امید نظری گوهر، خبرنگار:حدفاصل 1589 روزه بین اتمام جام‌جهانی 2018 تا آغاز بیست‌و‌دومین دوره این رقابت‌ها باعث تغییرات زیادی در دنیای فوتبال شده است. در این مدت مسئولان امور فنی استراتژی‌ها و نکات جدید فنی را در تیم‌های تحت هدایت‌شان پیاده کرده‌اند. همچنین لیست تیم‌های حاضر در بزرگ‌ترین تورنمنت فوتبال جهان از 23 نفر به 26 بازیکن ارتقا یافته یا بعد از فراگیری بیماری کرونا عالی‌ترین نهاد فوتبال امکان 5 تعویض را برای تیم‌های ملی و باشگاهی فراهم کرده که همین موضوع نیز باعث تغییر دستور کار سرمربیان شده است.
گذشت زمان اما باعث نشده فوتبال ایران با تغییرات زیادی مواجه شود و براساس نیازش افراد گره‌گشای جدیدی را برای حضور در اقلیم یوزها برگزیند تا مثل ادوار 2014 و 2018 جام‌جهانی، فوتبال‌دوستان امیدوار باشند نبوغ و تجربه کارلوس کی‌روش که با حضور ستارگانی مثل مهدی طارمی، سردار آزمون و علیرضا جهانبخش توام شده اتفاقات خوشایندی را در روزهای پیش رو پدید آورد. بدون شک در دهه‌های اخیر یکی از رازهای موفقیت در رویدادهای مهم را می‌توان در برگزاری اردوهای تاثیرگذار و تدارک رقابت‌های مختلف با سطوح غیرهمسان جست‌وجو کرد تا بر همین اساس تقابل برابر نیکاراگوئه را نیز در زمره دیدارهایی که به پیشرفت تیم ملی کمک می‌کند قرار داد.
عبور از بدنسازی سخت
با تشخیص کی‌روش رقابت‌های لیگ برتر فوتبال بعد از اتمام هفته یازدهم در تاریخ 6 آبان به وضعیت تعطیلی درآمد و بعد از این تاریخ تنها دیدار استقلال- نساجی در سوپرجام و رقابت عقب‌افتاده ملوان- فولاد برگزار شد. تصمیمی که بخشی از آن برای آماده‌سازی بدن بازیکنان اعزامی به قطر گرفته شد و حالا به‌نظر می‌رسد با نزدیک شدن به آغاز جام‌جهانی دیدار برابر نیکاراگوئه فرصتی مغتنم است تا بازیکنان از زیر فشار بدنسازی خارج شوند و بیش از گذشته وارد فاز تاکتیکی شوند.
البته به‌طور قطع نباید کیفیت نه‌چندان قابل اعتنای نماینده کونکاکاف که با خواسته‌های فوتبال‌دوستان فاصله دارد را کتمان کرد. شاید اگر این دیدار تنها رقابت شاگردان کی‌روش پیش از آغاز جام‌جهانی بود، علاقه‌مندان تیم ملی می‌توانستند نسبت به برگزاری آن خرده بگیرند اما سرمربی پرتغالی قصد دارد با برگزاری دیدار مقابل شاگردان مارکو آنتونیو فیگروا تیمش را به وضعیت شادابی جسمانی برساند تا مقابل تونس تحت هدایت جلیل کادری بعد از پیاده کردن بالاترین بازدهی در مستطیل سبز با رفع آخرین ابهامات گام در جام‌جهانی 2022 بگذارند.
فرصت قبل از الک
تشخیص سرمربی 69 ساله تیم ملی باعث شده یوزهای ایرانی برای تقابل برابر انگلیس، ولز و آمریکا در پست دروازه‌بان روی علیرضا بیرانوند، حسین حسینی، امیر عابدزاده، پیام نیازمند و محمدرضا اخباری سرمایه‌گذاری کنند. فارغ از سنگربان فعلی باشگاه پونفرادینا که به دلیل حضور در سطح دوم لیگ فوتبال اسپانیا نمی‌تواند تیم ملی ایران را در تقابل برابر تیم رده 142 فدراسیون جهانی فوتبال همراهی کند، به‌نظر می‌رسد طبق شواهد و شناخت از افکار سرمربی اسبق رئال‌مادرید او هماورد برابر نماینده منطقه کونکاکاف را محلی برای عرض‌اندام حسینی، اخباری و نیازمند قرار داده تا با کوچک‌ترین لغزش مهر بطلان روی بلیت حضور سنگربانان فعلی استقلال، تراکتور و سپاهان در جام‌جهانی 2022 قطر بزند.
فرصت یا تهدید؟
جدا از حضور 4 سنگربان در اردوی تیم ملی، با تشخیص کی‌روش در روزهای منتهی به جام‌جهانی، سامان فلاح، مرتضی پورعلی‌گنجی، روزبه چشمی، ابوالفضل جلالی، شجاع خلیل‌زاده، حسین کنعانی‌زادگان، میلاد سرلک، وحید امیری، مهدی ترابی، امید ابراهیمی، رامین رضاییان و امید نورافکن جزء افراد حاضر در کمپ تیم ملی هستند که توجه ضمنی به اسامی باعث می‌شود علاقه‌مندان تیم ملی متوجه ترکیب غیرمتوازن تیم ملی روبه‌روی نیکاراگوئه شوند. پتانسیل بازیکنان داخلی در دسترس سرمربی پرتغالی و بازیکنان شاغل در لیگ ستارگان قطر به‌شدت در پست‌های دفاع میانی و هافبک دفاعی غنی است اما در خط حمله با فقر شدید دست‌و‌پنجه نرم می‌کند که این نکات در نگاه سطحی یک تهدید بزرگ پنداشته می‌شود اما می‌توان به چشم یک فرصت نیز به آن نگاه کرد.
