سارا طاهری، خبرنگار:رسیدگی به امور کارکنان، اعضای هیات‌علمی و دانشجویان از آن دست مواردی است که در دانشگاه آزاد توسط معاونت توسعه و مدیریت منابع دنبال می‌شود. درواقع معاونت مدیریت توسعه و منابع به‌عنوان حامی و پشتیبان تمام حوزه‌های دانشگاه با هدف تامین و بهبود امکانات مورد نیاز آنها عمل می‌کند. ساختار پیچیده مالی دانشگاه آزاد و نیاز واحدها به ایجاد فضاهای آموزشی نقش این معاونت را در این دانشگاه نسبت به سایر واحدهای آموزشی دولتی برجسته‌تر کرده است. داریوش جاوید، معاون توسعه و مدیریت منابع دانشگاه آزاد اسلامی است. او در گفت‌وگو با «فرهیختگان» می‌گوید توجه به وضعیت مالی اساتید و دانشجویان مهم‌ترین هدفی است که در این معاونت پیگیری می‌شود. به گفته او امسال حقوق کارکنان این دانشگاه 35.9درصد افزایش پیدا کرده است اما افزایش شهریه تنها 5 تا 39 درصد بوده است. او می‌گوید زمانی که حساب‌ها در پایان سال مالی 1401 یعنی 30 فروردین 1401 بسته شد رشد درآمد غیرشهریه‌ای دانشگاه در پایان سال (31 مرداد ماه) 1401 نسبت به سال قبل تقریبا دو برابر شده است. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
مهم‌ترین ماموریت معاونت توسعه و مدیریت منابع دانشگاه توجه به مسائل مالی دانشجویان، اعضای هیات‌علمی و کارکنان است. امسال مشخصا در حوزه مالی اعضای هیات‌علمی دانشگاه آزاد چه اتفاقی افتاد؟
همان‌طور که می‌دانید امسال با حمایت هیات‌امنا و دستورات ویژه ریاست دانشگاه آزاد از ابتدای سال بحث افزایش حقوق اعضای هیات‌علمی را دنبال کردیم. به‌گونه‌ای که شاهد افزایش حقوق هیات‌علمی در مراتب متفاوت مربی، استادیار، دانشیار و استادتمام بودیم. در مرتبه مربی حدودا 28.9درصد، استادیار 31 درصد، دانشیار 42درصد و در بحث استادتمام 48درصد به‌طور متوسط افزایش حقوق داشتیم. البته علاوه‌بر افزایش حقوقی که در ابتدای سال صورت گرفت، تقریبا حدود 2 هفته پیش بار دیگر با پیشنهاد رئیس دانشگاه و مصوبه هیات‌امنا با توجه به حق عائله‌مندی، حق اولاد و ارزیابی خاص عملکرد حقوق اعضای هیات‌علمی را در تمام کشور افزایش دادیم که این افزایش میانگین 5 درصد پوشش‌دهنده برای کل اساتید و کارکنان محترم است که اگر این 5 درصد را به درصدهای افزایش حقوق در ابتدای سال اضافه کنیم، درصد رشد حقوق و دستمزد در بعد اساتید را نشان می‌دهد. با این اوصاف مربی 33.9درصد، استادیار 36درصد، دانشیار 47درصد و استادتمام 53 درصد افزایش حقوق داشته‌اند. علاوه‌بر افزایش حقوق بحث اعطای وام را نیز داریم؛ با هماهنگی و تفاهمنامه‌ای که با بانک ملی منعقد شد برابر با 840 میلیارد تومان معادل 8 هزار و 400 میلیارد ریال وام 13درصد در قالب وام 100 میلیون تومانی کارت اعتباری و وام 80 میلیون تومانی وام جعاله از بانک ملی دریافت و به نسبت بین استان‌ها تقسیم شد و همکاران می‌توانند به بانک ملی مراجعه کرده و از این تسهیلات با نرخ 13درصد استفاده کنند. البته اولویت با کسانی است که قبلا از وام‌های تفاهمنامه‌ای استفاده نکرده باشند.
