دیدار رئیس‌جمهور با دانشجویان مطابق هر‌ساله در سالروز بزرگداشت روز دانشجو برگزار شد. دیداری که امسال دانشگاه تهران آن را میزبانی می‌کرد. تلاش برای به آشوب کشیدن مراسم روز دانشجو با استفاده از فراخوانهای آشوب دلیلی است که باعث شد علاوه‌بر شنیدن انتقادات صریح دانشجویان حضور رئیس‌جمهور در دانشگاه اهمیتی دو‌چندان یابد؛ چراکه باعث جلوگیری از شکل‌گیری ذهنیت محافظه‌کاری نسبت به عملکرد دولت می‌شود. گزاره‌ای که خود رئیس‌جمهور نیز به آن گریزی زد و گفت: «برخی توصیه کردند امروز دانشگاه نیایم و یا حداقل دانشگاه تهران نیایم ولی من گفتم که دنبال تعطیلی علم و دانشگاه نیستم بلکه به‌دنبال گشایش هستم.» رئیسی این اظهارات را درحالی مطرح کرد که در چند ماه گذشته طراحی برای به تعطیلی کشاندن دانشگاه یکی از مهم‌ترین دستورکار‌های جریان پشت صحنه آشوب بوده است. درمقابل اما برخی از شخصیت‌های دولت ازجمله رئیس‌جمهور سعی کردند با حضور در دانشگاه این طراحی را خنثی کنند. حضوری که هم امیدی به شنیدن صدای جامعه ایجاد می‌کند و هم عیار منطق گروه‌های مختلف را نشان می‌دهد. این حضورها البته بدون‌حاشیه هم نماند و گروهی نیز بودند که ترجیح می‌دادند به‌جای صحبت و ارائه ایده‌های خود با شعارها و رفتارهای خلاف هنجار، فضا را به‌سمت رادیکالیسم سوق داده و همه روزنه‌های گفت‌و‌گو و اصلاح را مسدود کنند. رفتارهایی که بعضا توسط گروه‌ها و رسانه‌های معاند جهت داده می‌شد. این جهت‌دهی‌ها در روزهای منتهی به 16آذر شدت بیشتری به خود گرفت. ابتدا فراخوان‌‌هایی تحت عنوان اعتصابات سراسری در روزهای 14، 15 و 16آذر منتشر شد و به مرور از اعتصاب به‌سمت تبلیغ به خشونت در دانشگاه سوق پیدا کرد به این امید که شاید غائله‌ای همچون ماجرای دانشگاه شریف تکرار شده و خوراک تصویری کانال‌های برانداز تامین شود. هدفی که درنهایت نیز محقق نشده و پوشالی بودن قدرت فراخوانهای اعتصاب اجباری را با وضوح بیشتری به تصویر کشید. طنز ماجرا جایی بود که حتی رضا پهلوی نیز برای روز دانشجو فراخوان صادر کرد و از دانشجویان خواست به مناسبت این روز اعتصاب راه بیندازند. این فراخوان درحالی از جانب رضا پهلوی منتشر شد که اساسا 16آذر به این مناسبت روز دانشجو نام گرفته است که به دستور پدر وی نظامیان به دانشکده فنی دانشگاه تهران هجوم برده و 3 دانشجوی معترض به سفر نیکسون، معاون رئیس‌جمهور آمریکا به تهران را به شهادت رساندند. این فراخوان بی‌هویتی جریان برانداز را بیشتر از گذشته به رخ کشید. پیش از رضا پهلوی نیز گروهک تروریستی منافقین به‌عنوان بال دیگر براندازی با افتادن به دامان استکبار نشان داده بودند تمام شعارهای ایدئولوژیک ضد‌استکباری آنها تنها تا زمانی تاریخ مصرف دارد که بتواند به ایران ضربه‌ای وارد کند. با وجود طراحی چنین فضایی برای به آشوب کشیدن دانشگاه، حضور رئیس‌جمهور در این محیط اقدام ارزشمندی محسوب می‌شود. اقدامی که سال 98 حسن روحانی حاضر به انجام آن نشد و ترجیح داد در مواجهه با اعتراضاتی که دامنه آن به خیابان کشیده شده بود محافظه‌کاری و سکوت پیشه کند.
