ندا اظهری، مترجم: پهپادها به‌عنوان هواپیماهای بدون‌سرنشین سیستم‌های کنترل از راه دوری هستند که با استفاده از برنامه‌های نرم‌افزاری قابل‌کنترل هستند. این پرنده‌های بدون‌سرنشین اغلب در موارد نظامی مورد استفاده قرار می‌گیرند و در ابتدا برای تمرین اهداف ضدهوایی، جمع‌آوری اطلاعات و نیز به‌عنوان سکوهای تسهیلاتی به‌کار می‌رفتند. درحال‌حاضر از هواپیماهای بدون‌سرنشین در نقش‌های غیرنظامی مختلفی چون جست‌وجو و نجات، نظارت، کنترل ترافیک، کنترل آب‌وهوا، آتش‌نشانی، استفاده‌های شخصی، تصویربرداری‌های پهپادی، ثبت ویدئویی، کشاورزی و خدمات ارسال کالا استفاده می‌شود. با توجه به گسترش کاربرد پهپادها، متخصصان استفاده از این پرنده‌ها نیز باید به‌تناسب رشد این فناوری در دنیا تربیت شوند؛ از این رو دانشگاه‌ها چندسالی است که دروس مربوط به این فناوری را جزء واحدهای آموزشی خود گنجانده‌اند تا متخصصانی همه‌کاره وارد بازار کنند.
چشم‌انداز؛ 501 میلیارد درآمد تا 6 سال آینده
به گزارش techtarget، تحقیقات صورت‌گرفته پیش‌بینی کرده‌اند که درآمد حاصل از بازار پهپادهای تجاری در سال 2028 به رقمی بالغ‌بر 501.4میلیارد دلار خواهد رسید که در مقایسه با 20.8میلیارد دلار در سال 2021 رشد چشمگیری خواهد داشت. مطالعات دیگری هم که در این راستا انجام‌شده نشان می‌دهد که بازار خدمات پهپادها تا سال 2026 تا 40.7میلیارد دلار رشد خواهد کرد که نسبت به رقم 13.9میلیارد دلار در سال 2021 با رشد قابل‌توجهی روبه‌رو خواهد شد.
پهپادها 100 هزار شغل ایجاد می‌کنند
انجمن سیستم‌های خودروهای بین‌المللی بدون‌سرنشین پیش‌بینی کرده که با توجه به رشد قابل‌ملاحظه‌ای که دنیا در این بخش شاهد آن است، صنعت پهپادها تا سال 2025 بیش از 100 هزار شغل را ایجاد می‌کند. هواپیماهای بدون‌سرنشین و پهپادها بخشی از کسب‌وکارها و سازمان‌های دولتی را به‌خود اختصاص داده‌اند. انتظار می‌رود تحول این فناوری‌ها مانند فناوری 5G، واقعیت افزوده و دید کامپیوتری باعث رشد بازار پهپادها و بهبود ارتباطاتی شوند. استفاده از هر دو نوع پهپادهای شخصی و تجاری افزایش‌یافته و آژانس‌های دولتی از قوانین و مقررات حاکم بر این پرنده‌های بدون‌سرنشین پیروی می‌کنند.
اقتصاد پهپادها در اختیار چینی‌ها
گزارش‌ها حکایت دارد که بازار پهپاد چین در سال 2022 با درآمد حدود 1.27میلیارد دلار بالاترین درآمد در دنیا خواهد شد. پس از آن آمریکا با 1.24میلیارد و فرانسه با 150میلیون دلار درآمد حاصل از پهپادها بالاترین درآمد را از این صنعت از آن خود خواهند کرد، پس از این سه کشور، به ترتیب آلمان، انگلیس و استرالیا در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند.
