تغییرات مربوط به کنکور از سال گذشته و همزمان با تصویب مصوبه «سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی» توسط شورای‌عالی انقلاب فرهنگی دوباره سروصدای زیادی به راه انداخت؛ اتفاقی که به نظر نمی‌رسد به این راحتی قرار است حواشی مربوط به آن تمام شود؛ چراکه بهمن‌ماه سال گذشته برای اولین‌بار عبدالرسول پورعباس، رئیس سازمان سنجش نه‌تنها از الکترونیکی کردن مهم‌ترین آزمون سراسری سخن گفت؛ بلکه از تصمیم این سازمان برای برگزاری هر ماه کنکور خبر داده بود. وعده‌‌ای که از آن برهه تا امروز یک‌بار دیگر مورد تاکید این مقام‌مسئول قرار گرفت و حتی محور روز گذشته نیز محور اصلی سوالات خبرنگاران در نشست خبری پورعباس پیرامون همین مساله بود. موضوعی که نشان می‌دهد تصمیم جدید این سازمان در راستای تغییر شیوه برگزاری آزمون که قرار است از سال آینده اجرایی شود، ابهامات زیادی را در ذهن‌ها ایجاد کرده است.
پورعباس در این نشست با تاکید بر اینکه با هوشمندسازی یک تحول اساسی در آزمون‌ها رخ می‌دهد و شعار آزمون بدون کاغذ اجرایی می‌شود، گفت: «در راستای تحقق این مساله مرکز نوآوری و هوشمندسازی را در سازمان سنجش ایجاد کردیم و تلاش‌مان این است با همکاری معاونت علمی‌وفناوری ریاستجمهوری شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه برگزاری آزمون به‌صورت هوشمند ایجاد شده و توسعه پیدا کنند. کار اجرایی این مساله را شروع کردیم و امیدواریم امسال تمام فرآیندها طراحی، کدنویسی، اجرا و تست شود. البته ما برای بیش از ۵۰۰ هزار نفر متقاضی آزمون برنامه‌ریزی کرده‌ایم و شرکت‌های دانش‌بنیانی که در حوزه برگزاری آزمون کار می‌کنند می‌توانند در تامین این تجهیزات به ما کمک کنند.»
کنکور از سال 1403 تغییر اساسی خواهد کرد
به گفته او، برگزاری آزمون‌های الکترونیکی از سال آینده به شکل محدود آغاز می‌شود و برای سال ۱۴۰۳ تمام آزمون‌ها بدون کاغذ خواهد بود؛ در این میان اما صحبت‌های این مقام‌مسئول درباره حق انتخاب داوطلب برای به رسمیت‌شناختن هرکدام از آزمون‌ها و معرفی آن به سازمان سنجش برای پذیرش در دانشگاه‌ها هم نکته جالب‌توجهی بود. رئیس سازمان سنجش در این‌باره گفت: «برای داوطلبان ماهی یک‌بار آزمون آزمایشی برگزار می‌کنیم و ممکن است این میزان به دو ماه یک‌بار یا هفته‌ای یک‌بار هم تغییر کند، اما درنهایت دو آزمون اصلی در سال برگزار می‌شود که داوطلب در هرکدام نمره بهتری کسب کرد، آن نمره را به رسمیت می‌شناسیم؛ یعنی تا وقتی داوطلب نخواهد یک آزمون را به‌عنوان نمره قطعی خود انتخاب کند، این نمره اعلام نمی‌شود.» طبیعی است که تغییر در شیوه اجرای کنکور به معنی کنار گذاشتن روش‌های قدیمی است، موضوعی که پورعباس درباره‌اش این‌طور توضیح داد: «تحول اساسی در روش هوشمند این است که بودجه‌بندی آزمون‌‌سازی و بخش تولید بانک سوال متحول می‌شود و بخش اصلی و پایش و ممیزی سوال با فرآیند جدیدی صورت می‌گیرد. در این‌صورت با روش نوینی از تمام معلمان و استادان سوال گرفته می‌شود و تمام سوالات به‌صورت الکترونیک پایش می‌شود و در هیات ممیزه‌ای که از سوی وزیر علوم انتخاب می‌شوند سوالات پایش می‌شود. همچنین آزمون‌های کشوری در محل‌های خاص و با تجهیزات خاص در حوزه‌های امتحانی دوبار در سال برگزار می‌شود. زیرساخت‌های فنی آن هم وجود دارد و برای سال ۱۴۰۳ این موضوع توسعه می‌یابد.»
