محمدرضا حاجی عبدالرزاق، خبرنگار:دوشنبه شب با برگزاری دیدار تیم‌های پرتغال و اروگوئه تعداد دیدارهای جام‌جهانی در کشور قطر به نصف رسیده و با پایان دور دوم این رقابت‌ها تا حدودی چهره تیم‌های صعود‌کننده و آنهایی که اصلا شانس صعود به مرحله حذفی ندارند مشخص شد. درخصوص روند برگزاری رقابت‌های جام‌جهانی و کم‌وکیف آن دقایقی با محمد مومنی، عضو هیات‌مدیره باشگاه استقلال و کارشناس فوتبال ایران در «فرهیختگان» به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.
صحبت را از روند کیفی جام‌جهانی قطر آغاز کنیم. تا به اینجای کار و بعد از پایان دور دوم رقابت‌های جام‌جهانی، مسابقات را چطور ارزیابی می‌کنید؟
جام‌جهانی بالاخره زیبایی‌های خاص خودش را دارد و آینه‌ای به شمار می‌رود که درواقع تفاوت‌ها و مشخصه‌های همه تیم‌ها و همه فرهنگ‌ها را به نمایش می‌گذارد. از لحاظ مسائل فنی نیز ظرفیت‌های بازیکنان به‌ویژه بازیکنان جوان به نمایش درمی‌آید. این در حالی است که در همه ادوار مختلف چهره‌های جدید نیز به‌عنوان پدیده‌های مسابقات جام‌جهانی به فوتبال روز دنیا معرفی می‌شوند. همچنین به‌خاطر برگزاری جام‌جهانی، باشگاه‌های سرتاسر دنیا و آنهایی که در این رقابت‌ها نماینده دارند از لحاظ اقتصادی نیز منتفع شده و می‌توانند از درآمدهای هنگفتی بهره‌مند شوند. از سوی دیگر با برگزاری این رقابت‌ها مطمئنا جابه‌جایی‌های فراوانی در فوتبال دنیا نیز صورت گرفته و بعضا این چهره‌ها و پدیده‌های رقابت‌ها راهی تیم‌های بزرگ‌تر می‌شوند. از همه مهم‌تر اینکه خلاقیت‌های فردی بازیکنان جوان می‌تواند به زیبایی‌های فوتبال بیفزاید. اما در هر صورت شاهد نقصان‌ها و نقاط ضعفی هم هستیم.
به نکته خوبی اشاره کردید. می‌توانید از این نقاط ضعف و چالش‌هایی که در جام‌جهانی قطر وجود دارد صحبت کنید؟
مساله مهم و چالش بزرگی که در جام‌جهانی فعلی وجود دارد این است که جام‌جهانی قطر در کوران رقابت‌های باشگاهی برگزار شد که این موضوع باعث شد رقابت‌های فعلی به‌خاطر اینکه مربیان تیم‌های ملی زمان کمتری برای هماهنگی تیم‌های خود داشتند خلاقیت کمتری را هم به همین نسبت از آنها در رقابت‌های جام‌جهانی شاهد باشیم. به‌طور مثال ما در رقابت‌های این دوره شاهد تاکتیک یا سیستم‌های جدید نیستیم چراکه زمان کافی برای اجرای تاکتیک‌ها و سیستم‌های نوین توسط مربیان وجود نداشته و این می‌تواند یک آسیبی باشد به ارکان فوتبال و البته این یک تفاوت بزرگ است با جام‌های‌جهانی گذشته.
چه نقاط قوت و دستاوردی را تا به اینجا از جام‌جهانی قطر مشاهده کرده‌اید؟
همین که رقابت‌ها در یک کشور آسیایی و به‌ویژه در یک کشور عربی برگزار می‌شود به نظر من این موضوع بسیار خوشایند است. ضمن اینکه این کشور عربی با ما رابطه بسیار خوبی دارد و این موضوع به نظر من برای ما و کشور ایران می‌تواند یک آورده خوب را به همراه داشته باشد چراکه ما می‌توانیم بعد از برگزاری این رقابت‌ها از ظرفیت‌های جام‌جهانی استفاده لازم را ببریم. همچنین می‌دانیم که باید برای فراهم کردن امکانات مدرن سخت‌افزاری باید چقدر تلاش کنیم و این موضوع را امروز به عینه در کشور قطر می‌بینیم و امیدوار مسئولان کشور ما بتوانند از چنین الگوهایی که در کشور قطر وجود دارد نهایت استفاده را برای فوتبال‌مان ببرند.
در دو دوری که رقابت‌های جام‌جهانی برگزار شده و شروع دور سوم که تکلیف تیم‌های صعود‌کننده را مشخص می‌کند نکات جالب یا خاصی را هم دیده‌اید؟
از اتفاقات خاص می‌توان به برتری تیم‌های عربستان و ژاپن مقابل قدرت‌های برتر فوتبال دنیا مثل آرژانتین و آلمان اشاره کرد. همچنین شکست پرگل تیم ملی مقابل انگلیس نیز از اتفاقات عجیب و خاص جام‌جهانی تا اینجای کار محسوب شود؛ چراکه من معتقدم تفاوت فوتبال ما با انگلیس شش گل نیست و این موضوع یک‌مقدار همه را شوکه کرد. اما بالاخره فوتبال بازی می‌کنیم و در فوتبال هر اتفاقی ممکن است رقم بخورد و اگر نتوانید خودتان را خوب حفظ بکنید و روی مسائل ذهنی خوب تمرکز کنید این اتفاقات برای شما می‌افتد. مهم این است که این شکست به ما درس بزرگی داد که بتوانیم خودمان را از این ورطه نجات بدهیم و با بازی خوبی که مقابل ولز انجام دادیم و این تیم را شکست دادیم دوباره به جام برگردیم. البته همین موضوع یعنی بازگشت به جام می‌تواند جزء توانایی‌های فنی، فردی و تاکتیکی تیم ملی و هوش و ذکاوت سرمربی آن باشد که توانستیم این کار را انجام بدهیم و به جام برگردیم تا بتوانیم اندیشه‌ها و تفکرات خودمان را در ادامه خیلی خوب نشان بدهیم. این نشان‌دهنده این است که ما ظرفیت‌های بزرگی داریم و می‌توانیم به آنها اتکا کنیم.
