یازدهمین نشست الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت با حضور رئیس و اعضای شورای عالی و هیات‌رئیسه اندیشکدههای مرکز الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت برگزار شد. رئیس مرکز الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت در افتتاحیه این نشست گفت: «پیش‌نویس الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت پس از حدود ۱۱سال اندیشه‌ورزی و طراحی، در آستانه نهایی‌شدن برای تقدیم به رهبر معظم انقلاب اسلامی است.» صادق واعظ‌زاده در افتتاحیه یازدهمین نشست الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت گفت: «پیشرفت بدون اجرای الگو روی نخواهد داد و اجرای الگو بسی دشوارتر از طراحی الگوست، از این‌رو با توجه به تجربه اجرای اسناد برنامه‌ای کشور، دل‌نگرانی اندیشه‌ورزان و طراحان الگو برای اجرای الگو قابل درک است و حتی تردید یا بی‌اعتمادی برخی ناظران نسبت به اجرای موفق الگو دور از انتظار نیست.»
رئیس مرکز الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت خاطرنشان کرد: «همکاران گرامی نیک می‌دانند تقریبا هرگونه تمهیدی که در مرحله طراحی الگو برای موفقیت آن در مرحله اجرا لازم بود، صورت پذیرفت. این تمهیدات شامل مطالعه فرازوفرود پیشرفت ایران درطول تاریخ، آسیب‌شناسی اسناد برنامه‌ای کشور و مشکلات اجرای آنها، شناخت مسائل کشور در همه بخش‌ها، مطالعه مجموعه سیاست‌های کلی نظام، مطالعه تجارب توسعه در دنیا، آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، ارزیابی درونی پیش‌نویس الگوی کشور با سنجش شاخص‌های اساسی که در آغاز طراحی الگو تعیین‌شده بود، پاسخ به سوالات اساسی نسبت به پیشرفت و الگوی پیشرفت و شماری اقدامات دیگر. اینها غیر از مباحث نظری شامل تهیه مبانی و آرمان‌های الگو طبق آموزه‌های اسلامی، مطالعه سنت‌های الهی و مطالعه نظریه‌های توسعه در دنیا بود.»
وی ادامه داد: «پیشرفت، فقط با آماده‌بودن الگو محقق نمی‌شود، بلکه با کنش اجتماعی بلندمدت طبق آن و در مقیاس ملی اجرا می‌شود. هر کنشی به شناخت کافی نیاز دارد. شناخت علت کنش است. هرچه شناخت عمیق‌‌تر باشد، کنش قوی‌‌تر است. هر کنشگر باید از موضوع و جهت و هدف کنش شناخت کافی داشته باشد. کنش ملی برای پیشرفت به شناخت عمیق گروه بزرگی از کنشگران در لایه‌ها و بخش‌های مختلف در سطح کشور نیازمند است.»
وی افزود: «بدون شناخت مشترک کنشگران از مبانی، آرمان‌ها، رسالت و افق پیشرفت و شناخت هماهنگ آنها از تدبیرهای پیشرفت، تجربه اجرای ناقص و بعضا نادرست سیاست‌ها و اسناد برنامه‌ای کشور تکرار خواهد شد. با توجه به شخصیت و موقعیت اجتماعی کنشگران پیشرفت، رسیدن به شناخت عمیق، مشترک و هماهنگ کار ساده‌ای نیست. کسب این شناخت فرآیندی تدریجی است و با آماده‌شدن ذهن‌ها و اندیشه‌ها در جریانی از تبیین‌ها و همفکری‌ها فراهم می‌شود.»
واعظ‌زاده تصریح کرد: «با آگاهی قبلی نسبت به ضرورت و اهمیت این شناخت و فرآیند تعاملی آن بود که پیش‌نویس الگوی پیشرفت، برخلاف دیگر اسناد ملی، با مشارکت فراگیر و در جریان مباحث گسترده تهیه شد تا گروه بزرگی از شخصیت‌های فکری و علمی، علاوه‌بر تهیه پیش‌نویس الگو، برای تبیین الگو نیز آماده شوند. علما و استادان و صاحب‌نظران زیادی که در این مباحث مشارکت کردند، سرمایه ذی‌قیمتی برای پیشرفت کشور هستند و در آستانه اجرای الگو، سهم موثری در تقسیم کار ملی برای تحقق الگوی اسلامی‌ایرانی می‌توانند داشته باشند.»
