سارا طاهری، خبرنگار:گروه‌های مختلفی تلاش کرده‌اند جریان دانشگاه را در آغاز سال تحصیلی امسال از مسیر اصلی خود، یعنی علم، عقلانیت و گفت‌وگو خارج و به‌سمت دره رادیکالیسم هدایت کنند. هرچند این تلاش‌ها بی‌ثمر نبود اما هرچه آرامش بیشتری بر فضای دانشگاه حاکم شد، جوهر وجودی آن هم بیشتر خودنمایی کرد و به مسیر اصلی بازگشت. نمود روشن آن را می‌توان در ایام روز دانشجو دید که بررسی‌ها حکایت از افزایش چشمگیر برنامه‌های گفت‌وگومحور در فضای دانشگاه‌ها بود. جریان بحث و گفت‌وگو در دانشگاه آزاد، دوسالی است که بر مدار کرسی‌های آزاداندیشی می‌گردد. رویدادی که در نخستین سال اجرای آن 1500 تیم و شش‌هزار نفر شرکت کردند و دومین سال حدود 12 هزار نفر در قالب دوهزار و 500 تیم مشارکت داشتند. امسال اما با وجود همه اتفاقات و تحولات اخیر شاید کمتر کسی تصور می‌کرد استقبال از سومین رویداد کرسی‌ها دوبرابر سال قبل شود. آن‌گونه که فرزاد جهان‌بین، معاون فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی به «فرهیختگان» گفت جمعیت دانشجویان مشتاق به حضور در سومین دوره رویداد به حدود 2 درصد دانشجویان دانشگاه آزاد می‌رسد. این درحالی است که دانشجویان دکتری هم از حضور به‌عنوان شرکت‌کننده منع شدند و قرار است در قالب راهنما و داور مشارکت کنند.
هدف‌مان نهادینه کردن فرهنگ گفت‌وگوی مستدل بین دانشجویان است
فرزاد جهان‌بین، معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص سومین دوره برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی گفت: «سومین رویداد رقابت تیم‌های دانشجویی در کرسی‌های آزاداندیشی چند هدف مشخص را دنبال می‌کند که یکی از این اهداف، ایجاد فضای آزاداندیشانه برای تضارب آرا و گفت‌وگو بین گروه‌های مختلف و متکثر دانشجویی است. دومین هدف، به بحث گذاشتن مسائل مهم کشور در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و حتی مسائل منطقه‌ای و استانی است.» او درخصوص سومین هدف از برگزاری این رویداد نیز توضیح داد: «سومین هدف‌مان در این رویداد، نهادینه کردن فرهنگ گفت‌وگو مبتنی بر استدلال و استناد و اخلاق‌مداری در بین دانشجویان است. چهارمین هدف‌مان نیز بحث تربیت تخصصی است؛ به این معنا که در رقابت‌های ما تیم‌ها در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی حضور می‌یابند و اینگونه نیست که یک تیم در تمام حوزه‌ها نظر بدهد بلکه تیم‌ها به‌صورت تخصصی در این رویداد حاضر شده و به‌صورت تخصصی نیز بحث و تبادل نظر می‌کنند. پنجمین هدف ما نیز تقویت کارگروهی است.»
تعداد تیم‌های رویداد سوم 2 برابر شد
او با بیان اینکه سومین رویداد دارای تغییراتی نسبت به دو رویداد قبل است، بیان کرد: «از جهت کمی در دوره اول 1500 تیم شرکت کردند و 6 هزار نفر در این رویداد حضور داشتند. در دوره دوم نیز 2 هزار و 500 تیم شرکت کرده و حدود 12 هزار نفر نیز در آن حضور داشتند. این درحالی است که 5 هزار و 618 تیم در دوره سوم شرکت کردند که حدود 22 هزار نفر خواهد شد. به عبارتی 2 درصد از دانشجویان دانشگاه آزاد در سومین رویداد از رقابت تیم‌های دانشجویی در کرسی‌های آزاداندیشی حضور دارند که این تعداد افزایش نیز خواهد داشت. همچنین در سال گذشته حدود 1200 استاد به‌عنوان استاد راهنما کنار تیم‌ها بودند و 100 استاد هم داوری رقابت‌ها را برعهده داشتند.» معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد در تحلیل این موضوع تصریح کرد: «کسانی که در تجمعات و ناآرامی‌های دانشگاه آزاد در چند ماه گذشته حضور داشتند حدود 6 هزار و 700 نفر بودند؛ این درحالی است که در سومین رویداد کرسی‌های آزاداندیشی این دانشگاه 22 هزار و 472 نفر تاکنون شرکت کردند و این نشان می‌دهد راهی که دانشجویان دانشگاه آزاد برای طرح دیدگاه‌هایشان انتخاب کردند راه گفت‌وگو و تضارب آراست و نه اغتشاش.» جهان‌بین در ادامه اظهار کرد: «نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که برخی گمان می‌کردند بعد از این وقایع ممکن است ترس‌هایی ایجاد شده و مشارکت در این رویداد را کمتر کند اما نه‌تنها این اتفاق نیفتاد بلکه تیم‌های مشارکت‌کننده نسبت به دوره قبل بیش از دو برابر افزایش پیدا کرد و این حاکی از اعتماد دانشجویان به مدیریت دانشگاه است و فضای جمهوری اسلامی را برای اظهارنظر آزادانه هموار و همراه می‌دانند.»