فضای جلسه چگونه بود
تریبون دانشجویی در برابر مسئولان همیشه معروف بوده است به‌صراحت و قاطعیت. این ویژگی در 16آذر امسال نیز بروز داشت. دانشجویان خیلی بی‌پرده انبوهی از انتقادات را خطاب به رئیس دولت سیزدهم مطرح کردند. فقدان ایده‌ای جامع در دولت، وضعیت فضای مجازی، چالش‌های خانواده و جمعیت، تصمیمات اقتصادی نادرست، انتصابات نا‌بجا و وعده‌های بر زمین مانده مهم‌ترین انتقاداتی بود که خطاب به رئیسی بیان شد. یکی از چالش‌هایی که دانشجویان در نوشتن متن‌های انتقادی خود با آن مواجه هستند این است که چگونه آن را بیان کنند که امکان سوءاستفاده از آن برای ایجاد ناامیدی در جامعه در اختیار جریان معاند کشور قرار نگیرد. جریانی که همواره با تبدیل اعتراض به آشوب سعی در ذبح کردن مطالبات به‌حق جامعه دارد. در مواجهه با این چالش، حاضران در جلسه به‌درستی موضع خود نسبت به طراحان آشوب را اعلام کردند تا باب سوءاستفاده را بسته باشند. در این جلسه برای همه فرصت صحبت فراهم بود اما نماینده گروهی که در 3ماه اخیر هیچ مرزی را بین اعتراض و آشوب قائل نبود در پشت تریبون حاضر نشد تا نشان دهد این گروه همچنان به‌جای گفت‌و‌گو برای اصلاح به مسیر دعوا برای تخریب پایبند است. مسیری که اساسا داشتن ایده و گفتمانی قابل توسط این گروه را زیر سوال می‌برد. نبود ایده گفتمانی مساله‌ای بود که یکی از دانشجویان حاضر در جلسه نیز این‌گونه به آن اشاره کرد: «در دانشگاه جریانی می‌تواند با انتقادات خود مدعی اصلاحات به‌نفع مردم باشد که در این سال‌ها از هویت گفتمانی مشخص برخوردار بوده است و در برهه‌های مختلف نسبت خود را با مردم معلوم کرده است، یقینا آنهایی که به‌جای زبان صریح و سازنده نقد در روزهای گذشته با ادبیات رادیکال و فحاشی‌های شرم‌آور چهره دانشگاه را مخدوش کرده‌اند نمایندگان خوبی برای دانشجویان نیستند.» با وجود عدم‌حضور جریان‌های رادیکال اما صحبت‌های مطرح‌شده در جلسه نشان داد سایر دانشجویان که همسویی بیشتری با دولت برای رفع چالش‌های کشور دارند نیز اکنون در دسته منتقدان جدی دولت تعریف می‌شوند. این مواجهه دانشجویان به‌عنوان نمایندگان جامعه تصویر خوبی برای درک شدت اعتراضات اجتماعی در اختیار دولت قرار می‌دهد. اعتراضاتی که درنتیجه انباشتی از ناکارآمدیهای یک‌دهه ترک‌فعل مقامات دولت‌های مختلف حاصل شده و حال پالس‌های اصلاحی دولت رئیسی است که باید از دل فضای اجتماعی به‌وجود‌آمده امید بیافریند.
محور صحبت دانشجویان چه بود؟
گذشته از اهمیت و ماهیت روز دانشجو، آنچه به این روز اصالت می‌دهد سخنان دانشجویان است. اگرچه برخی دانشجویان با عدم‌حضور و عدم‌سخنرانی خود، بیش از آنکه به فضای یکدست سیاسی اعتراض کنند، به اصالت دانشجو ضربه زدند اما دانشجویانی که پشت تریبون‌ها رفتند، علاوه‌بر حفظ اصالت دانشجویی خود، انتقادها و نکات بجا و قابل‌توجهی نسبت به شرایط کنونی کشور مطرح کردند. برخی از مهم‌ترین محورهایی که دانشجویان در این دیدار مطرح کرده‌اند، انتصابات رانتی و ملوک‌الطوایفی بودن آن، خالی از ایده بودن دولت، نقص سیستم آموزشی و بی‌برنامگی دولت در حوزه فضای مجازی و عدم توجه به مساله خانواده است. در حوزه انتصابات رانتی و ملوک‌الطوایفی صحبت‌هایی که مطرح شد از این قرار بود که دولت با حمایت از حضور مدیر غیرمتخصصی چون مهرداد بذرپاش در مسندی تخصصی در دولت نباید با آبروی خود قمار کند؛ چراکه با حضور مدیران رانتی در دولت، جبهه انقلاب از تحول در آینده ناامید می‌شود، کمااینکه پیش از این نیز با انتصاب چهره‌هایی چون مسعود میرکاظمی بر سازمان برنامه‌وبودجه دولت نشان داد تخصص مدیران برایش در اولویت قرار ندارد. همچنین دیگر دانشجویان در رابطه با انتصابات دولت معتقد بودند که محمد مخبرها، مهرداد بذرپاش‌ها، علی شمخانی‌ها، عیسی زارع‌پورها و دیگر افراد ناکارآمدی که منصوبان دولت هستند و داد ملت را درآورده‌اند باید تغییر کنند. آنها همچنین خواستار اصلاح رویکردهای اشتباه دولت شدند و برخی انتصابات را بی‌منطق و گنگ دانستند.