وی اضافه کرد: «این نقش، تبیین و فراگیر ساختن شناخت نسبت به الگوی پیشرفت و تعمیق اندیشه پیشرفت با تداوم و تقویت اندیشه‌ورزی است که دو روی یک سکه‌اند. اندیشه پیشرفت مبدأ پیشرفت اجتماعی است و تداوم پیشرفت اجتماعی به تعمیق و نوآوری مستمر در عرصه اندیشه وابسته است. اندیشه‌ورزی نسبت به پیشرفت، عامل بالندگی پیشرفت و پیشگیری از غفلت نسبت به شرایط و رویدادهای جدید است. علاوه‌بر آن، اندیشه خود یک عرصه پیشرفت است و اهتمام به اندیشه‌ورزی عین پیشرفت است.»
رئیس مرکز الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت افزود: «تاریخ اندیشه در اسلام و ایران قله‌های رفیعی را در مقیاس جهانی به‌خود دیده و گنجینه کم‌نظیر و بسیار ارزشمندی را که حاوی نظریه‌ها و ایده‌های اساسی و ماندگار است، دراختیار دارد. اما متاسفانه قرن‌هاست که از طراوت و خلاقیت به‌دور مانده و به‌جز استثنائاتی چند، در دامنه آن قله‌های دیرین آرمیده و عمدتا نظاره‌گر عظمت آنها بوده و بیشتر به درس و بحث و شرح آنها بسنده کرده و جایگاه الهام‌بخش خویش را در جهان معاصر از دست داده است.»
واعظ‌زاده ادامه داد: «در تقسیم کار ملی برای پیشرفت، توجه به ارکان و نهادهای سیاستگذار و قانونگذار و برنامه‌ریز و مجری و ناظر و ارزیاب در نظام جهموری اسلامی ضروری است، اما نباید به تعیین مسئولیت‌های این ارکان و اجزا اکتفا کرد و نقش مردم و شخصیت‌های حقیقی و حقوقی غیردولتی را که بسی وسیع‌تر و در پیشرفت کشور موثرتر است، فراموش کرد. ازجمله نباید از عرصه اندیشه و اندیشمندان به‌عنوان نقش‌آفرینان این عرصه غفلت کرد. تقسیم کار در این عرصه، برخلاف بخش‌های حاکمیتی، مستلزم برنامه و اجرای رسمی نیست؛ اما به حمایت و ترغیب و استقبال و فضای مناسب و تسهیل ارتباطات بین‌المللی نیاز دارد که بعضا کار دولت به‌معنی وسیع آن است.»
وی تصریح کرد: «در آستانه آغاز پیشرفت در عرصه عمل، ضروری است که پیشرفت در عرصه اندیشه نیز با بهره‌برداری از منابع اسلامی و میراث گرانقدر فرهنگ اسلامی‌ایرانی و با آگاهی کافی از اندیشه‌ها و نیازهای دیگران در جهان در ترازی نوین و با عطف‌نظر به مسائل امروز بشر احیا شود. تکاپوی اولیه در این عرصه در موضوع پیشرفت حدود یک‌دهه است که آغاز شده و ادامه دارد و راه درازی تا رسیدن به حد مطلوب دارد. در سال جاری نیز اندیشکدههای پیشرفت برنامه مدونی را برای تقویت اندیشه‌ورزی در موضوع پیشرفت آغاز کرده‌اند تا گامی باشد برای پیشرفت در عرصه اندیشه.»
وی خاطرنشان کرد: «خوشبختانه علاوه‌بر متخصصان رشته‌های علمی، شماری از سیاستگذاران و قانونگذاران و برنامه‌ریزان کشور نیز در نقد و پیشنهاد برای ارتقای الگو نقش ارزنده‌‌ای ایفا کردند که خود در تبیین و گسترش شناخت نسبت الگو نیز می‌توانند ایفای نقش کنند. عمده مخاطبان تبیین الگو، کارگزاران باتجربه نظام سیاستگذاری و قانونگذاری و برنامه‌ریزی‌اند و لذا مخاطب فعال خواهند بود و با ارائه اطلاعات وسیع و تشریح تجارب انباشته خود زمینه تعمیق اندیشه پیشرفت معطوف به عمل را ان‌شاءالله فراهم خواهند کرد.»
