محمود زارعی، پژوهشگر اقتصادی: از سال 1387 به استثنای سال 1392، اقتصاد محور اصلی نام‌های سال بوده است. در این میان در 6سال گذشته یعنی از سال 1396 تاکنون ابعاد مختلف تولید به‌عنوان نام سال انتخاب ‌شده‌اند. امسال نیز تولید دانش‌بنیان به‌عنوان هسته اصلی شعار سال از سوی رهبری انتخاب شده است. ایشان در آغاز سال در تبیین شعار امسال در سخنرانی خود برای تشریح اهمیت گسترش و فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان از صنعت کشاورزی مثال زدند و بر ورود شرکت‌های دانش‌بنیان به عرصه کشاورزی و حل چالش‌های اصلی آن اشاره کردند.
کشاورزی از چند بعد برای کشور حائز اهمیت است، نخستین آن موضوع امنیت غذایی و تضمین تامین پایدار مواد غذایی برای جمعیت 85 میلیونی کشور است. اگرچه امنیت غذایی برای هر کشوری حائز اهمیت است اما شرایط ایران و تقابل جبهه استکبار با انقلاب اسلامی سبب شده غرب از هر ابزاری برای فشار به مردم ایران بهره‌گیری کند، از تحریم نفت و بانک گرفته تا تحریم دارو، بنابراین دشمن قطعا از امنیت غذایی برای فشار به ایران چشم‌پوشی نخواهد کرد. از سوی دیگر تحولات یک سال گذشته در عرصه بین‌الملل یعنی جنگ روسیه و اوکراین که تامین‌کنندگان اصلی غلات و روغن جهان هستند، همچنین ذخیره‌سازی سرسام‌آور چین و خشکسالی گسترده در بسیاری از کشورها موجب برجسته‌تر شدن موضوع امنیت غذایی در جهان شده و ایجاد فرآیند پایدار تامین کالاهای اساسی در کشور ضروری و اجتناب‌ناپذیر کرده است.
بعد دیگر اهمیت کشاورزی برای کشور جنبه اشتغالزایی آن است. متاسفانه روند اشتغال بخش کشاورزی در کشور کاهشی بوده و جمعیت فعال در این حوزه رو به کاهش است. بررسی میزان اشتغال کشاورزی در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ نشان می‌دهد که مقدار کل اشتغال کشاورزی در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال قبل، حدود ۲۵۰ هزار نفر کاهش پیدا کرده است. مقدار کاهش اشتغال کشاورزی در مناطق روستایی در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸ (حدود ۲۵۳ هزار نفر)، بسیار بیشتر از افزایش جزئی اشتغال کشاورزی در مناطق شهری (حدود ۴ هزار نفر) بوده است.
جنبه بعدی اهمیت کشاورزی برای ایران، تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌های مکرر در کشور است. افزایش دمای زمین، سدسازی‌های گسترده ترکیه، کاهش میانگین بارندگی سالانه و اضافه برداشت از منابع آبی زیرزمینی کشور در سال‌های متمادی، بخش بزرگی از پهنه ایران را با تنش و بحران آبی مواجه کرده‌اند.
بنابراین علاوه‌بر اهمیت بخش کشاورزی، این بخش دارای چالش‌ها و مشکلات عدیده‌ای است. معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در گزارش‌های بخش کشاورزی مسائل استراتژیک این حوزه را در قالب هفت سرفصل جمع‌بندی کرده است. نخست تولید بذر، کود و آفتکش از طریق فناوری‌های روز دنیا به‌منظور رسیدن به محصول سالم‌تر و کشاورزی پایدار، دوم از دست رفتن حجم زیادی از محصولات و کاهش بهره‌وری به‌دلیل عدم اطلاع از وضعیت و نیازهای هر محصول، سوم وجود واسطه‌های متعدد و عدم دسترسی مستقیم به تامین‌کنندگان، مصرف‌کنندگان اصلی و تحولات بازار، چهارم پیچیدگی مدیریت یکپارچه و کارآمد فعالیت‌های کشاورزی، پنجم هدر رفتن مقدار زیادی از منابع ارزشمند مانند آب، کود و آفتکش در استفاده از روش‌های سنتی آبیاری و کوددهی، ششم محدودیت منابع و زمین برای تامین نیاز غذایی جمعیت رو به رشد و اثرات مخرب زیست‌محیطی فعالیت‌های گسترده‌ کشاورزی و دامداری (از بین رفتن جنگل‌ها و مراتع، فرسایش خاک، تولید گازهای گلخانه‌ای و...) و درنهایت هفتمین مساله بخش کشاورزی گران بودن بسیاری از تجهیزات نوین کشاورزی و عدم به‌صرفه بودن تهیه‌ آنها برای کشاورزان خرد است.