تا اینجای کار چه تیم‌هایی را در حد و اندازه‌های قهرمانی جام‌جهانی دیده‌اید؟
تا اینجای کار کشورهایی مثل کرواسی، فرانسه و اسپانیا بسیار قدرتمند نشان داده‌اند و کشورهای آفریقایی مثل مراکش هم فوتبال خوبی را ارائه کرده‌اند و شاید بتوان آنها را جزء مدعیان قرار داد. همچنین کشورهایی مثل آرژانتین و آلمان تا اینجای کار از فوتبال خود و اسم‌ورسمی که در دنیای فوتبال دارند به دور بودند اما مطمئن باشید همین تیم‌ها هم روزبه‌روز بهتر می‌شوند و می‌توانند جزء مدعیان قهرمانی قرار بگیرند.
چه تفاوت‌هایی را بین جام‌جهانی قطر با جام‌های قبلی می‌بینید؟ آیا شاخصه یا نقطه‌عطفی در جام‌جهانی ۲۰۲۲ وجود دارد که در جام‌های قبلی آن را ندیده باشیم؟
جام‌جهانی قطر اسم‌های بزرگ کم دارد مضاف بر اینکه استقبال کمتری هم نسبت به جام‌های‌جهانی قبلی از مسابقات صورت گرفته و اقبال عمومی مردم به این رقابت‌ها کمتر شده است. در کل به نظر من جام‌جهانی امسال ظرفیت و توانمندی و قابلیت‌های کشورهای آسیایی را به رخ کشورهای اروپایی و مدرن کشیده که فوتبال آسیا هم چه از لحاظ سخت‌افزاری و چه از لحاظ فوتبالی می‌تواند به این کشورها نزدیک شود.
جام‌جهانی امسال در حالی برگزار می‌شود که شاهد جنگ‌های روانی قبل از برگزاری رقابت‌ها بین کشورهای مختلف هستیم از جمله کشورهای گروه ایران و بین رقبای کشورمان که سعی می‌کنند با جنگ روانی قبل از آغاز بازی‌ها روی تمرکز و روان بازیکنان ایران تاثیر بگذارند. این جنگ‌های روانی امروز در فوتبال روز دنیا چقدر می‌توانند در نتیجه تاثیر‌گذار باشند؟
در هر صورت اینها روش‌های نوینی هستند که دارد وارد فوتبال می‌شوند اما فوتبال کاملا نسبت به این قضایا واقف است چون همه‌چیز فوتبال جنگ فیزیکی نیست و جنگ روانی در زمین هم شامل حال این رشته ورزشی می‌شود. فوتبال ورزشی هست که نه‌تنها جسم، فیزیک و بدن بلکه روی ذهن و روح و روان هم تاثیر می‌گذارد. زمانی که این صحبت‌ها می‌شود و این جنگ‌های روانی صورت می‌گیرد حتما تخریب ذهنی مدنظر هست تا بتوانند درصدی از تمرکز تیم مقابل را به‌هم بزنند تا با این موضوع شاید بتوانند از پیش‌برنده باشند. در هر صورت برخی حریفان سعی می‌کنند با این روش‌ها قبل از شروع بازی حاشیه‌هایی را برای ما ایجاد کنند تا به این وسیله بتوانند تمرکزمان را برهم زده و نهایت استفاده را از این شرایط ببرند. این موضوع به نظرم یک سلاحی هست که امروز در فوتبال از آن استفاده می‌شود؛ هرچند سلاح مناسبی نیست اما می‌تواند برای برخی از تیم‌ها اثرگذار باشد.
به عقیده شما تیم ملی فوتبال ایران باید بعد از جام‌جهانی با کارلوس کی‌روش سرمربی تیم ملی ادامه بدهد یا به فکر جایگزین وی باشیم؟
در هر صورت کی‌روش ثابت کرد که مربی‌ای هست که می‌تواند شرایط و اوضاع تیم را در روزهای سخت هم بهبود ببخشد. او توانمندی‌های بالایی دارد. مربی که حدود ۷۰ سال سن دارد دارای تجربه وافری است که می‌تواند از این تجربه زیاد و با روش‌های انگیزشی که استفاده می‌کند بازیکنان را طوری به حرکت وادار کند که انگار خودش دارد در زمین فعالیت می‌کند. این موضوع نقطه قوت کی‌روش است که استاد جنگ ذهنی به شمار می‌رود و در فوتبال هم جنگ ذهنی خیلی کارساز و اثرگذار است و از این اثر‌گذاری می‌توانیم ما برای اهداف فوتبالی خودمان نهایت استفاده را از وجود وی ببریم.