در حوزه اساتید حق‌التدریس و حق‌التحقیق چه تغییراتی صورت گرفت؟
باز هم در بعد اساتید گرانقدر بخشنامه حق‌التدریس را به‌روز کرده و با رشد قابل چشمگیری که ریاست دانشگاه دستور دادند از مربی تا استادتمام، بخشنامه حق‌التدریس با نرخ‌بندی مناسب به واحدهای دانشگاهی ارسال و ابلاغ شد. در بعد حق‌التحقیق نیز همین اتفاق در حال رخ دادن است و با هماهنگی که با مدیر پژوهشیار داشتیم بحث حق‌التحقیق را مبتنی‌بر شهریه متغییر دانشجویان تعریف کردیم که این نرخ در سیستم پژوهشیار در حال تعریف شدن بوده و با رشد نسبتا چشمگیری در میزان حق‌التحریر برای اساتید مواجه خواهیم بود. این ابعاد مالی است که امسال توانستیم برای اساتید محترم گام برداریم.
امکانات درمانی دانشگاه آزاد اسلامی تحت پوشش بیمه تکمیلی قرار می‌گیرد
در حوزه رفاهی چه اقداماتی صورت گرفته است؟
در بحث‌های رفاهی نیز کارهای خوبی در حال شکل‌گیری است. در نظر داریم مراکز اقامتی دانشگاه آزاد را از نظر امکانات به‌روز کنیم تا اساتید در اقصی نقاط کشور بتوانند از مراکز رفاهی حداکثر استفاده را ببرند و یک برنامه زمان‌بندی نیز در همین راستا به استان‌ها خواهیم داد. از یکم بهمن‌ماه 1401 نیز یک قرارداد جدید با بیمه تکمیلی منعقد خواهد شد تا بتوانیم تمام مراکز درمانی، بیمارستان‌ها و کلینیک‌های دانشگاه آزاد را زیر پوشش بیمه تکمیلی دانشگاه ببریم تا همکاران بتوانند از خدمات بیمارستانی ما به‌خصوص بیمارستان فرهیختگان که از همه امکانات و تجهیزات برخوردار است بدون پرداخت و با پوشش بیمه تکمیلی استفاده کنند.
متوسط افزایش حقوق کارکنان: 35.9درصد
کارکنان هم بخش دیگری از خانواده بزرگ دانشگاه هستند، در این بخش چه تحولاتی رقم خورده است؟
در حوزه کارکنان نیز شاهد افزایش حقوق بودیم که در ابتدای سال 30.9 درصد به‌طور متوسط حقوق همه کارکنان افزایش پیدا کرده است. ظرف دو هفته گذشته نیز با ابلاغی که توسط سازمان مرکزی دانشگاه صورت گرفت، حق عائله‌مندی، حق اولاد و ارزیابی خاص عملکرد نیز برای کارکنان در نظر گرفته شد و باز هم 5 درصد به‌طور میانگین به حقوق همه کارکنان اضافه شد. با این اوصاف با عدد ابتدایی امسال 35.9درصد شاهد بحث افزایش حقوق در حوزه کارمندان بودیم. یکی از دغدغه‌های ما مسائل رفاهی و مالی همکاران است که در همین راستا افزایش حقوق یکی از گام‌های کوچکی بود که برداشته شد و به دنبال سیاست‌های مالی و رفاهی بیشتری هستیم. همچنین طبق تفاهمنامه‌ای که در بحث اساتید گفتم 9 هزار فقره وام دریافت کردیم و معادل 8 هزار و 400 میلیارد ریال هم برای اساتید گرامی و هم برای کارکنان است و کارکنان نیز می‌توانند از این وام‌ها استفاده کنند.
متوسط شهریه دانشجویان 5 تا 39 درصد افزایش یافت
افزایش شهریه چقدر بوده است؟
به صراحت اعلام می‌کنم که شهریه بین 5 تا 39 درصد افزایش پیدا کرده است. ما حتی افزایش شهریه 5درصدی نیز داریم. همان‌طور که می‌دانید شهریه تابع 2 عامل است؛ رشته و رتبه‌بندی واحدها. واحدها در رتبه‌بندی 26گانه تقسیم‌بندی شده‌اند بنابراین ما براساس رتبه‌بندی واحدها و رشته‌ها شهریه را افزایش داده‌ایم. به‌طور مثال در کدرشته‌ای فقط 5 درصد اضافه و در کدرشته‌ای نیز 20 درصد افزایش شهریه داشته‌ایم. البته برخی از رشته‌ها نیز با حداکثر 39 درصد افزایش شهریه مواجه بوده است اما میانگین افزایش شهریه در دانشگاه آزاد امسال بین 5 تا 9 درصد بوده است.