پاسخ به مسائل استراتژیک کشاورزی -همان‌گونه که رهبری نیز در بیانات خود در نوروز سال جاری به آن اشاره کردند- وظیفه راهبردی شرکت‌های دانش‌بنیان است. اما متاسفانه علی‌رغم اهمیت و عمق موضوعات حوزه کشاورزی تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این حوزه تنها 4درصد کل شرکت‌های دانش‌بنیان کشور را شامل می‌شود، یعنی تنها 287 شرکت از 6791 شرکت دانش‌بنیان ثبت‌شده در حوزه کشاورزی، فناوری زیستی و صنایع غذایی فعال هستند. البته باید این موضوع را هم در نظر داشت که در‌حال‌حاضر تمامی این شرکت‌ها به درآمد عملیاتی نرسیده‌اند یا به‌عبارت بهتر محصولات و خدمات خود را به‌صورت انبوه تولید و عرضه نکرده‌اند (از 6791 شرکت دانش‌بنیان کشور بنابر آمار معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، تنها 4368 شرکت دارای درآمد عملیاتی هستند و 2423 شرکت نوپا محسوب می‌‌شوند.) صنعت پرچالش کشاورزی کشور امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند ارائه راهکار از سوی مبتکران و جامعه دانشگاهی کشور است و شرکت‌های دانش‌بنیان فعلی هم از جهت کمیت و هم از جهت تنوع راهکاردهی، پاسخگوی نیازهای فعلی این حوزه نیستند. تجربه جهانی شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه کشاورزی حاکی از تنوع راهکاردهی و ورود جدی آنها به این حوزه برای بهبود وضعیت کشاورزی است. برخی از این تجربیات را می‌توان در قالب مواردی همچون تولید کودهای ریزمغذی و ارگانیک متناسب با هر محصول، تولید بذر و مقاوم‌سازی محصولات در برابر کم‌آبی، اندازه‌گیری مستمر میزان آب و مواد مغذی موردنیاز هر گیاه با استفاده از سنسورهای داخل خاک، اتصال بازیگران مختلف حوزه کشاورزی از طریق ایجاد شبکه‌های تخصصی، تسهیل فعالیت بازاریابی و فروش محصولات کشاورزی، ایجاد پلتفرم‌های آنلاین مشاوره، توسعه کشت بدون‌خاک برای کنترل مصرف آب و ایجاد پلتفرم‌های آنلاین اجاره تجهیزات کشاورزی دسته‌بندی  و از آنها برای حل مشکلات کشاورزی ایران الگوبرداری کرد.
بنابراین بخش دانشگاهی کشور به‌عنوان موتور محرک دانش از یک‌سو و شبکه سیاستگذاری و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان به‌ویژه معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری همچنین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باید با ریل‌گذاری، حمایت و سیاستگذاری زمینه‌ساز رشد شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه کشاورزی شوند. در صورت غفلت از این رویکرد، یعنی رشد، توسعه و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه کشاورزی، با توجه به مولفه‌های متعدد نظیر پیش‌بینی استمرار خشکسالی در کشور، افزایش جمعیت و استمرار داشتن تاثیر بحران‌های جهانی بر امنیت غذایی تا چندین سال، کشور هر سال بیشتر نیازمند واردات کالاهای اساسی نظیر غلات و روغن خواهد بود نیازمندی که غرب می‌تواند از آن به‌عنوان سلاحی علیه مردم ایران استفاده کند.