امید نظری‌گوهر، خبرنگار: رقابت قهرمانی جهان 2022 در حالی برای کشتی آزاد ایران به اتمام رسید که دستاورد شاگردان درستکار کسب 2 طلا، 3 نقره و برنز بود. عملکردی که نسبت به دوره گذشته که حاصل تلاش کشتی‌گیران آزاد ایران 3 طلا، 3 نقره و 1 برنز بود در زمره نتایج ضعیف‌تر قرار می‌گیرد. فارغ از مرغوبیت کمتر مدال کشتی آزاد ایران نسبت به اسلو، ضعف بدنی اکثر کشتی‌گیران و برآورده‌نشدن توقعات از سوی علیرضا سرلک و حسن یزدانی باعث شد فرهیختگان به سراغ یکی از پیشکسوتان این رشته برود و دلایل عملکرد پرنوسان شاگردان درستکار را از قهرمان 1988 و 1992 آسیا در رشته کشتی آزاد جویا شود. گفت‌وگوی «فرهیختگان» با علیرضا لرستانی را در ادامه می‌خوانید.
عملکرد شاگردان درستکار تا چه حد توانست شما را به‌عنوان یک پیشکسوت خشنود و راضی کند؟
اگر بخواهیم نتیجه را در نظر بگیریم با کسب 2 طلا، 3 نقره و 2 برنز یعنی کسب 7 مدال نتیجه بد نبوده است ولی من توقع بیشتری از مربیان داشتم؛ به‌خصوص وقتی که می‌برند در مصاحبه‌هایشان می‌گویند ما کشتی‌گیر حریف را آنالیز کردیم و بردیم اما وقتی که می‌بازند صحبتی از آنالیز نمی‌کنند. ما نباید در فکر فریب مردم باشیم یا بخواهیم به مردم دروغ بگوییم، واقعیت را باید به مردم گفت و قشنگ با آنها صحبت کرد. ما بلد نیستیم آنالیز کنیم؛ هیچ‌کدام از مربیان ما آنالیز را بلد نیستند. سال گذشته اعلام کردند ما به آقای حسن یزدانی گفتیم دستش را زیر کتف ببرد و حریفش را آنالیز کردیم و کشتی را برد؛ امسال که دست زیر کتف برد و کشتی را باخت گفتند یزدانی تاکتیک اشتباهی را انتخاب کرد! مگر یزدانی سرخود تاکتیک را انتخاب کرده؟ با پیشنهاد شما و آنالیزی که کرده بودید امسال هم همان تاکتیک را پیاده کرد اما حالا نباید بگویند تاکتیک یزدانی اشتباه بود. واقعیت این است که کشتی‌گیران ایران در مقابل حریف‌های مستقیمشان باختند، کشتی‌گیران آمریکا حریفان مستقیم ما بودند و اکثرا ایرانی‌ها باختند. حالا درست است که 2 کشتی‌گیر ایران، آمریکا را شکست دادند ولی 4 کشتی‌گیر ما باختند. کشتی‌گیر 57 کیلوگرم ایران (سرلک) به کشتی‌گیر چینی باخت؛ چطور در این وزن آنالیز نمی‌کنیم ولی حالا در 65 کیلوگرم که (عموزاد) کشتی را می‌برد، می‌گوییم آنالیز کردیم. من فکر می‌کنم همه در فکر فریب مردم هستند و اصلا این موضوع قشنگ نیست.
