فرهیختگان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین‌المللی کیش توسط سازمان منطقه آزاد کیش پلمب شد! این کوتاه‌ترین شیوه است برای بیان آنچه از یکشنبه تا سه‌شنبه در واحد کیش رخ داده اما کامل‌ترین نیست. از این یک جمله، نمی‌توان بدعهدی و بداخلاقی را منتقل کرد. نمی‌توان هتک‌حرمت دانشگاه را دریافت. نمی‌توان از آسیب‌هایش به جریان علمی و ضررهای دانشجویان واحد آن در پس این توقف فعالیت‌ها چیزی فهمید. نمی‌توان از نگاه‌های حیران مردم به سردر دانشگاه آزاد آگاه شد که خیره به برخوردهای تند با یک استاد دانشگاه مانده‌اند. اینها را باید در دل گزارش روایت کرد یا با تصاویر ضبط‌شده نشان داد که اگر تهدید آن مامور محترم و عصبانی نیروی انتظامی نبود شاید حالا نقل پیام‌ها و شبکه‌های اجتماعی شده بود. ما هم همان مسیر اول را انتخاب می‌کنیم.
پای دانشگاه آزاد چه زمان به کیش باز شد؟
حدود 12سال پیش یعنی در اواسط سال89 فعالیت دانشگاه آزاد اسلامی درقالب یک واحد بین‌المللی در جزیره کیش آغاز شد. در ابتدای فعالیت با تعداد محدودی از رشته‌ها پذیرش را شروع و رفته‌رفته جای خود را به‌عنوان یکی از مراکز اصلی آموزشی در این جغرافیا باز کرد تا الان که از حدود 2هزار دانشجو میزبانی می‌کند. اما آن مقدمه تلخ برای مرور خاطرات و گذشته یک واحد دانشگاهی نبوده و نیست؛ هرچند برای اطلاع از چرایی اتفاقات چند روز آخر در واحد کیش باید کمی از قول‌وقرارهای دانشگاه با مدیران منطقه آزاد دانست. از قرارداد مرداد94 که به موجب آن دانشگاه آزاد اسلامی ساختمان 530متری بلوار سنایی را از منطقه آزاد اسلامی اجاره می‌کند. قرارداد 5ساله‌ای که براساس تبصره ماده2 آن و مصوبه هیاتمدیره سازمان تا زمانی که استفاده از ملک توسط مستاجر با هدف آموزشی باشد قرارداد تمدید می‌شود.
چطور کار به بگیر و ببند رسید؟
جواب سوال را دو گونه می‌توان داد. یک بررسی رفتارها و رویکردهای اخیر سازمان منطقه آزاد که نمونه آن را می‌توان در ماجرای تخلیه مجتمع مسکونی نگین دید که به پیشنهاد اعطای چادر برای اسکان موقت ساکنانش در گرمای تابستان ختم شد که نه مساله این گزارش بوده و نه می‌توان ابعاد مختلف آن را در این مجال بررسی کرد. اما مدل دوم روند مذاکرات و تفاهم‌های صورت‌گرفته از سال نود و نهی است که زمان قرارداد اجاره ساختمان دانشگاه به پایان می‌رسد. اوایل مردادماه99 نشستی با حضور دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد و غلامحسین مظفری رئیس وقت سازمان منطقه آزاد کیش در سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد و تفاهمنامه‌ای به امضای دو طرف می‌رسد. سازمان منطقه آزاد کیش در این تفاهمنامه 6مورد تعهد را امضا کرده که بند۵ ماده۵ بر تمدید ۵ساله ساختمان مذکور تاکید می‌کند. جالب اینجاست که در متن این بند هم بار دیگر مصوبه هیاتمدیره مورد تاکید قرار گرفته و آمده: «...عطف به مصوبه هیاتمدیره سازمان منطقه آزاد کیش، مادامی که دانشگاه آزاد اسلامی در جزیره کیش فعالیت آموزشی انجام می‌دهد، با قرارداد تمدید شود.» قول‌وقرارهای دیگری هم در این بین مطرح می‌شود مثلا پیشنهاد راه‌اندازی شعبه‌ای از مدارس سما هم مطرح و طبق مذاکرات سه‌جانبه بین سازمان منطقه آزاد کیش، دانشگاه آزاد اسلامی و آموزش‌وپرورش و پیرو تفاهمنامه فی‌مابین، مقرر شده بود در همین مکان جهت رفاه حال کیشوندان و کمک به حوزه آموزش عمومی، مدرسه سما راه‌اندازی شود. جالب اینکه مجوزهای لازم از آموزش‌وپرورش و اداره نوسازی برای این موضوع برای ساختمان هم گرفته شده و مقرر شده بود از سال تحصیلی جدید این اتفاق دنبال شود، اما اتفاقات جور دیگری رقم می‌خورد.
