهر به میدان رفت و در چند پست به‌عنوان بازیکن تهاجمی به کار گرفته شد. او دو گل برای تیمش به ثمر رسانده است و به نظر می‌آید بازیکن مورد علاقه قلعه‌نویی است. وسلی گومز هم در نیم‌فصلی که گذشت در 6 بازی بازیکن ثابت بود و 4 بازی هم تعویضی راهی میدان شد. او یک پاس گل در کارنامه خود ثبت کرده و شرایط چندان خوبی در تیمش ندارد. وسلی اگر همین روند را در نیم‌فصل دوم هم ادامه دهد بعید است قراردادش تمدید شود. اما کی‌روش استنلی بازیکن محبوب امیر قلعه‌نویی عملکرد چندان خوبی در نیم‌فصل اول بر جای نگذاشته و علی‌رغم اینکه 15 بازی برای این تیم به میدان رفته فقط یک گل زده است. اگرچه 3 پاس گل در کارنامه‌اش ثبت کرده است. البته قلعه‌نویی بیشتر از او انتظار دارد که ضربات سر اول را در محوطه جریمه حریف بزند. بازیکنی که در 34 سالگی به آخرین روزهای حضورش در فوتبال ایران نزدیک می‌شود.
مس رفسنجان؛ دو مهاجم با شرایطی متفاوت
اما مس رفسنجان برای تقویت خط حمله خود در این فصل پریرا را از فولاد به خدمت گرفت تا در کنار گادوین منشا آقای گل فصل پیش به کار بگیرد. در این میان پریرا سه گل زد و در خط حمله با دوندگی و فضاسازی بازیکنی تاثیرگذار نشان داد اما منشا گلزنی را کلا یادش رفت تا با از دست دادن دو ضربه پنالتی عملکردی فاجعه‌آمیز از خود بر جای بگذارد. منشا حالا در لیست مازاد مسی‌ها هم قرار گرفته و مشتری خاصی هم ندارد.