چرا دانشگاه‌های آمریکا روی پهپادها سرمایه‌گذاری کردند؟
افزایش تولید سیستم‌های بدون‌سرنشین منجر به افزایش درآمد مازاد بیش از 82 میلیارد دلار می‌شود که تاثیر اقتصادی آن را بین سال‌های 2015- 2025 در آمریکا می‌توان مشاهده کرد. آموزش پهپادها درحال گسترش است و دانشگاه‌ها مدت‌هاست مراکز آموزشی را برای این صنعت هوایی راه‌اندازی کرده‌اند. آموزش رسمی برنامه‌های مرتبط به این پهپادها به دانشجویان و علاقه‌مندان به این فناوری کمک می‌کند، نقش مهمی در خلبانی و هدایت این پرنده‌های بدون‌سرنشین، طراحی و عملکردهای سیستم‌های بدون‌سرنشین، خلبان‌های پهپادهای نظامی و تحقیقاتی ایفا می‌کنند. افراد علاقه‌مند به این فناوری پیشرفته، ماشین‌های پرنده رباتیک و مهندسی سیستم‌های خودکار کنترل از راه دور با کسب مدرک تخصصی می‌توانند نسبت به پرواز این سیستم‌ها اقدام کنند.
آموزش‌های پهپادی انگلیس چگونه دنبال می‌شود؟
دانشگاه wrexham Glyndwr: به‌جرات می‌توان گفت که یکی از برترین دانشگاه‌های انگلیس در آموزش فناوری‌های پهپادها دانشگاه wrexham Glyndwr است. این دانشگاه فناوری موسوم را در مقطع کارشناسی‌ارشد ارائه می‌دهد. یک دانشجو در این دانشگاه می‌تواند در زمینه طراحی، ساخت، برنامه‌ریزی و پرواز یک پهپاد مهارت‌های لازم را به‌دست آورد. دانشجویانی که به‌طور تمام‌وقت در این دانشگاه تحصیل می‌کنند قادرند طی یک‌سال تمام مباحث مربوط به پهپادها را فراگیرند.
دانشگاه فناوری capital: این دانشگاه کاربردهای سیستم‌های بدون‌سرنشین را در مقطع دکتری براساس مدل آموزش اروپایی ارائه می‌دهد. این به آن معناست که دانشجویان به‌جای اینکه تنها کلاس‌های تئوریک صِرف را بگذرانند، قادر خواهند بود تحقیقات زمینه‌ای را در سیستم‌های بدون‌سرنشین انجام دهند که آنها را وارد چالش می‌کند. بعد از دو تا سه‌سال، پروژه‌های تحقیقاتی تکمیل‌شده در ژورنال‌های دانشگاهی منتشر می‌شوند. این کار می‌تواند همزمان با اتمام دوره دکتری، پیشرفتی در صنعت پهپادها ایجاد کند.
سیلیکون‌ولی پهپادها کجاست؟
دانشگاه داکوتای شمالی: ایالت داکوتای شمالی در آمریکا به سیلیکون‌ولی پهپادها معروف است. سایت آزمایشی واقع در دانشگاه این ایالت نخستین سایت برنامه‌ریزی شده از میان 6 سایت دیگر است که وارد فاز آزمایشی و عملیاتی شده است. همزمان با پیشرفت آموزش این رشته‌ها، دانشگاه داکوتای شمالی پیشگام و نخستین دانشکده در آمریکا بود که مدرک چهارساله خلبانی پهپاد را ارائه داد. اعضای هیات‌علمی این دانشگاه در اطلاعات جغرافیایی و تحقیقات حسگرهای کنترل از راه دور تمرکز می‌کنند. دانشجویانی که در این دانشگاه تحصیل می‌کنند باید سه واحد اصلی و یک واحد انتخابی را برای 12 امتیاز کلی به اتمام برسانند. واحدهای اصلی شامل سیستم‌های هوایی بدون‌سرنشین و حسگرهای کنترل از راه دور و آزمایشگاه می‌شوند. استادان این رشته‌های تحصیلی معمولا اطلاعات خود را در قالب سخنرانی، تحقیقات آزمایشگاهی، کارگاه‌ها و دروس آنلاین ارائه می‌دهند. دانشجویان با کسب اطلاعات لازم در زمینه‌های مختلفی چون طراحی سیستم‌های هوایی بدون‌سرنشین، قوانین و ملاحظات اخلاقی آن و چگونگی جمع‌آوری اطلاعات و محدودیت‌هایی که برای این پرنده‌ها وجود دارد، فارغ‌التحصیل می‌شوند.
