امید نظریگوهر، خبرنگار: با برگزاری مراسم قرعهکشی جامجهانی 2022 قطر در تاریخ 12 فروردین تیمهای حاضر در مسابقات با حریفان خود در مرحله گروهی آشنا شدند و تیم ملی ایران در گروه دوم مسابقات با انگلیس، آمریکا و برنده پلیآف ولز، اوکراین و اسکاتلند به رقابت خواهند پرداخت. قرعهای که در ظاهر هواداران فوتبالدوست ایران را به دلیل آسانی خوشحال میکند اما در باطن دارای پیچیدگی و دشواریهای خاص خود است. یوزهای ایرانی در این مسابقات باید مقابل ستارگان زهرداری ازجمله رحیم استرلینگ، میسون مونت، فیل فودن، جک گریلیش، هری کین، بوکیو ساکا، کریستین پولشیچ و... قرار گیرند. همین جدالهای تنگاتنگ و نفسگیر اهمیت آمادگی سنگربانهای ایران در تورنمنتی که قرار است توسط قطر برگزار شود را دوچندان میکند. عدم توجه به این موضوع میتواند ایران را مثل مسابقات 2006 آلمان در شرایطی ناراحتکننده قرار دهد. همچنین توجه و انتخاب استراتژی صحیح قطعا یکی از عوامل تاثیرگذار برای پیش آمدن اتفاقاتی همچون جامجهانی 2018 روسیه خواهد شد.
تا آغاز مسابقات جامجهانی 2022 قطر و اولین رویارویی ایران مقابل انگلیس 214 روز مانده است که همین موضوع میتواند چهارچوب دروازه ایران را آبستن اتفاقات هیجانانگیز و غیرقابل حدس کند.
رقابت اصلی بین 2 لژیونر
سنگربان 186 سانتیمتری تیم ملی ایران که با درخشش خود در ماریتیموی پرتغال توانست اولین بازی ملی خود را در 29 اردیبهشت 1397 مقابل ازبکستان تجربه کند، این روزها بهطور قطع تاثیرگذارترین بازیکن پونفرادینا اسپانیاست. امیر عابدزاده در فصل فوتبالی 2022-2021، 30 بار در مسابقات دسته دوم لالیگا درون دروازه تیم شهر پونفرادینا ایستاده است که حاصل آن دریافت 33 گل و ثبت 9 کلینشیت بوده است. تیم تحت هدایت مربی 48 ساله، بولو از نظر شرایط دفاعی وضعیت نامناسبی را تجربه میکند که همین موضوع باعث درخشش سنگربان 28 ساله با ثبت آمار 100 مهار توپ شده است که او را از این حیث با میانگین مهار 3/3 توپ در هر بازی بعد از سنگربان 31 ساله اسپورتینگ خیخون دیگو مارینو در جایگاه دوم بیشترین مهار توپ به ازای هر بازی قرار داده است. این روند ممتاز از چشم دارگان اسکوچیچ که ذاتا با ایجاد تغییر در ترکیب اصلی میانه خوبی ندارد دور نماند و امیر عابدزاده توانست بعد از 5 سال جایگاه علیرضا بیرانوند را با خطر مواجه کند. مسابقات دسته دوم فوتبال اسپانیا در روزهای فیفادی هم برگزار میشود که همین اتفاق و حضور امیر عابدزاده در اردوی شاگردان دراگان اسکوچیچ، باشگاه پونفرادینا را با بحرانی بد مواجه کرده است. در 6 رقابتی که سنگربان ایرانی به دلیل حضور در اردوی تیم ملی ایران و درگیری با ویروس کرونا نتوانسته شاگردان بولو را همراهی کند دستاورد این تیم 5 شکست، یک تساوی و دریافت 11 گل بوده است. باتوجه به موارد اشارهشده، متوجه خواهیم شد پسر اسطوره فوتبال ایران احمدرضا عابدزاده در اوج آمادگی قرار دارد و اگر روند پرنوسان خود را کنترل کند قطعا با عملکرد درخشان فعلی یکی از گزینههای جدی برای محافظت از دروازه ایران مقابل حریفان خطرناک و زهردار در جامجهانی 2022 قطر است.