کی‌روش برای رفع خلأهای احتمالی راهی به‌جز اتکا به بازیکنان امید و جوانان دعوت شده ندارد که این نکته یک خبر خوشحال‌کننده برای آینده است اما به‌طور قطع سرمربی یوزها برای روزهای پیش رو نیز برنامه‌ای حساب‌شده دارد. برای مثال حضور بازیکنی مثل وحید امیری در خط حمله می‌تواند تمرینی مناسب برای سنجش عیارهای ایران در یک‌سوم هجومی بدون پشتوانه به دوئل‌های هوایی باشد. همچنین فقدان حضور علیرضا جهانبخش و علی قلی‌زاده می‌تواند در دقایقی از بازی باعث حضور بازیکنان جوانان و امید مدنظر کی‌روش در پست وینگر راست و بعضی از لحظات منجر به قرار گرفتن افرادی مثل رامین رضاییان، وحید امیری و مهدی ترابی در این قسمت از مستطیل سبز شود.
تمرین استراتژی در یک دیدار سبک
از بین بازیکنان حاضر در آخرین تمرینات تیم ملی فوتبال ایران 5 بازیکن یعنی مرتضی پورعلی‌گنجی، سامان فلاح، حسین کنعانی‌زادگان، شجاع خلیل‌زاده و روزبه چشمی تخصص ویژه‌ای در پست دفاع میانی دارند. علاوه‌بر این ابوالفضل جلالی و امید نورافکن نیز در لباس استقلال و سپاهان حضور در پست دفاع میانی را تجربه کرده‌اند تا کی‌روش بتواند برابر حریفی نه‌چندان قدرتمند که خط حمله‌اش زهردار نیست استراتژی‌های تیم تحت هدایتش را در لحظات حمله با حضور 3 مدافع و در دقایقی که به پیله تدافعی رفته است با اتکا به 5 دفاع بسنجد. اهمیت سنجش این سیستم پیش از آغاز جام‌جهانی در لحظاتی به کار ایران خواهد آمد که شاگردان کی‌روش قصد مدیریت بازی و حفظ نتیجه را داشته باشند تا به‌نظر برسد براساس آشنایی از ظرفیت‌های فنی نماینده منطقه کونکاکاف، تقابل با تیم 142 رده بندی فیفا می‌تواند ارزش‌های ما را در این آرایش نمایان کند تا با شناخت بهتر از ظرفیت‌هایمان به‌طور کامل پرونده سود بردن از این سیستم را ببندیم یا با رفع نقاط ضعف احتمالی آن را در لحظات نیاز در دستور کار خود قرار دهیم.
الگو‌برداری از پروفسور
تمرین حفظ نتیجه تنها در حضور شاگردان با 3 مدافع میانی خلاصه نمی‌شود و یوزهای ایرانی می‌توانند همچون جام‌جهانی 2006 و 2014 یکی از مدافعین کناری خود را از میان بازیکنانی که کم نفوذ می‌کنند و قابلیت تدافعی بالا دارند انتخاب کنند. برحسب بازی‌ها و تمرینات اخیر می‌توان با احتمال خطای کم حضور رامین رضاییان و صادق محرمی را در پست دفاع راست پیش‌بینی کرد، برخلاف اسکوچیچ که ترجیح می‌داد از مدافعان میانی در این پست استفاده کند. البته این ظرفیت فنی برای 90 دقیقه رقابت برابر انگلیس، ولز و آمریکا کافی نیست چون هرلحظه تقابل برابر شاگردان گرت ساوتگیت، راب پیچ و گرگ برهالتر می‌تواند آبستن یک اتفاق خوشحال‌کننده یا غیرقابل پیش‌بینی باشد. درصورتی‌که شاگردان کی‌روش از حریف خود پیش بیفتند و تمایلی به استفاده از دفاع 3 نفره نداشته باشند یکی از حربه‌های مقابله با زهر حریفان سود بردن از بازیکنی مثل شجاع خلیل‌زاده است که در دوران حضور در پرسپولیس مدل 98-97 بارها به دلیل کمبود مهره و مصدومیت حسین ماهینی ناچار به حضور در پست دفاع راست شد و در تقابل ایران برابر کره‌جنوبی تا پیش از مصدومیت موفق شد در این پست به‌خوبی ستاره تاتنهام، سون هیونگ‌مین را کنترل کند.
درنهایت باید گفت اگرچه روی کاغذ بازی سختی در انتظار شاگردان کی‌روش نیست اما برخلاف تصورات این مسابقه فرصت خوبی برای سنجش نقاط ضعف و قوت بازیکنان حاضر در اردوی فعلی است که تعدادی‌شان از شانس بالایی برای بازی در ترکیب اصلی ایران در جام‌جهانی برخوردارند و برخی دیگر هم به‌عنوان بازیکن جایگزین فرصت بازی پیدا خواهند کرد.