رشد 100 درصدی درآمدهای غیرشهریه‌ای نسبت به سال گذشته
با این اوصاف با توجه به افزایش حقوق کارکنان و اعضای هیات‌علمی، شهریه افزایش چندانی نداشت است. این فاصله را چطور پر می‌کنید؟
زمانی که حساب‌ها را در پایان سال مالی 1401 یعنی 30 فروردین 1401 بستیم با توجه به اینکه شرایط کرونا وجود داشت رشد درآمد غیرشهریه‌ای ما در پایان سال (31 مرداد ماه) 1401 نسبت به سال قبل تقریبا دوبرابر شده بود یعنی ما با یک رشد صددرصدی مواجه بودیم. در بودجه امسال این عدد، عدد قابل‌توجهی است و ما تقریبا یک‌سوم درآمدهای دانشگاه را به درآمدهای غیرشهریه‌ای متصل کردیم و دوسوم از سبد مالی دانشگاه درآمد شهریه است. بنابراین انتظار داریم با درآمدهای غیرشهریه‌ای و همچنین خروج نیرویی که از سیستم داریم بتوانیم این فاصله را پوشش دهیم. با توجه به عمر دانشگاه آزاد که یک عمر 40ساله است تقریبا ممکن است حدود 1800 نفر از همکاران ما به درجه بازنشستگی نائل شوند که می‌توانیم از منابع حاصل از آن و درآمدهای غیرشهریه‌ای این شکاف را پر کنیم.
کانون بازنشستگان دانشگاه آزاد اسلامی راه‌اندازی می‌شود
در حوزه رفاهی کارکنان چه اقدامی انجام شد؟
در حوزه کارکنان، کانون بازنشستگان را در حوزه اداری راه‌اندازی خواهیم کرد تا کارکنانی که به درجه بازنشستگی نائل می‌شوند بتوانند از شرایط و امکانات دانشگاه در زمان بازنشستگی نیز استفاده کنند. یک بحث بیمه تکمیلی نیز برای کارکنان داشتیم. همان‌طور که می‌دانید برای کارکنانی که در دو سال اخر خدمت هستند سقف حق افزایش جذب و حق تخصص را در نظر گرفته و تلاش می‌کنیم بخشنامه‌ها را در همین راستا به‌روز‌رسانی کنیم. تقدیر از بازنشستگان را نیز از طریق سازمان مرکزی دانشگاه در برنامه داریم که نمایندگان سازمان مرکزی، ماهی یک بار به استان‌ها مراجعه کنند و از هر کدام از کارکنان یا اعضای هیات‌علمی که به درجه بازنشستگی نائل می‌شوند تقدیر کنند. به‌روز‌رسانی بخشنامه‌های کارکنان نیز در حال اقدام بوده و به‌تدریج در حال انجام است. ما اعمال مدرک تحصیلی را در دستور کار داریم؛ تبدیل وضعیت نیروهای کار معین به رسمی‌آزمایشی و از رسمی‌آزمایشی به رسمی قطعی نیز در دستور کار است. بخشنامه‌های خوبی در حوزه کارکنان در حال نگارش است و تا جایی که توان اقتصادی دانشگاه اجازه بدهد در راستای رفع دغدغه‌های مالی و رفاهی کارکنان گام برمی‌داریم. همچنین تفاهمنامه‌ای با بانک قرض‌الحسنه رسالت و قرص‌الحسنه مهر در حال نهایی شدن است تا بتوانیم از منابع حاصل از درآمدهای غیرشهریه‌ای براساس میانگین واحدها و استان‌ها به همکاران و اعضای هیات‌علمی وام‌هایی با کارمزد 2 و 4 درصد ارائه دهیم که بتواند در بستر رفاهی کارکنان تاثیرگذار باشد. این بخشنامه‌ها ظرف یکی دو ماه آینده یعنی تا پیش از پایان سال ابلاغ می‌شود.
یکی دیگر از ماموریت‌های حوزه شما اقدامات رفاهی و مالی در حوزه دانشجویی است. در این حوزه سیاست دانشگاه چیست؟
راه‌اندازی سلف سرویس‌ها، راه‌اندازی خوابگاه‌ها با تغییر وضعیت و مدل برگزاری کلاس‌ها نیاز به تمهیدات خاصی داشت که یک وفاق و همدلی بین واحدهای دانشگاه اتفاق افتاد و با مشورتی که با معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد داشتیم تلاش شد تا با رعایت همه جوانب خوابگاه‌ها و سلف سرویس‌ها راه‌اندازی شود تا بتوانیم غذای گرم را برای دانشجویان عزیز تهیه کنیم.
