راضیه فلاح، خبرنگار: سال 1363 واحد یاسوج تنها با 18 دانشجو و سه‌عضو هیات‌علمی کار خود را آغاز کرد، پس از آن واحدهای گچساران، دهدشت و مرکز بهمئی فعالیت خود را در این استان آغاز کردند. موقعیت جغرافیایی این استان وضعیت آب‌وهوایی بسیار ویژه‌ای را ایجاد کرده، به‌طوری‌که شهرستان یاسوج با آب‌وهوای سرد و شهرستان گچساران در نزدیکی استان بوشهر یکی از مناطق گرم کشور محسوب می‌شود. این استان با آنکه جزء استان‌ها محروم کشور محسوب می‌شود اما موقعیت خاص آن باعث شده به یکی از استان‌های ثروتمند تبدیل شود. با اوج گرفتن فعالیت‌های واحد یاسوج، مدیران وقت اقدام به تاسیس و ساخت پردیس دانشگاه در زمینی به مساحت 40 هکتار کردند که فاصله آن با شهر و وجود برخی مشکلات دیگر، امکان بهره‌برداری و استفاده دانشجویان و دانشگاهیان از این پردیس را تاکنون میسر نساخته است. درواقع اولین اقدام برای بهره‌برداری به سال 92 برمی‌گردد، زمانی که با انتقال برخی دانشجویان به این پردیس، مشکلات آن را بیش از گذشته خودنمایی کرد و درنهایت کاهش دانشجویان باعث شد پس از یک‌سال دوباره جریان تحصیل علم و دانش در فضای قدیمی واحد یاسوج ادامه یابد. در جریان سفر دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به استان کهگیلویه‌وبویراحمد، بازدید مفصلی هم از واحد یاسوج صورت می‌گیرد که منجر به یک تصمیم مهم می‌شود. رحیم اکرمی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج در این‌باره می‌گوید: «از دکتر طهرانچی برای بازدید از استان دعوت شد. سه روز قبل از حضور او، کارشناسانی از سازمان مرکزی در استان حاضر شدند و به بازدید از ساختمان پردیس پرداختند. درنتیجه تحقیق این گروه مشخص شد ساختمان قبلی دانشگاه در مرکز برای نیازهای مردم منطقه پاسخگو است و نیازی به مکان دیگر نبوده و ساختمان پردیس بلااستفاده است. دکتر طهرانچی نیز خود یک نیم روز به بازدید از ساختمان پردیس رفت که پس از این بازدید تصمیم بر آن شد تا این ساختمان به مرکز ملی آموزش‌های فرهنگی، مهارتی و فناورانه تغییر کاربری دهد.»
چرا پروژه متوقف شد؟
پیمانکاران ساخت مجموعه پردیس واحد یاسوج که از سال 88 تا 92 درگیر ساخت این مکان بودند، به‌دنبال مشخص شدن بلااستفاده بودن این مکان، پروژه ساختمانی را نیمه‌کاره رها کرده و بلاتکلیف مانده بودند. دکتر طهرانچی سال گذشته برای تغییر کاربری این مجموعه، دستور به تعیین‌تکلیف پیمانکاران را صادر کرد. اکرمی می‌گوید: «پس از دستور دکتر طهرانچی اقدامات لازم برای رضایت گرفتن از پیمانکاران انجام شد. اگر فعالیت مرکز جدید را قبل از گرفتن رضایت کامل از پیمانکاران باز می‌کردیم؛ ممکن بود مشکلات حقوقی پیش بیاید و آنها جلوی فعالیت دانشگاه را می‌گرفتند. درنتیجه با همکاری سازمان مرکزی دانشگاه آزاد و مدیر مرکز امور عمرانی سازمان دکتر سحابی با میانجی‌گری و تشکیل جلسات متعدد موافقت شاکیان با وصول حداقل‌های طلب جلب و با اعمال ماده 48 (گاهی پیش از اتمام کارهای موضوع قرارداد، کارفرما بدون آنکه تقصیری متوجه پیمانکار باشد، بنابر مصلحت خود یا علل دیگر، تصمیم به خاتمه پیمان می‌گیرد.) منازعه حل‌وفصل و سند رسمی این مرکز گرفته شد.»