کدام نقیصه باعث شد سرلک مقابل وانهائو زو غافلگیر شود و نتیجه را 6 بر 2 واگذار کند؟
وقتی به کشتی‌گیر چینی می‌بازیم که هیچ عنوانی حتی در سطح آسیا ندارد این موضوع خودش یک غافلگیری است. باید ببینیم کجای کار مربیان ایران ایراد داشته که نفر دوم سال گذشته که فینال را برگزار کرده الان حذف می‌شود. این شکست به کشتی‌گیر ربطی ندارد و به مربی ربط دارد که باید الان بگویند ما این اشتباه را کردیم. منتها در لحظاتی که تاکتیک اشتباه به کشتی‌گیر می‌گویند و کشتی‌گیر می‌بازد، نمی‌آیند عذرخواهی کنند و بگویند اشتباه کرده و تاکتیک اشتباهی را پیاده کرده‌اند. این موضوع اصلا قشنگ نیست که شکست‌ها را گردن کشتی‌گیر بیندازند و بگویند کشتی‌گیر روحیه نداشت و کم‌فروشی کرد و به لحاظ روانی آماده نبود.
دیوید تیلور نسبت به یزدانی چه نوع وجه تمایزی داشت که حاصل این دیدار دومین قهرمانی جهان کشتی‌گیر آمریکایی بود؟
هر طور حساب کنیم یزدانی بهتر از کشتی‌گیر حریف بود؛ منتها این‌قدر ما یک کشتی را برای یزدانی مهم می‌کنیم که من احساس می‌کنم ترس از باخت و اینکه با باخت شرمنده مردم شود باعث این شکست شد. اگر دقت کرده باشید همه کشتی‌گیران ایران ما وقتی که می‌بازند، می‌گویند با دوم یا سوم شدن شرمنده مردم شدیم. کدام شرمندگی شما رفتید کشتی گرفتید یا آدم می‌برد یا می‌بازد، این موضوع شرمندگی ندارد. این شرمندگی و خجالت باعث می‌شود همیشه پیش مردم احساس یاس داشته باشند و همیشه احساس کنند به مردم بدهکار هستند، این موضوع کشتی‌گیر را از نظر روانی نابود می‌کند. حسن یزدانی سال گذشته ریش‌هایش ریخته بود، علت این موضوع فشار روی او است. مردم ما آن‌قدر که از کشتی‌گیر انتظار دارند که کشتی‌گیران را از نظر روانی به هم می‌ریزند. کشتی‌گیر آمریکایی برایش مهم نیست، می‌گوید من می‌روم کشتی‌ام را می‌گیرم یا می‌برم یا می‌بازم؛ در آمریکا به این موضوعات اهمیت نمی‌دهند و می‌گویند این فرد تلاش خودش را کرد و حالا باخته است. وقتی شما روان درستی نداشته باشید این موضوع روی بدن شما نیز تاثیر می‌گذارد و از نظر بدنی نیز افت می‌کنید.
بدون شک جذاب‌ترین و جسورترین کشتی‌گیر ایرانی این دوره از مسابقات رحمان عموزاد بود. به نظر شما این بی‌پروایی بیش از اندازه نمی‌تواند در آینده برای او مشکل‌ساز شود؟
آن‌قدر توقعات زیاد می‌شود که سال بعد همین کشتی گیر نیز به مشکل می‌خورد؛ فرق یک جوان و باتجربه این است که جوان جویای نام است ولی از یک کشتی‌گیر با تجربه توقع داریم 5 الی 8 مدال طلا، نقره و برنز بگیرد. این‌قدر کشتی‌گیرها را بزرگ می‌کنیم که البته باید بگویم این موضوع حقشان است اما ناگهان با یک باخت نابودشان می‌کنیم. فردا نیز امکان دارد همین اتفاق برای عموزاد پیش بیاید. توقعات زیاد می‌شود و باید او در المپیک همه را شکست دهد که همین موضوع می‌تواند وی را دچار ترس از باخت می‌کند و در مسابقه، کشتی از دستش در می‌رود.