مرغ تیم جدید سازمان یک‌پا دارد!
پس از تفاهمنامه قرار می‌شود با اضافه‌کردن الحاقیه‌ای تمدید قرارداد اجاره ساختمان دانشگاه، شکل رسمی‌تری به‌خود بگیرد. الحاقیه اگرچه به امضای رئیس اداره املاک و مستغلات سازمان هم می‌رسد اما در میان رفت‌وآمد مدیران منطقه آزاد امضانشده باقی می‌ماند. با وجود مصوبه هیاتمدیره، تاکید در اجاره‌نامه نخست و تفاهمنامه سال99 و حتی آماده‌شدن الحاقیه تمدید اجاره اما به ناگاه تیم جدید مدیریتی منطقه آزاد بدون اطلاع اقدام به طرح دعوی در دادگاه برای اخذ حکم تخلیه ساختمان می‌کنند و خردادماه امسال موفق به کسب حکم می‌شوند. این اتفاق درحالی صورت می‌گیرد که مذاکرات متعدد تلفنی و نامه‌نگاری‌ها با رئیس سازمان به‌طرز عجیبی به نتیجه نمی‌رسد! نتیجه آنکه یک‌ماه پس از گرفتن دستور تخلیه، 22تیرماه نیروی انتظامی حکم را به دانشگاه ابلاغ می‌کند تا یک‌هفته‌ای مجموعه دانشگاه آزاد تخلیه شود! اگرچه پیگیری‌های دانشگاه در سطوح مختلف با ارائه پیشنهادهای مختلفی دنبال می‌شود اما گویی مرغ منطقه آزاد یک‌پا بیشتر ندارد!
آمدیم که تعطیل کنیم!
خط‌ونشان‌های سازمان هرچه به اواخر مردادماه می‌رسد بیشتر می‌شود. صبح روز 29مردادماه ماموری از نیروی انتظامی به‌همراه تعدادی از کارمندان سازمان منطقه آزاد کیش با ورود به دفتر ریاست دانشگاه اقدام به پلمب بخشی از ساختمان دانشگاه کردند که دفتر ریاست، دبیرخانه، بخش‌های مالی و کارپردازی، آموزش و عمرانی در آن وجود دارد. علیرضا لرک که مسئولیت معاونت آموزشی‌وپژوهشی واحد را برعهده دارد در روایتی از ماجرای روز یکشنبه واحد به «فرهیختگان» می‌گوید: «سه نفر از سازمان منطقه آزاد به‌همراه یک مامور نیروی انتظامی وارد دانشگاه شدند. در گام اول خواستیم با دعوت به آرامش صحبت کنیم اما می‌خواستند با سرعت کار خودشان را انجام دهند. گفتیم که این مواجهه در شأن دانشگاه نیست. دانشگاه درحال فعالیت بوده و به هر حال مراجعات دارد که برای آنها هم اتفاق خوبی نیست. اما درنهایت با جلوگیری از مراجعه دانشجویان و هدایت کارمندان، روند اداری واحد را مختل کردند.» رضایی که 7سالی است مسئولیت اداره دفتر رئیس دانشگاه را برعهده دارد با اشاره به نحوه ورود ماموران می‌گوید: «حوالی ساعت10 بود که چند نفر به‌یکباره و با ایجاد ترس و وحشت وارد دفتر شدند و از ما خواستند تا سریع از ساختمان خارج شویم. از آنها خواستیم تا فرصتی به ما دهند که بتوانیم وسایل خودمان را جمع کنیم که حتی این درخواست ما را قبول نکردند.»
آن‌گونه که کارکنان دانشگاه روایت می‌کنند، طولی نمی‌کشد که ماموران حاضر در اتاق رئیس دانشگاه شروع به لیست‌برداری از وسایل و تجهیزات می‌کنند. یکی از کارکنان دانشگاه می‌گوید: «برای ما عجیب بود که حین صورت‌برداری از وسایل دفتر، مشغول خواندن نامه‌ها و مکتوبات موجود در دفتر شدند.»