در رابطه با نقص سیستم آموزشی نیز دانشجویان به بی‌درایتی دولت در امر آموزش عمومی و فرصت‌سوزی تربیت نسل انقلابی و دغدغه‌مند در مدارس اشاره کردند و گفتند مدارس خصوصی مسئولان دیروز و پدرخوانده‌های امروز چیزی جز قشری شدن دانشگاه‌ها و تقلیل امر نخبه به بچه‌پول‌دار نیست، ابتذال امروز دانشگاه‌ها مولود همین نظام آموزشی فلج و ناقص‌الخلقه است.
نکته دیگری که دراین‌باره دانشجویان مطرح کردند، این بود که «نخبگان و دانشجویان برای آنکه بتوانند مردم و درنهایت کشور را در مسیر تمدن نوین اسلامی رهبری کنند، باید هویت انقلابی- اسلامی داشته باشد و این هویت را با جان پذیرفته باشند؛ امام و انقلاب اسلامی در آن موقع این هویت را به جوان ما منتقل کرد ولی درحال‌حاضر وظیفه و مسئولیت انتقال این هویت ناب به جوانان، برعهده نظام تعلیم‌وتربیت است که یک بخش آن در دانشگاه و بخش دیگر آن در آموزش‌وپرورش دنبال می‌شود. این نظام باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که دانشجوی ما هویت ایمانی و علمی را توأمان کسب کند، به‌صورتی‌که خروجی دانشگاه‌هایمان به‌نحو قاعده و نه استثنا شهیدچمران‌ها باشند؛ جهان در یک پیچ تاریخی به سر می‌برد و نحوه عبور ما از آن، نقش کشور ما در نظم نوین جهانی را تعیین خواهد نمود، اما آنچه سبب می‌شود ما از این مرحله حساس تاریخی با موفقیت عبور کنیم، منوط به آن است که هویت علمی و ایمانی باجان نخبه گره بخورد تا بتواند رهبری مردم را به نحو احسن به دست بگیرد و کشور را از این پیچ تاریخی با موفقیت عبور دهد.»
دانشجویان معتقد بودند ریشه اصلی مشکلات کشور عدم درایت در حکمرانی است. درایت، به این معناست که از تجربه‌ها و اشتباهات گذشته خود درس بگیریم تا در ادامه راه، از تکرار آنها در عرصه حکمرانی پیشگیری و از سرمایه اجتماعی نظام به‌معنای واقعی کلمه صیانت کنیم. حکمرانی با درایت یعنی دولت، پیش از آنکه نظام اسلامی درنتیجه انفعال یا ناکارآمدی برخی کارگزاران متحمل هزینه‌های جبران‌ناپذیر شود، اصلاح را از درون خود آغاز و این پیام را به افکار عمومی مخابره کند که افق‌هایی مقابل آنان درحال گشایش است و دولت برای ادامه راه برنامه و ایده دارد. درباره تجربه‌های پیشین می‌توان به موارد متعددی اشاره داشت که ناکارآمدیهای دهه 90 یا دهه عبرت‌ها در راس آن قرار می‌گیرد. ناکارآمدی‌هایی که رشد اقتصادی ایران را به عدد صفر رساند، اعتماد عمومی نسبت به نهاد دولت را ذره‌ذره آب کرد و البته هیچ‌گاه دیده نشد که مسببان آن وضعیت در پیشگاه ملت مسئولیت بپذیرند و بابت ناکارآمدی‌هایشان عذرخواهی کنند.