در یک سال منتهی به مسابقات قهرمانی جهان 2023 باید روی کدام تکنیک یا تاکتیک کار کنیم تا با صلابت در دوره بعد حاضر شویم؟
اکثر کشتی‌گیران وقتی کشتی را شروع می‌کنند از رده نونهالان یا زیر می‌گیرند یا بارانداز می‌زنند و بیشتر از این شما نباید توقع داشته باشید چون کشتی‌گیران به‌قدری که دوست ندارند پوئن بدهند طبیعتا در تمرین و مسابقه باریک‌بین می‌شوند یعنی به‌صورتی که تنها به یک فن نهایتا دو فن اتکا می‌کنند. پس به همین دلیل نباید توقع داشته باشیم کشتی‌گیری که در نونهالان یا نوجوانان چیزی را یاد گرفته بتوانیم آن را در بزرگسالان عوض کنیم. فقط می‌توانیم آنها را از لحاظ روانی آماده مسابقه کنیم و از نظر بدنی شرایط را طوری برای آنها رقم بزنیم که این افراد از نظر جسمانی آماده باشند و با آنها بتوانیم ارتباط عاطفی برقرار کنیم. اردوهای طولانی‌مدت به جز اینکه بدن کشتی‌گیران را فرسوده کند و از لحاظ روانی اذیت کند هیچ چیزی به همراه ندارد.
از دیدگاه شما برای المپیک پاریس بازگشت قاسم‌پور به دسته 86 کیلوگرم بهترین تصمیم ممکن است یا حضور در وزن 97 کیلوگرم؟
اگر به وزن 97 کیلوگرم برود بهتر است. ما باید کشتی‌گیران خود را از وزن‌کم‌کردن‌ها نجات دهیم و باید بچه‌ها مشاور داشته باشند. در کشتی فرنگی آن‌قدر بچه‌هایمان وزن کم می‌کردند که الان اتحادیه جهانی کشتی وزن کشی مسابقات را صبح روز مسابقه برگزار می‌کند که کشتی‌گیران وزن کم نکنند و نابود نشوند. منتها ما می‌بینیم کشتی‌گیران 5 الی 6 کیلوگرم وزنشان را کم می‌کنند و به کشتی‌گیرهای خیلی از خودشان ضعیف‌تر مثل سرلک می‌بازند. باید اجازه دهیم کشتی گیران به وزن‌های بیشتر برسند و نباید برای کسب نتیجه وزن کشتی‌گیر را 5 الی 6 کیلوگرم کم کنیم. این ایراداتی است که باید در برنامه‌ریزی فدراسیون برطرف شود. من به فدراسیون پیشنهاد می‌دهم مسابقات انتخابی را به‌صورتی بگذراند که همه کشتی‌گیران بتوانند مسابقه دهند و نباید با یک مسابقه کشتی‌گیر سنگین‌وزن ایران یا یزدانی انتخاب شوند. با یک مسابقه نمی‌توان مشخص کرد که بدن یک کشتی‌گیر آماده است یا نه، کسی که یک سال تمام مسابقه نداده چطور می‌توان با یک مسابقه بدن او را بسنجیم. شخصی که می‌خواهد 4 الی 5 دوره در مسابقات شرکت کند باید 2 الی 3 مسابقه در طی سال شرکت کرده باشد. نباید کشتی‌گیر را لای پنبه و زرورق نگه داریم و روز مسابقه او را به روی تشک بفرستیم.
صحبت پایانی؟
دلم می‌خواهد کشتی ما از این حرکت سینوسی بیرون آید. این چنین که سال‌هاست یک بار نتیجه خوب می‌گیریم یک بار نتیجه بد می‌گیریم. عملکرد باید جوری باشد که سالیان سال یکنواخت جلو برویم. کشتی ما باید آن‌قدر برنامه‌ریزی درستی داشته باشد که در المپیک‌ها نتیجه خوب بگیریم. وقتی در جهانی می‌توانیم طلا بگیریم در المپیک نیز می‌توانیم همین کار را تکرار کنیم، منتها برنامه‌ریزی ما اشتباه است و این موضوع بزرگ‌ترین اشکالی است که ما داریم.