دیگر گزینهای که نمیتوان به راحتی از کنار اسمش عبور کرد شخصی نیست به جز علیرضا بیرانوند که حتی نیمکتنشینیهای مداوم او در 2 سال اخیر نیز نتوانسته است ذرهای مربی کروات تیم ملی را درمورد دعوتش دچار تشکیک کند. دروازهبان 29 ساله اصالتا اهل خرمآباد در لیگ 2022-2021 پرتغال 8 بار درون دروازه بواویشتا ایستاده است که او موفق شده در این رقایتها آمار 15 گل، 2 کلینشیت و 27 مهار توپ را ثبت کند. نکته برجسته و غیرقابل چشمپوشی علیرضا بیرانوند تجربه بالای این سنگربان به دلیل حضور در مسابقاتی ازجمله لیگ قهرمانان آسیا 2015، 2017، 2018، 2019، جام ملتهای آسیا 2015 و 2019 و جامجهانی 2018 است که دروازهبان 194 سانتیمتری را به همراه امیر عابدزاده در زمره گزینههای اصلی حضور در مسابقات جامجهانی 2022 قطر قرار میدهد. بیرانوند به خاطر نیمکتنشینیهای مداوم قصد دارد در ماههای منتهی به جامجهانی بیشتر جلوی چشم باشد و انتخابش بازگشت قرضی به پرسپولیس است.
گزینههای امیدوار
سنگربان سابق پیکان و سپاهان بعد از درخشش در لیگ بیستم با پیراهن سپاهان راه پیشرفت را در حضورش در لیگهای اروپایی و پیوستن به تیم پورتیموننزه دید. تصمیمی که بعد از برگزاری 29 هفته از مسابقات لیگ پرتغال طبق تصورات سنگربان 27 ساله پیش نرفته است و فقط در 3 مسابقه جام حذفی و یک رقابت لیگ پرتغال به گلر اهل کرج فرصت بازی رسید. او تنها دیدارش در لیگ پرتغال مقابل پورتو با 5 مهار توپ تنها توانست بار شکست 7 گله را کم کند و در اولین حضورش شب بسیار تلخ و ناموفقی را گذراند.
همین برهم خوردن معادلات ذهنی پیام نیازمند باعث شد حضور او در اردوهای تیم ملی با روندی آرام و کمرنگتر از روزهای حضور در سپاهان اصفهان شود. شاید با بررسی موارد اشارهشده هواداران فوتبال بتوانند به راحتی اسم پیام نیازمند را از لیست حاضران در مسابقات جامجهانی 2022 قطر خط بزنند اما پیام نیازمند همیشه نشان داده است توانایی عجیبی در سورپرایز کردن فوتبالدوستان دارد که نمونه آن را بعد از اعتماد مربی دروازهبانهای پیکان داود فنایی و سرمربی خودروسازان مجید جلالی بابت بازی دادن به پیام نیازمند مقابل پرسپولیس پرستاره مشاهده کردیم. حضوری درخشان در اولین بازی لیگ برتری که تمام معادلات پروفسور فوتبال کرواسی برانکو ایوانکوویچ را دچار دگرگونی کرد. این سنگربان قطعا توانایی حضور در بین حاضران در کشور قطر را دارد. اما برای کسب این دستاورد نیازمند یک فضای جدید و حضوری درخشان در مستطیل سبز است.