دانشجویان دکتری به‌عنوان داور و راهنما در کنار رویداد هستند
او درخصوص تغییرات این دوره نسبت به دوره قبل نیز بیان کرد: «یکی از تغییرات این است که دانشجویان کاردانی، کارشناسی و ارشد می‌توانند تیم تشکیل دهند و با توجه به اعتراضات دانشجویان، دانشجویان دوره دکتری که سال گذشته حدود 700 تیم بودند در این دوره نمی‌توانند تیم تشکیل دهند. البته این دوره از دانشجویان دکتری به‌عنوان داوران و حتی اساتیدی که استاد راهنمای این کرسی‌ها هستند استفاده می‌کنیم.»
امکان طرح دغدغه‌های استانی در کرسی‌ها
جهان‌بین درخصوص تغییر دیگر این دوره از برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی عنوان کرد: «در دوره قبل، برای اعلام تیم برنده، میانگین امتیازات 3 یا 5 داور محاسبه می‌شد که این موضوع با اعتراضاتی همراه شد اما در این دوره هر کدام از تیم‌ها که نصاب بالاتری را بیاورند انتخاب می‌شوند. حدنصاب نیز نمره 60 از 100 در نظر گرفته شده و هر تیمی که نصاب بالاتری را بیاورد انتخاب خواهد شد.» او در توضیح بیشتر گفت: «البته برای اینکه یک تیم برنده شود باید حداقل یک نصاب را کسب کند.»
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد با بیان اینکه به‌روزرسانی موضوعات از دیگر تغییرات است اضافه کرد: «موضوعاتی که در مرحله استانی مورد بحث قرار خواهند گرفت با توجه به مسائل دو ماه اخیر کشور و سایر مسائل حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی به‌روز شده‌اند. البته خود استان‌ها نیز می‌توانند موضوعات محلی و استانی خود را داشته باشند و موضوعاتی که ما ابلاغ کردیم موضوعات پیشنهادی است.»
الزام همه تیم‌ها به استفاده از استاد راهنما
او در ادامه بیان کرد: «نکته دیگری که امسال جدی گرفته شده است، بحث استاد راهنما است. پارسال اعلام کردیم تیم‌ها می‌توانند استاد راهنما داشته باشند ولی امسال همه تیم‌ها باید استاد راهنما داشته باشند و این نکته الزامی است. برگزاری کارگاه نیز برای تیم‌ها جدی‌تر گرفته خواهد شد.» جهان‌بین درخصوص این کارگاه‌ها نیز توضیح داد: «یک کارگاه توجیهی نسبت به این رویداد و قوانین و ضوابط آن و یک کارگاه نیز متناسب با حوزه‌ای است که تیم‌ها ثبت‌نام کردند برگزار خواهد شد. به‌طور مثال تیمی که اقتصادی ثبت‌نام کرده باید 4 ساعت کارگاه بگذراند که 2 ساعت آن بحث مبانی اقتصاد اسلامی و 2 ساعت آن مبانی اقتصاد غربی است. در بحث اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و... نیز روال به همین صورت است و ما این موضوع را نسبت به دو دوره قبل به‌صورت جدی‌تری پیگیری می‌کنیم.»