اعتبارات وام صندوق رفاه وزارت علوم دوبرابر می‌شود
مساله شهریه یکی از دغدغه‌های همیشگی دانشجویان و خانواده‌های آنهاست. اتفاق یا حرکت خاصی در حوزه شهریه‌های دانشجویی صورت پذیرفته است؟
در بحث شهریه نیز از آنجایی که یکی از دغدغه‌های خانواده‌ها بحث شهریه است رایزنی‌های خوبی در این راستا صورت گرفته است. با بانک قرض‌الحسنه رسالت و بانک قرض‌الحسنه مهر و با بانک ملی تفاهمنامه‌هایی در این راستا منعقد شده است. دانشجویان می‌توانند از وام‌های درون دانشگاهی و وام‌های قرض‌الحسنه دانشگاه استفاده کنند. همچنین تفاهمنامه خوبی با بانک‌های قرض‌الحسنه داریم و هر دانشجویی درصورت نیاز می‌تواند از این تسهیلات استفاده کند. ظرف هفته گذشته نیز با مسئولان محترم صندوق رفاه دانشجویی وزارت علوم نیز جلسه‌ای برگزار شد و قول دادند میزان اعتبارات وام صندوق رفاه دانشجویی وزارت علوم را تا دوبرابر افزایش دهند. اما در کنار این تسهیلات می‌توانند از تسهیلات بانک رسالت و مهر نیز با توجه به اینکه قرض‌الحسنه بوده و کارمزد بسیار پایینی دارند استفاده کنند. قصدمان این است که دغدغه دانشجویی را در حوزه اقتصادی تا جایی که در توان‌مان است از بین ببریم و امیدوارم دانشجویان نیز از این تسهیلات حداکثر استفاده بهینه را ببرند.
اساتید می‌توانند ماهانه تا سقف 5 میلیون تومان سرآمد علمی دریافت کنند
برخی از اعضای هیات‌علمی دانشگاه آزاد معتقدند فاصله حقوق آنها با اساتید دانشگاه‌های دولتی فاصله قابل‌توجهی دارد. آیا این گزاره را تایید می‌کنید؟
اصلا این‌طور نیست؛ زیرا میزان افزایش حقوق که پیش‌تر از آن صحبت شد این فاصله را از بین برد. به‌عنوان مثال استادیارها تا پایه 10 و دانشیارها تا پایه 20 حقوق را هم‌سطح و در جاهایی حتی بیشتر از دانشگاه دولتی دریافت می‌کنند. البته در پایه‌های بالا ممکن است این اختلاف ایجاد شود. اگر اساتید محترم دانشگاه آزاد کار پژوهشی انجام دهند می‌توانند ماهانه تا سقف 5 میلیون تومان سرآمد علمی دریافت کنند. این 5 میلیون تومان نیز خارج از اعدادی است که در ابتدای گفت‌وگو گفتم. اساتید ما می‌توانند از حق‌التدریس و حق‌التحقیق نیز استفاده کنند، بنابراین این اختلافی که از آن صحبت کردید اصلا وجود ندارد و طبق بررسی‌هایی که انجام دادم که اگر اساتید بتوانند از سرآمدان علمی نیز استفاده کنند اختلاف حقوق حداکثر 10 تا 15 درصد خواهد بود. سرآمدان علمی دارای یک بخشنامه است که بخشنامه آن توسط معاونت محترم تحقیقات، فناوری و نوآوری ابلاغ شده است و اساتید ما می‌توانند به این بخشنامه مراجعه کنند. الان تعدادی از اساتید ما در سطح کشور از امتیاز سرآمدان علمی استفاده کرده و ماهانه 5 میلیون تومان بابت آن دریافت می‌کنند.
