هجدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت همچنان به کار خود ادامه می‌دهد. تفاوت عمده این دوره از جشنواره با دیگر رویدادهای جشنواره‌ای در چگونگی برگزاری آن است. این دوره از جشنواره تئاتر مقاومت طبق برنامه‌ریزی قرار شد که در چند بخش و با فاصله‌های زمانی برگزار شود.
نخستین گام این جشنواره در کشور عراق و در ایام اربعین شکل گرفت. سیزده گروه به عراق رفتند و اجراهایشان را در مسیر پیاده‌روی اربعین برگزار کردند. اتفاقی که با بازخوردهای جذابی از سوی زائران کربلا همراه بود. 120 هنرمند در این رویداد حضور داشتند که با نام «زخم عتیق» برگزار شد.
پس از آن نوبت به اجرای بخش خیابانی رسید. این بخش در یزد برگزار شد. 13 گروه به یزد رفتند و طی چند روز اجراهایشان را در این استان برگزار کردند. در پایان هم اختتامیه این بخش برگزار شد و برگزیدگان معرفی شدند.
سیاستی که امسال در جشنواره تئاتر مقاومت درپیش گرفته شده بر تمرکززدایی از پایتخت استوار است. از این‌روست که هر بخش از جشنواره در یکی از استان‌های کشور برگزار می‌شود.
مقصد سوم جشنواره تئاتر مقاومت، شیراز بود. گروه‌های بخش «رادیوتئاتر» به استان فارس رفتند تا از 17 تا 19 آبان 1401 اجراهایشان را در شیراز به صحنه ببرند. این بخش با اجرای یازده گروه از استان‌های مختلف کشور همراه بود. روز پنجشنبه 19 آبان هم اختتامیه این بخش برگزار و برگزیدگان معرفی شدند.
تقدیر از آرتین؛ نقطه‌عطف جشنواره تئاتر مقاومت
مراسم اختتامیه بخشِ رادیوتئاتر در شیراز اتفاق ویژه‌ای داشت. هنوز مدت زیادی از حمله تروریستی به شاهچراغ نگذشته است. حمله‌ای که موجب شهادت بسیاری از هموطنان‌مان شد. در این حمله تروریستی که از سوی گروهک «داعش» انجام شد، کودکی به نام آرتین، پدر، مادر و برادر خود را ازدست داد. از آن زمان بود که آرتین به‌عنوان نمادی از مقاومت در سطح جامعه مطرح شد. حالا و در مراسم اختتامیه بخش رادیوتئاتر در جشنواره تئاتر مقاومت، آرتین به‌عنوان میهمان ویژه دعوت شده و از او تقدیر شد.
در ادامه گفت‌وگوهایی را با کارگردان نمایش «گره آخر» و «روایت ناتمام زیبای خط‌خطی» را خواهیم خواند که در بخش رادیوتئاتر هجدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت اجرا خواهند شد.
کارگردان نمایش «گره آخر»:افزودن بخش «رادیوتئاتر» به جشنواره مقاومت یک اقدام درست بود
نمایش «گره آخر» یکی از نمایش‌های راه‌یافته به بخش نهایی هجدهمین جشنواره تئاتر مقاومت است. بهنام میرازیی کاگردان این نمایش، رادیوتئاتر را ظرفیت مهمی برای انتقال مفاهیم ارزشمند دفاع مقدس و مقاومت دانست و تاکید کرد: «معتقدم رادیو برخلاف تلویزیون هنوز مخاطبین خودش را حفظ کرده است لذا اضافه شدن بخش رادیوتئاتر به جشنواره مقاومت اقدام درستی است.»
کارگردان نمایش «گره آخر» که فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصه نمایش از سال 1373 شروع کرده است، گفت:«من در عرصه‌های نمایشنامه‌نویسی، کارگردانی، طراحی صحنه و بازیگری در رویدادهای مختلف هنرهای نمایشی کشورمان حضور و فعالیت مستمر داشته‌ام. از سال 1368 عضو انجمن نمایش کردستان بوده‌ام و فعالیت‌های آموزشی مختلفی داشته‌ام و از سال 1382 به مدت 5 سال کارشناس نمایش حوزه هنری استان همدان بوده‌ام و مسئولیت تئاتر بسیج را نیز در کارنامه دارم و چندسالی است انجمن تئاتر معلولین استان همدان را راه‌اندازی کرده‌ایم.»