مسئول دفتر رئیس دانشگاه اضافه می‌کند: «طبیعی است که در دفتر رئیس، پرونده‌های دانشجویان، استعلامات و نامه‌های محرمانه‌ای وجود دارد. بخشی از این نامه‌های موجود حاوی اطلاعات شخصی دانشجویان است که به شکل امانت نزد ما وجود دارد. مطالعه این موارد امر درستی نیست. توجه کنید که برخی ماموران حاضر در واقعه هم دانشجویان فعلی دانشگاه آزاد بودند و محیط جزیره کیش هم مانند شهرهای بزرگ نیست که افراد همدیگر را نشناسند. اتفاقا جمع حاضر و ساکن جزیره شناخته‌شده هستند و از احوالات هم اطلاع دارند. ما به این حرکت اعتراض کردیم اما در پاسخ با فریاد، تهدید به تشکیل پرونده برای بنده کردند.»
قدم بعدی تغییر قفل‌های اتاق‌های مختلف دیگر در ساختمان بود. یکی از کارکنان دانشگاه می‌گوید: «به‌حدی با عجله و سراسیمه نسبت به تغییر قفل‌ها اقدام کردند که اجازه آوردن کلیدها را نکردند. یک نفر قفل‌ها را باز می‌کرد و زبانه قفل را عوض کردند. با این اتفاق دسترسی به اطلاعات و سیستم‌ها قطع شد.»
مالک ساختمان هستید یا تجهیزات؟
از نحوه مراجعه و حضور ماموران سازمان منطقه آزاد روایت کردیم اما مشخص نیست با چه مجوزی و حتی به چه دلیلی تعدادی از افراد این سازمان پس از مراجعه اولیه بازهم در دفاتر اداری دانشگاه حضور پیدا کرده و از این تجهیزات استفاده کردند. برخی از افراد محلی ادعا کردند این موضوع خارج از ساعت اداری هم تکرار شده است. حضور عوامل سازمان در دفاتر اداری چه توجیهی دارد؟ چرا اجازه تخلیه اموال به دانشگاه داده نشده و در عوض آنها تهدید کردند که اموال دانشگاه ضبط‌شده یا حتی به انباری منتقل شود؟ آیا سازمان منطقه آزاد مسئولیت تعرض به تجهیزات را می‌پذیرد و درقبال آنچه در این دفاتر دانشگاه صورت می‌گیرد و عواقب آن احساس مسئولیت می‌کند؟
میز خدمت در هوای شرجی و گرمای 39درجه‌ای برپا شد اما...
رضایی که حالا امکان حضور در محل کار خودش را ندارد از چالش‌های پاسخ به دانشجویان سخن می‌گوید و ادامه می‌دهد: «توضیح دادیم که ما درحال کار هستیم و حجم کار با توجه به تعداد نیروها و تعدد دانشجویان قابل‌توجه است. الان فصل دفاع دانشجویان است. ممکن است به‌خاطر وقفه در فعالیت‌های اداری دفاع دانشجویان عقب بیفتد و ممکن است حتی دانشجو میلیونی متضرر شود. در واحد کیش به‌خاطر فاصله دانشجویان تا دانشگاه بخش زیادی از درخواست‌ها غیرحضوری از طریق سامانه تیکت یا تلفنی پاسخ داده می‌شود. حرکت فعلی روند پاسخگویی به دانشجویان را مختل کرده است. هریک تماس برای دانشجو ممکن به‌اندازه بلیت رفت‌وبرگشت هواپیما ارزش داشته باشد. دل‌مان برای دانشجویان می‌سوزد اما حتی اجازه پاسخ به تلفن‌ها را ندادند و گوش کسی بدهکار نبود.» کارکنان واحد کیش تلاش کردند با وجود مشکلات مختلف اما روند خدمت‌رسانی به دانشجویان قطع نشود و تداوم یابد. از این‌رو دو تن از کارکنان در میز خدمت‌های تعبیه‌شده درمقابل ورودی دانشگاه مستقر و پاسخگوی مراجعان دانشگاه شدند که با تداوم ماجرا در روز گذشته این روند هم متوقف شد.