پردیس واحد به مرکز ملی آموزش‌های فرهنگی، مهارتی و فناورانه تبدیل می‌شود
پس از این مرحله قرار شد مرکز ملی آموزش‌های فرهنگی، مهارتی و فناورانه فعالیت خود را در سه بخش مختلف پیگیری کند. قرار است برای بخش فرهنگی قسمتی را برای برگزاری انواع اردوهای فرهنگی، تربیتی و ورزشی اختصاص داده شود. برای بخش مهارتی نیز در نظر گرفته شد سازمان‌ها، صنایع استان و استان‌های همجوار دوره‌های مختلف آموزشی را با همکاری واحد علوم‌وتحقیقات تهران در این مکان برگزار کنند. بخش دیگر پردیس به پارک علم‌وفناوری دانشگاه آزاد استان کهگیلویه‌وبویراحمد برای استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان و هسته‌های فناور و خلاق تبدیل شد که از شهریور سال گذشته فعالیت بخشی از شرکت‌های دانش‌بنیان و هسته‌های فناور در قسمت‌های تکمیل‌شده این مکان منتقل و به‌نوعی فعالیت مرکز به‌صورت محدود آغاز شده است. شرکت‌هایی که در این پارک علم‌وفناوری مستقر می‌شوند از مزایایی مانند معافیت مالیاتی، امکانات پارک و دریافت وام کم‌بهره از صندوق پژوهش و نوآوری برخوردار می‌شوند. درحال‌حاضر یکی از شرکت‌هایی که به این مکان منتقل شده درحال تولید محصول کود ارگانیکی است که قابلیت آفت‌زدایی دارد و این شرکت درتلاش برای کسب مجوزهای تجاری‌سازی جهت تولید انبوه است. بیشتر کارهای لازم برای فعالیت رسمی پارک علم‌وفناوری استان انجام شده و با انعقاد تفاهمنامه سازمان مرکزی و وزارت علوم، امید است به‌زودی این پارک به‌صورت رسمی افتتاح شود.
راه‌اندازی کامل مرکز منوط به امضای تفاهمنامه اعتباری است
اکرمی درخصوص زمان افتتاح کامل این مرکز ملی می‌گوید: «راه‌اندازی کامل مجموعه نیز بستگی به تامین منابع مالی و تامین اعتبار دارد که براساس دستور دکتر طهرانچی در سفر سال گذشته مبلغ هفت‌میلیارد تومان برای تامین اعتبار از معاونت علمی به دانشگاه داده شد تا زیرساخت‌های بخش فناوری سریع‌تر آماده بهره‌برداری شوند. تفاهمنامه این تامین اعتبار تنظیم شده اما به‌علت برخی اختلافات بین دانشگاه واحد یاسوج، سازمان مرکزی دانشگاه آزاد و معاونت علمی این تفاهمنامه هنوز امضا نشده است.» وی از انعقاد تفاهمنامه تا پایان تیرماه خبر می‌دهد و می‌گوید که موضوع تفاهمنامه در راستای توسعه فناوری استان و استقرار شرکت‌های فناور در پارک علم‌وفناوری است. سه‌هکتار از زمین‌های مجموعه در اسفندماه گذشته زیرکشت نهال‌های مثمر رفت و امید است در سال‌های آینده میوه این نهال‌ها به‌ثمر نشیند و آیندگان از آن استفاده کنند. برای بخش دیگر فعالیت این مجموعه نیز سال‌گذشته یک تفاهمنامه همکاری بین دانشگاه آزاد یاسوج و واحد علوم‌وتحقیقات تهران منعقد شد که طبق این قرارداد دوره‌های مهارتی برای نیروهایی که در صنایع استان مشغول هستند مانند صنایع پتروشیمی برگزار شود. دانشگاه یاسوج به‌عنوان مجری برگزارکننده دوره‌ها باشد که به‌زودی انجام می‌شوند.
حوزه کشاورزی در واحد یاسوج تقویت می‌شود
اکرمی به تاکید دکتر طهرانچی بر طراحی و راه‌اندازی رشته مهندسی گلخانهای در سفرش به استان کهگیلویه‌وبویراحمد اشاره می‌کند و می‌گوید: «برای تایید رشته‌ها درحال‌حاضر به آمایش استانی توجه می‌شود و چندین مرحله دارد. از این رو پس از پیگیری‌های لازم برای اخذ مجوزها در واحد، طرح نهایی به شورای گسترش استان ارسال شد، پس از انجام بررسی‌های موردنظر طرح به شورای گسترش سازمان مرکزی دانشگاه آزاد ارسال شد. در این مرحله چون نیاز به آمایش دقیق بود و این کار بسیار زمان‌بر است، منتظریم طرح آمایش نهایی شود و تاییدیه آن صادر و این رشته را تاسیس کنیم. اگر این رشته تاسیس شود می‌توان اقدامات لازم را برای انجام مسائل فنی سازه، قلمه، حسابداری گلخانهای و قلمه رُز بریده پیش برد.»