دانشگاه امبری ریدل: این دانشگاه هم در مقطع کارشناسی و هم کارشناسی‌ارشد خدمات ارائه می‌دهد، دانشجویانی که طراحی و ساخت پهپاد یا پرواز این پرنده‌های بدون‌سرنشین را برای آینده شغلی خود در نظر گرفته باشند، می‌توانند وارد این دانشگاه شوند. یکی از حوزه‌های کارشناسی به علم سیستم‌های خودکار و بدون‌سرنشین می‌پردازد که در آن، فرد به‌عنوان خلبان یا اپراتور خدمت می‌کند و از این رو باید از حسگرها، برنامه‌ریزی‌های ماموریتی مطلع باشند. در حوزه کاربردهای سیستم‌های بدون‌سرنشین هم نه‌تنها به دامنه هوایی محدود نمی‌شود، بلکه روی رشد، توسعه نوآورانه و استفاده موثر از فناوری سیستم‌های بدون‌سرنشین متمرکز می‌شود. در مقطع کارشناسی‌ارشد سیستم‌های بدون‌سرنشین هم که فرد مدرک غیرمهندسی کسب می‌کند، روی موضوعاتی چون طراحی، مباحث اخلاقی و مدیریت سیستم‌ها متمرکز می‌شود. در مقطع کارشناسی‌ارشد سیستم‌های بدون‌سرنشین و مهندسی سیستم‌های خودکار، تجربه مهندسی در سیستم‌های بدون‌سرنشین به دانشجویان آموزش داده می‌شود. کلاس‌های این دانشگاه علاوه‌بر دوره‌های حضوری، به‌صورت آنلاین هم قابل‌استفاده است. آمارهای به‌دست‌آمده از دانشجویان فارغ‌التحصیل از این دانشگاه در رشته‌های مرتبط با فناوری پهپادها نشان می‌دهد که 93 درصد از فارغ‌التحصیلان این رشته از دانشگاه امبری ریدل جذب بازار کار می‌شوند.
دانشگاه ایالتی کانزاس: این دانشگاه به‌عنوان یکی از برترین دانشگاه‌های آمریکا در زمینه پرواز به‌شمار می‌رود. مقطع کارشناسی‌ارشد این دانشگاه در زمینه سیستم‌های هوایی بدون‌سرنشین بسیار مشهور است. این دانشگاه قراردادهایی هم با گارد کلی کانزاس و ارتش آمریکا منعقد کرده تا از طریق همکاری با آنها بتواند تحقیقات و پروازهای آزمایشی خود را انجام دهد و این تجربه یادگیری را برای دانشجویان دوچندان می‌کند. دروسی که در این رشته‌ها تدریس می‌شوند شامل دروس مربوط به پرواز هوایی و حفظ عملکرد سیستم‌های پرواز بدون‌سرنشین است. این واحد دانشجویان را برای مباحث فنی و موقعیت‌های مدیریتی در صنعت هواپیماهای بدون‌سرنشین خودکار آماده می‌کند. این پردیس دانشگاهی پلی‌تکنیک حدودا 97 درصد دانشجویان را دربرمی‌گیرد که 97 درصد از آنها وارد فاز اشتغال می‌شوند که عده‌ای از آنها بعد از فارغ‌التحصیلی وارد آموزش عالی و تدریس می‌شوند.
موسسات و مدارس فعال در کانادا
کانادا نیز از دیگر کشورهایی است که در زمینه تولید و استفاده از پهپادها فعالیت می‌کند. این کشور واحدهایی را در قالب دانشگاه به دانشجویان علاقه‌مند به این حوزه ارائه می‌دهد تا استعدادهای این حوزه بتوانند با کسب مدرک معتبر از این پرنده‌های بدون‌سرنشین استفاده کنند. آکادمی Altex نخستین مرکز کانادایی آموزش کار با پهپادهاست که از فناوری برای آموزش فناوری پهپادها استفاده می‌کند. علاوه‌بر این مدرسه پهپاد SUGU هم از دیگر مراکز برتر آموزشی در زمینه پهپادهای بدون‌سرنشین در کانادا محسوب می‌شود. این مرکز آموزش سازمان‌های عمومی را در استفاده بی‌خطر از این پرنده‌های کنترل از راه دور برعهده دارد. همچنین این مدرسه به دانشجویان امکان طراحی، ساخت و حتی پرواز پهپادها را آموزش می‌دهد. علاوه‌بر این موسسه کانادایی پهپادها نقش مهمی در آموزش دانشجویان برعهده دارد و هر آنچه آنها باید از یک پهپاد بیاموزند، به آنها یاد می‌دهند. افرادی که علاقه‌مند به تحصیل در دوره‌های آموزش استفاده از پهپادهای شخصی هستند، می‌توانند در دوره‌های پهپادهای میکرو ثبت‌نام کنند که طریقه استفاده از پهپادهای کوچک به آنها آموزش داده می‌شود.