سازمان سنجش منتظر ابلاغ اصلاحیه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی درباره کنکور
دعوای میان مجلس و شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برای اعمال تغییر در کنکور سراسری موضوع دیگری بود که پورعباس به آن پاسخ داد و گفت: «پس از اینکه معاونت حقوقی ریاستجمهوری تفسیر خود را درباره این تعارض قانونی اعلام کرد، موضوع به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی آمد و رئیس‌جمهور به‌عنوان رئیس شورای‌عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد که این تعارض قانونی اصلاح شود. کمیسیونی به همین منظور تشکیل شد و شورا اصلاحیه را مصوب کرد و ما منتظر هستیم که این اصلاحیه به سازمان سنجش ابلاغ شود و قطعا مواردی که اصلاح شده است باید اجرایی شود. در این راستا ما به‌عنوان سازمان سنجش به دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی اعلام کردیم که زمان زیادی در اختیار نداریم و طبق قانون باید از یک سال قبل از برگزاری هر کنکور قوانین به داوطلب اعلام شود. ازهمین‌رو برای کنکور ۱۴۰۲ باید قوانین هرچه زودتر اعلام شود و تکلیف داوطلب مشخص شود.»
او درباره اینکه نظر مجلس شورای اسلامی اعمال قانون مجلس است و شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه چه نظری دارد، اظهار داشت: «اگر اصلاحیه اعمال شود در کنکور ۱۴۰۲ تلفیق هر دو قانون را خواهیم داشت. مسائل و تصمیمات سیاسی دو نهاد به سازمان سنجش ارتباطی ندارد و سازمان مجری مواردی است که به آن ابلاغ می‌شود.»
طبق گفته رئیس سازمان سنجش، ابلاغ اصلاحیه به معنی پایان راه و تعیین‌تکلیف نهایی درباره چگونگی اعمال تغییرات کنکور نیست؛ چراکه براساس این اصلاحیه زیرگروه‌ها از بین می‌رود و به همین دلیل باید با برنامه‌ریزی و هماهنگی وزارت آموزش‌وپرورش ضرایب مجدد بررسی شود. اتفاقی که باعث می‌شود دروس عمومی در کنکور نباشد و تنها برای دروس تخصصی دوباره در سال آزمون برگزار شود و درصد تاثیر سوابق تحصیلی به ۶۰درصد به‌صورت قطعی برسد. درواقع براساس این باید مصوبه شورای سنجش و پذیرش هم در این زمینه وجود داشته باشد.
پورعباس درباره سهمیه‌های کنکور سراسری نیز گفت: «این مساله هنوز در صحن شورای‌عالی انقلاب فرهنگی مطرح نشده و این تغییرات قطعا به امسال نخواهد نرسید. پیشنهادهای سازمان سنجش برای تطبیق نمرات و تاثیر سهمیه‌ها ارائه شده است و پس از بررسی تغییرات درصورت تصویب به ما اعلام می‌شود. ممکن است به سال 1402 برسد و ممکن است هم نرسد. البته دستورالعمل اجرایی افزایش ۲۰درصدی ظرفیت پزشکی که حدود هزار و 600 نفر است، در دانشگاه‌های علوم پزشکی تهیه شده و شورای گسترش وزارت بهداشت این ظرفیت را در پورتال سنجش بارگذاری می‌کند تا داوطلبان در زمان انتخاب‌رشته بتوانند از آن استفاده کنند.»