از بهمن 99 تاکنون حقوق اساتید طرح الف بیش از 100 درصد افزایش پیدا کرد
یکی دیگر از انتقادات اعضای هیات‌علمی هم مربوط به بخشنامه الف و ب می‌شود. برخی از آنها می‌گویند با این بخشنامه حقوق آنها کاهش پیدا کرده است. این ادعا را قبول دارید؟
متولی بخشنامه الف و ب مرکز جذب و هیات‌علمی دانشگاه آزاد است؛ اما با توجه به اینکه پیش از این در یکی از واحدهای دانشگاه مسئولیت داشتم به بخشنامه اشراف دارم. اعضای هیات‌علمی دانشگاه از بدو استخدام مکلف و متعهد شده‌اند که 32 ساعت در دانشگاه حضور داشته باشند. اولا من این نکته را بگویم که انتخاب هیات‌علمی نوع الف یا نوع ب در اختیار خود استاد است و واحدهای دانشگاهی هیچ‌گونه الزامی به آن ندارند و خود استاد می‌گوید الف یا ب را انتخاب می‌کند. اگر استادی الف را انتخاب کند یعنی 32 ساعت متعهدشده در زمان استخدام را پذیرفته است. این 32 ساعت در بخشنامه تقسیم شده است و بخشی از آن موظفی آموزشی، بخشی موظفی پژوهشی و بخشی نیز موظفی حضور است. اما اساتیدی که نوع ب را انتخاب می‌کنند می‌توانند کمتر از 32 ساعت در دانشگاه حضور داشته باشند. بالطبع نیز این انتخاب در حقوق تاثیرگذار است و با این انتخاب اگر کسی الف را انتخاب کند نشان می‌دهد متعهدی روز اول را پذیرفته است. در این راستا افزایش حقوقی برای اعضای هیات‌علمی نوع الف اتفاق افتاد. با اجرای بخشنامه الف برای اساتید از بهمن 99 تا الان حقوق اساتید بیش از 100درصد افزایش پیدا کرده است. به عبارت بهتر با افزایش سالانه و اجرای بخشنامه الف بیش از 100درصد حقوق‌ها را افزایش دادیم. اساتید الف ما مکلف و متعهد هستند 32 ساعت در راستای موظفی آموزشی، پژوهشی و حضور پر کنند که این مقدار در دانشگاهی دولتی حدود 40ساعت و در برخی دانشگاه‌ها حتی تا 54 ساعت است.
پویش درونی در دانشگاه اجرا می‌شود
مهم‌ترین برنامه شما در سه ماه پایانی سال چیست؟
کانون بازنشستگان در حال راه‌اندازی است؛ مدیریت رفاهی دانشگاه برای ارائه خدمات نیز در راه‌اندازی است. همچنین پوشش بیمه تکمیلی در درمانگاه‌ها، بیمارستان‌ها و کلینیک‌های وابسته به دانشگاه آزاد در حال ایجاد شدن است. از این رو، راه‌اندازی طرح پویش درونی در دانشگاه آزاد با رویکرد فعالیت‌های دانشجویان در سطح واحدهای دانشگاه آزاد در دستور کار است تا بتوانیم از وجود دانشجویان خودمان در کارهای اجرایی در قالب تخفیف شهریه استفاده کنیم. این طرح‌ها را تا پایان سال اجرایی خواهیم کرد. بخشنامه حق‌التحقیق که در سامانه پژوهشیار بارگذاری می‌شود نیز به‌زودی به واحدهای دانشگاه‌ها ابلاغ می‌شود.
«پویش درونی» مشابه طرح پویش یا همان اشتغال همزمان با تحصیل است؟
درست است. به طرح اشتغال همزمان با تحصیل پویش بیرونی و به این طرح پویش درونی می‌گوییم. همان‌طور که نیاز است تا یک مهندس مکانیک با صنعت آشنا شده و کار را به‌صورت علمی یاد بگیرد یک دانشجوی مدیریت، علوم اداری، حسابداری و... نیز باید با موارد آشنا شود. بنابراین این ظرفیت را داریم که طرح پویش درونی را راه‌اندازی کنیم. یعنی دانشجوی من با علوم اداری، حسابداری و... آشنا شود. در طرح پویش بیرونی صنایع به شهریه دانشجویان کمک می‌کنند و در این طرح دانشگاه در پرداخت شهریه به دانشجویان کمک می‌کند.
در پایان سال شاهد راه‌اندازی کانون بازنشستگان خواهیم بود؟
درخصوص کانون بازنشستگان اساسنامه آن باید آماده شود و فعلا در فرآیند اداری آن هستیم. به دنبال آن هستیم تا قبل از پایان سال کانون بازنشستگان را راه‌اندازی کنیم تا از هر استان یکی از بازنشستگان برای بحث تصمیم‌گیری‌های کلان در این کانون حضور داشته باشند.