وی در ادامه می‌گوید: «واحد یاسوج از سال‌های قبل در حوزه کشاورزی تعدادی از رشته‌ها را تدریس می‌کرد اما بعد از سفر دکتر طهرانچی بر پرورش گلخانهای گیاهان تاکید شد. دانشگاه زمین‌های زیادی دارد که می‌توان از آنها برای تاسیس مکان‌های جدید استفاده کرد. برای مثال مذاکراتی با یک شرکت دانش‌بنیان انجام شد که سابقه 10ساله در زمینه تولید دارو از گیاهان را دارد. یکی از زمین‌ها به این شرکت اختصاص داده شده و این زمین زیرکشت گیاهان دارویی رفته است. زمین دیگری نیز برای ساخت گلخانه در نظر گرفته شده، با آنکه پیگیری‌های زیادی با سرمایه‌گذاران انجام و جلسات مختلف نیز برگزار شده اما هنوز سرمایه‌گذار موردنظر برای ساخت گلخانه و پرورش گیاهان گلخانهای پیدا نشده است.» او تصریح می‌کند: «با آنکه آزمایشگاه‌های قوی در دانشگاه موجود است و به مرکز ملی آموزش‌های فرهنگی، مهارتی و فناورانه منتقل شده‌اند، نبود منابع مالی موردنیاز در تهیه وسایل دیگر آزمایشگاه‌ها تاثیر داشته‌اند. متاسفانه به‌لحاظ نبود منابع مالی توان تعویض یا تکمیل برخی دیگر از وسایل آزمایشگاهی نبود. طرح تولید نهال مرکبات، نشای مکانیزه و رُز شاخه بریده نیز از دیگر مواردی است که به‌علت کمبود نقدینگی معلق مانده تا منبع موردنظر تامین شود.»
دانشگاه آزاد اسلامی در ریل‌گذاری جدید خود تنها به ایجاد رشته‌های تازه و ساخت واحدهای جدید بسنده نکرده و به مسائل عمیق‌تری مانند آمایش اقتصادی هر منطقه نیز توجه کرده است. براساس این آمایش، هر استان با توجه به بسترهایی که برای تولید اشتغال و کارآفرینی دارد باید توجه کرده و براساس آنها اهداف واحد پیش برود. در آمایش اقتصادی فعالیت‌های اقتصادی مناسب هر منطقه کشف و احصا و براساس آنها سرمایه‌گذاری‌ها انجام می‌شود. برای مثال در استان کهگیلویه‌وبویراحمد باید توجه کرد که چه صنعتی باعث رونق اقتصادی و اشتغال‌آفرینی بیشتر می‌شود. اکرمی می‌گوید این استان برای تهیه سند آمایش اقتصادی و اجتماعی واحدهای یاسوج، گچساران و دهدشت اقدامات اولیه را انجام داده و درحال بررسی‌های دقیق‌تر است.
برنامه‌ریزی واحد دهدشت برای تقویت کشاورزی هوشمند و مکانیزه
دکتر طهرانچی در سفر سال‌گذشته تاکید ویژه‌ای برای فناور شدن کشاورزی در کهگیلویه‌وبویراحمد داشت حتی تاکید کرد دانشگاه واحد دهدشت ارتباطی بین رشته‌های کشاورزی و دیگر رشته‌ها مانند حسابداری، مدیریت بازرگانی و فروش ایجاد کند. یوسف عمرانی‌نژاد، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهدشت در این خصوص می‌گوید: «واحد دهدشت از سال گذشته به دو علت کم آب‌بر بودن و فرهنگسازی برای مردم منطقه در 3.5 هکتار مشغول به پرورش گل محمدی است. البته باید در نظر گرفت که این گیاه دوسال بعد از کاشت محصول می‌دهد و هنوز فصل برداشت دانشگاه نرسیده است حتی سعی بر ارتباط گرفتن با شرکت‌ها فناوری مانند کارخانه فرآوری گیاهان در شهر یاسوج شد که به‌صورت مستقیم این محصولات را فرآوری می‌کنند تا بتوانیم محصول را به‌صورت مستقیم برای فرآوری و تولید اسانس عرضه شود.» به گفته او همچنین واحد دهدشت تلاش دارد بتواند با کمک جهاد کشاورزی استان، پنج‌هکتار از زمین‌های کشاورزی واحد را برای آبیاری تحت‌فشار آماده کند برای اجرای این طرح مکاتبات مربوط صورت گرفته است و با موافقت مدیر جهاد کشاورزی کارهای آن انجام خواهد شد.
عمرانی‌نژاد با بیان اینکه در این شهرستان جوانان علاقه‌ای به تحصیل در رشته کشاورزی ندارند، می‌گوید: «اقتصاد منطقه دهدشت بر پایه کشاورزی و دامداری است اما به‌علت آنکه در این شهرستان کشاورزی به‌صورت سنتی انجام می‌شود، جوانان منطقه علاقه‌ای به تحصیل در این رشته‌ها و رشته‌های مربوط به آن را ندارند و استقبال بسیار کمی وجود دارد. راه رهایی از مشکل نیز استفاده از کشاورزی هوشمند و مکانیزه است که واحد دهدشت تلاش دارد با تاسیس گلخانه مکانیزه قدم نخست را بردارد.» آن‌طور که عمرانی‌نژاد گفته است مکاتبات اولیه برای اخذ مجوز تاسیس گلخانه مکانیزه انجام‌شده و امید است با جذب سرمایه‌گذار این امر محقق شود.