سنگربان فعلی و گلر مستحکم و قابل اطمینان آبیپوشان که در سال 2018 تا یک قدمی حضور در جامجهانی 2018 پیش رفت این روزها یکی از بهترین روزهای زندگی ورزشی خود را میگذراند. او توانست در شروع لیگ بیستویکم دیگر آن پیله ناکامی و عملکرد متزلزل را با خود به همراه نداشته باشد و با عملکردی درخشان فرهاد مجیدی را مجاب به عبور از کنار اسم رشید مظاهری کند. این سنگربان 29 ساله در فصل آتی مسابقات در 21 بازی از دروازه تیم دو ستاره فوتبال ایران محافظت کرد که حاصل آن دریافت 6 گل، ثبت 15 کلینشیت و 39 مهار توپ بوده است. که این روند فوقالعاده مربی کروات تیم ملی را ناچار کرد تا گلر خوشآتیه و پرتلاش استقلال را به اردوی تیم ملی دعوت کند. بعد از شناخت دقیق ظرفیتهای سیدحسین حسینی متوجه خواهیم شد ممارست در روند فعلی این سنگربان میتواند اسم او را بالاتر از اسامی سنگربان بزرگی همچون علیرضا بیرانوند و پیام نیازمند قرار دهد.
فوتبالدوستان ایرانی همواره عادت دارند لقبهای بزرگ را خیلی آسان برای فوتبالیستهای متوسط و کوچک خرج کنند اما محمدرضا اخباری موفق شده با تصاحب لقب قارتال یا همان عقاب از این قاعده مستثنی شود. سنگربان اسبق سایپا این روزها نتوانسته است با عملکرد درخشان خود باعث حضور تراکتورسازی در رتبههای بالای جدول شود اما میتوان با اطمینان اعلام کرد هر شخص دیگری در بین سنگربان شاغل در لیگ خلیجفارس در فصل فوتبالی 1401-1400 درون چهارچوب دروازه تراکتور میایستاد نماینده فوتبال استان آذربایجان شرقی قطعا درون جدول رتبهای نازلتر از جایگاه فعلی خود یعنی سیزدهم داشت. ماحصل رشادتهای محمدرضا اخباری در لیگ بیستویکم حضور در 18 بازی، دریافت 16 گل، ثبت 8 کلینشیت و 57 مهار توپ بوده است که با بررسی و آنالیز شرایط دفاعی پرشورهای تبریزی متوجه خواهیم شد که این سنگربان عملکردی درخشان از خود به نمایش گذاشته است و با توجه به ظرفیتهای محمدرضا اخباری که همواره کمترین لغزش و تزلزل را در فصول اخیر از خود به نمایش گذاشته باید محمدرضا اخباری را بهعنوان یک گزینه جدی حضور در جامجهانی اعلام کنیم.
تیم سپاهان اصفهان بعد از جدایی پیام نیازمند و حضور کریستوفر کنت درون دروازه این تیم با مشکلات زیادی مواجه شد که همین اتفاق کادر مدیریتی توفان زرد آسیا را ناچار کرد در پنجره نقلوانتقالاتی زمستانی به سراغ سنگربان مورد غضب فرهاد مجیدی برود. حضور دوباره رشید مظاهری در فوتبال اصفهان این بار در پیراهن رقیب سنتی ذوبآهن باعث تغییر در روند گلهای دریافتی شاگردان محرم نویدکیا شده است و دیگر تیم زردپوش اصفهانی روی اشتباه سنگربان خود گل دریافت نمیکند. او موفق شده است بعد از حضور در باشگاه سپاهان 8 بازی برای این تیم انجام دهد که حاصل آن دریافت 9 گل، ثبت 6 کلینشیت و 15 مهار توپ بوده است. نکته مثبت در روند دروازهبان اهل گچساران حضور در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا و مقابله با خطوط هجومی تیمهایی است که میتوانند او را زیر فشار قرار دهند و از سنگربان 32 ساله در ادامه راه گلری آمادهتر و کماشتباهتر بسازند. نکته مثبت در کارنامه این سنگربان تجربه ملی بیشتر به دلیل حضور در جامجهانی 2018 روسیه نسبت به سیدحسین حسینی است که تجربه ملیاش تنها مختص چند بازی دوستانه و نیمکتنشینی در رقابتهای مقدماتی جامجهانی بوده است.