وی با اشاره به حضور در جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت و سطح کیفی این رویداد مهم نمایشی گفت: «من این جشنواره را از زمانی که عنوان دفاع مقدس داشت می‌شناسم و چندین دوره در بخش‌های مختلف خیابانی و صحنه‌ای آن شرکت داشته‌ام و کار ارسال کرده‌ام. جشنواره تئاتر مقاومت ازجمله رویدادهای هنرهای نمایشی است که همواره استمرار داشته است و حرف برای گفتن دارد لذا گروه‌های زیادی طی سال تلاش می‌کنند به این رویداد کار ارسال کنند.»
کارگردان نمایش رادیویی «گره آخر» پرداختن جشنواره تئاتر مقاومت به بخش بین‌الملل را مهم و ضروری دانست و تاکید کرد: «بین‌المللی شدن جشنواره تئاتر مقاومت قطعا موجب اعتبار برای این رویداد خواهد بود و برای تئاتر ایران و منطقه ارزشمند است البته زمینه پرداختن به موضوع مقاومت در سطح کشورهای جریان مقاومت و همسایه وجود دارد و مواد خام بسیاری در موضوع مقاومت و دفاع مقدس هنوز وجود دارد که به آنها پرداخته نشده است و نیازمند تحقیق و پژوهش هستند.»
میرزایی درخصوص انگیزه خود برای حضور در جشنواره تئاتر مقاومت عنوان کرد: «دو سالی بود که به‌خاطر کرونا شرایط فعالیت هنری و عرصه هنرهای نمایشی وجود نداشت و عملا کار فرهنگی و هنری تعطیل بود و زمانی که فراخوان جشنواره اعلام شد من در دو بخش تله‌تئاتر و رادیوتئاتر اثر ارسال کردم که خوشبختانه در بخش رادیوتئاتر کار من پذیرفته شد. «گره آخر» اولین تجربه کار رادیویی من است که خوشبختانه بعد از مرحله پذیرش، تحقیقات و پژوهش‌هایی انجام دادیم تا به شناخت دقیقی از نمایش رادیویی برسیم که امیدواریم تجربه اول ما مورد توجه قرار بگیرد.»
وی به مضمون نمایش «گره آخر» پرداخت و با بیان اینکه قصه این نمایش یک داستان عاشقانه دارد، افزود: «داستان کار ما مربوط به دختر و پسر جوانی است که بعد از اینکه فقط هفت روز از عقدشان می‌گذرد، پسر به جبهه می‌رود و سپس خبری از او نمی‌شود. دختر در این داستان دچار افسردگی می‌شود و در خیالش با این جوان ازدواج می‌کند و همه آن زندگی را که قصد داشت در واقعیت بسازد را در خیال تصور می‌کند. در این موقعیت به تهدیدی که جنگ برای هر کشوری می‌تواند به‌وجود بیاورد می‌پردازیم که ما نیز در این شرایط دوران دفاع مقدس را سپری کردیم و هنوز افراد زیادی هستند که منتظر فرزندان‌شان هستند تا از جنگ برگردند. انتظار و سختی‌ای که برای مادران و دلداران و زنانی که همسران‌شان را ازدست داده‌اند، محور این نمایش است.»
کارگردان نمایش رادیویی «گره آخر» درخصوص ظرفیت رادیو برای پرداختن به نمایش و موضوع مقاومت گفت: «اضافه شدن بخش رادیونمایش به جشنواره تئاتر مقاومت می‌تواند نوید این باشد که گروه‌هایی که ارتباطی با رادیو ندارند نیز می‌توانند در این زمینه فعالیت کنند و ظرفیت تئاتری‌های کشور به ظرفیت رادیو اضافه شود. در گذشته شناخت از نمایش رادیویی فقط برای کارمندهای رادیو بود اما این فعالیت بستر ارتباط با رادیو خواهد بود و معتقدیم رادیو برخلاف تلویزیون هنوز مخاطبین خودش را حفظ کرده است لذا اضافه شدن بخش رادیوتئاتر به جشنواره مقاومت مهم و جذاب است چراکه مخاطبان زیادی وجود دارند که رادیو را دنبال می‌کنند، به‌خاطر همین پرداختن به مفاهیم ایثار و شهادت در این بستر می‌تواند اثرگذار باشد.»