قوت استدلال، استناد و اخلاق‌مداری سه معیار امتیاز دهی
او در پاسخ به این سوال که معیارهای امتیازدهی چگونه است، عنوان کرد: «در این حوزه، سه معیار مطرح است. قوت استدلال، قوت استناد و اخلاق‌مداری. نکته‌ای که در کرسی‌ها مطرح می‌کنیم این است که تیم نسبت به چه چیزی منتقد و نسبت به چه چیزی موافق است اهمیت ندارد. موافقت و انتقاد تیم‌ها نسبت به یک موضوع برای ما مهم نیست بلکه مهم این است که تیم نسبت به چیزی که از آن دفاع یا انتقاد می‌کند چقدر مستدل و مستند سخن گفته و چقدر اخلاق را مراعات می‌کند. به‌طور مثال وقتی درخصوص فیلترینگ بحث می‌شود یک تیم موافق و یک تیم منتقد فیلترینگ است. نتیجه مهم نیست بلکه این موضوع مهم است که تیمی که منتقد است چقدر اخلاقی و مستند و مستدل انتقاد کرده و تیم موافق نیز چقدر مستدل، مستند و اخلاقی از موضوع دفاع کرده است.»
او گفت: «برخی از دانشجویان نسبت به این موضوع انتقاد داشته و عنوان می‌کردند که داوران بعضا سوگیرانه عمل می‌کنند، بنابراین لازم دیدیم امسال حتی برای داوران نیز از دبیرخانه مرکزی تاییدیه گرفته شود.»
برگزاری مرحله کشوری در دو بخش مجازی و حضوری
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد گفت: «از اوایل بهمن‌ماه مرحله استانی آغاز شده و تا اواخر اسفندماه نیز ادامه خواهد داشت. به ازای هر 8 تیم حاضر در مرحله استانی در هر حوزه یک تیم به مرحله کشوری می‌آید. ان‌شاءالله مرحله کشوری نیز در سال آینده در دو بخش مجازی و حضوری برگزار خواهد شد.» او درخصوص جوایز نیز توضیح داد: «به تیم‌هایی که به مرحله کشوری صعود می‌کنند دو میلیون تومان تقدیم می‌شود. هر تیم 4 نفر است که برای هر نفر 500 هزار تومان خواهد بود. این مقدار عدد قابل‌توجهی نیست اما فضای آزاداندیشی و جذابیتی که این فضا ایجاد می‌کند باعث استقبال دانشجویان شده است.»
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد در پایان گفت: «میزان مشارکت استان‌ها با یکدیگر متفاوت است اما همه مجموعه فرهنگی از مدیریت تا بسیج، تشکل‌ها، کانون‌ها، نشریات و اساتید در این کار بزرگ تاکنون همراهی بسیاری کردند که از آنها صمیمانه تشکر می‌کنم. امیدوارم امسال کرسی‌ها دقیق‌تر و قوی‌تر نسبت به دو رویداد گذشته برگزار شوند.»
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد آذربایجان شرقی:
افزایش مشارکت دانشجویان نشان از اهمیت گفت‌وگو و تضارب‌آراست
سعید وحیدی‌مهر، معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد استان آذربایجان شرقی و واحد تبریز گفت: «در این دوره از برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی 319 تیم به این رویداد معرفی شدند که 244 دانشجو در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در این رویداد مشارکت داشتند که نشان‌دهنده توجه و عزم دانشجویان این واحد دانشگاهی در گفت‌وگو و تضارب‌آراست.»
او با بیان اینکه مشارکت دانشگاه آزاد استان آذربایجان شرقی در رویداد سوم کرسی‌های آزاداندیشی نسبت به دو رویداد قبلی دوبرابر شده است، ادامه داد: «در رویداد اول 70 تیم و در رویداد دوم 170 تیم مشارکت داشتند که میزان مشارکت در این رویداد به 319 تیم رسید. در رویداد دوم توانستیم در مرحله نیم نهایی نیز حضور پیدا کنیم و فکر می‌کنم حداقل دو تیم از واحد مراغه و تبریز بتوانند به مرحله کشوری صعود کنند.»