آنهایی که امید کمتری دارند
سنگربان باتجربه فعلی سرخپوشان حامد لک که بعد از پیوستن به پرسپولیس توانست با عملکرد درخشانش در لیگ قهرمانان آسیا 2020 همه فوتبالدوستان را شگفتزده کند با مرور زمان بر همگان اثبات کرد قابلیت حفظ یک روند صعودی را ندارد و با روند پرنوسان آشنایی بیشتری دارد. سنگربان اسبق صبای قم، تراکتور تبریز، سایپا تهران، فولاد خوزستان، نساجی مازندران و ماشینسازی تبریز در فصل فوتبالی 1401-1400 در پیراهن سرخپوشان با عملکرد ضعیف و متزلزل خود مقابل تیمهای هوادار، گلگهر و صنعت نفت آبادان خاطرات رقابت فولاد خوزستان و تراکتور تبریز در لیگ چهاردهم را برای فوتبالدوستان زنده کند. این سنگربان در آن بازی با 3 اشتباه فاجعهآمیز خود مورد غضب رسول خطیبی قرار گرفت که همین اتفاق باعث تعویض او در حین بازی با داود نوشیصوفیانی و اعزامش برای سپری کردن ادامه سربازیاش در پادگان عاشورای تبریز شد که البته با جدایی رسول خطیبی و حضور تونی اولیویرا، سنگربان 194 سانتیمتری به اردوی پرشورهای تبریزی برگشت. دلیل حضور دروازهبان مورد غضب قرار گرفته علی دایی، رسول خطیبی، یحیی گلمحمدی و دیگر سرمربیان شاغل در لیگ برتر کیفیت فنی حال حاضر او نیست بلکه تجربه او و قابلیت برگشت فوقالعاده به بالاترین سطح کیفی است که او را در 222 روز مانده به آغاز مسابقات جامجهانی در بین افراد صاحبشانس برای پوشیدن لباس تیم ملی قرار میدهد. این سنگربان در دوره بیستویکم فوتبال ایران 18 بار درون دروازه سرخپوشان قرار گرفت که دستاوردش در این رقابتها دریافت 12 گل، ثبت 8 کلینشیت و 33 مهار توپ بوده است.
سنگربان اسبق پرسپولیس، روبینکازان روسیه، پنافیل، ماریتیمو پرتغال، اسکیلستونا، سوند سوال سوئد و گلگهر سیرجان در33 سالگی به اوج پختگی رسیده است و ارزش بازیهای بزرگ که نمونه آن را در بازی مرحله یکچهارم نهایی شاهد بودیم به درستی میداند که همین موضوع میتواند برای او با بارقه امید کوچکی بابت حضور در مسابقات جامجهانی 2022 قطر و پوشیدن لباس تیم ملی ایجاد کند. نکته دیگر که شانس او را نسبت به سنگربان شاغل در لیگ برتر مثل محسن فروزان بالاتر میبرد تجربه بیشتر به دلیل حضور در مستطیل سبز مسابقاتی ازجمله جامجهانی 2014 برزیل و جام ملتهای 2015 استرالیاست. دروازهبان خوشپوش فوتبال ایران در لیگ بیستویکم در 23 دیدار وظیفه حفاظت دروازه نماینده استان مازندران را برعهده داشت که حاصل آن ثبت 7 کلینشیت، دریافت 25 گل و 57 مهار بوده است.
جنگی که تا روز آخر ادامه دارد
با بررسی 8 گزینه احتمالی حضور در جامجهانی 2022 قطر متوجه میشویم شرایط حضور در دروازه تیم ملی ایران با جامجهانی 1978، 1998، 2006 و 2018 متفاوت است و هر لغزشی میتواند با قیمتی گزاف برای دروازهبانهای ایرانی به اتمام برسد. تجربه بارها در فوتبال بر همگان اثبات کرده که جنگ برای تصاحب پیراهن تیم ملی هیچوقت به اتمام نمیرسد و حتی یک تعلل کوچک روی نیمکت میتواند سرنوشت یک فوتبالیست را دچار دگرگونی و تحول کند.