زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: روز گذشته نمایندگان 4 تشکل بسیج دانشجویی، اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل، اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان و دفتر تحکیم وحدت با وزیر علوم دیدار کردند. جلسه‌ای که عبدالحسین کلانتری، معاون فرهنگی و شمسی‌پور، سخنگوی این وزارتخانه نیز حضور داشتند، اما برخلاف دیدارهای اخیر مسئولان با فعالان دانشجویی ضیافت افطاری نبود، هرچند به گفته برخی دانشجویان شرکت‌کننده در این جلسه، وزارت علوم کرونا را دلیل عدم برگزاری مراسم افطاری عنوان کرده بود، اما همزمان شدن دیدار وزیر علوم با ساعت حضور دانشجویان در کلاس‌های درس از یک‌سو و درگیر بودن بخش اعظم بدنه هرکدام از تشکل‌ها در راستای آماده شدن برای دیدار با مقام‌معظم‌رهبری که سه‌شنبه هفته جاری برگزار می‌شود، باعث شد در این دیدار، برخلاف دیدارهای قبلی تشکل‌های دانشجویی، چندان پرفروغ حضور نداشته باشند و در عمل دبیران هیچ‌کدام از تشکل‌ها نتوانند در آن شرکت کنند.
آنچنان که دانشجویان روایت کردند، خارج شدن نظام آموزش عالی از اولویت‌های حکمرانی کشور است. مباحث سامانه نان موضوع دیگری بود که در این جلسه دانشجویان به آن اشاره کردند. تداوم حضور برخی مدیران دولت قبل در بدنه وزارت علوم هم مطالبه دیگر دانشجویان بود که در این نشست مطرح شد. برخی دانشجویان معتقدند به‌دلیل کرونا نسبت جمعیت دانشجویی در دانشگاه‌ها دستخوش تغییر شده است. یکی از فعالین دانشجویی با بیان اینکه یکی از موضوعات مطرح‌شده این بود که برخی دانشگاه‌ها در دوران کرونا اقدام به پذیرش دانشجو بیش از ظرفیت‌شان کردند و این باعث شده امروز نتوانند خدمات رفاهی را به دانشجویان ارائه دهند. یکی از فعالین دانشجویی به فرهیختگان می‌گوید: «وزیر به‌دنبال ایده و پیشنهادات دانشجویان نبود بلکه تنها می‌خواست مقابل سوال دانشجویان پاسخی دهد. البته او قول داد که این جلسات ادامه‌دار باشد اما با توجه به اینکه سازوکار مشخصی برای جلسات بعدی وجود ندارد، به نظر نمی‌رسد وزیر به‌دنبال ایده‌گرفتن از دانشجویان باشد.»
وزیر علوم در این دیدار با بیان اینکه دانشجویان در دیدارهای خود با دقت و نکته‌سنجی مشکلات را مطرح می‌کنند که شنیدن آنها برای مسئولان نعمت است ولی در کنار طرح مشکلات، از دانشجویان که از نخبگان ما هستند؛ انتظار می‌رود راهکارهای پیشنهادی هم ارائه کنند، گفت: «دانشجویان در کنار طرح دغدغه‌های خود به‌صورت شفاهی در دیدار با مسئولان، نسبت به انتشار کتبی دغدغه‌های خود در رسانه‌ها هم اقدام کنند تا اثربخشی و فراگیری بیشتری داشته باشد.»
دانشگاه‌ها باید 3درصد از بودجه‌شان را به فعالیت‌های فرهنگی اختصاص دهند
زلفی‌گل در پاسخ به برخی انتظارات دانشجویان حاضر در نشست درخصوص اختصاص خوابگاه به همه دانشجویان متأهل غیربومی، افزایش اعضای هیات‌علمی، تغییر سرفصل‌های درسی و برگزاری کامل دوره‌های مهارت‌آموزی برای دانشجویان، گفت: «انتظارات از مسئولان باید متناسب با اختیار آن مسئول و امکانات در اختیارش باشد. وزارت علوم در حد بودجه و امکانات خود برای ساخت خوابگاه تلاش می‌کند و حتی از ظرفیت خیرین نیز در این مسیر بهره می‌برد ولی حل کامل این مشکل زمان‌بر و محتاج اعتبارات بیشتر است.»
او درباره کمبود تعداد اعضای هیات‌علمی در برخی دانشگاه‌ها اظهار داشت: «جذب اعضای هیات‌علمی نیازمند بودجه و ردیف استخدامی است که در اختیار سازمان برنامه‌وبودجه و سازمان امور اداری و استخدامی بوده و در هماهنگی با این سازمان‌ها انجام می‌گیرد و مشکلی نیست که وزارت علوم بتواند به‌تنهایی آن را حل کند.»
وزیر علوم با اشاره به طرح ضرورت بازنگری متون کتاب درسی متناسب با نیازهای روز جامعه گفت: «وزارت علوم بدون پژوهش تصمیم نمی‌گیرد و درخصوص این بحث، طرح پژوهشی نحوه تدوین کتب درسی دانشگاه‌ها در موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی درحال انجام است تا شیوه علمی و استاندارد تالیف کتب درسی احصاء و اعلام شود.»