او با بیان اینکه دانشگاه آزاد واحد تبریز با 61 تیم و واحد مراغه با 40 تیم در این رویداد حاضر شدند،گفت: «برای حضور تیم‌ها در این رویداد در ابتدا تبیین موضوع را در دستورکار قرار دادیم. به این صورت که به‌جای بیان نقطه‌نظرات در کف دانشگاه تلاش کردیم دانشجویان بتوانند در قالب کرسی‌ها به‌صورت چهره‌به‌چهره با صدای رسا بتوانند نظرات خود را بیان کنند.»
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد استان آذربایجان شرقی و واحد تبریز در ادامه تصریح کرد: «پیشنهاد می‌کنم در شروع و اختتامیه برگزاری این رویداد در داخل یک‌ترم باشد. شروع ثبت‌نام در روزهای آخر نیمسال اول تحصیلی است و برگزاری در نیمسال دوم است اما اگر شروع و اختتامیه رویداد نیز در یک‌ترم تحصیلی برگزار شود به روند کار کمک می‌کند. برگزاری نیمه‌نهایی و نهایی رویداد که توسط سازمان مرکزی دانشگاه آزاد انجام می‌شود بین دو ترم یا ترم دوم باشد.»
معاون فرهنگی دانشجویی دانشگاه آزاد واحد شیراز مطرح کرد
مشارکت بیش از 3 درصد دانشجویان استان فارس در رویداد کرسی‌های آزاداندیشی
علیرضا بیابان‌نورد، معاون فرهنگی دانشجویی دانشگاه آزاد واحد شیراز درخصوص سومین رویداد کرسی‌های آزاداندیشی گفت: «در استان فارس حدود 22 واحد وجود دارد. تصمیم‌مان مشارکت 302 تیم چهارنفره بود. حدود 500 تیم و 2 هزار دانشجو ثبت‌نام کردند که نشان‌دهنده مشارکت بیش از 3 درصد دانشجویان استان فارس است. تیم‌ها چهارنفره و بدون تکرار است، یعنی هر نفر تنها می‌تواند در یک تیم شرکت کند.» او بیان کرد: «این تیم‌ها در چهارحوزه سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شرکت می‌کنند که برای هرکدام از این حوزه‌ها یک‌سری محور مشخص‌شده است که دانشجو یک محور را انتخاب می‌کند و بر مبنای آن تیم تشکیل می‌دهد که هر تیم چهارنفره متشکل از دو پژوهشگر و دو سخنگو است.»
او در پاسخ به این سوال که در استان فارس دانشجویان بیشتر از کدام حوزه استقبال کردند، توضیح داد: «در دانشگاه آزاد واحد شیراز تنوع رشته بسیار زیاد است؛ به همین دلیل در تمام جنبه‌ها به‌صورت متوازن دانشجو داشتیم. واحد شیراز، واحد داراب، واحد کازرون و واحد جهرم در سومین رویداد کرسی‌های آزاداندیشی بیشترین تیم را داشته‌اند. تیم‌های واحد اقلید چهاربرابر انتظار در این رویداد مشارکت کردند.» بیابان‌نورد در ادامه با تاکید بر اینکه نزدیک سه‌برابر نسبت به دوره قبل افزایش مشارکت داشتیم، اضافه کرد: «ما در هر دو دوره یعنی دوره اول و دوم نیز توانستیم رتبه کشوری کسب کنیم. با توجه به تجربه دو رویداد گذشته با حضور مدیرگروه‌ها و رئیس دانشکده‌ها گروهی تشکیل دادیم که با اساتید مخصوصا رشته‌های علوم انسانی و با دانشجویان صحبت شود تا آگاهانه در این رویداد شرکت کنند. رقابت‌های درون‌واحدی و رقابت‌های استانی که از میان آنها، آن درصدی که خواسته سازمان است به مسابقات نیمه‌نهایی کشوری اعزام می‌شوند و سپس به مرحله نهایی صعود خواهند کرد.»
او در توضیح بیشتر گفت: «در دو رویداد گذشته دو تیم به مرحله کشوری راه یافتند و انتظار داریم در این دوره شش‌تیم به مرحله کشوری وارد شوند. تشکل‌ها و کانون را پای‌کار آوردند که یک تیم را شکل دادند و از آنجا که اعضای کانون‌ها بچه‌هایی فعال ما هستند، انتظار داریم تعداد تیم‌های راه‌یافته به مرحله کشوری را افزایش دهیم. نگاه ما نگاه استانی است و تلاش داریم نمایندگان ما نمایندگان استان باشند و نه یک واحد مشخص.»