آنها همچنین در دیگر سخنانی به وعده یک‌میلیون مسکن و اشتغال سالانه دولت اشاره کردند و سوالی که از رئیس‌جمهور داشتند، این بود که چه مقدار از این یک‌میلیون مسکن و اشتغال آماده شده؟ همچنین در سخنانی دیگر دانشجویان بیان کردند انفعال و اهمال‌کاری دولت در احیای سامانه املاک و مستغلات کشور عامل آن شده است کمر مردم زیر بار هزینه مسکن دوتا شود. آنها البته علت محقق نشدن وعده دولت در حوزه مسکن و اشتغال را، روی کار آمدن وزیر نامربوط و ناآشنا بر مسند وزارت راه‌وشهرسازی دانستند. شاید یکی دیگر از مهم‌ترین مواردی که با ماجراهای اخیر کم‌مرتبط نباشد، مسائل مرتبط با حوزه خانواده از دیگر موضوعاتی بود که در این جلسه مورداشاره قرار گرفت و دانشجویان با سوالاتی نظیر ستاد ملی جمعیت چه کرده یا چه می‌کند؟ آیا جلسات آن برگزار می‌شود یا آن هم مثل خیلی از تصمیمات آقایان ازجمله قانون جوانی جمعیت که اجرای نیم‌بندی هم ندارد، نمایش رسانه‌ای بود؟ آیا پیگیر این هستید که مصوبات این ستاد به انجام می‌رسد یا قرار است آنقدر خاک بخورد که با بحران واقعی روبه‌رو شویم؟ سراغ آن رفتند و دلیل حل نشدن مسائل مرتبط با این حوزه را عملکرد جزیره‌ای و انجام کارهای پراکنده دانستند. مطابق همیشه پرسش درمورد فضای مجازی نیز پای ثابت سوالات حاضرین بود. یکی از دانشجویان با اشاره به لزوم «صیانت» از سرمایه اجتماعی از سکوت وزارت ارتباطات درمورد فضای مجازی گلایه کرد و دانشجوی دیگری نیز فقدان یک برنامه جامع در مورد مدیریت این فضا را مورد انتقاد قرار داد.
پیام‌های سخنرانی یک‌ساعته رئیس‌جمهور برای افکار عمومی
اما رئیسی بخش دوم مراسم را که طبق روال همیشگی برای سخنرانی و پاسخ به سوالات مطرح‌شده از سمت دانشجویان، در اختیار رئیس‌جمهور است با تاکید بر اهمیت جایگاه دانشگاه در نظر دولت آغاز کرد. او گفت «بنده ارتباط دولت با دانشگاه را یک ضرورت می‌دانم و حقیقتا باور دارم دانشگاه به‌عنوان اتاق فکر دولت می‌تواند در مساله‌شناسی و حل مسائل کشور یاری‌گر دولت باشد و به دولتمردان نیز تاکید کرده‌ام ارتباط با جامعه نخبگانی توامان با حضور در میان مردم مورد توجه باشد.»
سخنرانی حدودا یک‌ساعته رئیسی در جمع دانشجویان علاوه‌بر آنکه پاسخ‌دهنده به برخی سوالات جدی آنان بود، پیام‌هایی هم برای افکار عمومی داشت. پیام‌هایی از قبیل آنکه شخص رئیس‌جمهور نسبت به چه مسائلی دغدغه دارد و برای پیگیری آن مسائل چه قدم‌هایی برداشته است. مساله‌ای که البته دانستنش برای افکار عمومی و در قدم پیشرفته‌تر برای جلب رضایت آنها الزامی به‌نظر می‌رسد.
رئیس‌جمهور بعد از اشاره‌‌‌اش به ضرورت مورد توجه قرار دادن ظرفیتهای دانشگاه، نکته قابل‌توجهی را مطرح کرد و آن اینکه برخی، طی روزهای گذشته به او توصیه کرده‌اند در این مراسم(در دانشگاه) شرکت نکند. پیشنهادی که البته با مخالفت رئیسی همراه شده است. رئیس‌جمهور در توضیح این مساله گفت: «بنده در پاسخ گفتم کسانی که به دنبال تعطیلی علم هستند به دانشگاه نمی‌روند و بنای دولت سیزدهم از ابتدا تقویت علم و علم‌افزایی در دانشگاه‌ها بوده است و از این جهت بود که پس از بهبود شرایط کرونایی کشور دولت اولین اولویت خود را ازسرگیری فعالیت دانشگاه‌ها قرار داد؛ چراکه نشاط و پویایی کشور و همچنین پیشرفت‌ها و افتخارات دانشمندان کشور محصول دانشگاه است.»