رفتن به مرحله عمل، چالش جدی سند الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت است
در ادامه این مراسم هادی اکبرزاده گفت: «الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت پس از یک‌دهه تلاش با وقفه به مرحله پایان طراحی و آغاز فرآیند اجرا نزدیک شده است. این سند محصول مشارکت جمعی بالغ‌بر ۱۵هزار پژوهشگر و صاحب‌نظر حوزه و دانشگاه و شخصیت‌های راهبردی کشور است که در قالب‌هایی چون برگزاری ۲۵۰۰نشست تخصصی و جلسات هم‌اندیشی و اندیشه‌ورز، ۱۰کنفرانس سالانه با پذیرش حدود ۲۰۰۰مقاله علمی، تولید بیش از ۱۰۰هزار صفحه متن علمی مدون، برگزاری ۱۳کنگره پیشگامان پیشرفت با مشارکت هزاران جوان دانشجو و طلبه و بهره‌گیری از بیش از پنج‌هزار نقد و نظر و پیشنهاد درجهت تکمیل و ارتقای پیش‌نویس‌های سند الگو به انجام رسید و اینک به مرحله حساسی رسیده است. مرحله گذر از حوزه نظر و ورود به وادی عمل و پیاده‌سازی تدابیر که صاحب‌نظران اجرای آنها را برای پیشرفت کشور ضروری دانسته‌اند.»
معاون مرکز الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت ادامه داد: «عبور موفق از مرز نظر و رفتن به مرحله عمل، چالش جدی سیاست‌ها و برنامه‌ها به‌خصوص سند الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت است، به‌خصوص که تجربه اجرانشدن کامل بسیاری از سیاست‌ها و برنامه‌های مصوب در سابقه و کارنامه نظام اجرایی کشور وجود دارد.»
وی ضمانت اجرای سند الگوی پیشرفت را مهم‌ترین چالش پیش‌رو دانست و گفت: «برای عبور از این مرحله پیچیده که به‌عنوان نقطه‌عطف در فرآیند پیشرفت کشور محسوب می‌شود، همفکری عمیق علمی و تخصصی و مشارکت اندیشمندان و تمهیدات مربوطه باید در اجرا و تقسیم کار اجرای سند الگوی پیشرفت مورد توجه جدی مسئولان قرار بگیرد.»
اکبرزاده خاطرنشان کرد: «کنفرانس یازدهم در سه زیرمحور الزامات کلی، اجرای تدابیر، پایش و ارزیابی برگزار شد. بخش الزامات کلی ناظر به پرداختن به مفاهیم مهم و کلان است که در سند الگو مورد تاکید قرار گرفته است، نظیر تحول در نظام برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری کشور، مشورت نظام‌مند تخبگانی در تصمیم‌سازی‌ها و مشارکت فعال مردم در اداره کشور از مهم‌ترین‌هاست.»
اکبرزاده ادامه داد: «مباحث مربوط به الزامات اجرای تدابیر، پیامدها و موانع پیش‌روی هر تدبیر و راهکارهای غلبه بر آنها در زیرمحور اجرای تدابیر قرار دارد. همچنین مباحث مربوط به شاخص‌ها و سازوکارهای پایش و ارزیابی میزان تحقق افق ذیل محور پایش و ارزیابی قرار دارد.»
معاون مرکز الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت در ادامه از ارسال ۱۴۵مقاله به یازدهمین کنفرانس الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت خبر داد و افزود: «از میان مقالات ارسال‌شده ۸۶مقاله پیشرفته شده که ۵۶مقاله شفاهی و ۳۰مقاله به‌صورت پوستر است. در کنفرانس امروز ۱۰میزگرد تخصصی به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد. میزگردها عمدتا به‌صورت حضوری با دسترسی مجازی و دیگر نشست‌ها به‌صورت مجازی با دسترسی حضور انجام می‌شود.»
وی در ادامه افزود: «به کنفرانس یازدهم ۴۰۳رساله دکتری ارسال که ۱۶رساله به‌عنوان رساله‌های منتخب برگزیده شد و از میان آنها ۷رساله شایسته تقدیر شدند. همچنین دانشگاه‌های شایسته تقدیر شامل دانشگاه‌های تهران، یزد، سمنان، زابل، علامه‌طباطبایی، تربیت‌مدرس، علم‌وصنعت ایران، صنعتی اصفهان، شهیدبهشتی، خوارزمی و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه هستند.»
اکبرزاده سپس با طرح این پرسش که «پس از ابلاغ سند الگو فرآیند تقسیم کار ملی اجرای سند الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت چگونه شکل خواهد گرفت؟» از محمدسعید جبل‌عاملی و سیدحسین میرمعزی روسای اندیشکدههای آمایش و عدالت خواست پاسخ دهند که آنان نیز به‌صورت مفصل پاسخ دادند.