اقدام علیه دانشگاه دو هفته قبل از آغاز سال تحصیلی
قرار بود عملیات ناتمام یکشنبه، فردای آن روز تکمیل شود که خبری از عوامل سازمان نمی‌شود. سه‌شنبه فعالیت‌های دانشگاه تا حدامکان دنبال می‌شود اما تعدادی از نیروهای انتظامی به دانشگاه مراجعه می‌کنند تا بخش دیگری از ساختمان واحد را هم پلمب کنند. گفت‌وگوی مسئولان دانشگاه با ماموران نیروی انتظامی کار را به جاهای باریک هدایت می‌کند. مسئول حراست واحد که درحال مذاکره بود کمی بعد با دستبند به‌سمت یکی از ماشین‌های نیروی انتظامی هدایت می‌شود. یکی از معاونان دانشگاه که تلاش می‌کند جلوی این اتفاق را بگیرد با برخورد تند ماموران به داخل ماشین هدایت می‌شود. حالا دیگر جلوی در دانشگاه بلوایی شده! کارکنان از یک‌سو هراسان و متعجب مانده‌اند و مردم نظاره‌گر برخوردهای تندی هستند که با آن شدت به‌نظر می‌رسید مواجه با مجرم است تا یک هیات‌علمی دانشگاه که تلاش داشته که با مدارا اتفاقات را اداره کند! با انتقال دو تن از کارکنان دانشگاه، طولی نمی‌کشد که بلوک سمت راست دانشگاه به سرنوشت بلوک سمت چپ، دچار و پلمب می‌شود تا رسما با اقدام منطقه آزاد فعالیت دانشگاه متوقف شود. البته برخلاف بار نخست این‌بار دانشگاه هم برچسب پلمبی بر درهای بخش‌های زده شد تا حداقل حراست از اطلاعات دانشجویان و اموال دانشگاه به شکل مطمئنی صورت پذیرد. تعطیلی واحد کیش درحالی صورت می‌گیرد که حدود 2هفته تا آغاز سال تحصیلی باقی مانده است و دانشگاه باید از این فرصت برای برآوردن تمهیدات و مقدمات حضور دانشجویان استفاده کند اما با حرکت اخیر سازمان منطقه آزاد کیش روند عادی فعالیت‌ها که دچار اختلال شده بود کاملا متوقف شد.
یکی بر سر شاخه بن می‌برید!
دانشگاه آزاد اسلامی یکی از نمادهای علمی جزیره کیش محسوب می‌شود. با گذشت زمان و استفاده از توان علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران، 88رشته دکتری و 125رشته کارشناسی‌ارشد در این واحد پوشش داده می‌شود. به‌جز حوزه تحصیلات تکمیلی، حدود 10رشته در مقاطع کارشناسی و کاردانی به شکل پیوسته و ناپیوسته هم‌اکنون میزبان دانشجویان علاقه‌مند است و به‌طور کلی توسط بیش از 300استاد از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران یا سایر دانشگاه‌های برجسته تدریس می‌شود. واحد کیش هم‌اکنون حدود 2700دانشجو دارد که اکثر آنها در مقطع تحصیلات تکمیلی مشغول به تحصیل هستند که به‌نظر می‌رسد بالاترین تعداد این مقاطع نسبت به سایر موسسات و مجموعه‌های آموزش عالی فعال در کیش از آن دانشگاه آزاد است و در تنوع رشته هم بی‌رقیب است. بسیاری از مدیران و کارکنان اداری منطقه آزاد دانشجوی دانشگاه آزاد بوده یا هستند. روند رشد دانشجویان دانشگاه آزاد در کیش حدود 400درصد رشد در سال1400 را نشان می‌دهد. تعداد دانشجویان بومی واحد کیش در تحصیلات تکمیلی حدود 10درصد هستند. به بیان دیگر، اکثریت دانشجویان مشغول به تحصیل برای فعالیت‌های آموزشی و گذراندن دوران تحصیل درحال تردد به این جزیره هستند و در اقتصاد این مجموعه نقش‌آفرینند. ازسوی دیگر با توجه خاص دانشگاه آزاد به منطق مختلف کشور و ساماندهی موضوعات امور پژوهشی دانشگاه براساس نیازهای منطقه‌ای، خروجی فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه پاسخ‌های علمی به مسائل مختلف جزیره کیش بوده که بیش از هرکس مورد استفاده و بهره‌برداری سازمان منطقه آزاد قرار می‌گیرد. اما با همه این تفاسیر مسیر موردنظر منطقه آزاد کیش، انتخاب عاقلانه‌ای نیست. مواجهه تند و تیز سازمان منطقه آزاد و بی‌حرمتی با یک نهاد علمی پرمخاطب مانند دانشگاه آزاد بیش از همه منطقه آزاد کیش را متضرر خواهد کرد و دود آتش آن در چشم جزیره کیش می‌رود. ضربه زدن به دانشگاه آزاد، ضربه به حیثیت منطقه آزاد است. با وجود این، نه در نحوه تعامل و مواجهه و نه عاقبت‌اندیشی به‌نظر می‌رسد خبری از تدبر و درایت در سازمان نیست که اگر بود به واسطه آورده گردشگر علمی برای جزیره هم این شیوه برخورد جدا از زیرپا گذاشتن اخلاق و حرمت دانشگاه به لحاظ منطق اقتصادی سودی برای سازمان منطقه آزاد ندارد.
در این رابطه بیشتر بخوانیم:
در منطقه آزاد کیش چه می‌گذرد؟(لینک)