زینب شوندی، دبیر سیاسی اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان مستقل: شفافیت، کلیدواژهای است که مجلس یازدهم با آن نزد افکارعمومی شناخته میشود؛ درحال حاضر 600روز از آغاز بهکار این مجلس گذشته است و همچنان در پیچوخم این مساله هستیم که آیا مجلس یازدهم به طرح شفافیت التفاتی میکند یا خیر. تصویب نشدن طرح شفافیت در صحن از جهاتی خوب بود؛ چراکه طرح ارائه شده طرح خوب و پختهای نبود و ایراداتی به آن وارد میشد. برای نمونه در طرح اولیه به انتشار دادههای جمعآوری شده، اشارهای نشد و صرفا ضبط و بایگانی آن مورد توجه قرار گرفت. در طرح دومی که بهعنوان طرح شفافیت، توسط کمیسیون تنظیم مقررات و آییننامه داخلی مجلس ارائه شد، این اشکالات رفع شده بود اما مساله اصلی این است که طرحی که درحال حاضر در کمیسیون تنظیم مقررات و آییننامه مجلس درحال بررسی است باز هم اشکالاتی دارد. بهعنوان نمونه در برخی از مواد آن اختیاراتی به هیاترئیسه مجلس واگذار کرده که میتواند با صلاحدید خود قید شفافیت را از آن بردارد. قطعا در چنین مواردی امکان اعمال سلیقه وجود خواهد داشت که ما در طرح دوم شفافیت شاهد آن هستیم. هرچند افکارعمومی تمایل دارد تصویب سریع طرح شفافیت را در مجلس شورای اسلامی ببیند اما ما بیش از آنکه به سرعت تصویب این طرح اولویت دهیم، کیفیت آن برایمان مهم است. در طرح دوم آنقدر استثنا وجود دارد که ماهیت کاربردی این طرح زیر سوال میرود. ما 31روز پیش نامهای خطاب به نمایندگان مجلس تنظیم کردیم که در آن اشکالات وارده به طرح را بیان کرده بودیم. در عین آنکه ما توقع داریم این طرح سریع تصویب شود اما خواستار آن هستیم که قبل از سرعت در تصویب، طرح از دقت و کاربرد موردنیاز برخوردار باشد نه اینکه طرحی تصویب شود که نتواند شفافیت را محقق کند.
برای تحقق طرح شفافیت قدمهای خوبی برداشته شده است. اما آنچه شفافیت را نسبت با مجلس مهم میکند وعدهای است که مجلس دراینباره داده و افکار عمومی نسبت به آن توقع دارد. همچنین در ماههای اخیر مجلس تصمیماتی گرفت که بهشدت به همیاری افکارعمومی نیاز دارد، ازجمله بررسی و تصویب طرح صیانت. قطعا مردم با مجلسی که شفاف است در طرحهای چالشبرانگیز بیشتر همکاری خواهد کرد تا مجلسی که به وعده خود عمل نمیکند. بنابراین نمایندگان باید این نکته را مورد توجه قرار دهند که اولویت با طرح شفافیت است تا طرح صیانت؛ از اینرو جریان دانشجویی تمرکز خود را روی طرح شفافیت گذاشته است. آنچه ما در طرح صیانت و مدیریت فضای مجازی با آن مواجه هستیم؛ عدم توانایی مجلس در داشتن روایتی غالب از طرح صیانت است. اولین اخباری که ما از این طرح داشتیم، نه اخبار رسمی منتشر شده از مجلس بلکه اخبار درز کرده از مجلس بود که تماما اخباری سیاه بود. وقتی اولین روایت منتشر شده سیاه باشد، روایت غالب خواهد شد و روایتهای بعدی توانایی مقابله با آن را ندارند. مجلس در شیوه مواجهه با این امر نشان داد درحالی که درصدد مدیریت فضای مجازی است اما خود با اصول کار رسانهای آشنا نیست. همچنین برخی اظهارنظرهای نسنجیده کمیسیون طرح صیانت نیز به این مساله دامن زده است. طرح صیانت در حقیقت بهمثابه یک شوک به افکارعمومی بود و مجلس باید بپذیرد که تبعات این برخورد شوکآور به این سادگیها قابل حل نیست. درباره حذف ارز ترجیحی دولت هم وعدههای زیادی دارد، ما در همان برهه در نامهای مواضعمان را نسبت به این سیاست اقتصادی اعلام و نسبت به تبعات آن هشدار دادیم. این طرح با فشار افکار عمومی و بیانات رهبری به تعلیق افتاد و بنا شد که در بودجه1401 مجددا توسط دولت مطرح شود. در لایحه بودجه که با اشکالات زیادی به مجلس ارائه شد، مخاطب و محل مطالبه ما از دولت به نمایندگان مجلس تغییر کرد. ما با نمایندگان مجلس که صحبت کردیم معتقد بودند از آنجایی که کلیات بودجه را رد کردند و به دولت بازگشت و بدون اینکه تغییر اساسی کند مجددا به مجلس برگردانده شد و فقط زمان از دست رفت، به همین دلیل دیگر فرصتی برای تغییر وجود نداشت. البته یکی از مواردی که محل نگرانی ما بود و بین همه اشکالات بودجه برای ما اولویت داشت، همان مطالبه تبعات حذف ارز ترجیحی بود که از یکم دیماه آن را آغاز کردیم. بعد از برگزاری جلسات کارشناسی از طرق مختلف با نمایندگان این نگرانی را مطرح کردیم اما پاسخی که از نمایندگان میگرفتیم این بود که تا مطمئن نشوند که این طرح افزایش قیمت نسبت به کالاهای اساسی نخواهد داشت قول میدهند آن را تصویب نکنند. از بین سناریوهای مطرحشده در دولت بهنظر میرسد کمیسیون تلفیق مسیری را ابداع کرده است که هرچند مسیر ایدهآل و مطلوبی در بحث جبران تبعات نیست اما میزان مبلغی که برای کالاهای اساسی به صورت ریالی در نظر دارند تا 6 یا 7ماهه اول سال تکاپوی افزایش قیمت را کم کند. اما باید فضای متشنج بینالمللی در سال آینده را درنظر داشته باشیم. ما خواستار این هستیم که نوع نگاه از نگاه کوچک شدن سفره مردم در این طرح به اولویت قرار گرفتن معیشت مردم تغییر کند.