رئیسی به نقطه قوت دولت خود در سیاست خارجی یعنی افزایش حجم تجارت خارجی کشور طی یک سال و چند ماه گذشته هم اشاره کرد و گفت: «به‌رغم همه تلاش‌ها و توطئه‌ها امروز صادرات نفت ما به میزان پیش از تحریم‌ها افزایش یافته، ارتباطات ما با زیرساخت‌های آسیا از طریق پیمان‌های شانگهای و اوراسیا برقرار شده، حجم تجارت خارجی کشور ۴۸ درصد افزایش یافته و صدها کارخانه نیمه‌تعطیل یا تعطیل به چرخه تولید بازگشته یا در حال راه‌اندازی است.»
بخش دیگر پاسخ‌های رئیس‌جمهور به سوالات دانشجویان متمرکز بر برنامه پیش‌روی دولت برای کاهش التهابات اجتماعی بود. رئیسی در این‌باره با اشاره به برنامه دشمنان وجودی ایران برای متوقف کردن پیشرفت‌ها، تعطیلی دانشگاه‌ها و ناامید کردن مردم گفت: «در همین راستا تلاش همه ما مسئولان و شما جامعه دانشجویی کشور و اساتید دانشگاهی باید بر امیدوار کردن هر چه بیشتر مردم با کار جهادی و فعالیت شبانه‌روزی باشد که اگر چنین شود یقین بدانید دشمن روزبه‌روز ناامیدتر و مردم روزبه‌روز امیدوارتر خواهند شد. معتقدیم با توجه به ظرفیتهای عظیم موجود در کشور و حمایت و پشتیبانی مردم، مشکلات قابل حل است و اقتصاد کشور و معیشت مردم نیز بهبود خواهد یافت.»
اما شاید بتوان چالشی‌ترین بخش نشست روز گذشته در دانشگاه تهران را آن بخشی دانست که دانشجویان نحوه انتصاب برخی مدیران و روند انتخاب برخی وزرا در دولت سیزدهم را به باد انتقاد گرفتند و نسبت به آن مطالباتی را مطرح کردند. رئیسی دراین‌باره به‌طور مصداقی با اشاره به نکته دانشجویان درباره معرفی مهرداد بذرپاش برای جایگزینی با وزیر مستعفی راه و شهرسازی، رستم قاسمی گفت: «شرط اصلی دولت در این زمینه توانمندی مدیران برای انجام ماموریت است. در ارتباط با وزیر راه و شهرسازی ایشان عملکرد بسیار موفقی در حوزه‌های مختلف مسکن و شهرسازی و همچنین حمل‌ونقل ریلی، هوایی و جاده‌ای داشتند، اما متاسفانه به بیماری سختی مبتلا شدند و ناچار به تغییر ایشان شدیم.»
او همچنین در پاسخ به دانشجویانی که نکاتی را درباره وعده ساخت ۴ میلیون مسکن از سوی دولت سیزدهم مطرح کردند گفت: «نیاز به ساخت یک میلیون مسکن در سال فقط وعده دولت نیست، بلکه نیاز حتمی کشور است که قانون نیز بر آن صراحت دارد و حتما دولت سیزدهم دولت صادق‌الوعدی خواهد بود و به وعده‌های خود در این زمینه عمل خواهیم کرد. علاوه‌بر ساخت مسکن، دولت واگذاری زمین برای ساخت خانه‌های ویلایی در برخی استان‌های واجد شرایط را نیز آغاز کرده است.»
سیدابراهیم رئیسی درباره مساله پربحث این روزها یعنی سرنوشت فیلترینگ برخی شبکه‌های اجتماعی و همچنین در پاسخ به دانشجویی که اظهارنظر او در روزهای انتخابات ریاست‌جمهوری درباره اینستاگرام و امکان فیلترینگ آن را پشت تریبون یادآور شد گفت: «درباره فضای مجازی وعده‌هایی که داده شده را به یاد داریم، اما سخن این است که اگر دشمن بخواهد با استفاده از این فضا کشور را دچار آشوب و اغتشاش کند و در روند فعالیت‌ها اختلال ایجاد کند چه باید کرد؟ دلیل محدودیت‌های ایجادشده تلاش دشمن برای ایجاد ناامنی در کشور بر بستر این فضاست و حتم بدانید پس از عادی شدن وضعیت، شرایط متفاوت خواهد شد. موضوع حمایت از کسب‌وکارهای اینترنتی تا زمان عادی شدن شرایط نیز بر بستر پلتفرم‌های داخلی مورد توجه جدی دولت است.»