پهپادها در کدام دانشگاه‌های استرالیا آشیانه دارند؟
دانشگاه استرالیای جنوبی با آموزش دانشجویان علاقه‌مند به استفاده از این پرنده‌های بدون سرنشین، به آنها امکان می‌دهد تا بتوانند با اطلاع از قوانین و مقررات استفاده از پهپادها، هر نوع پهپادی را هدایت کنند. این دانشگاه با همکاری بیش از 2500 شرکت در دنیا و ایجاد شبکه‌های ارزشمند، فرصتی طلایی را برای مشارکت و انجام پروژه‌های مشترک با شرکت‌های دنیا فراهم می‌کند. فارغ‌التحصیلان این دانشگاه معمولا متخصصان تازه‌واردی هستند که از تمام کشورهای دنیا در این دانشگاه تحصیل می‌کنند. علاوه‌بر این، دانشگاه «آدلاید» نخستین دانشگاه استرالیایی است که در امر آموزش دانشجو در زمینه ایجاد مهارت در دانشجویان نسبت به استفاده از فناوری‌های پهپاد اقدام کرد. در این دانشگاه، مرکزی به‌عنوان مرکز «پهپاد» راه‌اندازی شده که دوره‌های کوتاه‌مدتی را برای آموزش دانشجویان و فرصت‌هایی را برای کاربران پهپادها ارائه می‌دهد. این دانشگاه همزمان با محققان، دانشجویان و مدیران منابع طبیعی و شرکای صنعتی همکاری می‌کند تا خدمات مشاوره‌ای و تحقیقاتی را از آنها گرفته و راه‌حل‌های آموزشی را به کار گیرند. مرکز پهپاد این دانشگاه برای کاربران پهپاد این فرصت را ایجاد می‌کنند که با خلبانان، مربیان و محققان فعال در زمینه پرنده‌های بدون سرنشین ملاقات کرده و از اطلاعات و تجربیات آنها در این زمینه استفاده کنند.
چینی‌ها و آموزش فناوری پهپاد
دانشکده هوایی گوانگژو و مرکز UTC در سال 2017 در یک توافقنامه همکاری متعهد شده‌اند که مرکزی را برای آموزش‌های مشترک استعدادهای دانشجویی در عرصه پهپادهای بدون‌سرنشین راه‌اندازی کنند. هدف از این همکاری، آموزش دانشجویان متعدد در این حوزه و کشف استعدادهای بالقوه و بالا در زمینه کار با پهپادها عنوان شده است. این مرکز توانمندی‌های مشارکتی در پروژه‌های پهپادی را تقویت و توسعه صنعت پهپادها را تسهیل می‌کند. این مرکز به‌دلیل افزایش چشمگیر کاربردهای پهپادها در سال‌های اخیر راه‌اندازی شده است، بنابراین خلبان‌های کارآزموده و بااستعداد باید بتوانند با آموزش‌هایی که در این زمینه دیده‌اند، صنعت این حوزه را گسترش دهند. فارغ‌التحصیلان این مرکز می‌توانند در حوزه‌های کشاورزی، انرژی، قدرت، فیلمسازی، ارتباطات از راه دور و نقشه‌برداری مشغول به کار شوند. دانشکده هوایی گوانگژو نخستین دانشکده در چین است که به آموزش استعدادهای دانشجویی در این زمینه به‌منظور ارتقای استانداردهای صنعت هوایی اقدام کرده است.