کارگردان نمایش «روایت ناتمام زیبای خط‌خطی»:حمایت از آثار نمایشی فاخر، تئاتر مقاومت را به اوج می‌رساند
نمایش «روایت ناتمام زیبای خط‌خطی» یکی‌دیگر از نمایش‌های راه‌یافته به بخش نهایی هجدهمین جشنواره تئاتر مقاومت است. بهاره کاظمی کارگردان نمایش «روایت ناتمام زیبای خط‌خطی» که فارغ‌التحصیل کارشناسی نمایش گرایش تئاتر کاربردی و دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی و مدرس تئاتر است، درباره فعالیت‌های نمایشی خود گفت: «شروع فعالیت هنری من از سال 1385و فعالیت در زمینه کارگردانی و تهیه‌کنندگی رادیو را از سال 1391 آغاز کرده‌ام.»
وی درباره تجارب خود در حوزه نمایش عنوان کرد: «کارگردانی برنامه روتین و نمایش‌های رادیویی مرکز قزوین، بازی در سریال و برنامه‌های مرکز قزوین، قریب 30 اجرای نمایش سطح شهر، بازیگر برتر استان در سال ۱۳۸۶، رتبه بازیگری در سال ۱۳۸۶در جشنواره منطقه‌ای شهرکرد، رتبه بازیگری در سال ۱۳۸۷ در استان، رتبه بازیگری در سال ۱۳۹۱ در استان و در جشنواره سراسری بسیج سمنان با نمایش «کبوترانه در آتش»، رتبه برتر بازیگری در جشنواره سراسری رضوی بجنورد در نمایش «چهارقدم»، رتبه برتر بازیگری در سال ۱۳۹۴در استان در نمایش «تصمیم با ساعت شنی در ساعت مقرر»، رتبه بازیگری در نمایش «جن‌گیری»، رتبه برتر بازیگری در نمایش «تالاب» و دو مدال بازیگری در نمایش رادیویی سراسری اکبر رادی تهران از عناوینی است که تاکنون کسب کرده‌ام.»
کاظمی به‌کارگیری زبان هنر در پرداختن به مسائل جامعه را ضروری دانست و افزود: «توسعه هنجار در جامعه در گرو توسعه فرهنگ و هنر است. فرهنگ و هنری که با ایثار و ارزش‌های اسلامی ما عجین شده است. آنچه امروز از دیگر اشکال فرهنگ مورد توجه قرار گرفته است پرکردن شکاف نسلی موجود درخصوص ارزش‌ها و ضدارزش‌هاست. تا زمانی که نسل جدید با مفهوم فرهنگ ایستادگی و ایثار را به‌درستی درک نکنند، تلاش‌های خط‌مشی‌گزاران راه به‌جایی نمی‌برد. وجود جشنواره‌ها و آیین‌های ملی‌مذهبی در قالب‌های مختلف در ترمیم این شکاف نقش سازنده‌ای دارند، البته مادامی که نسل مذکور درگیر این رخداد شود نه‌اینکه به‌عنوان مشاهده‌گر، فقط نظاره‌گر باشد. از سوی دیگر اختصاص اعتبار در طول سال و تولید و حمایت آثار فاخر دفاع مقدس می‌تواند جشنواره را در سال‌های بعد به نقطه اوج خود نزدیک کند.»
کارگردان نمایش «روایت ناتمام زیبای خط‌خطی» درخصوص موضوع نمایش خود گفت: «تغییر دغدغه‌های شهید مرتضی قربانزاده که با مواجه شدن با اتفاقات و حوادث پیرامون خود تا آخرین نفس در راه میهن خود ایستادگی کرد، محور و موضوع اصلی این نمایش است.»
وی ایستادگی و مقاومت تا لحظه آخر را پیام محوری این نمایش معرفی کرد و درباره مراحل شکل‌گیری کار گفت: «برای این نمایش پس از نگارش نمایشنامه، برای انتخاب به‌سراغ بازیگرانی رفتم که از قدرت خلاقیت بالاتری برخودار باشند زیرا این نمایش میان واقعیت و مجاز درحرکت بود و وجود بازیگران مسلط و توانمند را طلب می‌کرد. گروه ما به‌طور میانگین برای تولید یک اثر نمایشی به‌میزان نفرساعت ازپیش تعیین شده اکتفا نمی‌کند بلکه غایت تمرین، برای رسیدن به نقطه وحدت‌رویه گروه است. آنچه در این نمایش مورد توجه است تفکیک دو زمان در موقعیت دراماتیک نمایش بود. مهم‌ترین چالش گروه اجرایی جان‌بخشی دو شی موجود در اثر نمایشی بود. جان‌بخشی برای تلطیف زمان و توصیف مکان براساس روایت و ایجاد همزاد‌پنداری مخاطب بدون استفاده از ذهنی‌گرایی از چالش‌های اصلی نمایش است.