رئیس دولت سیزدهم به سوال دانشجویان درباره مساله مهم حذف ارز ترجیحی هم پاسخ داد. مساله‌ای که دولت در ماه‌های ابتدایی سال درخصوص آن تصمیم‌گیری کرد و این تصمیم دولت در حذف ارز 4200 برای واردات برخی کالاهای اساسی با حواشی زیادی هم همراه بود. رئیسی این‌طور از تصمیم دولت خود دفاع کرد: «موضوع اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها، علاوه‌بر تکلیف قانونی، مورد اتفاق نظر همه کارشناسان اقتصادی نیز بود و تنها در روش‌ها برخی اختلاف‌نظرها وجود داشت. البته اگر براساس تصریح قانون، سه سال قبل این اقدامات صورت می‌گرفت، شاید تبعات آن بر اقتصاد کشور و معیشت مردم به‌مراتب کمتر بود.»
رئیس‌جمهور همچنین در پایان صحبت‌های حدودا یک‌ساعته خود در جمع دانشجویان، سعی کرد بار دیگر بر اهمیت دانشگاه و ظرفیت این فضا برای حل مسائل کشور تاکید کرده و از این رهگذر بنای دولت برای شنیدن نظرات سیاسی مختلف را تشریح کند. رئیس‌جمهور آخرین جمله‌های خود در مراسم روز دانشجوی امسال را این‌طور بیان کرد: «بنای دولت شنیدن نظر دیگران ولو با وجود تفاوت سلایق سیاسی است و دولت سیزدهم حتما از فعال شدن دانشگاه‌ها برای حل مسائل استقبال می‌کند.»
دانشجویان ریشه التهابات رامشکلات اقتصادی و ساختاری می‌دانند
نمایندگان تشکل‌های دانشجویی با اشاره به نقش‌آفرینی برخی دولت‌های خارجی در شعله‌ور نگه داشتن آتش ناآرامی در شهرهای کشور، توجه جدی به ریشه‌های اقتصادی شکل‌گیری این التهابات از سوی دولت رئیسی را الزامی و با اولویت جدی عنوان کردند. آنها التهابات به‌وجود‌آمده را ناشی از مشکلات اقتصادی دامنه‌دار و البته برخی چالش‌های ساختاری توصیف کردند که لازم است از سوی دولت مورد توجه جدی قرار گیرد. دانشجویی بعد از اشاره به این مساله که برنامه‌ریزی و سازماندهی دشمن در ناآرامی‌های اخیر واضح است، گفت: «نباید فراموش کرد که این وضعیت، بر بستر نارضایتی و بی‌اعتمادی عمومی شکل گرفته است که در چند نقطه کلیدی در چند سال گذشته، آشکار شد.»
نکته دیگری که فعالان دانشجویی به آن اشاره داشتند، لزوم مشروع دانستن حق اعتراض مردم و همچنین احساس شنیده شدن صدایشان از سوی دولتمردان بود که بعد از انتقاد تند نسبت به نحوه انتخاب وزرای کار و راه‌وشهرسازی آن را موردتوجه قرار دادند. آنها همچنین با اشاره به درصد مشارکت مردم در انتخابات‌های مجلس یازدهم و ریاست‌جمهوری سیزدهم، بخش‌های عمده مسئولیت بازسازی سرمایه اجتماعی دولت را متوجه خود دولتمردان دانستند.
دانشجویان در انتقاد به مشکلات کشور صرفا رئیس‌دولت سیزدهم را خطاب قرار ندادند و به زمینه‌های شکل‌گیری این مشکلات در دولت پیشین نیز اشاره و کنترل نقدینگی، افزایش نرخ بهره و جلوگیری از کسری بودجه را اقدامات نیازمند به پیگیری توصیف کردند و به کنایه گفتند «به‌نظر می‌رسد دولت سیزدهم هنوز با میراث شوم نئولیبرال‌های حکمرانی اقتصادی کشور» تعیین‌تکلیف نکرده‌اند.
مساله ریل‌گذاری غلط سیاسی و اقتصادی دولت‌های یازدهم و دوازدهم طی هشت‌سال پیش از روی کار آمدن دولت رئیسی از دیگر مواردی بود که نمایندگان تشکل‌های دانشجویی در بخش‌هایی از سخنان خود آن را موردتوجه قرار داده و نسبت به احتمال تکرار این رویکردهای اشتباه در دولت فعلی هشدار دادند.