زلفی‌گل به بحث مهارت‌آموزی به دانشجویان اشاره و تصریح کرد: «برگزاری مهارت‌آموزی در بخش صنعت یا حوزه‌های دیگر نیاز به زیرساخت‌های اجرایی، فرهنگی و اداری دارد و نیازمند یک همکاری بین‌بخشی و حتی تصویب برخی قوانین است. نکته مهم دیگر درباره سامانه نان است که این سامانه برای ارتباط نظام‌مند حوزه علم با حوزه صنعت طراحی شده است و در روز معلم رونمایی می‌شود.»
او با اشاره به اینکه تدریس دانشگاه علاوه‌بر دانش و تخصص نیازمند مهارت‌های معلمی و تدریس و هنر برقراری ارتباط با دانشجویان است، افزود: «طرح برگزاری منش استادی با همکاری معاونت آموزشی، معاونت فرهنگی و موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی درحال تدوین است و برای اعضای هیات‌علمی که به‌تازگی جذب شده‌اند، اجرا می‌شود.»
وزیر علوم خاطرنشان کرد: «از فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی دانشجویان حمایت می‌کنیم و به دانشگاه‌ها ابلاغ کردیم که ۳درصد بودجه هر دانشگاه به فعالیت‌های فرهنگی اختصاص یابد؛ چراکه مشارکت دانشجویان در فعالیت‌های فرهنگی، نشاط و امید را به محیط دانشگاه می‌آورد و دانشجویان را مسئولیت‌پذیر می‌کند.»
تشکل‌ها وزارت علوم را برای رسیدن به دانشگاه اسلامی کمک کنند
در ادامه عبدالحسین کلانتری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با بیان اینکه رکن اصلی حیات فرهنگی و اجتماعی دانشگاه‌ها انجمن‌های علمی، تشکل‌ها و کانون‌های فرهنگی و اجتماعی هستند، گفت: «طرح دیدگاه‌های نمایندگان تشکل‌های اسلامی دانشجویان و بسیج دانشجویی درخصوص مسائل روز دانشجو و کشور در راستای مدیریت فضای دانشگاه بسیار کارآمد خواهد بود.»
او با تاکید بر اینکه با دستور رئیس‌جمهوری شاهد ازسرگیری آموزش حضوری در دانشگاه‌ها هستیم، بیان داشت: «واقعیت آن است در دورانی که دانشگاه‌ها به‌صورت مجازی برگزار می‌شد شاید بیش از همه حوزه‌ها، حوزه فرهنگی و اجتماعی دچار آسیب شد؛ عموم تمرکز روی آموزش در فضای مجازی بود. این آموزش با راحتی بیشتری نسبت به حوزه فرهنگی و اجتماعی صورت می‌گرفت و تبعات ساختاری مهیبی نیز در حوزه فرهنگ داشت.»
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم اظهار داشت: «خوشبختانه از ابتدای حضورم در وزارتخانه، علاوه‌بر آن به فعالیت‌های فرهنگی از حیث ساختاری، چارت فرهنگی و بودجه اختصاصی رونق داده شد و تخصیص‌هایی که با تمام مشکلات به نحو بی‌نظیری نسبت به سال‌های قبل انجام شد، اتفاق بسیار خوبی بود و امید است با توجه به از سرگیری آموزش حضوری رونق بیشتری نیز یابد.»
کلانتری با بیان اینکه فضای عمومی دانشگاه به‌واسطه فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی رونق می‌گیرد، افزود: «معتقدیم رکن اصلی حیات فرهنگی و اجتماعی دانشگاه‌ها انجمن‌های علمی، تشکل‌ها و کانون‌های فرهنگی و اجتماعی هستند؛ خاصه «تشکل‌ها» که به تعبیر مقام‌معظم‌رهبری «نیروی جوان انقلابی» هستند که گام دوم انقلاب با قدم‌های استوار آنان برداشته خواهد شد، لذا ورود تشکل‌ها به این عرصه در دگرگونی آرایش دانشگاه‌ها بسیار موثر است.»
او به آیین‌نامه رتبه‌بندی فرهنگی دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: «یکی از شاخص‌های موردتوجه آن است که معاونان فرهنگی هرچه بیشتر از این ظرفیت‌ها بهره‌مند شوند و از رتبه بالاتری برخوردار خواهند شد، یعنی آنان باید شرایطی فراهم کنند که دانشجویان در این فضا کنشگری کنند.»
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم بیان داشت: «یکی از معضلات عظیم در دوره آموزش مجازی در دانشگاه‌ها آن است که انقطاعی در فرآیند جامعه‌پذیری دانشجویان صورت گرفت؛ به‌عبارتی با فضایی مواجه شدیم که شئون، آداب و سلوک دانشگاهی و دانشجویی به‌راحتی و بدون انقطاع به نسل بعد منتقل نشد و این امر آسیب فراوانی به دانشگاه زد.»
کلانتری گفت: «هم‌اکنون که دانشگاه‌ها به‌تازگی بازگشایی شده‌اند این معضل خود را جدی‌تر نشان می‌دهد، در این راستا تشکل‌های دانشجویی، می‌توانند کمک کنند آن تمایزی که دانشگاه همیشه از فضای عمومی جامعه داشته و خود را به‌مثابه یک نهاد فرهیخته و والا نشان می‌داده، احیا کند. همچنین تشکل‌ها و گروه‌های دانشجویی می‌توانند به ما کمک کنند تا به سمت دانشگاه اسلامی گام برداریم.»